11. kafli: Vettvangur og viðfangsefni (85-118) Flashcards
(11 cards)
Hvernig flokkaði Aristóteles stjórnvöld?
Hann flokkaði eftir fjölda stjórnenda og hvort þeir væru spilltir eða ekki
6 flokkar: konungsveldi, harðstjórn, höfðingaræði, fámennisstjórn, fjölræði og lýðræði
Sagði að maðurinn væri í eðli sínu pólitískt dýr
Dæmi er nefnt um hið svokallaða nýja lýðræði?
Mörgum fyrrum kommúnistaríki
Það er stjórnarfar þar sem eru gamlar og ólýðræðislegar hefðir sem hafa ennþá áhrif á stjórnarfarið.
Rússland er hið fullkomna dæmi þar sem haldnar eru kosningar en efast er um réttmæti þeirra og leiðtoginn (Pútin) stjórnar dáldið eins og einvaldur.
Öll andspyrna er barin niður og fjölmiðlar ekki alveg frjálsar.
Rótgróið lýðræði
Fulltrúastjórn með takmörkuðu valdsviði, sem starfar samkvæmt lögum, myndar viðurkenndna ramma fyrir pólitíska samkeppni
Dæmi: Bretland, Noregur, Svíþjóð, Ísland
Hálflýðræði
Þar sem einkenni forræðisríka og lýðræðisríkja eru bæði til staðar. Frábært dæmi er Rússland. Oft notað yfir það ástand þegar nýtt lýðræði nær ekki að þróast til fulls heldur staðnar
Alræðisríki
Stjórnvöld sækjast eftir algerum yfirráðum yfir samfélaginu, iðulega með háleita hugmyndafræði að leiðarljósi. Stjórnvöld treysta mjög á her og leynilögreglu til að halda völdum og bæla niður alla mótspyrnu
Dæmi: Norður Kórea
Stjórnmál
Ferli þar sem ákveðið er “hver fái hvað, hvenær og hvernig”
4 atriði um skilgreiningu stjórnmála
Eru félagsleg athöfn og snerta fólk sem telur sig tilheyra sama hópi eða deilir sameiginlegum hlutskiptum
Ganga út frá upphaflegum skoðanaágreiningi sem snýst bæði um markmið og aðferðir
Jafna slíkan ágreining með umræðum og fortölum
Stjórnmálalegar ákvarðanir verða bindandi stefna fyrir hóp
Stjórnkerfi
Kerfi stjórnana, þar sem nokkrir einstaklingar eða hópar verða sér úti um vald og beita því gagnvart öðrum
Kröfur
Safn skrásettra þarfa sem settar hafa verið fram á skipulagsbundinn og formlegan hátt
Aðföng
Þarfirnar
Kröfurnar
Stuðningurinn
Hliðverðir
Aðilar sem velja úr þeim kröfum sem berast á kerfinu
Aðilarnir eru t.d. hagsmunasamtök, stjórnmálaflokkar, skoðanaleiðtogar og fjölmiðlar