Vrouw en man: samenspel van genen en hormonen Flashcards
Wat is reductiedeling?
Diploide cellen omzetten naar haploide cellen: van 46 chromosomen naar 23
Wat is cross-over?
Genen diversiteit door aanraken chromosomen tijdens meiose
Wat zijn gameten?
Voortplantingscellen: Eicellen en zaadcellen
Welke geslachten zijn er mogelijk?
46 XX: vrouw
46 XY: man
45 X: vrouw (turner)
47 XXY: man (klinefelter)
Wat is de PAR?
pseudo autosomale regio: overeenkomst tussen X- en Y-chromosomen.
Kleine overeenkomst: MSY (male specific region Y) bevat 78 genen voor 27 eiwitten
Hoe gaat men van chromosaal geslacht naar man of vrouw?
Stap1: ontwikkeling gonadaal geslacht naar testikels of ovaria
Stap 2: Fenotype: man of vrouw
Wat is de functie van het SRY-gen?
Het sex determining region Y gen zorgt dat de indifferente gonaden testis worden. Het gen codeert voor een eiwit wat ook een transcriptiefactor is.
Hoe is de werking SRY ontdekt?
Door cross-over bij 46XX mannen gezien dat testis ontwikkelden, bleek door cross-over zijn
Wat is SOX9?
Het SOX9 eiwit wordt getranscribeerd door het SOX9 gen wat afhankelijk is van het SRY-eiwit.
SOX9 is uiteindekijk verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de testis.
Wat doet FGF9?
Deze zet aan tot meer productie van SOX9 wat weer leidt tot meer FGF9
FGF9 zet de geslachtsdifferentiatie door
(positieve feedback loop)
Wat doen WNT-signalen en FOXL2?
Deze onderdrukken SOX9 wat ook de aanmaak van FGF9 stopt. Noodzakelijk voor ovarium vorming, anders als nog testis.
SOX9 onderdrukt WNT en FOXL2 weer
Hoe ontwikkelen de gangen van Müller en Wolff zich?
Man: anti-müllerse gang hormoon dus geen müllerse gang
Vrouw: Geen AMGH dus wel müllerse gang
Gang van wolff overleeft alleen o.i.v. testosteron
Hoe ontwikkelt de gang van Wolff zich verder?
Tot bijbal, zaadleider en zaadblaas door testosteron
Welk hormoon is belangrijk bij indalen testis?
Insulin-like factor 3
Wat is de functie van dihydro-testosteron (DHT) en hoe wordt dit gemaakt?
Testosteron: steroïd hormoon >
Omgezet naar DHT d.m.v. enzym 5 alfa-reductase >
DHT hogere affiniteit aan androgeen receptor en ontwikkelt uitwendig genitaal
In afwezigheid: vagina
