Week 8

Question 1

Waaruit bestaat de anatomie v/d nier?

Answer 1

Cortex= schors(buitenkant): glomeruli
Medulla= Merg(binnnekant): verzamelbuis, lis Henle, distale deel proximale tubilus(resorpitie voorurine)
Driehoek= pyramide
Papil= overgang pyrmaide - calix
Calix= eerst urine opgevangen in nierbekken= pyelum, holte
Via ureter n blaas
Foetaal: loben fusseren, deel volwassenen nog steeds

Question 2

Waaruit bestaat een nefron?

Answer 2

Nefron= functionele units ~50mm, bestaat uit:
- glomerulus: afferente arteriole -> capillair: filtratie, in kapsel v Bowman -> efferente
- Proximale tubulus: kronkelend en recht deel
- Lis v Henle: dalend(dun) en stijgend(dik) deel
Normale situatie: erytrocyt= vasa recta, capillair
- Distale tubulus
- Verzamelbuis
* Duidelijk celmembraan, lijkt op kralenketting

Question 3

Uit welke celtypen/structuren bestaan de glomerulus? Wat zijn de functies?

Answer 3

• Endotheel gefenestreerd
• Mesangiale cel = boomstructuur centraal, fundament glomerulus
  
  • Regulatie hydrostatische druk dmv contractie
  • Fagocytose moleculen
  • Immuunregulatie: cytokines
• Podocyt= octopussen m tentakels interdigitating, t slit diaphragma, bekleed GBM(visceraal epitheel) -> geen verlies grote eiwitten d GBM
• Basaalmembraan: type IV collageen & laminine(fysieke barrière bv albumine) + proteoglycanen(- lading -> - geladen eiwitten niet door)

Question 4

Wat zijn de functies v/d lis v Henle, proximale en distale tubulus en de verzamelbuis?

Answer 4

• Proximale tubulus
  
  • re-absorptie water en ionen, glucose, aminozuren, kleine eiwitten, mineralen
  • Secretie organische ionen: choline, creatinine
  • Metabolisme vit D
• Lis v Henle: resorptie H20 en NaCL
• Distale tubulus: resorptie NaCl(regulatie zout-waterbalans), secretie H+ en NH4+
• Verzamelbuis: resorptie NaCl, H2O, absorptie HCO3-, secretie H+

Question 5

Wat is het juxtra-glomulaire apparaat en wat doet het?

Answer 5

Bestaat uit macula densa(in distale tubulus thv afferente arteriole; terugkoppeling NaCl), arteriolen & juxtraglomulaire cellen(activatie RAAS)
- regualtie zout-water balans
- Regulatie glomulaire filtratiedruk
- Renineproductie
- Regulatie renale doorstroming & glomulaire filtratie

Question 6

Waaruit bestaat de wand v/d ureter? En de urineblaas? Wat zijn de functies?

Answer 6

Epitheel zelfde bij calcyces, ureter, pyelum, blaas en begin ureter
- urotheel: 7 lagen bedekt m paraplucellen(voorkomt lekken)
- lamina propria: mucosa kleine vaatjes en muscularis mucosae
- muscularis propria(dikker): urine n blaas -> m detrusor
- adventitia: bloedvaten en zenuwen -> perivesicaal vetweefsel

Question 7

Wat is de nierfunctie en hoe kun je deze meten? Waneer krijgt iemand klachten bij nierinsufficiëntie?

Answer 7

Nierfunctie = glomulaire filtratie(GFR)
- creatinine: klaring = GFR
Normaal: 180L/dag = 120 mL/min, voor patiënt 100% = 100 mL/min
- proteinurie= eiwitten, horen niet in urine
Dib stickje: als stof aanwezig verkleurt(indicatie)

Question 8

Waarom komt hypertensie vaak voor bij nierziekten?

Answer 8

Nieren spelen rol in veel BD-regulatie systemen. RAAS houd GFR op peil bij lage BD(goede perfusie). Nieren zijn gemaakt voor weinig Na en houden vast -> oedeem en hypertensie, ook bij hartfalen mechanisme

Question 9

Wat zijn de functies v/d nier?

Answer 9

• Osmoseregulatie(wateruitscheiding): ADH regelt Na-concentratie(mmol/L) -> osmaliteit
• Volumeregulatie(Na/K excretie): RAAS regelt Na-hoeveelheid(mmol) -> BD
  Aparte regulatie water en Na-balans
• uitscheiden gifstoffen: GFR en secretie
• Aanmaak rode bloedcellen: EPO
• Regulatie zuur-base balans: uitscheiden H+(long meeste CO2), reabsorptie/prod HCO3-
• Regulatie bloeddruk

Question 10

Wat gebeurt er als de concentratie bicarbonaat of de pCO2 verstoord raakt? Hoe word dit gecompenseerd?

Answer 10

pCO2: respiratoire verstoring, acidose -> compensatie ventilatie, snel niet volledig

Question 11

Wat zijn de drijvende krachten v/d filtratie?

Answer 11

• hydrostatische druk(pompkracht hart): in Pgc(capillair) > Pbs(Bouwman space) -> drukvers= netto filtratiedruk
• colloid osmotische druk(pie)= n binnen gerichte druk, aantrekkende kracht water d plasma-eiwitten in capillair(hoger dan in Bouwman space)

Question 12

Hoe is het drukverloop in een gewone capillair?

Answer 12

Gewone capillair: O2 en voedingsstof n capillair en afvalstoffen weer opnemen uit perifere weefsels -> in 1e deel som alle drukken(ook glomerulaire capillair) netto richting intersitium -> filtratie in begin
Aan einde reabsorptie: vocht capillair in gezogen

Question 13

Hoe is het drukverloop in de glomerulaire capillair?

Answer 13

Drukverloop glomerulaire capillair(2 arteriën): weinig drukvers -> geen reabsorptie, filtratie over hele lengte
Als lage hydrostatische druk: minder bloed in vaten, eiwitten blijven achter -> inwaartse colloid osmotische druk neemt toe -> alleen in begin filtratie(GFR neemt af)

Question 14

Waaruit bestaat de filtratie barrière in de glomerulus? Wat doet nefrine?

Answer 14

Grootte selectiviteit= gefenstreerde endotheelcellen laten grote eiwitten niet door
Ladingsselectivteit= glycocalix op endotheel heeft - lading -> meeste eiwitten bij fysiologische pH -(bv albumine) niet door
Nefrine grijpt over elkaar bij de slit pore t podocyten, helpt bij grootte selectiviteit

Question 15

Wat is klaring?

Answer 15

Hvlh plasma in tijdseenheid volledig ontdaan v bep stof
Klaring stof x = Ux * V / Px
- Ux = [urine]
- V = volume urine / tijdseenheid
- Px = [plasma]
Als meer stof in urine hogere klaring(hogere relatieve uitscheiding)
Alleen filtratie: GFR * P = Ux * V
Tot hvlh gefiltreerde stof = tot hvlh uitgescheiden stof

Question 16

Wat is een steady state? Wat is inuline?

Answer 16

Een constante hvlh creatinine(afbraakproduct spieren) in plasma(-> maat GFR), waarbij prod en uitscheiding(via secretie/filtratie) gelijk zijn. Bij een goede en slechte nierfunctie zit dan altijd evenveel creatinine in de urine bij een patiënt.
Inuline is een niet-lichaamseigen stof die volledig gefiltreerd word -> goede marker GFR, wel duur

Question 17

Op welke manieren vind regulatie van de renale bloedstroom plaats?

Answer 17

Vooral perfusie schors(concentreren v stoffen), GFR beïnvloeden zodat filtratie gelijk
- Autoregulatie= flow constant dmv myogene reflex: arterie onder druk -> afferente vasoconstrictie
- Macula densa= baroreceptor nier, transporters voelen NaCl hvlh -> activatie RAAS(hypotensie)
- Laag Na aanbod: renine prod -> angiotensine II -> efferente vasoconstrictie -> Pgc omhoog
- Tubuloglomerulaire feedback
Beschermt t hypertensie(na autoregulatie)
Hoog NaCl aanbod macula densa -> adenosine uit juxtraglomulaire cellen -> afferente vasoconstrictie -> GFR omlaag

Question 18

Hoe werkt de tubuloglomulaire balans?

Answer 18

Als er veel filtratie plaatsvind niet ook meer plassen -> colloid osmotische druk in efferenten langs tubuli stijgt -> meer reabsorptie in vasa recta

Question 19

Wat doet ANP?

Answer 19

Atriaal natiuretic peptide: als hart rekt meer productie(uit ventrikel/atria) -> meer Na-urese(excretie). In kliniek bij dyspnoe: bij hartfalen verhoogd, niet bij COPD.

Question 20

Wat is excretie?

Answer 20

Reabsorptie= selectieve terugname uit filtraat van nuttige stoffen
Secretie= selectieve afgifte aan filtraat v organische verbindingen

Nierfluxen(/dag): 180L filtraat -> 1/2L excretie
Excretie = filtratie - reabsorptie + secretie

Question 21

Hoe vind transport in de tubili plaats? Waarvoor zijn de peritubilaire capillairen?

Answer 21

• paracellulair= t cellen d -> weinig selectief
• Transcellulair= dwars d cel heen(basolaterale en apicale membraan) -> selectief
  bloedvoorziening proximale tubulus, reabsorptie kost veel energie

Question 22

Hoe werkt de reabsorptie van glucose? Wat is het voordeel van SGLT1?

Answer 22

drijvende kracht: Na/K-pomp basolateraal -> Na+ n intersitium, weinig in cel
Apicale kant: Na,glucose-symporter(SGLT2/1) -> Na+ m glucose cel in
Glucose via transporter(GLUT2/1) n intersitium
-> osmotisch verschil: water volgt, transcellulair(aqua pores) en paracellulair(solvent drag)

90% glucose in s1 segment PT al gereabsorbeert
2Na+ ipv 1 -> lagere glucoseconcentratie in s2/3(normaal bloed 4/5mM) -> steeds grote concentratiegradient -> meer energie nodig

Question 23

Hoe werkt de reabsorptie van bicarbonaat?

Answer 23

S1: Na,H exchanger(NHE3, Na cel in en H n intersitium)apicaal en Na-bicarbonaat cotransporter(NBCe1) basolateraal
H+ + HCO3- -> CO2, in cel opgenomen en omgezet tot HCO3-
Netto geen protonsecretie(terug in CO2)
Drijvende kracht: Na/K-pomp

Question 24

Hoe werkt de reabsorptie van zout en water? Wat is solvent drag?

Answer 24

Over hele lengte PT watertransport vrij -> geen osmotische verandering tov plasma
water: osmotische aantrekking -> Cl-, Ca2+, Mg2+, K+: meegetrokken = solvent drag

Question 25

Hoe werkt de reabsorptie van eiwit? Wat is proteinurie?

Answer 25

Gefiltreerd eiwit bijna volledig gereabsorbeert: extracel partiele afbraak(proteases in vloeistof), endocytose + lysosomale afbraak -> Aminozuren

Proteinurie= plasma-eiwitten in urine >300 mg/dag(n=30)
- tubulair: <2 g/dag laag-MW
- Overloop: “ -> ziekte v Kale, LC immunglobine over prod, veel filtratie, tekortschieting reabsorptie
- Glomerulair: >3,5 g/dag hoog-MW
In urine ook moleculen(megaline): kleefroller, eiwit n binnen en afbreken

Question 26

Waardoor onstaat abnormale excretie van metabolieten?

Answer 26

• verhoogde palsmaspiegels
• Verhoogd single nefron GFR
• Genetisch afwijking transporteiwitten(selectief)
• Fanconi’s syndrome(allerlei metabolieten): aangeboren/verworven(vergiftiging)

Question 27

Wanneer vind excretie van een stof zoals glucose in de urine plaats? Wat is splay?

Answer 27

Transporters hebben gelimiteerde capaciteit/hvlh(max=Tm)
Excretie als plasma concentratie boven drempel, in praktijk minder -> splay= variatie t individuele nefronen
- single nefron GFR
- Stroomsnelheid tubulaire vloeistof: als lager meer reabsorptie
- Aantal transporteiwitten
-> laagste nefron bep in urine

Question 28

Hoe werkt tubilaire secretie? Wat zijn de gevolgen van competitie?

Answer 28

In S3-segment PT, beperkt aantal anion/cation transporter(OA/CT’s) -> competitie -> vertraagde secretie/excretie
Na/K-pomp basolateraal -> Na+ & a-ketogluteraat(OA) cel in -> OA/C cel in, a-ketogluteraat n intersitium(OAT)-> apicaal uitwisseling m ander anion(Cl-, HCO3-)
drijvende kracht: reabsorptie

• verhoging bio werkzaamheid geneesmiddelen(bv penicilline)
• geneesmiddelentoxiciteit
• maskeren dopinggebruik

Question 29

Wat is de eerste keus voor beeldvorming bij een verdenking van nierstenen op de SEH? Wanneer gebruik je een röntgenfoto? Wanneer gebruik je MRI(niet)?

Answer 29

CT, snelle beeldvorming maar niet als contrast allergie of renale insufficiëntie.
Bij aspecifieke klachten en nierstenen. Blaas, ureter en nier zelf niet zichtbaar.
Bij karakteristieke leasies, niet bij nierstenen.

Question 30

Wat is vesico-urale reflux? Welke beeldvorming gebruik je hierbij en wat zie je?

Answer 30

Urine stroom vanuit de blaas terug n nier(vaak bij kinderen)
- voiding cystogram: blaas gevuld m contrast via catheter -> x-ray: reflux n nier
- echo: uitgezet nierbekken, ureter sterk gedilateerd, veel vocht bij nier

Question 31

Wat zijn mergstralen? Hoe is het merg herkenbaar en wat bevat het?

Answer 31

Mergstralen= deel merg sijpelt d in schors, bevat verzamelbuizen en rechte delen tubili
Merg(lichter bij HE kleuring): lis v Henle, verzamelbuis, vaten
Tentamen: als erytrocyt capillair/vasa recta, anders tubulus

Question 32

Hoe zien de gekronkelde/rechte delen v/d proximale/distale tubuli, lis v Henle en verzamelbuis er microscopisch uit?

Answer 32

Proximale tubili: rood granulair cytoplasma, rafelig apicaal opp
Lis v Henle: tubuli merg, plat epitheel
distale tubuli: kubische cel m helder-basofiel cytoplasma, vlak apicaal opp
Verzamelbuizen: lengte aangesneden, plompe kubische cel m helder cytoplasma(kralenketting), duidelijk celgrenzen(urine niet in lichaam), vlak apicaal opp

Gekronkeld: dwars aangesneden
Recht: lengte aangesneden
Bij HE geen vers recht deel distale tubuli en dik stijgende deel lis v Henle

Question 33

Hoe verschillen de proximale en distale tubuli?

Answer 33

• Proximale donkerder(mitochondriën)
• Proximale onregelmatig apicaal opp(microvilli: opp vergroting v reabsorptie)
• Meer proximale in schors en langere relatieve lengte(gekronkeld)

Question 34

Waaruit bestaat het nierlichaampje? Waartussen liggen mesangiumcellen en basale lamina?

Answer 34

Nierlichaampje(lichaampje v Malpighi)= glomerulus + kapsel v Bowman
- parietaal blad; eenlagig plaveiselepitheel
- Visceraal: podocyten(grote kernen)
T podocyten en capillairendotheel mesangiumcel(roze)
Basale lamina ligt t podocyten en capillair

Question 35

Wat zijn de vaat- en urinepool?

Answer 35

Vaatpool= verbinding bloedvaten & kapsel v Bowman m buiten(in gezonde nier), bevat macula densa
Urinepool= begin proximale tubulus

Question 36

Wat is een nierinfarct? Hoe ziet dit er miscroscopisch uit?

Answer 36

thrombus bij afib in nierarterie(1 kant)
Lichter roze, glomeurli celschimmen(geen celkern), macrofagen, geen onderscheid tubuli, bloed in intersitieel weefsel

Question 37

Wat is een shocknier? Hoe ziet dit er miscroscopisch uit?

Answer 37

hartinfarct, sepsis, trauma, allergische reactie -> onvoldoende perfusie, reversibel en bdz
Acute tubulusnecrose: proximale tubuli als eerst necrotisch -> meeste energie(reabsorptie)

Question 38

Wat is diabetische nefropathie? Hoe ziet dit er microscopisch uit?

Answer 38

atherosclerose/glycolisering GBM, niet alle glomeruli even erg
Hyalinisatie arteriolen -> geen filtratie
Kimmelstein-Wilson laesie= glomerulosclerose
- mesangium aangezet en kernloos, GBM verbreed(lek), basaalmembraan tubuli verdikt

Question 39

Hoe werkt de bloedvoorziening v/d nier?

Answer 39

A renalis -> interlobaire arteriën(t pyramiden/loben) -> a arcuata(grens medulla/cortex) -> interlobulaire arteriën(t nierlobi) -> intralobulaire arteriën(afferete arteriolen glomerulus) -> capillair -> efferent arteriolen -> peritubilaire capillairen(tubili)

Question 40

Hoe kun je bij urodynamica zien of er sprake is van detrusoroveractiviteit, lage blaascontractiekracht, obstructie, slechte relaxatie of toenemende urethrale weerstand?

Answer 40

• obstructie: lage flow, hoge druk
• Overactieve detrusor: Lage flow, lage druk
• Slechte relaxatie: sterk wisselend flow en druk
• Toenemende urethrale weerstand: afnemende flow, toenemende druk
• Lage Blaascontractiekracht: zwakke straal, lage druk en laag EMGP