Vímuefni

Question 1

Hvað eru vímuefni?

Answer 1

Vímuefni eru efni sem breyta starfsemi miðtaugakerfisins og geta haft áhrif á skynjun, líðan og hegðun

Question 2

Lögleg vímuefni

Answer 2

Áfengi, tóbak og lyfseðilsskyld lyf

Question 3

Ólögleg vímuefni

Answer 3

Kannabis, kókaín, ópíóíðar, ofskynjunarefni og hönnuð vímuefni

Question 4

Áhrif vímuefna

Answer 4

Félagsleg áhrif
Andleg áhrif
Líkamleg áhrif

Question 5

Hvað veldur fíkn?

Answer 5

Líffræðilegir þættir
Sálrænir þættir
Samfélagslegir þættir

Question 6

Áhrif áfengis

Answer 6

Áfengi er slævandi efni sem hægir á starfsemi miðtaugakerfisins.
í litlu magn getur það valdið slökun og vellíðan en í miklu magni magni veldur það skaða á líffærum eins og lifur, hjarta og heilastarfssemi

Question 7

Geðrænar og félagslegar afleiðingar áfengis

Answer 7

Truflun á dómgreind og hegðun
getur leitt til ofbeldis, slysahættu og vandamála í samskiptum
Langtímaáhrif geta verið þunglyndi, kvíði og minnisskerðing

Question 8

Flokkun áfengisneyslu

Answer 8

Hófleg neysla og misnotkun og fíkn

Question 9

Áfengisröskun

Answer 9

Ástand þar sem einstaklingur þróar líkamlega eða sálræna háð af áfengi
Til að greinast með AUD þarf einstalingur að uppfylla 2 eða fleirri af 11 einkennum DSM-5

Question 10

Vandamál tengd áfengi

Answer 10

Ofneysla
Áhrif á fjölskyldur og samfélag
Áfengisslys

Question 11

AUD samkvæmt DSM-5

Answer 11

Röskun þar sem einstaklingur sýnir skaðlegt eða stjórnlaust neyslumynstur áfengis yfir 12 mánaða tímabil
11 viðmið sem skiptast í:
1. Skert stjórn
2. Félagsleg áhrif
3. Áhættusöm notkun
4. Líkamleg áhrif

Question 12

Meðferðarúrræði fyrir áfengisröskun

Answer 12

Lyfjameðferð
Sálfræðileg meðferð
Skaðaminnkun

Question 13

Fyrirbyggjandi aðgerðir

Answer 13

Fræðsla
Stjórnun aðgengis

Question 14

Barbiturot lyf

Answer 14

Barbitúröt eru lyf sem flokkast sem róandi og svefnlyf. Þau hafa slævandi áhrif á miðtaugakerfið og eru til meðferðar við svefnleysi, kvíða og til deyfingar í skurðaðgerðum

Question 15

Alvarlegar afleiðingar misnotkunar Barbitúröt lyfja

Answer 15

öndunarbilun, minnkuð hjartsláttartíðni og blóðþrýtingur
langtímanotkun getur skemmt lifur og nýru
þunglyndi, geðrof
hættuleg í samsetningu við áfengi og önnur róandi efni

Question 16

Fráhvörfseinkenni barbiturot lyfja

Answer 16

kvíði, pirringur, svefntruflanir, hækkaður hjartsláttur, skjálfti og alvarlegir krampar
fráhvörfseinkenni koma fram innan nokkurra klukustunda
afeitrun fer undir lækniseftirliti

Question 17

Benzódíazepín lyf

Answer 17

Benzódíazepín eru lyf sem eru almennt notuð til meðferðar við kvíða, svefntruflunum, vöðvaspennu og flogaveiki
þau eru róandi efni sem hafa áhrif á miðtaugakerfið með því að auka virkni taugaboðefnisins GABA

Question 18

Dæmi um Benzódíazepín lyf

Answer 18

Alprazolam (Xanax), diazepam (valium), lorazepam (ativan) og clonazepam (klonopin)

Question 19

Áhrif Benzódíazepín

Answer 19

Jákvæð áhrif: minnka kvíða og spennu, auka svefngæði, stöðva krampa
Neikvæð áhrif: Svimi, syfja, truflun á minni og samhæfingu, geta leitt til þols og háðs við langvarnadi notkun

Question 20

Misnotkun Benzódíazepín

Answer 20

óhófleg þreyta, skert einbeiting og minnistap, hægari viðbrögð og dómgreindarleysis
ofskömmtun: öndunarbilun, dái eða jafnvel dauða

Question 21

Fráhvörf Benzódíazepín

Answer 21

kvíði, pirringur, skjalfti, ógleði og svefntruflanir, krampar, rugl og ofskynjanir.
fráhvörf geta verið í daga eða vikur
afeitrun undir lækniseftirliti

Question 22

Meðferð við fíkn í benzodíazepín

Answer 22

Læknisfræðileg afeitrun
Sálfræðileg meðferð
Stuðningshópar

Question 23

Hvað er kókaín

Answer 23

Kókaín er örvandi efni sem unnið er úr laufum coca-plöntunnar, aðallega ræktað í suður-ameríku , notað í duft formi og kristallað form sem er reykt

Question 24

Áhrif kókaín

Answer 24

skammtíma áhrif: aukin árverkni, orka og sjalfstraut, minnkuð svefnþörf og hungur, hækkaður hjartslæattur og blóðþrýstingur
langtíma: hjarta og æðasjukdómar, heilablæðingar og viðvarandi svefnleysi, skemmdir á nefgöngum, minnkandi áhrif vegna þolmyndunar

Question 25

Afleiðingar kókaínsneyslu

Answer 25

hjartaáföll, heilablóðfall, lungnavandamál, líffæraskemmdir, þunglyndi, geðrof, ofsóknarhugmyndir, kvíði og sjálfsvígshugsanna, atvinnumissir og fjárhagserfiðleikar

Question 26

Fráhvörf kókaíns

Answer 26

þreyta, svefntruflanir, hungur, pirringur og depurð. fráhvarfs einkenni byrja eftir nokkra klukkustunda og geta varað í nokkra daga

Question 27

Hvað er kannabis

Answer 27

Kannabis kemur frá cannabis sativa plöntunni og inniheldur mörg virk efni, þar á meðal THC sem er aðal geðvirka efnið reykt, gufa eða í matvælum

Question 28

Áhrif kannabis

Answer 28

Slökun, aukið húmor, breytt skynjun, aukin matarlyst. kvíði, minnisleysi og skert samhæfing. skerðing á minni, geðklofa

Question 29

Fráhvörf frá kannabis

Answer 29

pirringur, kvíði, minnkuð matarlyst, svefntruflanir og þreyta einkenni koma innan 24-48 tíma og geta varað í nokkrar vikur

Question 30

Hvað er ópíóíðar

Answer 30

ópíóíðar eru lyf eða efni sem eru unnin úr ópíumvalmúa eða framleidd með líkt áhrif. þau eru notuð til að draga úr verkjum og slökun en eru einnig mjög ávanabindandi

Question 31

Dæmi um ópíóðía:

Answer 31

morfín, kódein heróín, oxycodone fentanyl, methadone

Question 32

áhrif ópíóíða

Answer 32

ópíóíðar bindast ópíóíðaviðtökum í heila, mænunni og öðrum hlutum líkamans minnka skynjun á verkjum og valda slökun og vellíðan langtímanotkun leiðir til þols

Question 33

afleiðingar ópíóðneyslu

Answer 33

öndunarbilun er ein algengasta orsök dauða hjá ópíóíðnotendum, hægðatregða, ógleði og lifraskaða. þunglyndi, kvíði og geðrof

Question 34

fráhvörf frá ópíóíðum

Answer 34

kvíði, óróleiki, svefnleysi, niðurgangur, skjálfti og verkir einkenni byrja oft innan 6-12 klukkustunda og ná hámarki eftir 48-72 klukkustunda

Question 35

Hvað eru ofskynjunarlyf?

Answer 35

Ofskynjunarlyf eru efni sem breyta skynjun, tilfinningum og hugsunum. Einstaklingar sjá, heyra eða finna fyrir hlutum sem eru ekki til staðar

Question 36

Dæmi um ofskynjunarlyf

Answer 36

LSD, psilocybín, peyote, ketamín og PCP

Question 37

hvernig virka ofskynjunarlyf

Answer 37

hafa áhrif á taugaboðaefnið serótónín

Question 38

Langtímaáhrif ofskynjunarlyfja

Answer 38

Sumir upplifa PTSD-lík einkenni

Question 39

Meðferð við misnotkun ofskynjunarlyfja

Answer 39

Róandi umhverfi og stuðningur frá fólki sem notandinn treystir getur hjálpað til, læknisfræðileg íhlutun

Question 40

tegundir vímuefna

Answer 40

eru 3, slævandi, örvandi og skynvillandi

Question 41

hvaða kyn er algengari að nota vímuefni

Answer 41

karlar eru líklegri til að nota og misnota vímuefni en konur eru viðkvæmari fyrir áhrifum þeirra

Question 42

hver er líklegri til að þróa með sér fíkn hraðar eftir að notkun hefst

Answer 42

konur

Question 43

Mismunandi ástæður fyrir neyslu: karlar

Answer 43

neysla tengist oft félagslegum eða ævintýralegum ástæðum

Question 44

Mismunandi ástæður fyrir neyslu: konur

Answer 44

Neysla tengist frekar tilfinningarlegum þáttum, eins og að lina kvíða, þunglyndi eða áföll

Question 45

Áhrif hormóna

Answer 45

hormón eins og estrógen geta aukið næmi kvenna fyrir áhrifum sumra vímuefna. Hormónabreytingar á meðgöngu, eftir fæðingu eða á breytingarskeiðinu geta haft áhrif á fíkn

Question 46

líkamlegt næmi

Answer 46

konur brjóta niður áfengi eða önnur efni hægar sem leiðir til meiri áhrifatíma og aukinnar hættu á skaða

Question 47

heilastarfsemi

Answer 47

munur á virkni dópamínkerfisins hjá körlum og konum hefur áhrif á umbun og þrá við neyslu

Question 48

Fordómar

Answer 48

konur með fíkn verða oft fyrir meiri félagslegum fordómum en karlar, sem getur hindrað þær í að leita sér hjálpar

Question 49

álag kvenna

Answer 49

konur takast oftar á við álag tengt fjölskylduábyrgð, sem getur ýtt undir neyslu eða torveldað bata

Question 50

áföll

Answer 50

konur með fíkn eru líklegri en karlar til að hafa orðið fyrir kynferðislegu, andlegu eða líkamlegu ofbeldi sem hefur áhrif á þróun fíknar

Question 51

Vímuefnaneysla hjá ólíkum kynjum: áfengi

Answer 51

karlar eru líklegri til að drekka mikið og oftar en konur konur eru viðkvæmari fyrir líkamlegum afleiðingum eins og lifraskaða og hjartasjúkdómum

Question 52

Vímuefnaneysla hjá ólíkum kynjum: ópíóíðar

Answer 52

konur eru oft ávísað ópíóíðum vegna verkja, sem eykur hættu á misnotkun

Question 53

Vímuefnaneysla hjá ólíkum kynjum: kannabis

Answer 53

Karlar nota kannabis oftar en konur en konur verða stundum viðkvæmari fyrir áhrifum eins og kvíða eða þunglyndi

Question 54

Vímuefnaneysla hjá ólíkum kynjum: örvandi efni

Answer 54

konur nota örvandi efni oftar til að stjórna þyngd eða auka orku

Question 55

Vímuefnaneysla hjá ólíkum kynjum: ofskynjunarlyf

Answer 55

enginn verulegur kynjamunur en upplifun af áhrifum af áhrifum getur verið mismunandi

Question 56

Meðferðarúrræði. hindranir fyrir konur

Answer 56

þær gætu þurft barnagæslu eða upplifa félagslega skömm em hindrar þær í að leita meðferðar, mörg úrræði taka ekki mið af sérþörfum kvenna

Question 57

árangursrík nálgun

Answer 57

meðferðir sem taka tillit til áfalla og félagslegra aðstæðna eru sérstaklega árangursríkar fyrir konur stuðningshópar fyrir konur, eins og sérstakir AA hópar geta verið gagnlegir

Question 58

karlar og meðferð

Answer 58

karlar svara oft vel hefundinni meðferð en geta átt í erfiðleikum með að viðurkenna tilfinningaleg vandamál

Question 59

Efnanotkun hjá öldruðum einstaklingum

Answer 59

neysla á áfengi og lyfseðilsskyldum lyfjum er algeng meðal aldraða en oft ekki greind vegna þess að einkennin eru rugluð saman við öldrunarvandamál eins og gleymsku eða slappleika

Question 60

áhættuþættir hjá öldruðum

Answer 60

félagsleg einangrun, sorg, líkamlegir verkir og meiri aðgangur að lyfjum

Question 61

afleiðingar hjá öldruðum

Answer 61

aukið fallhættu, líkamlegur skaði og milliverkir lyfja

Question 62

Meðferð aldraðra

Answer 62

sérhæfð úrræði sem taka tillit til aldursbundinna þátta og líkamlegs heilsufars

Question 63

áhættuþættir hjá konum með fíknivanda

Answer 63

kynferðisofbeldi, heimilisofbeldi og félagsleg mismunun auka líkur á fíkn

Question 64

Unglingar, neyslumynstur

Answer 64

unglingar reyna oft vímuefni til að uppfylla félagslegar væntingar eða draga úr kvíða

Question 65

afleiðingar unglinga í neyslu

Answer 65

neysla á viðkvæmum þroskaskeiði getur haft langvarandi áhrif á heilastarfsemi og líðan

Question 66

unglingar og vímuefni

Answer 66

margir unglingar prófa áfengi, tóbak eða ólögleg vímuefni oftast á unglingsárunum. vímuefnanotkun unnglinga er algengust meðal þeirra sem glíma við félagslegra eða tilfinningalega erfiðleika

Question 67

aldur unglinga og vimuefni

Answer 67

þvi yngri sem einstaklingur byrjar að nota vímuefni því meiri líkur eru á langtíma fíknivanda

Question 68

Unglingar og áfengi

Answer 68

algengasta vímuefnið meðal unglinga, getur valdið likamlegum og andlegum skaða

Question 69

Unglingar og tóbak

Answer 69

aukinn aðgangur að rafrettum hefur aukið nikótínneyslu meðal ungmenna

Question 70

Unglingar og kannabis

Answer 70

unglingar eru líklegri til að líta á kannabis sem öruggt en það hefur áhrif á minni, einbeitingu og námsárangur

Question 71

Áhrif vímuefnanotkunar á þroska og heilsu

Answer 71

Unglingaheilinn er í þróun og vímuefnanotkun getur truflað þroska framheila sem stjórnar ákvörðunartöku og sjálfstjórn, skert ónæmiskerfi, aukin hætta á hjarta og lungnavandamálum, aukin hætta á kvíða, þunglyndi og geðrofi

Question 72

Forvarnir gegn vímuefnanotkun unglinga

Answer 72

sterk fjölskyldutengsl og jákvæð samskipti draga úr líkum á vímuefnanotkun

Question 73

Vímuefnanotkun meðal háskólanema

Answer 73

Vímuefnanotkun er algeng meðal háskólanema sérstaklega áfengis, kannabis og nikótíns, oft notað í félagslegu samhengi 18-24 ára er viðkvæmur fyrir þróun fíknivanda vegna þroska heilans

Question 74

Algegnustu vímuefnin meðal háksólanema

Answer 74

áfengi - algengast, binge-drinking er algeng sem eykur hættu á áverkum, fíkn, eitrun kannabis - annar algengasti , getur haft ahrif á namsgetu örvandi lyf - adderall og ritalin notuð til að bæta namsgetu, hætta á fíkn og hjartsláttartruflunum nikótín - rafrettur ofskynjunarlyf - notað til að kanna hugann

Question 75

Vímuefnanotkun hjá öldruðum

Answer 75

er oft vanmetin og vangreind. áfengi og lyfseðilskyld lyf eru algengust