van de bergen naar de zee

Question 1

in een enorme trpische zee waren lagen die bedekt zijn met

Answer 1

zand en stenen

Question 2

sedimentgesteente

Answer 2

gesteente dat is ontstaan uit materiaal dat is aangevoerd door ijs, water of wind

Question 3

endogene krachten

Answer 3

kracht die de aardkorst van binnenuit veranderd

Question 4

wat gebeurt met de aardkorst door endogene krachten

Answer 4

er komen breuken in

Question 5

door breuken in de aardkorst, is de aardkorst verdeel in

Answer 5

schollen of platen

Question 6

schollen

Answer 6

liggen niet stil, bewegen uit elkaar, langs elkaar en op elkaar

Question 7

wat ontstaat er bij het botsen van schollen

Answer 7

bergen

Question 8

plooiingsgebergte

Answer 8

gebergte dat is ontstaan door plooing van stukken van de aardkorst

Question 9

jonggebergte

Answer 9

gebergte dat ‘pas’ enkele tientallen miljoenen jaar oud is

Question 10

wat zijn de kenmerken van jong gebergte

Answer 10

• zijn hoog
• spitse bergtoppen
• steile hellingen
• diepe dalen

Question 11

oud gebergte

Answer 11

gebergte dat enkele honderden miljoenen jaren oud is

Question 12

wat zijn de kenmerken van een oud gebergte

Answer 12

• flauwe hellingen
• afgeronde toppen
• zijn laag

Question 13

exogene krachten

Answer 13

kracht die de aardkorst van buitenuit verandert

Question 14

verwering

Answer 14

het uiteenvallen van gesteente onder invloed van weer en plantengroei

Question 15

wat ontstaat er door verwering

Answer 15

verweringsmateriaal

Question 16

verweringsmateriaal

Answer 16

puin dat ontstaat bij verwering

Question 17

erosie

Answer 17

het uiteenschuren en afschuren van hard gesteente door met verweringsmateriaal geladen water, ijs of wind

Question 18

hoe langer verwering en erosie op een gebied hebben ingewerkt… des te

Answer 18

vlakker en lager dit gebied zal zijn geworden

Question 19

er is sprake van sedimentatie als

Answer 19

de gletsjers, rivieren, zee en wind meegevoerde materiaal ergens neerleggen

Question 20

ijstijd/glaciaal

Answer 20

koude periode waarin de gemiddelde temperatuur op aarde een paar graden daalt en waarin zich op het land uitgestrekte ijskappen vormen

Question 21

in ijstijd valt veel neerslag in de vorm van

Answer 21

sneeuw

Question 22

door telkens de ontdooien en bevriezen van sneeuw verandert sneeuw in

Answer 22

firn

Question 23

firn

Answer 23

korrelige, overjarige en ijsachtige sneeuw

Question 24

firnbekken

Answer 24

verzamelbekken van overjarige sneeuw, hoog in de bergen

Question 25

mechanische verwering

Answer 25

het uiteenvallen van het gesteente waarbij de samenstelling van het gesteente niet verandert

Question 26

wat gebeurt er door de mechanische verwering

Answer 26

- er vallen stenen en komen op het ijs terecht en worden meegevoerd

Question 27

hoe noem je de randen van een gletsjer

Answer 27

zijmorenen

Question 28

waar ligt het puin onder het ijs?

Answer 28

grondmorenen

Question 29

wat liggen er aan het eind van de gletsjer

Answer 29

eindmorenen

Question 30

de gletsjer schuift door het dal naar beneden: langzaam maar met enorme kracht wat is het gevolg hiervan?

Answer 30

erosie

Question 31

V-dalen

Answer 31

dal dat de vorm van een V heeft en is ontstaan door de uitschurende werking van een rivier

Question 32

U-dalen

Answer 32

dal dat de vorm van een U heeft en is ontstaan door de uitschurende werking van een gletsjer

Question 33

de V en U dalen hebben

Answer 33

steile bergwanden en een vlakke bodem

Question 34

laag in het dal is het warm, wat gebeurt er

Answer 34

de gletsjer gaat smelten

Question 35

wat ontstaat er onder in de gletsjer als de gletsjer aan het smelten is

Answer 35

een gletsjertunnel

Question 36

wat is verwering

Answer 36

het uiteenvallen van gesteente onder invloed van weer en plantengroei

Question 37

wat is mechanische verwering (voorbeeld)

Answer 37

door de temperatuur verschillen in een woestijn breekt een gesteente in stukken

Question 38

wat is chemische verwering (voorbeeld)

Answer 38

door regenwater lost gesteente op en vallen er gaten in een landschap

Question 39

wat is het verschil tussen verwering en erosie

Answer 39

verwering gebeurt op een vaste plek en erosie vindt plaats tijdens het vervoer van verweringsmateriaal

Question 40

welke drie vervoerders van verweringsmateriaal zijn er

Answer 40

1. ijs 2. water 3. wind

Question 41

hoe noem je het neerleggen van het verwering- of erosie materiaal

Answer 41

sedimentatie

Question 42

hoeveel graden celcuis daalt de gemiddelde temeratuur op aarde tijden een ijstijd

Answer 42

ongeveer 5 graden celcius

Question 43

waarom wordt het nog ouder als het landijs zich tijdens een ijstijd uitbreidt

Answer 43

de aanwezigheid van sneeuw (wit) zorgt ervoor dat er veel zonlicht wordt weerkaatst

Question 44

hoe noem je de periode tussen twee ijstijden in?

Answer 44

interglaciaal

Question 45

in welke periode heeft het landijs Nederland voor het laatst bereikt

Answer 45

tijdens saalien

Question 46

in de laatste ijstijd lag de kustlijn…. dan nu

Answer 46

westelijker

Question 47

welk landschap had Nederland gedurende de laatste ijstijd

Answer 47

nederland was toen een poolwoestijn

Question 48

waarom kan het smelten van gletsjers interessant zijn voor archeologen

Answer 48

door het afsmelten van het ijs komen er resten van vroeger aan het oppervlakte te liggen

Question 49

wat is het verschil tussen een zijmorene en een middenmorene

Answer 49

een zijmorene is gletsjerouin aan de zijkanten van een gletsjer een middenmorenen ontstaan doordat twee gletsjertongen zich samenvoegen, waardoor de zijmorenen van beide tongen in het midden van de nieuwe gletsjer komen te liggen

Question 50

leg uit dat de gletsjer vroeger groter was dan nu

Answer 50

de zijmorenen geven aan hoe hoog de gletsjer vroeger was. De gletsjer was dus vroeger veel groter

Question 51

waarom is de rijn een gemengde rivier?

Answer 51

de rijn voert niet alleen gletsjerwater af, maar ook neerslag (sneeuw, regen)

Question 52

waarom zorgt een rivier in de bovenloop voor afbraak van het landschap

Answer 52

in de bovenloop is de stroomsnelheid van het rivierwater erg hoog en kan hij makkelijk sediment meenemen

Question 53

hoe herken je de afbraak van landschap

Answer 53

door weinig bochten in de rivier

Question 54

is boven of beneden de berg kouder

Answer 54

boven

Question 55

waarom is het boven op de berg kouder dan beneden

Answer 55

aan de bovenkant kan sneeuw en gletsjer liggen

Question 56

hoe blijkt dat de rivier in de bovenloop vooral een gletsjerrivier is

Answer 56

in de bovenloop is de rivier vrij smal en bevat hij weinig water. Vserhoudingsgewijs is de invloed van de neerslag erg klein

Question 57

leg uit dat een waterval is ontstaan door verschil in hardhied van gesteente

Answer 57

het zachte gesteente word geerodeerd door het water dan het harde gesteente. Hierdoor ontstaat een waterval

Question 58

leg uit waarom een waterval in de loop van tijd naar links opschuift

Answer 58

het water erodeert het zachte gesteente, waardoor dit wegslijt onder het harde gesteente. Door de zwaarte stort dit harde gesteente nu verloop van tijd naar beneden

Question 59

wat is er 100 miljoen jaar geleden gebeurt

Answer 59

vorming van dikke lagen dode dieren en planten in de tropische zee

Question 60

wat is er 80 miljoen jaar geleden gebeurt

Answer 60

afrikaanse plaat begint te bewegen en duwt sedimentgesteenten uit de tropuische zee naar het noorden

Question 61

wat is er 30 miljoen jaar geleden gebeurt

Answer 61

afrika bereikt europa en schuift ervover heen: vorming alpen

Question 62

welke twee platen spelen een belangrijke rol bij de vorming van de alpen

Answer 62

1. afrikaanse plaat | 2. euraziatische plaat

Question 63

hoe zie je dat de alpen een plooiingsgebergte is

Answer 63

de aardkorst is gebogen en ziet er gekreukeld uit

Question 64

verklaar de volgorde van de lagen van afrika, sedimet gesteente, europa

Answer 64

de afrikaanse plaat duwde de sedimentgesteente over europa heen en de plaat schoof er zelf als laatste eroverheen

Question 65

waarom is vorstverwering een voorbeeld van een exogene kracht

Answer 65

vorstverwering gebeurt aan het aardoppervlak en niet in de aardkorst

Question 66

welke kenmerken heb je van een jong gebergte

Answer 66

- hoog - steile hellingen - spitse bergtoppen - diepe dalen

Question 67

verklaar de verschillen tussen jong en oud gebergte

Answer 67

oude gebergten hebben langer aan erosie en verwering blootgestaan en zijn daardoor meer versleten

Question 68

welke landen zijn de alpenlanden

Answer 68

- duitsland - monaco - frankrijk - oostenrijk - italie - slovenie - lichtenstein - zwitserland

Question 69

wat is het verschil tussen endogene krachten en exogene krachten

Answer 69

endogene krachten verandert het aardoppervlak van binnenuit | exogene krachten verandert het aardoppervlak van buietnaf

Question 70

welke kenmerken van een hooggebergte heb je

Answer 70

- hoog - spitse bergtoppen - steile hellingen - diepe dalen