Niedożywienie Flashcards

1
Q

Niedożywienie - definicja wg. ESPEN 2017

A
  1. Brak wchłaniania lub brak spożywania składników odżywczych
  2. Prowadzący do zmiany składu ciała (spadek FFM i BCM)
  3. Dający pogorszenie stanu fizycznego, psychicznego i klinicznego (gorsza kontrola ch. podstawowej)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Kryteria niedożywienia wg. GLIM 2018:

A

Rozpoznanie = 1 kryt. fenotypowe i 1 kryt. etiologiczne.

Fenotypowe:

  • spadek masy ciała
  • spadek BMI
  • masy mięśniowej

Etiologiczne:

  • spadek ilości przyjmowanych pokarmów lub zaburzenia wchłaniania
  • obecność zapalenia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Fenotypowe kryteria niedożywienia wg. GLIM 2018:

A
  1. Niezamierzona utrata masy ciała:
    >5% w okresie ost. 6 msc.
    >10% powyżej 6 msc.
  2. Spadek BMI:
    - <20 kg/m2 <70 r.ż.
    - <22 kg/m2 >=70 r.ż.
  3. Spadek masy mięśniowej:
    - DXA, BIA, TK, MRI
    - ew. obwód ramienia/łydki
    - ew. siła ścisku dłoni (dynamometr)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Etiologiczne kryteria niedożywienia wg. GLIM 2018:

A
  1. Spadek ilości przyjmowanych pokarmów lub zaburzenia wchłaniania:
    - <50% zapotrzebowania energetycznego >1 tyg.
    - jakikolwiek spadek w ciągu >2 tyg.
    - przewlekła zaburzenia przewodu pokarmowego utrudniające przyjmowanie i wchłanianie pokarmów
  2. Zapalenie:
    - związane z ostrą chorobą lub urazem
    - związane z przewlekłą chorobą
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Ciężkie niedożywienie wg. GLIM 2018 - kryteria fenotypowe:

A
  1. Utrata masy ciała:
    - >10% w ciągu ostatnich 6 msc
    - >20% w okresie ponad 6 msc
  2. Ubytek BMI:
    - BMI <18,5 dla osób <70 r.ż.
    - BMI < 120 dla osób >= 70 rż.
  3. Ubytek tkanki mięśniowej:
    - ciężki ubytek wg. odpowiednich skal
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

GLIM - schemat postępowania - metoda dwóch kroków:

A
  1. Screening ryzyka niedożywienia - NRS 2002, MUST, MNA, SNAQ
  2. Analiza kryteriów niedożywienia oraz ocena ciężkości zaawansowania.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Kategorie niedożywienia wg etiologii:

A
  1. Choroby przewlekłe z obecnością zapalenia - Kacheksja
  2. Choroby przewlekłe z minimalnym lub bez zapalenia - MARASMUS.
  3. Głodzenie wynikające z czynników socjoekonomicznych i środowiskowych - MARASMUS.
  4. Ostre choroby lub urazy z obecnością dużego stanu zapalnego.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Marasmus - co to? Jakie leczenie?

A

Niedożywienie białkowo-energetyczne proste:

  • bez stanu zapalnego
  • długotrwałe głodzenie i niedostateczne podaż energii, białka i składników odżywczych
  • stopniowy spadek masy ciała przy prawidłowym poziomie białka i albumin
  • spowolnienie procesów metabolicznych i zużywania głównie rezerw tłuszczu.

Leczenie życzeniowe - interwencja żywieniowa + rehabilitacja.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Kwashiorkor - co to? Jakie leczenie?

A

Niedożywienie białkowo-energetyczne ostre:

  • ostre szybko postępujące niedożywienie ze spadkiem białka i albumin, obrzękami i retencją - BEZ WIDOCZNEGO SPADKU MASY CIAŁA.
  • nasilenie procesów katabolicznych, zużywanie białek wykorzystywanych do glukoneogenezy i produkcji białek ostrej fazy.
  • katabolizm z ograniczeniem/brakiem przyjmowania pokarmów

Leczenie żywieniowe + jednoczesne leczenie choroby podstawowej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Kacheksja (wyniszczenie) - co to? Jakie leczenie?

A

Złożony zespół metaboliczny:

  • utrata masy >=10% (często maskowaną przez zatrzymanie płynów)
  • brak apetyty
  • zmęczenie
  • obecność zapalenia (wzrost stężenia białka C-reaktywnego >=10 mg/l i IL-6)
  • oporność na insulinę
  • zwiększony rozpad mięśni
  • niedokrwistość niedobarwiliwą
  • hipoalbuminemia

Leczenie żywieniowe + leczenie choroby podstawowej + rehabilitacji.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Screening ryzyka niedożywienia - populacje i skale:

A

Wg ESPEN:

  • szpitalnie - NRS 2002, MUST, SNAQ, MST
  • w populacji - MUST
  • wiek podeszły (>65 rż.) - MNA (mini nutritional assessment)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

MNA - badanie przesiewowe i dalsza część - punktacja:

A

A-F = przesiew. Jeśli >=12 to nie ma ryzyka niedożywienia, nie ma konieczności kontynuować badania.

<24 pkt. stan zagrożenia niedożywieniem
<17 pkt. niedożywienie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Ocena stanu odżywienia - elementy:

A
  1. bilans składników pokarmowych
  2. ocena budowy organizmu
  3. zaawansowanie choroby i stanu zapalnego
  4. ocena funkcjonalna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Co pozwala nam oszacować wzrost?

A
  1. półrospiętość ramion

2. wysokość kolanowa - reguła Chumle’a

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wskaźnik WHR - wartości:

A

> =0,8 u kobiet i >=1,0 dla mężczyzn - otyłość androidlana

<0,8 u kobiet i <1,0 dla mężczyzn - otyłość gynoidalna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Otyłość trzewna - pomiary obwodu talii:

A

Kobiety >=80 cm
Mężczyźni >=94 cm

Niezależny czynnik ryzyka sercowo-naczyniowego.

17
Q

Obwód przedramienia - MAC:

A

<22 podejrzenie niedożywienia
niski wynik koreluje z wyższą śmiertelnością i możliwością korzystnego wyniku leczenia żywieniowego
bardziej wiarygodny wskaźnik śmiertelności niż BMI u starszych

18
Q

Obwód łydki - CC:

A

<31 cm podejrzenie niedożywienia,

najczulsza metoda oceny masy mieśniowej,

19
Q

Biochemiczne wskaźniki stanu odżywienia:

A

Limfocyty (<800 niedożywienie ciężkie)
Prealbumina - czułe odbicie ostatnio przyjmowanych posiłków, najwygodniejsza do oceny skuteczności leczenia. 2 dni
Oceniać razem z fukcją wątroby i CRP (hamowana przez cytokiny zapalne.
Białko wiążące retinol.

20
Q

Biochemiczne wskaźniki stanu odżywienia - CHI:

A

Creatinine Height Index - kreatynina w dobowej zbiórce moczu u chorego/kreatynina dobowa referencyjna (osoba z tym samy wzrostem) * 100

5-15% ubytku - lekkie niedożywienie
15-30% ubytku - umiarkowane niedożywienie
>30% ubytku - niedożywienie ciężkie

21
Q

Biochemiczne wskaźniki stanu odżywienia - bilans azotowy:

A

bilans azotowy = podaż azotu - (azot mocznika + 4)

22
Q

Zmiany w okresie starości powodujące zmianę potrzeb żywieniowych:

A
  • spadek zapotrzebowania energetycznego 13% - 20%
  • zapotrzebowanie na białko 1-1,2 g/kg mc./d, a nawet 1,5 g/kg mc/d
  • Sarkopenia, spadek siły mięśniowej i może prowadzić do pogorszenia stanu funkcjonalnego.
23
Q

Anorexia of ageing - etiologia i częstość występowania:

A

21% osób >65 r.ż.

  • pogorszenie smaku i zapachu
  • upośledzenie motoryki żołądka i jelit
  • zaburzenia hormonalne (rośnie CCK i GLP-1, spada grelina i testosteron)
  • obecność stanów zapalnych i cytokin
24
Q

Zapotrzebowanie energetyczne - metody i wzory:

A

kalorymetria pośrednia - GOLD STANDARD
Formuła Harissa-Benedicta z modyfikacją Longa - BEE x A x S x T

A - aktywność; 1; 1,1 ; 1,2
S - stan chorego 1; 1,1; 1,2
T - temperatura 1; 1,1; 1,2; 1,3;

25
Q

Zapotrzebowanie energetyczne - proste kalkulacje:

A

30 kcal/kg mc/d jeśli BMI >21
32-38 kcal/kg mc/d jeśli BMI <21

1ml/1 kcal /d

aktualna masa - jeśli niedożywienie lub prawidłowa masa ciała
należna - jeśli nadwaga lub otyłość