Συνθήκη Λωζάνης Flashcards
(9 cards)
Πότε υπογράφηκε και τι ρύθμιζε;
Σύμβαση Λωζάνης (συντομότερη) –> 30 Ιανουαρίου 1923
Συνθήκη Λωζάνης –> 24 Ιουλίου 1923
Ρύθμιζε:
1) Νέα εδαφική φυσιογνωμία ευρύτερης ζώνης
2) Επίλυση προβλημάτων από κατάλυση Οθωμανικής Αυτοκρατορίας
ΕΛΛΑΔΑ –> Βενιζέλος
ΤΟΥΡΚΙΑ –> Ισμέτ πασάς
Παράδοξο της Λωζάνης
Η Τουρκία, αν και ηττημένη στο συνέδριο ειρήνης, αντιμετώπιζε τους νικητές από θέση ισχύος μετά την νικηφόρα έκβαση Μικρασιατικού πολέμου.
Προτεραιότητες Μεγάλων Δυνάμεων στην Συνδιάσκεψη
Γαλλία: οθωμανικό χρέος και Αλεξανδρέττα
Βρετανία: Στενά και Μοσούλη
Ιταλία: οικονομικά συμφέροντα και Δωδεκάνησα (ρητή άρνηση συζήτησης)
ΗΠΑ: οικονομικά συμφέροντα
Σοβιετική Ρωσία: Στενά
Πρόσθετες αξιώσεις τουρκικής πλευράς στη Λωζάνη
1) Διεξαγωγή δημοψηφίσματος στην Δυτική Θράκη (ΟΧΙ, θα έπρεπε να γίνει ίδιο σε Καλλίπολη-Κωνπολη και σύμμαχοι δεν ήθελαν τουρκική επέκταση, ελληνική πλειοψηφία)
2) Επιστροφή Καραγάτς (ΝΑΙ προς αποφυγή πολεμικών αποζημιώσεων) και Διδυμοτείχου (ΟΧΙ)
Λόγοι αδυναμίας τουρκικής διεκδίκησης Αιγαίου
1) Ελληνική κυριαρχία στην περιοχή από Βαλκανικούς πολέμους
2) Προηγούμενη συμφωνία για προσχώρηση Ίμβρου και Τένεδου
Τουρκικές αξιώσεις επί Αιγαίου στην Συνδιάσκεψη
Ειδικό καθεστώς αυτονομίας: Λήμνος-Λέσβος-Χίος-Σάμος
Προσάρτηση Ίμβρου, Τένεδου και Σαμοθράκης
Η Ίμβρος και η Τένεδος -> Τουρκία (ειδικό καθεστώς αυτονομίας).
Η Λέσβος, η Χίος, η Σάμος και η Ικαρία –> μερική αποστρατιωτικοποίηση.
Η Λήμνος και η Σαμοθράκη –> πλήρης αποστρατιωτικοποίηση
Υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών
Η πρωτοβουλία για την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών με θρησκευτικό κριτήριο προήλθε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο:
* Η πολιτική του Κεμάλ ήταν η εκδίωξη των εναπομεινάντων Ελλήνων (400.000-450.000) από την Τουρκία, ενώ την ίδια στιγμή παρέμεναν στην Ελλάδα 460.000 μουσουλμάνοι.
* Ανάγκη αποκατάστασης προσφύγων.
Εξαιρέθηκαν:
* Έλληνες κάτοικοι Κωνσταντινούπολης
* Μουσουλμάνοι Δυτικής Θράκης
Οικουμενικό Πατριαρχείο
Η τουρκική πλευρά ζητούσε την απομάκρυνση του Πατριαρχείου από την Κωνσταντινούπολη, με το επιχείρημα ότι μετά την κατάλυση του οθωμανικού καθεστώτος το Οικουμενικό Πατριαρχείο, «που λειτουργούσε κυρίως ως πολιτικός θεσμός», όφειλε να απομακρυνθεί
Συμφωνία: το Πατριαρχείο θα παρέμενε στην Κωνσταντινούπολη αλλά θα περιόριζε τη δραστηριότητά του σε αυστηρά θρησκευτικά πλαίσια.
Συμφωνίες για Στενά Δαρδανελλίων
Συνθήκη Σεβρών: για πρώτη φορά καθιερώθηκε η αρχή της ελεύθερης ναυσιπλοΐας τόσο σε καιρό πολέμου όσο και σε καιρό ειρήνης και για τα εμπορικά και για τα πολεμικά σκάφη. Τα Στενά ουδετεροποιούνταν και αφοπλίζονταν και ο έλεγχος γινόταν από την Διεθνή Επιτροπή των Στενών.
Συνθήκη Λωζάννης: διατηρήθηκε το καθεστώς της ελεύθερης ναυσιπλοΐας και του αφοπλισμού, αλλά η Τουρκία είχε πλέον την κυριαρχία και των δύο πλευρών του Ελλησπόντου. Ταυτόχρονα, περιορίστηκε η δικαιοδοσία και το κύρος της Επιτροπής των Στενών (πρόεδρος ο Τούρκος αντιπρόσωπος).
Συνθήκη Μοντρέ: τερματισμός του καθεστώτος αποστρατιωτικοποίησης των Στενών και της Διεθνούς Επιτροπής των Στενών.
