week 12

Question 1

wetenschappelijke methode

Answer 1

1. zinvolle vraag of belangrijk probleem
2. (achtergrond) informatie verzamelen
3. hypothese / vraagstelling
4. testen (verifieren)
5. accepteren, afwijzen, wijzigen
6. publiceren (’publish or perish’)

Question 2

de drie demonen van de wetenschap

Answer 2

1. de dataduivel: data is slecht gearchiveerd
2. het replicatieprobleem: studieresultaten moeten door andere studies gecheckt worden
3. de verificatiekramp: te hard proberen het gewenste resultaat te krijgen

Question 3

numerieke en categorische variabelen

Answer 3

• numerieke variabelen
  
  • gemiddelde of mediaan
  • standaarddeviatie of interkwartielafstand
  • dit kan worden weergeven in een histogram en een boxplot
• categorische variabelen
  
  • percentages in de categorieen
  • taartdiagram

Question 4

prostaataandoeningen TOP 3

Answer 4

1. benigne prostaat hyperplasie (BPH)
2. prostatitis
3. prostaatcarcinoom

en alleen die laatste geeft zelden klachten!

Question 5

hoe wordt prostaatkanker ontdekt

Answer 5

• < 10% symptomatisch (pijn meta, hematurie, paraneoplastisch)
• helft bij toeval: mictieklachten (LUTS)
• helft door screening/checkup

Question 6

hoe spoor je prostaatkanker op?

Answer 6

1. PSA meten in het bloed
2. rectaal toucher
3. TRUS: transrectaal ultrasound

Question 7

Gleason-gradering

Answer 7

1e getal = meest voorkomende groeipatroon

2e getal = wat ook wordt gezien maar dan wat minder

totaal score is 1e getal + 2e getal

hoe hoger hoe agressiever

Question 8

welke factoren zijn prognostisch bij prostaatkanker? GPT

Answer 8

• graad, gleasonscore
• PSA
• T-stadium
• hoeveelheid tumoren in de biopten

Question 9

curatieve opties prostaatkanker

Answer 9

• radiotherapie
  
  • cyberknife
  • brachytherapie
• radicale prostatectomie
• andere fysische methoden
  
  • HIFU
  • cryotherapie
  • protonen
  • IRE
  • TULSA

Question 10

bijwerkingen behandeling prostaatkanker

Answer 10

• erectiele dysfunctie
• stress-incontinentie
• urge klachten
• urethrastrictuur
• radiatie-proctitis/cystitis
• fistels
• mortaliteit

Question 11

hormoontherapie: ADT bij prostaatkanker

Answer 11

• palliatief
• uitschakelen testosteron remt de tumor
• werkt gemiddeld 18 maanden
• echter bijwerkingen → energie omlaag, opvliegers, BMI omhoog, osteoporose, minder libido
• ietsje langer leven bij vroege start
• symptomatische metastasen: klachten zullen verdwijnen

Question 12

differentiaal diagnose hematurie

Answer 12

• glomerulaire nierziekten
• interstitiele nierziekten
• urologisch
  
  • maligniteit
  • zware inspanning / trauma
• vasculair
• overig
  
  • sikkelcelziekte

Question 13

epidemiologie blaaskanker in nederland

Answer 13

• vaker bij mannen dan vrouwen → roken
• 6600/jr
• 90% urotheelkanker
• 8% plaveiselcelkanker
• 25% invasief
• 25 doden per week
• 5-jr OS = 50-55%
• onafhankelijk therapie

Question 14

risicofactoren blaaskanker

Answer 14

• voorgeschiedenis en medicatie
  
  • bestraling kleine bekken
  • chronische UWI
  • verblijfskatheter
  • fenacetine
  • immuunsuppressie
  • cyclofosfamide
  • schistosomiasis
• intoxicaties
  
  • roken
    
    • toxines vanuit de sigaretten komen via de nieren in de urine terecht
• familie en sociale anamnese
  
  • aromatische amines
  • schilders, verfindustrie, kappers, rubberindustrie, mijnwerkers
  • balkan-nefropathie

Question 15

aanvullend onderzoek blaaskanker

Answer 15

• laboratorium
  
  • kreatinine, ureum, GFR, hb
  • sediment
  • morfologie erythrocyten
  • kweek
  • NIET: urinecytologie
    
    • de sensitiviteit van blaaskanker bij cytologie is te laag
• beeldvorming
  
  • wel:
    
    • echografie nieren
    • UCS = urethrocytoscopie
    • CT-urinewegen
  • alleen op indicatie
    
    • X-BOZ
    • X-RPG = retrograad pyelogram
    • MRI
    • X-RUG = retrograad urethrogram

Question 16

therapie blaaskanker

Answer 16

• TUR / blaasbiopt
• blaasspoelingen
• re-TUR
• radicale cystectomie met urinedeviatie
• (chemo)radiotherapie
• chemotherapie
• immuuntherapie

Question 17

transurethrale resectie

Answer 17

• operateur
  
  • aantal tumoren
  • grootte
  • radicaliteit
  • bimanueel toucher
  • eenmalige spoeling met chemotherapie
• patholoog
  
  • histologie
  • t-stadium
  • gradering
  • carcinoma in situ
  • detrusor aanwezig
  • spierinvasie

Question 18

intravesicale spoelingen

Answer 18

• chemotherapie: mitomycine C of epirubicine
• immuuntherapie: BCG
• eenmalig postoperatief chemo: bij low/intermediate risk → verlaagt de kans op recidief met 12%
  
  • alleen als er geen gat in de blaas is

Question 19

klinische stadiering blaaskanker

Answer 19

• bimanueel toucher onder narcose
• als niet invasief → CT-urinewegen
• als spierinvasief → CT th/ab

Question 20

onderhoudsspoelingen

Answer 20

• low risk → geen spoelingen
• intermediate → met hoge recidieffrequentie: MMC
• high risk → re-TUR en aansluitend BCG 1-3 jaar

Question 21

spierinvasief urotheelcarcinoom behandelopties

Answer 21

• cystectomie met urinedeviatie
• chemotherapie
• radiotherapie
• combinatie therapie
• systemische immuuntherapie

Question 22

radicale cystectomie en urinedeviatie

Answer 22

• pelviene lymfklierdissectie
• stagering / therapie
• cystoprostatectomie bij mannen
• voorste exenteratie bij vrouwen
• incontinente deviatie = Bricker
• ureterocutaneostomie
• continente niet-orthotope deviatie = indiana pouch
• continente orthotope deviatie = neoblaas

Question 23

complicaties urinedeviaties

Answer 23

• postoperatief
  
  • ileus
  • wondinfectie
  • UWI
  • abses
  • trombo-embolisch
• lange termijn
  
  • parastomale hernia
  • metabole acidose
  • nierinsufficientie
  • ureterstenose
  • littekenbreuk

Question 24

chemotherapie blaaskanker

Answer 24

• neoadjuvante setting: altijd icm met lokale behandeling
  
  • absolute overlevingswinst van 6% na 10 jr
  • verdubbelt kans op ypT0N0
  • cisplatin-based, 3 of 4 kuren gevolgd door radicale cystectomie
  • 1 op 3 blaaskanker patienten kan geen cisplatin krijgen vanwege slechte nierfunctie, CV status, gehoorstoornissen, polyneuropathie
  • toxiciteit: gehoorschade, nierfunctieschade, beenmergdepressie
  • GFR minimaal 60 ml/min

Question 25

radiotherapie blaaskanker

Answer 25

- radiotherapie alleen = inferieur aan radicale chirurgie - voor patienten die niet geopereerd kunnen worden - chemoradiotherapie = superieur aan radiotherapie alleen: betere lokaal-recidiefvrije overleving - interstitiele radiotherapie (brachytherapie) in geselecteerde gevallen - solitaire tumor <5 cm - klinisch stadium T2N0M0 - geen bijkomend CIS - tumor niet op blaashals of trigonum

Question 26

immuuntherapie blaaskanker

Answer 26

- urotheelcarcinoom kent hoge mutatie load - analoog aan longcarcinoom en melanoom - veel antigenen op tumorcellen - immunotherapie helpt tegen eigen immuunsysteem tumor aan te vallen - checkpoint inhibitors PD1 / PD-l1 remmers - 1e lijns therapie indien cisplatin unfit en PDL1+ - als 2e lijns therapie in M+ setting: responspercentage 25% - vergeleken met 2e lijns chemotherapie: responskans max 10% - shift van cisplatin therapie naar immuun of ADC therapie