7.3 en 7.4 geneesmiddelen afbraak

Question 1

wat is farmacokinetiek?

Answer 1

bestudering van de lotgevallen van het geneesmiddel

er worden 4 processen onderscheiden

• absorptie
• distributie
• metabolisme
• eliminatie

Question 2

wat is de biologische beschikbaarheid?

Answer 2

fractie van de toegediende dosis die de systemische circulatie intact bereikt

stof kan

• vernietigd worden in maag-darm kanaal
• niet geabsorbeerd worden
• vernietigd worden in de darmwand
• vernietigd in de lever

Question 3

wat zegt de Henderson hasselbalch vergelijking?

Answer 3

ionisatiegraad, evenals de vetoplosbaarheid en molecuulgrootte, bepaalt de opname van een geneesmiddel

alleen niet geïoniseerde vorm passeert de membranen

Question 4

wat is de Henderson hasselbalch vergelijking?

Answer 4

Ka= [H+] * [A-]/ [HA]

pH-pKa= log [A-]/ [HA]

Question 5

hoe kan een dosis toegediend worden en wat is de kans dat het de systemische circulatie nu intact bereikt?

Answer 5

intraveneus: 100%
oraal: 0-100%

kan ook

• sublinguaal
• inhalatie
• via een pleiser
• rectaal
• cremes
• intramusculair
• subcutaan

Question 6

hoe wordt de biologische beschikbaarheid bepaald?

Answer 6

aan de hand van curves

(AUCoraal/AUCintraveneus) *100%
AUC= area under the curve

Question 7

verdelingsvolume zegt iets over waar de stof terecht komt na inname. hoe wordt het berekend?

Answer 7

voor de berekening wordt het lichaam beschouwd als 1 compartiment waarvan de concentratie in het bloed een representatieve voorstelling geeft

Vd= hoeveelheid geneesmiddel in het lichaam/ concentratie geneesmiddel in het bloed

Question 8

wat zijn vormen van verdelingen?

Answer 8

gebonden/ vrij aan receptoren
weefsel resevoir
eiwitgewonden in de bloedbaan

Question 9

wanneer is een geneesmiddel actief? wat kan een geneesmiddel doen?

Answer 9

het kan gaan binden aan albumine, een evenwicht aangaan of vrij voorkomen

als het in vrije vorm voorkomt is het actief

Question 10

wat gebeurd er als het geneesmiddel gebonden is aan albumine?

Answer 10

het is nu niet effectief. albumine vormt een soort reservoir

binding aan albumine is een vorm van bescherming tegen de uitscheiding van het geneesmiddel in urine. albumine beschermt het middel ook tegen afbraak in de lever

Question 11

wat zorgt ervoor dat de albumine concentratie daalt?

Answer 11

leverinsufficientie en nierinsufficientie.

de verhouding vrij/ gevangen (inactief) geneesmiddel wordt beïnvloedt nu

Question 12

wat gebeurd er als er meer albumine bindende farmaca (coumarines, digoxine) wordt gebruikt?

Answer 12

competitie. het vermindert de albumine binding

Question 13

wat is/ doet het metabolisme van geneesmiddelen

Answer 13

vetoplosbare, niet-geioniseerde verbinding omzetten naar wateroplosbare geïoniseerde verbinding

actieve naar niet actieve-verbindingen

actieve naar actieve verbinding (bijv diazepam–> desmethyldiazepam)

niet-actieve naar actieve verbinding (enalapril–>enalaprilat) prodrug

Question 14

wat zijn de fase I reacties van het metabolisme en bijbehorende enzymen?

Answer 14

oxidatie (cytochroom P450)
hydrolyse (esterases)
reductie (reductases)

Question 15

wat zijn fase II reacties van het geneesmiddelen metabolisme met bijbehorende enzymen?

Answer 15

acetyl (N-acetyltransferases)
glucuronyl (glucuronyltransferases)
sulfaat (sulfotransferases)

Question 16

wat is acetylering en welke 2 vormen komen voor?

Answer 16

het afbreken van geneesmiddelen

snelle acetylering vooral bij japanners en eskimo’s. je moet nu dus hoger doseren

langzame acetylering vooral bij homozygoot blanken

Question 17

wat is atypische cholinesterase?

Answer 17

trage suxamethonium afbraak

Question 18

wat is aldehyde dehydrogenase?

Answer 18

alcohol afbraak. trage variant bij Aziaten

Question 19

wat is de enterohepatische kringloop?

Answer 19

opname uit de maag darm kanaal passeert via het bloed via de poortader de lever en komt de systemische circulatie terecht

vanuit het galsysteem komen galzouten welke terug worden opgenomen in de lever

Question 20

wat gebeurd er als digoxine bindt aan galzouten?

Answer 20

als geneesmiddelen zoals digoxine binden aan galzouten, wordt het mee terug opgenomen en dan weer afgegeven. zo komen ze weer in het maag darm kanaal waar ze weer effect hebben.

het is hierdoor mogelijk dat geneesmiddelen langer aanwezig zijn en de bloedbaan kunnen bereiken zonder dat het opnieuw gegeven is

Question 21

wat is de enzymatische afbraak?

Answer 21

nulde orde: afbraak van een vaste hoeveelheid per tijdseenheid. er kan dan geen halfwaardetijd berekend worden

eerste orde: afbraak van een vast percentage per tijdseenheid, er kan nu wel halfwaardetijd berekend worden
dit is bijna altijd het Geval bij geneesmiddelen

Question 22

wat is het twee compartimenten model van verdeling en eliminatie na intraveneuze toediening ?

Answer 22

concentratie daalt door afbraak en door verdelingsvolumes

het kan uit bloed verdwijnen door verdeling of door eliminatie
aan het begin zijn beide processen aanwezig, de verdeling (distributie) gebeurt vrij snel en is na een aantal uur al klaar waardoor je alleen eliminatie overhoudt

Question 23

wat gebeurd er bij een herhaalde toediening van een geneesmiddel?

Answer 23

er wordt een steady state bereikt

wordt bereikt op het niveau dat het middel effect heeft maar zo min mogelijk bijwerkingen

Question 24

wat is een oplaaddosis?

Answer 24

als iemand acuut een middel nodig heeft wordt in 1x een grote dosis gegeven. vanaf daar ga je normaal doseren. als de concentratie omlaag is gehaald moet hij laag blijven: op de steady state

Question 25

wat is klaring (clearance)?

Answer 25

het aantal ml dat per tijdseenheid volledig van het geneesmiddel wordt ontdaan

Question 26

wat is de formule voor klaring?

Answer 26

klaring = Q * (Cin- Cout)/ Cin

Qflow= 25% van de cardiac output= 1,5 L/min