Week 4 Federalisme

Question 1

Noem 4 verschillende staatsvormen

Answer 1

• eenheidsstaat
• de confederatie (statenbond)
• de federatie (bondstaat)
• de geregionaliseerde staat

Question 2

Eenheidsstaat

Answer 2

Al het gezag ligt bij één centraal niveau ( Nederland en Engeland) er één centraal bestuur waar tevens wetgeving wordt gemaakt. Geen autonome deelstaten, wel provincies, gemeenten en regio’s. Uit Grondwet vloeien bevoegdheden voor decentralisatie.

Question 3

De confederatie

Answer 3

Samenwerking van verschillende staten op basis van een verdrag. Dit is een verbond van soevereine staten, die gaan samenwerken om bepaalde taken te gaan uitvoeren.
Kenmerken:
- verschillende soevereine staten
- centrale coordinerende instantie
- gebasseerd op een verdrag

Question 4

Soeverein

Answer 4

Soevereiniteit of souvereiniteit is het recht van een bestuursorgaan om het hoogste gezag uit te oefenen zonder dat verantwoording is verschuldigd aan een ander orgaan.

Question 5

De federatie (bondstaat)

Answer 5

één staat met aparte deelstaten (VS). Distribution of powers.
Kenmerken:
- één staat met min of meer zelfstandige deelstaten
- Veelal exclusieve bevoegdheden
- gebaseerd op federale grondwet

Question 6

Distribution of powers

Answer 6

Autonome deelstaten met hun eigen bevoegdheden, komt voor in een federatie

Question 7

De geregionaliseerde staat

Answer 7

dit is geen eenheidsstaat en geen federatie (Spanje en Schotland). Dit zijn ‘ eenheidsstaten’ die geen echte deelstaten hebben, maar wel autonome regels. Een boorbeeld is Catalonië in Spanje. Catalonië bezit een eigen grondwet en bijzondere wetten voor regionale bevoegdheid.
Kenmerken:
- Eenheidsstaat
-Geen deelstaten, maar wel autonome regio’s
- soms regionale grondwetten

Question 8

Is de Europese unie een confederatie

Answer 8

vandaag de dag is de Europese Unie een mengvorm van een federatie en confederatie.

Question 9

Decentralisatie

Answer 9

Toedeling van bevoegdheden aan lagere publiekrechtelijke lichamen of organen van de staat.

Question 10

deconcentratie

Answer 10

Hiermee wordt aangegeven of de centrale overheid haar bestuursbevoegdheden zelf uitoefent (concentratie) of laat uitoefenen door min of meer zelfstandige diensten of ambtenaren (deconcentratie). Het blijft dus nog steeds een taak van de staat. Kan via delegatie of attributie.

Question 11

territoriale decentralisatie

Answer 11

bij territoriale decentralisatie krijgen de organen van een openbaar lichaam een algemene bevoegdheid tot wetgeving en bestuur op een deel van het grondgebied van de staat

Question 12

functionele decentralisatie

Answer 12

Bij functionele decentralisatie wordt niet het territorium beperkt maar wordt het takenpakket beperkt.

Question 13

mengvorm van decentralisatie

Answer 13

Waterschappen zijn zowel territoriaal als functioneel.

Question 14

Machtenscheiding

Answer 14

de lagere overheden zijn ook verdeeld in wetgevend en uitvoerend om zo toe te komen aan het idee van machtenscheiding.

Question 15

Checks and balances

Answer 15

er ligt net als opcentraal niveau meer macht bij het bestuur, naar als tegenhanger verantwoording en controle

Question 16

Autonomie

Answer 16

art. 124 lid 1 Gw zelfstandige , wetgevende en bestuurlijke bevoegdheden worden geattribueerd aan de organen van lagere gemeenschappen. /de lagere overheden kunnen dus naar eigen inzicht besturend en regelend optreden. Dit mag niet in strijd met hogere regelgeving.

Question 17

Medebewind

Answer 17

Art. 125 lid 2 Gw: een hoger orgaan kan bij of krachtens de wet een lager orgaan verplichten tot medewerking aan de uitvoering van de hogere regeling. Bij de taken voor provincie en gemeente die niet uitdrukkelijk in de provincie wet of de gemeentewet zijn opgenomen, maar in eeen andere wet, is er sprake van medebewind

Question 18

Grenzen van autonome bevoegdheden

Answer 18

1. territoriale grens
2. bovengrens
3. ondergrens
4. zijgrens

Question 19

Territoriale grens

Answer 19

een gemeentebestuur heeft niet de bevoegdheid om zaken te regelen die zich afspelen binnen de grenzen van andere gemeenten

Question 20

bovengrens

Answer 20

vordering moet altijd in overeenstemming zijn met hoger regelgeving.

Question 21

ondergrens

Answer 21

Gemeente mag alleen algemeen belang behartigen, geen individueel belang. HR Wilnisser Visser

Question 22

Zijgrens

Answer 22

een gemeente mag geen taken aantasten die behoren tot een andere bestuursorgaan, bijvoorbeeld waterschap

Question 23

Bestuurlijk toezicht

Answer 23

is nodig om lagere organen te controleren. Door spreiding regelgeving kan het zijn dat lagere regelgeving de hogere organen aantasten. Het toezicht kan preventief of repressief zijn.

Question 24

Preventieve toezicht

Answer 24

in dit geval moet een hoger orgaan vooraf goedkeuring verlenen aan het lagere orgaan over het betreffende besluit of een verklaring van geen bezwaar afgeven.

Question 25

Repressieve toezicht

Answer 25

Een hoger orgaan heeft achteraf een besluit of regelgeving te schorsen.

Question 26

Taakverwaarlozing

Answer 26

art. 132 lid 5: indien het betrokken bestuur zijn taken verwaarloost, kan er een voorzieining bij wet worden getroffen.

Question 27

HR 13 februari 1922 Wilnisser visser

Answer 27

Op zondag vissen was verboden, maar dit was te ruim geformuleerd. Het tastte daarom de prive sfeer van de burger aan en de verordering werd onverbindend verklaard.