Hoorcollege 4: complicaties bij type 1 en type 2 diabetes mellitus

Question 1

chronische complicaties van diabetes

Answer 1

blindheid
nierziekten
zenuwschade
amputatie
hartinfarct
beroerte

Question 2

waar gaan mensen met DM vooral dood aan?

Answer 2

hart- en vaat, nierziekten, infecties, grotere kans op kanker

van jongs af aan ontwikkelen DM 7-8 jaar verminderde levensverwachting

Question 3

wat is een mechanisme dat leidt tot vroegtijdige sterfte bij DM?

Answer 3

de hyperglycemie kan zorgen voor oxidatieve stress die via verschillende pathways tot de diabetes complicaties kan leiden
- polyol pathway
- hexosamine pathway
- PKC activatie
- meer AGE
wat tot meer oxidatieve stress en vasculaire inflammatie leidt en dat weer tot verandering in enzymen die de glucosehuishouding regelen –> complicaties

Question 4

waar krijg je vooral de complicaties?

Answer 4

organen die voor hun glucose transport NIET van insuline afhankelijk (passief) zijn hebben het hoogste risico:
- nieren
- retina
- neuronen
dit komt doordat ze niet in staat zijn hun glucose-opname af te stemmen op de bloedsuikerspiegel: de hyperglycemie destroyed ze gwn

Question 5

verband tussen HbA1c en risico op microvasculaire complicaties?

Answer 5

hoe hoger het HbA1c (afwijkend bij > 6.5% aka 20-42 mmol/mol), hoe hoger de kans op retinopathie, nefropathie, neuropathie en microalbuminurie en hoe sneller (progressie)

Question 6

bij DM1 ontwikkelen zich …1… microvasculaire dan macrovasculaire complicaties

meer/eerder
minder/later

Answer 6

meer/eerder

oog, nier en zenuw

Question 7

welke twee vormen van diabetische retinopathie heb je?

Answer 7

non-proliferatieve (background) diabetische retinopathie

• microaneurysma’s
• exudaten (lekken van vloeistof uit diepere lagen)

proliferatieve diabetische retinopathie

• -> kun je blind van worden
• nieuwe vaatjes worden gevormd door wss de hypoxie (HbA1-c kan minder goed O2 afgeven dan normaal Hb) en dat kan bloedingen geven en blindheid tot gevolg hebben

Question 8

op welke 3 manieren kan de nier door diabetes beschadigd worden?

Answer 8

1. door beschadiging van de glomerulus
2. door ischemie als gevolg van hypertrofie van de afferente en efferente arteriolen naar de nieren
3. door opstijgende bacteriele infecties naar de nieren

belangrijk: voordat je afwijkingen in het bloed ziet van serum creatinine zijn er al jaren overheen gegaan (heel langzaam ontstaande complicatie)

Question 9

hoe kun je de achteruitgang van microalbuminurie voorkomen of vertragen?

Answer 9

vroegtijdig opmerken en beginnen met een ACE-remmer

type 1 DM patiënten regelmatig op microalbuminurie te controleren en strenge bloedsuiker controle

Question 10

het natuurlijk beloop an diabetische nefropathie bij DM2 vertoont veel overeenkomsten met het beloop van type 1 DM, wat zijn de verschillen?

Answer 10

Bij DM2 zijn vaak ouder, met o.a. andere risicofactoren (obesitas, hoge bloeddruk, dyslipidemie en hoge freq hart- en vaatziekten) die het optreden van een diabetische nefropathie sterk beïnvloeden

ook zijn DM2 vaak asymptomatisch in het begin, microalbuminurie kan al gestart zijn bij moment van diagnose

de microalbuminurie hoeft niet net als DM1 gelijk te wijzen op een (beginnende) diabetishe nefropathie maar kan ook aan macro-vasculaire aandoeningen (atherosclerose, beroerte, myocard infarct) gerelateerd zijn

Question 11

Bij diabetes meestal eerst ontstaan diabetische …..1….. voordat diabetische ……2….. ontstaat

KIES UIT:

1: nefropathie/retinopathie
2: nefropathie/retinopathie

Answer 11

Bij diabetes meestal eerst ontstaan diabetische retinopathie voordat diabetische nefropathie ontstaat

Question 12

Hoe kan diabetes het perifeer zenuwstelsel beschadigen?

Answer 12

1) de vasculaire hypothese postuleert dat afsluiting van de vasa nervorum de oorzaak van diabetische neuropathie is
2) de metabole hypothese (verhoogde bloedsuiker) postuleert dat het verstoorde metabolisme bij diabetes de oorzaak van de neuropathie is

Question 13

verschil in progressie neuropathie DM1 en DM2?

Answer 13

bij DM1 is er een snelle achteruitgang in zenuwfunctie DIRECT na het ontstaan van diabetes. Na 2-3 jaar diabetes gaat de zenuwfunctie minder snel achteruit

bij DM2 is vaak een verminderde werking van de zenuwen al bij diagnose aanwezig. de volgende jaren is er (onbehandeld) een constante achteruitgang van de zenuwfunctie

Question 14

autonome neuropathie gevolgen?

Answer 14

cadiovasculair:

• plotse dood, stille myocard infarct
• orthostase
• verzwakte perifere vasculaire reflexen

metabool:

• hypoglycemie unawareness
• hypoglycemie unresponsiveness
• hypoglycemie associated autonomic failure

Question 15

wat zijn risicofactoren voor het ontstaan van complicaties bij diabetes?

Answer 15

1. mannelijk geslacht
2. roken
3. lange duur van de ziekte
4. hyperglycemie
5. hypertensie
6. microalbuminurie
   (7. genen?)

Question 16

wat was het voordeel van de intensieve insuline behandeling (4 injecties per dag)?

Answer 16

HbA1c daalde tot 7.1% (itt 2 injecties: 8.9%)

afname retinopatheie, neuropathie, nefropathie

Question 17

wat was het nadeel van de intensieve insuline behandeling (4 injecties per dag)?

Answer 17

je had een 3x hogere kans op het optreden van een hypoglycemie

enige gewichtstoename: door insuline te geven stimuleer je de anabole toestand van het lichaam (je gaat dus meer energie in voorraden opslaan)

Question 18

wat is het lange termijn effect van intensieve insuline therapie op patiënten met type 1 DM?

Answer 18

korte termijn : voordelig effect 2op het risico op microvasculaire complicaties

lange termijn: minder hoog risico op cardiovasculaire ziekten

Question 19

wat zijn risicofactoren voor macrovasculaire complicaties?

Answer 19

• duur diabetes
• leeftijd
• systplische hypertensie
• hyperinsulinemie met insuline resistentie in combinatie met obesitas en het metabool syndroom
• hyperlipidemie (mn hypertriglyceridemie/laag HDL)
• proteinurie (incl microalbuminurie)
• andere bekende risicofactoren voor hart- en vaatziekten: roken, LDL-chol, BMI

Question 20

hart- en vaatziekten en diabetes?

Answer 20

hebben:
2x hogere kans op beroerte, hartinfarct en amputatie

treedt op jonge leeftijd op –> veroorzaakt vroegtijdig overlijden
bij zowel mannen als vrouwen

Question 21

kun je bij DM2 door het normaliseren van de bloedsuikerspiegel de ontwikkeling van op complicaties remmen/voorkomen?

Answer 21

alleen risico verlagen op microvasculaire complicaties

niet op myocard infarct en mortaliteit

macrovasculaire complicaties kun je alleen voorkomen door risicofactoren (hypertensie, gewicht) etc te verminderen

Question 22

welke medicatie kan bij DM2 hart- en vaatziekten (macrovasculaire complicatie) voorkoen?

Answer 22

SGLT2 inhibitors en GLP-1 receptor agonisten