vücut sıvı bölmeleri Flashcards
(10 cards)
suyun görevleri
• Hücrelerin ihtiyacı olan maddeleri hücreye
taşımak
• Katı maddelerin çözünmesini sağlamak
• Hücrelerde metabolizma sonucu oluşan atık
maddeleri boşaltım organlarına taşımak
• Vücut ısısını dengelemek
• Kanın hacmini dengelemek
• Besinlerin sindirimine yardımcı olmak
• Beyin, omurilik gibi organları dış etkenlerden
korumak
intrasellüler sıvı
En önemli
katyonları; ____________,
anyonları; ____________
Kalsiyum konsantrasyonu
hücre dışına göre ______
pH değeri hücre dışına göre _______
En önemli
katyonları; potasyum (K) ve
magnezyum (Mg), anyonları;
fosfat (P) ve proteinlerdir.
Kalsiyum konsantrasyonu
hücre dışına göre çok
düşüktür.
pH değeri hücre dışına göre
daha düşüktür.
Ekstrasellüler sıvı
Ekstrasellüler sıvıların ana katyonu ________,
anyonları; ____________
Kalsiyum konsantrasyonu hücre içine göre ________
pH değeri hücre içine göre ________
Ekstrasellüler sıvıların ana
katyonu sodyum (Na),
anyonları; klor (Cl) ve
bikarbonattır (HCO3).
Kalsiyum konsantrasyonu
hücre içine göre on bin kat
daha fazladır.
pH değeri hücre içine göre
daha yüksektir.
Starling hipotezi
Kapiller duvardan suyun hareketi hem hidrostatik hem de ozmotik basınç farklılığına bağlıdır
Hidrostatik basınç: Sıvıyı damar dışına iten
kuvvettir.
Kolloid ozmotik basınç (onkotik basınç):
Plazma proteinlerinin ozmotik basıncıdır. Sıvıyı
damar içinde tutmaya çalışır.
Kapiller duvardan suyun hareketi __________ bağlıdır
(Starling Hipotezi)
Hücre membranlarında ve transsellüler boşlukları
çevreleyen epitelde ise suyun hareketini ________ belirler.
Kapiller duvardan suyun hareketi hem hidrostatik
hem de ozmotik basınç farklılığına bağlıdır
(Starling Hipotezi).
Hücre membranlarında ve transsellüler boşlukları
çevreleyen epitelde ise suyun hareketini ozmotik
basınç farklılığı belirler.
Starling güçleri
Starling güçleri
1. Kapiller Hidrostatik Basınç;
Sıvıyı kapiller damardan dışarı iten güç
2. İnterstisyel sıvı basıncı;
(+) olduğu zaman: Sıvıyı interstisyumdan
kapiller damarın içine iten,
(-) olduğu zaman : Ters yönde
hareketlendiren güç
3. Plazma kolloid osmotik (Onkotik) basıncı;
Kapiller damarın içine doğru sıvı osmozuna
neden olan güç
4. İnterstisyel sıvı Onkotik basıncı;
Sıvının kapiller damardan dışarı osmozunu
sağlayan güç
hesap için iten ve tutan kuvvetlerin farkını alırız (mm Hg cinsinden belirtilir)
Hacim daralması
(__________)
İzozmotik (____):
Hiperozmotik (_____):
Hacim daralması
ESS hacminde azalma
İzozmotik (diyare): Kaybedilen sıvının
ozmolaritesi ESS ile eşittir. ESS hacmi azalır.
Ozmolariteler değişmez.
Hiperozmotik (su yoksunluğu):Kaybedilen sıvının ozmolaritesi ESS’den düşüktür. ESS hacmi azalır, ozmolaritesi artar. Dengeyi sağlamak için ISS’dan dışarı su geçişi olur, hacmi azalır, ozmolaritesi
artar - ama son durumda ozmolariteler eşitlenir
Hacim genişlemesi
(________)
İzozmotik (______):
Hiperozmotik (_____):
Hacim genişlemesi
Ekstrasellüler sıvı hacminde artma
İzozmotik (NaCl infüzyonu): Verilen sıvının
ozmolaritesi ESS ile eşittir. ESS hacmi artar.
Ozmolariteler değişmez.
Hiperozmotik (fazla tuz tüketimi): ESS
ozmolaritesi artar. Dengeyi sağlamak için ISS’dan
dışarı su geçişi olur, hacmi azalır, ozmolaritesi
artar. ESS hacmi artar.
Vücudun sıvı dengesi
Osmoreseptör-ADH sistemi
Hipotalamustaki
ozmoreseptörler, ESS’da su oranı azaldığında algılar
ve hipofiz bezini uyarır. Hipofiz bezi Anti Diüretik
Hormon (ADH) isimli hormonu salgılar. Bu hormon,
kan dolaşımı yolu ile böbreklere ulaşır. Böbreklerden
idrarla su atılımı en az düzeye indirilerek su vücutta
tutulur ve böylece sıvı dengesinin korunması sağlanır.
Susuzluk kanın osmolaritesinde
artışa neden olur. Artan osmolarite hipotalamustaki
susama merkezini uyarır. Vücut su içmeye
yönlendirilir.
vücut sıvılarındaki elektrolitler
Sodyum (Na+)
Potasyum (K+)
Kalsiyum (Ca++)
vücut sıvılarındaki elektrolitler
Sodyum (Na+)
Ekstrasellüler sıvıların osmotik basıncını
düzenlenmesinde,
Asit baz dengesinin sağlanmasında,
Sinir ve kas hücrelerindeki kimyasal
reaksiyonlarda görev alır.
Potasyum (K+)
Hücre içindeki sıvıların osmotik
basıncının düzenlenmesinde,
Asit baz dengesinin düzenlenmesinde,
Kas ve sinirlerdeki elektriksel uyarımların
iletilmesinde görev alır.
Kalsiyum (Ca++)
Kas ve sinirlerde uyarıların iletilmesinde,
Kas kontraksiyonlarında,
Kanın pıhtılaşmasında rol oynar.