Week 3

Question 1

Wat zijn incretines?

Answer 1

Incretines worden door de darm gemaakt als je (glucose) eet en zorgen voor insuline afgifte

Question 2

Waar worden incretines geproduceerd?

Answer 2

De productie vindt plaats uit endocriene cellen op het epitheel van de dunne darm

Question 3

Welke soorten incretines kennen we?

Answer 3

GLP-1 (glucagon-like peptide-1)
GIP (glucose-dependent insulinotropic peptide/gastric inhibitory peptide)

Question 4

Wat doen GLP-1agonisten en wat zijn nadelen?

Answer 4

GLP-1 agonisten zorgen dat de glucosespiegel lager ligt
Nadelen als medicijn: GLP-1 is een eiwit en heeft een lage halfwaardetijd

Question 5

Welke medicijnen werken in op GLP-1/lijken erop en wat zijn voor-/nadelen ervan?

Answer 5

DDP-4 remmer, het remt de afbraak van GLP-1 door DDP-4
Exenatide is een stofje wat erg op GLP-1 lijkt en niet wordt afgebroken door DDP-4
Voordeel van deze middelen: patiënten vallen af maar hebben geen hypoglykemie
Nadeel is dat ze alleen voor DM2 werken, DM1 heeft geen bètacel functie/insuline

Question 6

Hoe werkt Roux-en-Y-gastric bypass en wat is het effect?

Answer 6

Het is bariatrische chirurgie waarbij een deel van de maag wordt aangesloten op de dunne darm
> bypass maag en duodenum, maar die blijven wel zitten voor stoffen en hormonen
Effecten: tot 25% gewichtsverlies op lange termijn door verkleining maag en verandering hormoonafgifte wat kan leiden tot vitamine deficiënties

Question 7

Wat zijn doelen van de behandeling van diabetes?

Answer 7

Normaliseren bloedsuikerspiegel tussen de 4 en 8 mmol/L (lange termijn <53mmol/mol)
Het behandelen van symptomen zoals dorst, uitdroging, moeheid en vermagering
Voorkomen chronische complicaties van diabetes
Voorkomen dat er hypo- en hyperglycemieën optreden (korte termijn complicatie)
Zorgen dat iemand een zo normaal mogelijk leven kan leiden

Question 8

Wat zijn behandelingsmogelijkheden voor diabetes?

Answer 8

Dieet: weinig suiker, langzaam resorbeerbare koolhydraten, veel vezels, weinig vet
Lichamelijke activiteit: spiermassa is belangrijk voor insulinegevoeligheid
Tabletten: metformine, verhoogd gevoeligheid insuline, wel maag-darmklachten
SU derivaten zorgen voor meer afgifte insuline, niks op lange termijn, toename gewicht
SGLT2-inhibitor remt SGLT1 in de nier waardoor je suiker verliest in de urine, afname gewicht en werkt als diureticum > effectief tegen hart- en nierfalen
Injecties: insuline inspuiten in subcutaan vet of GLP-1 analogen inspuiten, in plaats van injecties zijn er ook sensoren en pompen

Question 9

Welke 2 insulinevormen worden vaak gebruikt?

Answer 9

Kort- (novorapid) en langwerkend (lantus)
Deze worden gecombineerd gebruikt om het basale insuline en de pieken na te maken

Question 10

Waarom gebruiken we voor DM-behandeling liever tabletten dan injecties?

Answer 10

Het is minder invasief, goedkoper en werkt op lange termijn

Question 11

Welke factoren hebben invloed op de opnamesnelheid van insuline bij een injectie?

Answer 11

De plaats van de injectie > subcutaan, niet spier
De temperatuur > hoe hoger hoe beter?

Question 12

Hoe ontstaat DM2?

Answer 12

In het begin stijgt insulinesecretie en -resistentie, dan daalt de secretie, maar blijft de resistentie

Question 13

Wat is diabetes?

Answer 13

Diabetes is een ontregelde/verhoogde bloedglucose
DM1: pancreas (bètacellen) maakt geen insuline
DM2: insuline deficiëntie/-resistentie, naarmate de tijd vordert neemt de pancreasfunctie af

Question 14

Wat zijn verschillen tussen DM1 en 2?

Answer 14

DM1 zijn jong, slank, gebruiken ketonen, direct insuline behoeftig, antistoffen+; DM2 zijn ouder, overgewicht, geen directe insuline behoefte

Question 15

Wat voor klachten geeft diabetes?

Answer 15

Glucosurie, polyurie, polydipsie, polyfagie, gewichtsverlies, slapte, moeheid, jeuk bij uitdroging, infecties, diabetische ketoacidose (DM1), wazig zien (DM2)

Question 16

Hoe diagnosticeer je diabetes?

Answer 16

HbA1C > 48 mmol/mol
FPG/IFG > 7
IGT > 11
glucose plasma > 11 mmol/L

Question 17

Hoe meet je prediabetes?

Answer 17

Impaired fasting glucose (IFG) = nuchter glucose 5,6-6,9 mmol/L
Impaired glucose tolerance (IGT) = 2h plasma glucose tijdens 75g OGTT 7,8-11 mmol/L
HbA1C = 39-48 mmol/mol

Question 18

Wat voor cellen bevatten de eilandjes van Langerhans en welke hormonen maken ze?

Answer 18

α > glucagon
β > insuline, proinsuline, C peptide, amiline
δ > somatostatine
F > pancreatische polypeptide

Question 19

Welke 3 onderdelen heeft de insulineafgifte?

Answer 19

Basale insuline, 1e fase (met al aanwezig insuline) en de 2e fase (nieuw insuline)

Question 20

Wat doet insuline?

Answer 20

Insuline reguleert glucose transport over de membraan, stimuleert glycolyse, glycogeen synthese, opslag vet en eiwitsynthese, het remt glycogenolyse, gluconeogenese, de afbraak van vet/het vrijkomen van vetzuren en de eiwitafbraak

Question 21

Wat is HbA1C en waarvoor wordt het gebruikt?

Answer 21

HbA1C is het geglycosyleerd Hb, je meet de gemiddelde bloedglucose van 6-8 weken terug, omdat rode bloedcellen 2-3 maanden leven en wordt gebruikt om de behandeling te monitoren

Question 22

Wanneer is HbA1C verhoogd en wat is de streefwaarde?

Answer 22

> 48 is verhoogd, streefwaarde is <53 bij mensen jonger dan 70 jaar of ouder en onder behandeling,
54-58 bij mensen ouder dan 70 jaar met een ziekteduur korter dan 10 jaar en 54-64 bij mensen met een ziekteduur langer dan 10 jaar

Question 23

Wat zijn korte termijn complicaties van diabetes?

Answer 23

Korte termijn gevolgen van diabetes zijn hyper- en hypoglycemie:
Hyper-: hyperosmolaire ontregeling en ketoadicose/DKA (DM1)
Hypo-: door behandeling

Question 24

Wat is een keton?

Answer 24

Keton = zuur dat aangemaakt wordt wanneer vetten als energiebron gebruikt worden = dodelijk bij DM1 als insuline gestopt wordt

Question 25

Wat is een OGTT

Answer 25

OGTT = orale glucose tolerantie test

Question 26

Wat zijn de zorgkosten van diabetes?

Answer 26

Zorgkosten van diabetes zijn 1,6 miljard euro aan directe kosten, 1,3 miljard euro indirect

Question 27

Wat zijn micro- en macrovasculaire complicaties van diabetes?

Answer 27

Microvasculaire complicaties (DM1): retinopathie, nefropathie en neuropathie Macrovasculaire complicaties (DM2): MI, claudicatio intermittens, herseninfarct Diabetische voet is een mix van de 2 Ze worden erger bij hogere bloedsuiker

Question 28

Wat is retinopathie en hoe is het in te delen?

Answer 28

Beschadigd netvlies door slechte doorbloeding Niet-proliferatief: vaten zijn er nog > microaneurysmata, puntbloeding, exudaten Proliferatief (macula-oedeem): er is neovascularisatie > hypoxemie, blindheid

Question 29

Wat zijn risicofactoren voor retinopathie?

Answer 29

Hyperglykemie, bloeddruk, roken, dyslipidemia, proteïnurie, zwangerschap, diabetes

Question 30

Welk onderzoek gebruik je bij retinopathie?

Answer 30

Fundusscopie/-foto, fluorescentieangiografie

Question 31

Wat is nefropathie en wat zijn verschijnselen?

Answer 31

Mesangiale expansie, verdikking van de basaalmembraan en podocyt schade > glomerulosclerose Verschijnselen: albuminurie en slechte nierfunctie

Question 32

Wat zijn risicofactoren voor nefropathie?

Answer 32

Hyperglykemie, leeftijd, bestaande slechte nierfunctie, roken, obesitas, diabetes

Question 33

Wat is polyneuropathie en welke vormen zijn er?

Answer 33

Zenuwschade, neuropathie is complex, multifactorieel en reversibel, hyperglycemie heeft direct effect Er is perifere- (extermiteiten) en autonome dysfunctie

Question 34

Wat zijn gevolgen van neuropathie?

Answer 34

Microangiopathie (vasculaire schade, ischemie, oxidatieve stress), flux polyolen in Schwann cellen/axonen, glycolysering zenuweiwitten (neurofilamenten), tekort groeihormonen

Question 35

Wat zijn verschijnselen en complicaties van perifere neuropathie?

Answer 35

Verschijnselen: symmetrisch verlies sensibiliteit, pijn, paresthesie Complicaties: wonden/ulcera, verlies spierinnervatie > standsafwijkingen

Question 36

Wat zijn symptomen van autonome dysfunctie?

Answer 36

Cardiovasculaire symptomen: rusttachycardie, verminderde inspanningstolerantie, orthostatische hypotensie, liggende hypertensie, pijnloze myocardischemie, QT tijdverlenging, aritmie, LV dysfunctie, sudden death Gastro-intestinale symptomen: dysfagie, diarree, obstipatie, sphincter dysfunctie, vertraagde maagontlediging > hyper-/hypoglycemieën

Question 37

Wat zijn uitingsvormen van diabetische voet en wat zijn gevolgen?

Answer 37

Wond, ischemie en infectie Gevolgen: ulcera, infecties, Charcot voet (artropathie), osteomyelitis/amputaties

Question 38

Hoe is het risico op macrovasculaire complicaties te berekenen?

Answer 38

Met de Framingham risk score, UKPDS risk engine en SCORE

Question 39

Hoe voorkom je complicaties van diabetes?

Answer 39

Suikerregulatie door HbA1C en strikte glycemische controle, leidt tot microvasculair 20% afname, macrovasculair 6-16%, maar ook 22% toename mortaliteit Verder risicofactoren verbeteren: leefstijl, BMI, bloeddruk, lipiden, stop roken, remmen albuminurie (ace-remmer/ARB), goede voetzorg (schoeisel) Advies bewegen: minimaal 5 dagen/week 30 minuten actief bewegen

Question 40

Wat voor controles ondergaat iemand met hoge bloedsuiker?

Answer 40

Elke 3 maanden HbA1C Jaarlijks bloeddruk, voeten, lab, oogarts

Question 41

Diabetes heeft een multidisciplinaire aanpak, wat voor beroepen werken mee?

Answer 41

Arts, diabetesverpleegkundige, diëtist, psycholoog, oogarts, vaatchirurg, cardioloog, neuroloog, pijnpoli, voetenpoli, podotherapeut, pedicure

Question 42

Welke organen werken alleen op glucoseverbranding?

Answer 42

Hersenen, nieren en rode bloedcellen

Question 43

Wat is insuline resistentie?

Answer 43

Een abnormale reactie op endo-/exogeen insuline

Question 44

Hoe meet je het effect van insuline?

Answer 44

Het is te meten door de steady state te meten: glucose in = glucose uit: Infuus met glucose en insuline > bloedsuikerspiegel moet gelijk blijven

Question 45

Waardoor kan insulineresistentie ontstaan?

Answer 45

Insulineresistentie kan ontstaan prereceptor-, receptor-, postreceptor-level of bij GLUT4: Insuline bindt aan de receptor en activeert IRS, die activeert GLUT4 (> influx glucose) en stikstofoxide activatie (> vaatverwijding)

Question 46

Wat is het metabool syndroom?

Answer 46

Alle processen voor diagnostisering van DM en alles erna

Question 47

Wat zijn de criteria voor metabool syndroom?

Answer 47

Toegenomen buikvet (afhankelijk van geslacht) Hypertensie Verhoogde glucosewaarde Verhoogde triglyceride Verlaagd HDL-niveau (afhankelijk van geslacht) 3/5 criteria betekent metabool syndroom De waardes verschillen met etnische afkomst

Question 48

Welke risico's brengt het metabool syndroom met zich mee?

Answer 48

2x meer kans op CVD (5-10 jaar), 5x meer kans op DM2 (5 jaar), 1,5x meer kans op sterfte, verhoogde kans op kanker (M: lever en darm, V: endometrium, pancreas, borst, rectaal, lever en darm)

Question 49

Wat is de behandeling van metabool syndroom?

Answer 49

Gewicht, beweging, voeding en risicofactoren (d.m.v. het leefstijlroer)