10. Sociale psychologie Flashcards
(49 cards)
Johann Joseph Gassner
1775
Claimde klachten te kunnen genezen door de uitdrijving van demonen (exorcisme) die de klachten in eerste instantie veroorzaakten.
Franz Anton Mesmer
1734-1815
Deed een vergelijkbare claim als Gassner, maar stelde dat hij dit deed door een natuurlijke, magnetische kracht (animaal magnetisme) in zijn eigen lichaam aan te wenden waarmee hij patiënten beïnvloedde. Hij speculeerde dat ieders lichaam wordt omringd door magnetische krachten, die soms verkeerd gericht zijn en verzwakken, wat tot ziekte leidt. De toepassing van een sterk magnetisch veld kon herstel
brengen
hypnotisme
Mesmer
het oproepen van mentale concentratie, leidend tot een staat van hoge suggestibiliteit.
sociale beïnvloedingsprocessen
de manier waarop mensen vormen en gevormd worden door gedrag, attitudes en beliefs.
Mesmer deed hier onderzoek naar, maar zijn stijl bracht hem in botsing met de gevestigde wetenschap.
mesmerisme
Deze praktijk, waarbij patiënten in een staat van crisis werden gebracht door suggestie en de toepassing van magnetisme
baquet
een houten vat met water, ijzervijlsel en metalen
staven, als een middel voor massale genezingen door magnetisme. leek destijds wetenschappelijk geloofwaardig door het gebruik
van een onzichtbare ‘magnetische vloeistof’
Ontworpen door Mesmer
sociale besmetting
de verspreiding van ideeën, attituden of overtuigingen in een groep, door imitatie en conformiteit
sociale facilitering
het effect dat de intensiteit van gedrag toeneemt als het zich voordoet in een sociale- of groepssituatie
Hoe kwam het dat Mesmer verdween van het toneel en het mesmerisme in handen kwam van amateurs?
Mesmers optreden werd als verdacht beschouwd door medische en wetenschappelijke autoriteiten, en in 1784 moest hij zelf voor een onderzoekscommissie verschijnen. De commissieleden concludeerden dat er geen bewijs was voor het bestaan en het nuttig gebruik van animaal magnetisme. Zij schreven de vertoonde effecten toe aan suggestie en inbeelding, wat
toentertijd gelijk stond aan simulatie, en daarmee aan verlakkerij
Marquis de Puységur (1751-1825)
Merkte op dat de beïnvloeding door dit animale magnetisme niet altijd tot een heftige crisis leidde, maar soms ook tot een kalme hypnotische trance die eerder op slaap leek.
kunstmatig somnambulisme
Puységur
door het magnetiseren in een
vredige, slaperige trance raakte. Hij bleef echter wel reageren op Puységurs stem en gaf gehoor aan instructies. Hij ontwaakte echter zonder zich deze gebeurtenissen te herinneren. Als
hij weer in trance werd gebracht kwamen de herinneringen terug
posthypnotische amnesie
ervaringen tijdens de trance na ontwaken vergeten te
zijn, en bleken de herinneringen terug te komen nadat ze opnieuw gemagnetiseerd werden
posthypnotische suggestie
Puységur
personen in trance wordt verteld dat ze na ontwaken een bepaalde handeling zullen uitvoeren, vergeten dat ze deze instructie hebben gekregen, maar desondanks de gesuggereerde handeling uitvoeren, zonder
dat ze daar een goede verklaring voor hebben.
José Custodio de Faria
1746-1819
hield zich bezig met de vraag waarom niet alle mensen op dezelfde manier reageren op wat een magnetiseur doet
Toonde aan dat niet de kracht van de behandelaar was, maar de suggestibiliteit van de patiënt die bepalend is voor het effect van de hypnose.
lucide slaap
De Faria
Hij vroeg proefpersonen hun blik op zijn hand te richten, die hij langzaam naar hun gezicht bewoog terwijl hij hen opdroeg om te slapen. Anderen liet hij hun ogen sluiten en zich concentreren op zijn stem, terwijl hij hen krachtig instrueerde te gaan slapen. Ongeveer een op de vijf personen kwam hierdoor in een toestand van diepe trance, vergelijkbaar met Puységurs kunstmatige somnambulisme
James Esdaile (1808-1859)
een Schotse arts die in India meer dan 300 operaties uitvoerde op gehypnotiseerde patiënten.
James Braid (1795-1860)
Hij was als arts onder de indruk geraakt van het mesmerisme, deed zijn eigen experimenten, en stelde
dat de waargenomen verschijnselen een passender naam verdienden dan mesmerisme of animaal magnetisme –> hypnotisme: het oproepen van een
trance, en deze term is daarna de standaard gebleven
Ambroise Auguste Liébault (1823-1904)
plattelandsdokter
experimenteerde met hypnotherapie, liet symptomen bij patiënten verdwijnen
Hippolyte Bernheim (1840-1919)
een jongere en meer ambitieuze arts uit Nancy. Na zijn aanvankelijke scepsis werd hij fulltime hypnotherapeut en behandelde honderden patiënten, waarbij hij hun reacties zorgvuldig noteerde en analyseerde. Hij constateerde dat mensen verschillen wat betreft hun suggestibiliteit
Wat was de belangrijkste overtuiging van de school van Nancy, waar Liébault en Bernheim zaten:
dat hypnotische ontvankelijkheid één aspect is van suggestibiliteit, een kenmerk waarop mensen van persoon tot persoon sterk verschillen
Jean-Martin Charcot
1825-1893
School van salpetiere
Stelde dat deze suggestibiliteit in verband stond met de neurologische aandoening die ook verondersteld werd onderliggend te zijn aan het fenomeen hysterie.
concludeerde dat hypnotische ontvankelijkheid en hysterie in essentie hetzelfde zijn, en dat de eerste in feite symptoom is van de tweede
patienten met grande hysterie en grand hypnotisme waren volgens Charcot:
hysterische aanvallen en het onder
hypnose raken volgden op een reeks verschijnselen die overeenkomen met die van een grand
mal. Zij meenden dat dat deze patiënten de zuiverste vormen vertoonden van de aandoeningen
Joseph Delboeuf
1831-1896
Toonde aan dat suggestibiliteit geen stoornis was, maar een kenmerk van gezonde mensen, dat iedereen in meerdere of mindere mate bezat.
Dus stond hij aan de kant van de schol van Nancy.
Naar aanleiding hiervan gaven Binet en Charcot zijn fouten toe
Welke 2 belangrijke ontwikkelingen deden zich voor in de nasleep van de controverse tussen Nancy en Salpatiere?
- de gedaanteverwisseling bij Binet,
die veranderde in een sceptische en sterke voorstander van experimentele methoden voor het onderzoek van suggestie en sociale beïnvloeding - de aanvaarding van de aan hypnose gerelateerde ideeën van een controversiële amateur, met zijn invloedrijke analyse van massagedrag.