Қазақ зиялылары ұлттық мүдделерді қалайша қорғады? Flashcards
(19 cards)
ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басында қазақ халқының _____________ қалыптасуының жаңа кезеңі басталды.
интеллектуалдық әлеуеті
Бұл кезеңде қазақ жастарының білім алуына және кәсіби мамандардың қалыптасуына ерекше мән берілді.
Патша өкіметі _____________ оқуға рұқсат етуге мәжбүр болды.
бұратаналарды
Мұнда қазақ халқына қатысты білім алу мүмкіндіктерінің кеңейгені туралы айтылады.
Қазақстандағы алғашқы заңгерлер мен дәрігерлер жоғары білім алды. Олардың арасында кімдер болды?
- М. Қарабаев
- Х. Досмұхамедов
- Ж. Ақбаев
- Б. Қаратаев
- Ә. Бөкейханов
- Ә. Ермеков
- Х. Ғаббасов
Бұл тұлғалар қазақ интеллигенциясының қалыптасуына үлес қосқан.
Ғ. Мұсағалиев _____________ университетін бітірді.
Каир
Бұл шетелде білім алған қазақ жастарының мысалы.
Қазақ жастарының жекелеген өкілдері _____________ мұсылмандық жоғары оқу орындарында білім алды.
Түркия, Египет
Бұл елдерде білім алған қазақ жастарының үлес салмағы.
Жоғары оқу орындарын бітірген қазақ жастары туған жерлеріне оралып, _____________ мүдделерін қорғау жолына түсті.
өз халқының
Бұл қазақ зиялыларының әлеуметтік және саяси белсенділігін көрсетеді.
Бірінші орыс революциясы қазақ зиялыларына _____________ берді.
бостандықтар
Бұл бостандықтар қазақ халқының тәуелсіздік жолындағы күресіне әсер етті.
ХХ ғасырдың басында қазақ даласында екі саяси ағымның болғаны белгілі. Бірі _____________, екіншісі _____________.
- Панисламшыл, пантүркішіл ағым
- Батыс өркениетін үлгі тұтқан ағым
Бұл ағымдар қазақ ұлттық қозғалысының дамуына әсер етті.
Пантүркішілдіктен шыққан ағартушылық пен діннің ұштасуына негізделген _____________ ағымының негізін қалаған Исмаил Гаспринский болды.
жәдидшілік
Жәдидшілер қазақ мектептерінің ашылуына, ағартушылыққа ықпал етті.
1905 жылы құрылған _____________ қазақ дінбасылары мүше болды.
Бүкілресейлік мұсылман одағына
Бұл ұйым қазақ дінбасыларының саяси белсенділігін көрсетеді.
Екінші ағымның басында _____________ бастаған озық ойлы қазақ зиялылары тұрды.
Әлихан Бөкейханов
Бұл зиялылар «Алаш» партиясының негізін қалаушылар болды.
1917 жылғы _____________ қазақ зиялыларының көзқарастарының дамуына әсер етті.
Ақпан революциясы
Революциядан кейін қазақ зиялыларының саяси қызметі белсенділігі артты.
1905-1917 жылдары қазақ зиялыларының көзқарастарының эволюциясы _____________-демократиялықтан ұлттық-демократиялыққа қарай өзгерді.
либералдық
Бұл өзгеріс «Алаш» партиясының құрылуына алып келді.
Қазақ зиялыларының көпшілігі _____________ қызметпен айналысты.
көп бағытты
Олар газет-журналдар шығарып, саяси үндеулерін жариялады.
Алаш қозғалысының өкілдері қазақ ғылымының _____________ әсер етті.
жандануына
Бұл кезеңде ғылым мен білімнің дамуына ықпал еткен тұлғалар көп болды.
А. Байтұрсынов қазақ тілінің _____________ негізін қалады.
әдебиеттануы
Оның еңбектері қазақ әдебиетінің қалыптасуына үлкен ықпал етті.
Х. Досмұхамедұлы медицина, биология, табиғаттану салаларында _____________ болды.
еңбектер жазды
Бұл қазақ ғылымының дамуына қосқан үлесі.
Қазақтың тарих ғылымының дамуына ____________, үлес қосты.
Ә. Бөкейханов, М. Тынышбаев, Х. Досмұхамедұлы Ш. Құдайбердіұлы
Бұл тұлғалар қазақ тарихын зерттеуге ықпал етті.
Халықтың саяси жағынан көзін ашу үшін _____________ ояту қажет екенін түсінді.
білімге деген құштарлықты
Қазақ зиялылары сауатсыздықты жоюды басты міндет деп санады.
