Week 8 Flashcards
Wat is leukemie?
Maligne ontaarding in het beenmerg. Het kan myeloid zijn of lymfatisch maar ook acuut of chronisch.
Wat zijn lymfomen?
Maligne ontaarding in de lymfeklier (B of T cellen). Twee typen lymfomen zijn het Hodgkin en Non hodgkin lymfoom.
Waar bestaat de behandeling AML uit?
- Inductietherapie (leukemie wegnemen): 2x chemokuur
- Consolidatietherapie (om leukemie weg te houden): bij jongeren stamceltransplantatie, bij middelbare leeftijd chemo en bij ouderen supportive care.
Wat is LDH?
Lactaatdehydrogenase; dit enzym komt vrij bij celdood. Bijvoorbeeld na een grote celproliferatie.
Wat is MRD?
Minimaal residuele ziekte; restziekte gemeten met flowcytometrie. Bij minder dan 5% blasten is er sprake van volledige remissie.
–> MDR positief? Vaak behandeld met allogene stamceltransplantatie.
Wat is MDS?
Myelodysplastisch syndroom; klonale aandoening van hematopoietische stamcellen waardoor er te veel onrijpe cellen in het beenmerg zijn (anemie, neutropenie, trombocytopenie) en er is neiging tot leukemische evolutie.
Hoe ontstaat MDS en bij wie komt het voor en wat zijn klachten?
MDS is meest kwaadaardige aandoening van beenmerg en komt bij 50+ voor. MDS wordt veroorzaakt door genetische, epigenetische factoren of door mutaties in het beenmerg.
Klachten zijn:
- Vermoeidheid / dyspnoe (anemie)
- Terugkerende infecties (neutropenie)
- Verhoogde bloedingsneigingen (trombocytopenie)
Welke vormen van MDS zijn er?
- Primaire (de novo MDS: onbekende etiologie, expositie aan carcinogenen kan een rol spelen.
- Secundaire MDS: door behandeling met chemo of radiotherapie.
Je hebt 2 groepen mutaties bij MDS:
Mutaties in epigenetisch regulerende genen en mutaties in splicing regulatoren. Wat veroorzaken deze mutaties?
1) Deze genen zijn verantwoordelijk voor de vouwing van DNA. Ook methylatie in deze genen zorgt ervoor dat TF niet kan binden aan CpG-eiland waardoor tumorsuppressorgen (p53) inactief is.
2) Mutaties in deze processen zorgen voor grote veranderingen in de celvorming.
–> deze twee mutaties kunnen aangetoond worden met cytogenetisch onderzoek.
Waar kan MDS in overgaan?
MDS kan overgaan in AML
Wat is de curatie van MDS?
Allogene stamceltransplantatie
Wat houdt supportive care in?
Transfusie van ery’s en of trombo’s (azacytidine verbetert anemie)
Hoe behandel je mbv supportive care een anemie?
- Bloedtransfusie
- Suppletie van foliumzuur, vit B12, ijzer
- EPO behandeling (effect mim en duur)
Hoe behandel je mbv supportive care een leukopenie?
- Granulocytentransfusie (tegen bacteriële infecties maar door immuunrea niet heel gebruikelijk)
- G-CSF (kan alleen na lichte chemo)
- SDD-profylaxe (je raakt je lichaamseigen bact in darm kwijt –> nieuwe aanmaken en antibiotica geven)
Hoe behandel je een trombopenie?
- Trombocytentransfusie
- TPO ( werkt ook op stamcellen en megakaryocyten waardoor leukemische cellen ook kunnen stijgen )
- Tranexaminezuur (zorgt voor activering trombo’s)
Hoeveel eenheden erytrocyten heeft iemand nodig voor een Hb stijging van 0,36 mmol?
Hb stijgt met 0,5/0,7 mmol/L per eenheid ery.
Dus ongeveer 6
Wat zijn risico’s van supportive care?
- Hemolytische transfusiereactie
- Koorts
- Allergische reactie
- Overdracht van ziekteverwerkkers
- Ijzerstapeling
Wat zijn B-symptomen van een maligniteit?
- Nachtzweten
- Onverklaarbare koorts
- Afvallen
Welk medicijn werkt ook leukemisch?
Prednison –> na 1 week kan leukemie al uit bloed verdwenen zijn
Wat is het Hodgkin lymfoom?
Overgrote meerderheid van lymfeklier wordt overgenomen door ontstekingsinfiltraat; lymfe’s, plasmacellen, eosinofielen in combi met sclerose. Slechts 5% zijn kankercellen; Hodgkin-/Reed-Sternbergcellen.
Wat zijn Reed Sternbergcellen?
Kwaadaardige reuscellen; monoklonale B-lymfo’s met meerdere kernen.
Ook zijn ze CD30+, CD15+, CD20-
Wat is het Non Hodgkin lymfoom?
Puur alles wat geen hodgkin is. Ontstaan vaak uit B- en T-cellen. Wordt een indeling gemaakt op basis van lokalisatie:
- Nodaal –> in lymfeklier
- Extranodaal –> in organen
- Leukemisch –> in bloed
Op basis van gedrag:
- Indolent –> chronisch
- Agressief –> groeien snel
- Zeer agressief –> zeer acuut; Burkitt
Wat is het folliculair lymfoom, symptomen en behandeling?
Is indolent en NHL. Ze veroorzaken bijna nooit pijn en slechts B-symptomen. Het komt vaak voor in de hals.
Alleen bij klachten of ziekte moet het worden behandeld want is niet meer te genezen.
–> Anti-CD20 (rituximab) en chemo geven.
Wat is het Burkitt lymfoom, symptomen en behandeling?
Is zeer agressief en NHL. Komt bij jongeren voor en zit op extranodale lokaties. De zwelling groeit snel doordat cellen snel en agressief delen (LDH en urinezuur verhoogd).
Het is te genezen maar heeft wel spoedbehandeling nodig! –> intensieve chemo!