week 10 Flashcards
(40 cards)
hypothalamus - achterkwab hypofyse
lange neuronen, vasopressine (ADH) en oxytocine
hypothalamus - voorkwab hypofyse
korte neuronen, releasing factors (TRH, GnRH, somatostatin, GRH, dopamine, CRH)
hypothalamus-hypofyse-bijnier as
CRH->voorkwab->ACTH->bijnier-> cortisol, bijnierschorshormoon, bijnierandrogenen
hypothalamus-hypofyse-schildklier as
TRH->voorkwab->TSH->schilklier-> T4, T3
hypothalamus-hypofyse-gonaden as
GnRH->voorkwab->LH/FSH->gonaden-> progesteron, testosteron, oestradiol
hypothalamus-hypofyse-groeihormoon as (stimulerend)
GHRH->voorkwab->GH->lever->IGF-I
hypothalamus-hypofyse-groeihormoon as (inhiberend)
somatostatine remt voorkwab hypofyse
zona glomerulosa
aldosteron
zona fasciculata
cortisol
zona reticularis
androgenen
bijniermerg
adrenaline, noradrenaline
CRH naar ACTH
CRH->CHRr->cAMP->PKA->Ca toename en daardoor ACTH release
STAR eiwit
bindt cholesterol verpakt in LDL en transporteert van buitenste naar binnenste mitochondrium, naar cytochroom P450 (cyp11a) die cholesterol omzet
ACTH naar P450 activiteit en verhoogde enzymsynthese
ACTH->cAMP->PKA-> P450 activiteit en enzymsynthese
cortisol
- glucocorticoïd
- remt eiwitsynthese
- stimuleert gebruik van vetzuur voor energie
- stimuleert de lever tot glucose aanmaak en verhoging bloedglucose
aldosteron
-mineralocorticoïd
- Na vasthouden (vocht vasthouden)
- K uitscheiden
adrenaline aanmaak
L thyrosine-> L DOPA ->dopamine-> noradrenaline-> adrenaline
prednison werking
synthetisch glucocorticoïd-> ACTH geremd-> cortisol omlaag
syndroom van Cushing soorten
- ACTH afhankelijk: te veel ACTH
- ACTH onafhankelijk: cortisol producerende neoplasie
kenmerken Cushing
abdominale adipositas
vetbult op de rug
spier en huid atrofie
androgenen overschot: acne, haargroei
depressie
psychose
amenorroe
hematomen
hypercoagulabiliteit
osteoporose
hypothyreoïdie
hypogonadisme
wanneer screenen voor Cushing
- meerdere & progressieve symptomen
- ongebruikelijke symptomen bij leeftijd
- bijnier incidentaloom
- kinderen met groeiretardie
- therapie resistentie DM en/of hypertensie
screeningstesten Cushing
24h urine
1 mg dexamethason supressie test
middernachtsspeeksel cortisol
(kun je ook voor en nadelen noemen?)
ziekte van Cushing
cortisol producerende tumor
diagnostiek voor Cushing
MRI hypofyse, >6mm = oorzaak
kleiner dan 6 mm -> BSPIS
niks? PET voor ectopische oorzaak