Week 5 Flashcards
(4 cards)
Deelneming
●
Definitie: Deelneming is het ‘helpen’ bij misdrijven, waarbij verschillende personen kunnen bijdragen aan een strafbaar feit zonder dat zij alle bestanddelen van het delict vervullen.
●
Vormen:
○
Medeplegen (art. 47 lid 1 Sr)
○
Doen plegen (art. 47 lid 2 Sr)
○
Uitlokken (art. 47 lid 2 Sr)
○
Medeplichtigheid (art. 48 lid 1 Sr)
●
Chronologie: Deelneming kan zowel gelijktijdig als voorafgaand aan het strafbare feit plaatsvinden. Handelingen na voltooiing kunnen ook bijdragen aan de totale bijdrage.
●
Bijzondere delicten: In sommige delicten is deelneming afzonderlijk strafbaar gesteld (bijv. heling, witwassen, deelneming aan een criminele organisatie).
●
Accessoriteit: Er moet een strafbaar gronddelict tot stand zijn gekomen (voltooid delict, poging, voorbereiding) om van strafbare deelneming te kunnen spreken.
●
Dubbel opzet:
○
Opzet op de totstandkoming van het gronddelict (vervulling van alle bestanddelen)
○
Opzet op het zijn van deelnemer
Medeplegen (art. 47 lid 1 Sr)
●
Definitie: Het opzettelijk meewerken aan het plegen van een strafbaar feit, gekenmerkt door een nauwe en bewuste samenwerking.
●
Arresten:
○
Wormerveerse brandstichting (1934): Eerste erkenning van het criterium ‘nauwe en bewuste samenwerking’
○
Containerdiefstal: Nadere toelichting op het criterium: ‘bewuste, nauwe en volledige samenwerking’
○
Overzichtsarrest medeplegen (2014): Aandachtspunten voor het beoordelen van ‘nauwe en bewuste samenwerking’:
■
Intensiteit van de samenwerking
■
Onderlinge taakverdeling
■
Rol in de voorbereiding, uitvoering of afhandeling
■
Belang van de rol van de verdachte
■
Aanwezigheid op belangrijke momenten
■
Zich niet terugtrekken op een geëigend tijdstip (terughoudend mee omgaan)
○
Voogdijmoord (2020): Verdachte kan worden veroordeeld voor medeplegen ondanks afwezigheid bij de uitvoering, mits er een bijdrage van voldoende gewicht is geleverd
●
Stappenplan:
1.
Is er sprake van een nauwe samenwerking?
■
Substantiële bijdrage (intellectueel of materieel)
■
Gezichtspunten uit Overzichtsarrest medeplegen
2.
Is er sprake van een bewuste samenwerking?
■
Dubbel opzet:
●
Opzet op de samenwerking (plan, onderling begrip, voorwaardelijk opzet volstaat)
●
Opzet op het gronddelict (aard van het delict, delictsgedraging)
3.
Is er sprake van accessoriteit?
■
Is er een strafbaar gronddelict tot stand gekomen?
●
Uiteenlopend opzet:
○
Enigszins uiteenlopend: Reparatie mogelijk via voorwaardelijk opzet.
○
Geheel uiteenlopend: Geen bewuste samenwerking (mislukt medeplegen), aansprakelijkheid op basis van eigen gepleegde grondfeit
Medeplichtigheid (art. 48 Sr)
●
Definitie: Het ondersteunen van de pleger van een misdrijf, waardoor de totstandkoming wordt bevorderd en begunstigd.
●
Vormen:
○
Behulpzaam zijn bij het plegen van het misdrijf
○
Gelegenheid, middelen of inlichtingen verschaffen tot het plegen van het misdrijf
●
Vereisten:
○
Misdrijf (geen overtreding)
○
Dubbel opzet:
■
Opzet op de medeplichtigheid (gelegenheid etc. verschaffen, behulpzaam zijn)
■
Opzet op het gronddelict (volgt opzet gronddelict)
○
Accessoriteit: Er moet een strafbaar gronddelict tot stand zijn gekomen
○
Effectiviteit: De medeplichtigheid moet daadwerkelijk hebben bijgedragen aan het misdrijf
●
Arresten:
○
Geef het mes! (2011): Het opzet van de medeplichtige hoeft niet gericht te zijn op alle handelingen van het gronddelict of de precieze wijze waarop het wordt begaan. Voldoende verband tussen het opzet van de medeplichtige en het gronddelict is vereist.
●
Stappenplan:
1.
Is er sprake van een misdrijf?
2.
Is er sprake van dubbel opzet?
■
Opzet op de medeplichtigheid
■
Opzet op het gronddelict
3.
Heeft de medeplichtigheid het misdrijf daadwerkelijk bevorderd of vergemakkelijkt? (effectiviteit)
4.
Is er sprake van accessoriteit?
●
Uiteenlopend opzet:
○
Enigszins uiteenlopend: Bestraffing alleen voor het mindere delict.
○
Pleger gaat verder dan beoogd: Mogelijke aansprakelijkheid voor zwaardere delict.
●
Verhouding tot medeplegen: Grensgebied met overgangsgevallen. Arrest ‘Onderscheid medeplegen/medeplichtigheid’ kan helpen bij het bepalen van de juiste kwalificatie.
Samengestelde deelneming
●
Definitie: Deelneming aan deelneming aan een strafbaar feit, waarbij meerdere personen verschillende rollen en bijdragen leveren.
●
Vereiste: Dubbel opzet, gericht op de voltooiing van het misdrijf via de tussenschakels van de andere deelnemers.
●
Voorbeeld: Medeplichtigheid aan uitlokking, medeplichtigheid aan medeplichtigheid.
●
Risico’s:
○
Onduidelijkheid over de mate van betrokkenheid
○
Uitbreiding strafrechtelijke aansprakelijkheid (indirecte deelneming)
○
Vervaging onderscheid tussen medeplichtigheid en medeplegen
Meervoudige deelneming
●
Definitie: Één persoon vervult tegelijkertijd of opeenvolgend meerdere deelnemingsvormen ten aanzien van hetzelfde gronddelict (bijv. uitlokken én medeplegen).
●
Gevolg: OM kan kiezen tussen de ten laste te leggen deelnemingsvormen of beide cumulatief ten laste leggen (samenloopregeling).
●
Risico: Overmatige strafrechtelijke aansprakelijkheid en disproportionele straf.
