voortplanting; H1 voortplantingsorganen en gametogenese Flashcards
(28 cards)
wat is gametogenese
gameto: zaad-/eicellen en genese: maken
primaire geslachtskenmerken
voor geboorte aanwezig; penis, vagina, zaadleiders, eileiders…
secundaire geslachtskenmerken
vanaf puberteit dankzij verhoogde productie geslachtshormonen; testosteron en oestrogenen, beharing, stemverhoging, lichaamsvormen
tertiaire geslachtskenmerken
- seksuele ontwikkeling vanaf 3de maand zwangerschap
- opvoeding, cultuur
bouw penis
- urinebuis
- sponsachtig weefsel
- zwellichamen –> vormen vooraan eikel die omgeven is door voorhuid (bescherming)
functie penis
copulatieorgaan –> zwellichamen vullen met bloed voor erectie
Bouw teelballen (testes)
- eivormig
- 5 cm lang
- omgeven door bindweefselkapsel
- teelbaltussenschotten verdelen teelbal en teelballobjes –> enkele kronkelende zaadbuisjes aanw.
- omgeven door balzak of scrotum
functie testes
- produceren zaadcellen (ideale temp. = 35°C)
- produceren testosteron
Wat zit in de wand van zaadbuisjes?
- kiemcellen (voorloper-zaadcellen 2n=46)
- cellen van Sertoli –> uitrijping en bescherming zaadcellen
wat zit in de bindweefsel?
cellen van Leydig –> testosteron produceren
bouw bijbal
6 m lang kronkelend kanaal
functie bijbal
- reservoir voor zaadcellen
- verdere rijping zaadcellen
Hoelang verblijft zaadcellen in bijbal
- afh. van seksuele activiteit van de man
- na 2 à 3 weken breekt het af
ligging zaadleiders
- ligt aan de bijbal
- monden uit in urinebuis
bouw bijbal
- 50 cm lang kanaal
- gespierde wand
ligging zaadblaasjes
2 zaadblaasjes monden uit in zaadleiders
functie zaadblaasjes
voeding voor zaadcellen, 70% van spermavolume
ligging prostaat
- onder en tegen blaas
- zaadleiders gaan door prostaat
bouw prostaat
grootte van een kastanje
functie prostaat
- kleurloze vloeistof afscheiden
–> activeren zaadcellen
–> beschermen en helpen overleven van zaadcellen
–> 30% spermavolume
prostaatkanker
- bij mannen boven 65 jaar
- geen duidelijke oorzaak
- symptomen: vaak (moeilijk) plassen met branderig gevoel, nadruppelen, troebele bloederige urine
- prostaat vergroot bij verouderen (hormonaal)
–> klachten urineren
uit wat bestaat sperma
- zaadvocht uit zaadblaasjes en prostaat
- zaadcellen (spermatozoïden) –> 3ml- 300 miljoen zaadcellen
dankzij welk weefsel is er geen gelijktijdig transport van urine en sperma door urinebuis?
dankzij kringspier
ligging klieren van Cowper
monden uit in urinebuis