Wejściówka 1 Flashcards
Po co pobieramy krew na posiew
Krew do badań serologicznych pobiera się w zależności od celu i sposobu badania:
-przed wystąpieniem objawów (ustalenie czy doszło do zakażenia)
-w fazie wczesnych objawów i w fazie rekonwalescencji (określenie czynnika chorobotwórczego i monitorowanie przebiegu leczenia)
◦ po uodpornieniu czynnym sztucznym lub naturalnym (stwierdzenie stanu uodpornienia)
◦ długi czas po zakażeniu (rozpoznanie zakażenia przewlekłego)
Zasady pobierania krwi na posiew + Choroby
◦ moment pobrania - standard to 30 minut przed szczytem gorączki
◦ dobrze odkażona skóra, wkłucie dożylne (nie przez cewnik lub wenflon)
◦ odpowiednia objętość krwi
◦ kilka próbek zależnie od stanu klinicznego (2-3 próbki), wskazane minimum 2 zestawy z osobnego wkłucia z różnych anatomicznie miejsc
◦ szybki i odpowiedni transport - odpowiednie podłoża, temperatura, czas
◦ w przypadku ostrych chorób gorączkowych zagrażających życiu (zapalenie opon mózgowych,
zapalenie płuc) dwukrotnie próbki krwi z dwóch odrębnych wkłuć bezpośrednio po sobie
◦ w gorączkach nieznanego pochodzenia dwukrotnie próbki krwi w odstępach 60 minut,
pobranie często należy powtórzyć po 24 i 48 godzinach
◦ w podejrzeniu zapalenia wsierdzia (bakteriemia ciągła) minimum dwie lub trzy próbki z
osobnych wkłuć w ciągu doby, a następnie leczenie
Zasady pobierania moczu na posiew
Mocz oddajemy conajmniej 4h od ostatniej mikcji a najlepiej po nocy
Przemyć cewkę moczową wodą z mydłem
Mocz oddać do suchego jałowego pojemnika ze środkowego strumienia.
Ogólne zasady pobierania materiałów do badań mikrobiologicznych
Próbkę pobrać przed zastosowaniem antybiotyku lub przed przyjęciem kolejnej dawki.
Jeżeli pacjent zażywa leki utrudniające wykrycie pasożytów to próbkę należy pobrać po tygodniu lub w dłuższym odstępie w zależności od przyjmowanych leków
Próbka powinna być pobrana z miejsca, w którym toczy się proces chorobowy i zgodnie z zasadami aseptyki
- czas i ilość próbek musi być właściwa dla rodzaju schorzenia, w ilości zapewniającej wykonanie
pełnego badania - przed pobraniem materiału należy sprawdzić jakość podłoży
- pojemnik należy otwierać bezpośrednio przed pobraniem
materiału, aby nie uległ
zanieczyszczeniu. - materiał należy umieszczać w jałowych, zamkniętych naczyniach lub płynnych podłożach
transportowo-wzrostowych. - materiał należy odpowiednio opisać i umieścić skierowanie
Co to są podłoża wybiórcze (selektywne i różnicujące) + przykłady
podłoże Chapmana (agar z mannitolem) - selektywne dla Staphylococcus, różnicujące dla
Staphylococcus aureus. Gronkowce mogą rozwijać się w wysokim stężeniu soli (7,5% NaCl), a
tylko S. aureus może fermentować mannitol, tworząc żółta otoczkę wokół kolonii na agarze.
agar MacConkeya - selektywny agar dla bakterii Gram-ujemnych i różnicujący dla bakterii
fermentujących laktozę - produkują kwas, wytrącający sole żółciowe i powodujący zmianę
czerwieni obojętnej na kolor różowy
podłoże Lowensteina-Jensena - selektywne dla prątków (Mycobacterium) dodatek zieleni
malahitowej hamuje wzrost bakterii Gram-dodatnich.
- podłoże SS (agar XLD) - selektywny agar używany do wykrywania Salmonella i Shigella w
kulturach jelitowych. Bakterie fermentujące laktozę, ksylozę lub sacharozę tworzą żółte kolonie.
Shigella nie fermentuje i tworzy czerwone kolonie, natomiast Salmonella czarne.
3-etapy badania mikrobiologicznego
- posiew i hodowla drobnoustrojów (większość 18-24h)
* 2. izolacja i identyfikacja przy użyciu testów manualnych, półautomatycznych lub
automatycznych
* 3. oznaczanie wrażliwości drobnoustrojów na leki (met. Dyfuzyjno krążkowa) – przydział do
kategorii: wrażliwy, średnio wrażliwy, oporny
Różnica w budowie ściany komórkowej bakterii gram „+” i „-” (było też pytanie o opisanie
typów)
Bakterie Gram-dodatnie mają grubą warstwę peptydoglikanu zawierającą kwasy tejchojowe i
lipotejchojowe.
* Bakterie Gram-ujemne mają cienką warstwę peptydoglikanu oraz błonę zewnętrzną zawierającą
lipopolisacharyd, fosfolipidy oraz białka.
Co to badanie Gram
W metodzie Grama zawiesinę bakteryjną utrwala się z użyciem temperatury i suszy na szkiełku
podstawowym, a następnie barwi fioletem krystalicznym i utrwala jodem (płynem Lugola).
Niezwiązany barwnik usuwany jest z użyciem odbarwiającego związku acetonowego. Następnie
dodawany jest drugi barwnik - czerwona safranina, którą barwią się pozostałe komórki.
* Gram-dodatnie barwią się na fioletowo
* Gram-ujemne barwią się na czerwono – safraniną, bo mają cienką warstwę peptydoglikanu i
nie absorbują fioletu
3-przykłady wykorzystania preparatu bezpośredniego
- diagnostyka parazytologiczna
- diagnostyka mykologiczna
- wstępna identyfikacja drobnoustroju (np. z krwi/PMR- określenie bakterie G+/G-, morfologia)
Metody identyfikacji bakterii do gatunku
klasyfikacja metaboliczna
◦ tlenowe/beztlenowe
◦ wymagające specyficznych składników pokarmowych – podłoża selekcyjne
* użycie przeciwciał wiążących – serotypowanie
* wykrywanie swoistych i charakterystycznych sekwencji DNA – hybrydyzacja i PCR
Na czym polega diagnostyka zakażeń
◦ izolacja i identyfikacja czynnika etiologicznego
◦ oznaczenie lekowrażliwości
◦ ustalenie optymalnego leczenia celowanego
◦ kontrola skuteczności leczenia
◦ minimalizacja efektów toksycznych leczenia
◦ minimalizacja prawdopodobieństwa powstania szczepów lekoopornych
Jakie to metody niehodowlane
- hodowlane to klasyczne:
◦ bakterioskopia pośrednia, hodowla - niehodowlane
◦ wykrywanie antygenów bakteryjnych (serologiczne)
◦ wykrywanie kwasów nukleinowych bakterii – molekularne
PMR – u kogo i w jakim celu pobieramy + kto i jak pobiera
pobierany jest przez lekarza poprzez nakłucie lędźwiowe (L4/L5)
* do dwóch probówek – pierwsza do biochemii, druga do badania mikrobiologicznego
* nie wolno przechowywać ani transportować w temperaturze <30oC (zalecane 37)
Co powinno zawierać skierowanie
imię nazwisko, wiek, zawód
* rozpoznanie kliniczne
* rodzaj i miejsce z którego została pobrana próbka
* data i godzina pobrania
* informacje o przyjmowanych lekach
* imię nazwisko lekarza
Definicja aseptyki
metoda mająca na celu utrzymanie wszystkich mikroorganizmów poza polem pracy lub
obserwacji
