Week 4 Flashcards
(41 cards)
Wat is de functie van de bekkenbodem?
- Werking als afsluitmechanisme
- Ondersteuning van organen (minder stress op ligamenten)
Door wat wordt de bekkenbodem ondersteund?
- Bekkenbodemspieren
- Endopelviene fascie (bindweefsel ophang systeem aan zijkanten bekkenbodem)
Waar is de bekkenbodem aan opgehangen?
- Dorsaal aan sacrum
- Ventraal aan os ischii
- Lateraal aan lig. sacrospinale
Bij veroudering kan prolaps en incontinentie optreden.
Wat zijn de levels van support van het paracolpium?
= bindweefsel tussen vaginaspieren en blaas/ urinebuis etc.
Level 1 = m. levator ani en sacro uterine ligamenten
Level 2 = fascia pubocervicalis
Level 3 = fascia rectovaginalis
–> belangrijk om in te schatten waar verzakking in zal treden en hoe te behandelen (1/2 het belangrijkst)
Waar komt alle druk op te liggen bij relaxatie/ beschadiging van de bekkenbodemspieren?
Op de ligamenten (neuromusculair) –> schade bindweefsel –> prolaps
- Cystocele = prolaps van blaas
- Enterocele = prolaps van dunne darm
- Rectocele = prolaps van rectum
- Top prolaps = van corpus uteri
Hoe kan je de klachten van een prolaps kwantificeren?
mbv vragenlijsten;
- UDI 6 (urine incontinentie)
- PFIQ (sociale factoren)
Wat zijn verschillende behandelingen van een prolaps?
- Expectatief
- Vroeger pessarium (vag ring tegen verzakking) –> nu alleen bij contra indicatie operatie
- Fysiotherapie voor bekkenbodemspieren
- Operatie mbv lichaamseigen weefsel of Mesh (kunstmatje –> kan zweren)
Wat zijn de risicofactoren van HPV infectie naar een cervix carcinoom?
Roken, andere infecties en gestoorde immuunstatus
Welke diagnostiek doe je bij verdenking op cervix carcinoom bij HPV infectie?
Na afw uitstrijkje met colposcoop (vergrootglas) kijken naar baarmoedermond –> beoordeel afw in weefselovergang –> neem hier evt een biopt van –> cytologie en histologie voor stadiering
Welk aanvullend onderzoek doe je als je een afwijkend uitstrijkje hebt?
Lab; tumormarkers scc (plaveisel) Ca-125 (adeno)
Beeldvormend; PET-CT, MRI, X thorax
Wat zijn CIN ll/lll en B?
Voorstadia van een cervix carcinoom
B –> LLETZ; lis wordt verwarmt en afwijkend weefsel wordt weggebrand
CIN l kan in regressie gaan
Wat zijn behandelingen voor een cervix carcinoom?
- Conisatie = binnenste stuk van cervix wegnemen en randen beoordelen
- Simpele of radicale hysterectomie = verwijdering alleen uterus vs ook eierstokken
- Trachelectomie = verwijdering cervix, parametrium (steunw) en LK in bekken.
–> bij kinderwens en bij T < 2 cm
–> partus moet wel via sectio want cervix krijgt een bandje tegen zwangerschapsverlies - Pelviene lymfadenectomie = alle LK weg
-
Wat doe je bij hoge stadia van cervix carcinoom naast resectie nog meer?
In- en uitwendige radiotherapie (curatief) icm chemo/hyperthermie –> versterkend effect.
Uterus, cervix, bovenste 2/3 vagina, parametria en bekkenbodem worden bestraald.
Hoe werkt brachytherapie bij pt met een cervix carcinoom?
= radiotherapie inwendig met intra uteriene katheter en 2tal ovoiden.
–> na alle bestraling zijn uterus en ovaria niet meer functioneel
Wat zijn beschermende factoren voor een ovarium carcinoom?
- Minder ovulaties
- Zwangerschap
Hoe stel je de diagnose ovariumcarcinoom?
Eerst gynaecologisch oz
–> dan echo
–> dan CT scan
–> Ca -125 meting
–> dan histologie voor def diagnose
Let bij echo op aspecten van laesies;
- cysteus/solide
- uni/multiloculair
- dikte septa
- proliferatie
- ascites
Let bij CT op alle kwadranten
- omentum
- klieren
- kleine bekken
- lever
- longen etc
Markers tumoren
- Ca-125 / CEA
- kiemceltumor; A1FP, hCG, LDH
–> meet dit voor en na behandeling om te meten of deze aanslaat
Metastaseert ovariumcarcinoom goed?
Ja want zit intraperitoneaal (ovaria), heeft exfoliatieve groei en versleping van de tumorcellen mee met de vochtstroom in de buik –> hechten hier aan darmen en lever.
Prognose ovariumcarcinoom is afhankelijk van stadium, radicale chirurgie en mutatiestatus. Wat zijn laag en hoog stadium en B?
- Laag stadium (l en ll)
Vaak toevalsbevinding en stagering is cruciaal en tumorgraad bepaalt prognose
B –> chirurgie met bij onvolledig gestageerde pten adjuvante chemo. Kan op remissie is hoog - Hoog stadium (lll en lV)
Aanwezig tumorweefsel in tubae en buikholte.
Soms aan buitenkant; sister mary joseph nodule = metastase in navel
Soms ook omentum cake = hele omentum overgenomen door tumor zichtbaar mbv radiologisch oz/ laparascopie
B –> debulking chirurgie = zoveel mogelijk tumorweefsel weghalen; hierbij ook adnexen, uterus en omentum weg.
–> ook adjuvante chemo 6 kuren per 3 wkn. Ook weer hoge kans op recidief.
Komt endometriumcarcinoom vaker voor dan ovarium? En in wat voor stadium, O?
Komt vaker voor maar in lager stadium want geeft sneller klachten als bloedverlies
O –> normaal prolif endometrium –> hyperplasie –> maligniteit
–> roken verlaagt de kans want zet oestrogeen sneller om
Wat zijn S, D, B bij endometriumcarcinoom?
S –> post menopauzaal bloedverlies
D –> echo –> biopsie mbv pipelle (flexibel buisje) –> hysteroscopische biopsie (uterus kijken) –> curretage
–> ook bloedoz, Ca-125, transvaginale echo, MRI, CT, genetische analyse (lynch)
B –> laparoscopische hysterectomie = uterus, adnexen (wil geen ovariele hormonen) weg en einde vagina gesloten
Wat is de aanvullende therapie van een endometriumcarcinoom?
= bestraling in- en uitwendig, chemo (weinig), hormoonbehandeling met progestagenen bij kleine tumoren
Seksuologische therapie wordt gegeven via PLISSIT, wat houdt dit in?
- P; permission = structurele aandacht vergroten/ bespreekbaarheid en herkenbare signalen voor patient
- LI; Limitid Info = zorgen/vragen pt in context dd zetten en pt informeten hierover
- SS; Specific Suggestion = gedragsadviezen
- IT; Intensive Therapy = psychotherapie/ gedragstherapie
Wat zijn de fasen van een mannelijke seksuele respons cyclus?
- Verlangen
= erectie van partieel tot volledig en elevatie van testis - Opwinding
= voorvocht uit penis, prostaat/ scrotum/testis vergroot, volledige elevatie testis - Orgasme
= Contracties vas deferens/prostaat/ vesica seminalis/urethra, sluiting interne sphincter naar blaas - Herstel
= erectie verdwijnt, testes dalen, scrotum dunner
Wat zijn de fasen van een vrouwelijke seksuele respons cyclus?
- Verlangen
= labia zwelling, clit vergroot, vaginale lubricatie - Opwinding
= kleurverandering labia, clit vergroot, uterus eleveert, vagina wordt langer - Orgasme
= ritmische contracties vagina, contracties uterus/ bekkenbodemspieren/rectale sphincter - Herstel
= baarmoeder daalt, vagina herstelt