Hoofdstuk 4: anxiety, obsessive-compulsive and related disorders

Question 1

angst

fear

Answer 1

de fysiologische en emotionele reactie van het centrale zenuwstelsel op een serieuze dreiging voor de gezondheid van het organisme

Question 2

angstigheid

anxiety

Answer 2

de fysiologische en emotionele reactie van het CNS op een vaag gevoel van dreiging voor de gezondheid van het organisme

Question 3

gegeneraliseerde angststoornis

Answer 3

excessieve angstigheid in meeste omstandigheden en zorgen maken om praktisch gezien alles

Question 4

GAS checklist

Answer 4

• > 6 maanden last van onevenredige, oncontroleerbare en voortdurende angst en zorgen over verschillende zaken
• tenminste 3 van de symptomen: gespannenheid, vermoeidheid, concentratieproblemen, geïrriteerdheid, spierspanning en slaapproblemen
• significante subjectieve last of interferentie met dagelijks leven

Question 5

sociocultureel perspectief op GAS

Answer 5

• ontwikkeld zich bij mensen die zich bevinden in gevaarlijke sociale omstandigheden
• sociale stress
• armoede discriminatie en onveiligheid

Question 6

psychodynamisch perspectief op GAS

Answer 6

alle kinderen ervaren angst
-realistische angst wanneer ze in gevaar zijn
- neurotische angst wanneer ze denken dat ID impulsen gevaarlijk zijn en niet kunnen uiten
- morele angst wanneer ze gestraft worden bij uiten ID impulsen

-> sommige kinderen hebben extreem hoge angst en andere een slecht defensie mechanisme

Question 7

behandelingen GAS volgens psychodynamisch perspectief

Answer 7

• vrije associatie
• therapeut interpretatie van transfer, resistentie en dromen

specifieke behandelingen
- focus op controleren id
- relatieproblemen identificeren en op lossen
- korte termijn psychodynamische therapie is effectiever

Question 8

humanistisch perspectief op GAS

Answer 8

wanneer mensen niet eerlijk en zelf-accepterend naar zichzelf zijn ontstaat GAS. verklaring van Carl Rogers

Question 9

Carl Rogers humanistisch perspectief uitleg GAS

Answer 9

ontbreken van onconditionele positieve waardering tijdens de kindertijd zorgt voor “conditions of worth”
bedreigende zelf-beoordelingen kunnen angst veroorzaken en de ontwikkeling van GAS faciliteren.

Question 10

humanistische behandeling GAS

Answer 10

• client-centered aanpak om onconditionele positieve waardering te uiten en empathie
• weinig evidentie voor behandeling en verklaring van Rogers

Question 11

Cognitief-gedrags perspectief op GAS

Answer 11

problematische gedragingen en dysfunctionele denkpatronen veroorzaken psychologische stoornissen.

Question 12

vroegere assumpties GAS cognitief-gedrags perspectief

Answer 12

• maladaptieve of irrationele assumpties (Ellis)
• stille assumpties (Beck)

Question 13

recentere verklaringen cognitief-gedrags perspectief

Answer 13

• metacognitieve theorie (Wells) en metazorgen
• intolerantie van onzekerheid theorie (Koerner en collega’s)
• vermijdingstheorie (Borkovec)

Question 14

behandeling GAS volgens cognitief-gedrags perspectief

Answer 14

• veranderen van maladaptieve assumpties, ellis’ rational-emotive therapy
• tegen gaan van zorgen met mindfulness en acceptatie en commitment therapie

Question 15

biologisch perspectief op GAS

Answer 15

• biologische factoren als oorzaak
• > ondersteund door familiehistorie- en hersenstudies, maaar uitgedaagd door gedeelde omgeving
• relatie hersengebieden aan angstreacties

Question 16

hersenstructuren en neurotransmitters betrokken bij GAS volgens biologisch perspectief

Answer 16

• GABA resulteert uit hyperactieve angst circuits
• prefrontale cortex
• anterior congulate cortex
• insula
• amygdala
• bed nuclea of stria terminals (mogelijk belangrijker dan andere structuren)

Question 17

GAS behandeling

Answer 17

medicatie
- begin 1950: barbituraten
- late 1950: benzodiazepines
- recent: antidepressiva en antipsychotica medicatie

Question 18

fobieën

Answer 18

intensere en persistente angst voor een bepaald object, activiteit of situatie. mensen met een fobie worden al bang bij de gedachte ervan en vermijden het zoveel mogelijk. het zorgt voor stress die interfeert met het normaal functioneren.

Question 19

categorieën van fobieën

Answer 19

• specifieke fobieën
• agorafobie

Question 20

specifieke fobieën cijfers

Answer 20

• 10% bevolking
• 14% last van in levensloop
• vrouwen en mannen 2:1
• 32% zoekt hulp

Question 21

specifieke fobieën checklist

Answer 21

• angst langer dan 6 maanden
• confrontatie = onmiddelijke angst
• vermijding
• last/inferentie dagelijks leven

Question 22

agorafobie

Answer 22

een angst voor publieke plekken of situaties waarin ontsnappen moeilijk is als de persoon in paniek zou raken.

Question 23

agorafobie cijfers

Answer 23

• 1.7% bevolking last van
• 2.6% last van in levensloop
• vrouwen > mannen
• 46% zoekt hulp

Question 24

agorafobie checklist

Answer 24

• extreme angst in afgebakende situaties
• vermijding agorafobische situatie
• symptomen > 6 maanden
• significante last (kan fluctureren)

Question 25

cognitief gedrags perspectief op specifieke fobieën

Answer 25

angsten worden aangeleerd door klassieke conditionering en modelering.
- ondersteund door vroege labstudies zoals watson en Rayner voor KC en Bandura en Rosenthal voor modelering.
- maar McGabe en Gamble -> angstreacties niet altijd geconditioneerd.

Question 26

Gedrags-evolutionar perspectief op specifieke fobieën

Answer 26

preparedness: we hebben een soort-specifieke biologische voorbereidheid om angsten te ontwikkelen. dit verklaart waarom sommige fobieën vaker voorkomen dan anderen.

Question 27

behandeling gedrags-evolutionair perspectief specifieke fobieën

Answer 27

• exposure therapie
  3 vormen
• systematische desentisatie
• flooding
• modeling

Question 28

systematische desensitisatie

Answer 28

ontwikkeld door Wolpe
leren te relaxen als je met het gevreesde object in aanraking komt.

Question 29

flooding

Answer 29

herhaaldelijk exposen aan object en laten zien dat het niet eng is

Question 30

modeling

Answer 30

therapeut confronteerd gevreesde object en laat zien dat het niet eng is aan patiënt.

Question 31

behandelingen voor agorafobie

Answer 31

varieteiten van exposure therapie
- support groepen: mensen gaan samen
- zelf hulp programma’s: gedetailleerde instructies

succesvol voor 70%, terugval kan voorkomen (vooral als patiënt ook paniek stoornis heeft).

Question 32

sociale angststoornis

Answer 32

extreme, persistente en irrationele angst over sociale situaties waarin ze misschien beoordeeld worden door anderen of zich kunnen schamen.

Question 33

sociale angststoornis cijfers

Answer 33

• 8% bevolking
• 13% last van in levensloop
• begint late kindertijd og adoloscentie en begin volwassenheid
• 40% zoekt hulp

Question 34

sociale angst checklist

Answer 34

• uitgesproken, disproportionele en herhaalde angst over sociale situaties > 6 maanden
• angst on negatief geëvalueerd te worden of anderen te beledigen
• angstigheid bij blootstelling aan de sociale situatie
• vermijding
• significante last

Question 35

cognitief-gedragsperspectief op sociale angststoornis

Answer 35

• belangrijkste verklaring = focus op cognitieve en gedragsfactoren
• oorzaak = aantal van dysfunctionele overtuigingen en verwachtingen over sociale interacties
• anticipatie van sociale afwijzingen en vrees voor sociale situaties
• vermijdings- en veiligheidsgedragingen om afwijzingen en sociale situaties te vermijden

Question 36

behandeling voor sociale angststoornis

Answer 36

voor sociale angst: exposure therapie
- cognitieve gedragstherapie: exposure en veranderen cognities
- medicatie: benzodiazepine of antidepressiva

voor beperkte sociale skills:
- trainingen

Question 37

paniekstoornis

Answer 37

plotse korte aanvallen van paniek die plaatsvinden binnen enkele minuten en daarna weer verdwijnen.
checklist
- verschillende onverwachte paniekaanvallen
- een of meerdere aanvallen worden gevolgd door een of beide van de volgende symptomen:
minstens een maand zorgen over toekomstige aanvallen
minstens een maand dysfunctionele gedragsveranderingen

Question 38

cijfers paniekstoornis

Answer 38

• 3.% bevolking jaarlijks
• > 5% last van in levensloop
• begint late adolescentie of begin volwassenheid
• 59% zoekt hulp
• kan samen met agorafobie voorkomen

Question 39

biologisch perspectief op paniekaanvallen

Answer 39

eerst: veroorzaakt door abnormale activiteit van norepinefrine in locus coeruleus

recent:
- andere hersengebieden en de amygdala vormen ook deel probleem
- mogelijk deels overerfbare abnormaliteiten in deze hersengebieden

Question 40

hyperactief paniek circuit

biologisch perspectief

Answer 40

• amygdala
• hippocampus
• ventromedial nucleus of hypoyhalamus
• central gray matter
• locus couruleus

Question 41

medicatie voor paniekstoornis

Answer 41

• verscheidene antidepressiva (2/3e verbetering)
• invloed op norepinefrine receptoren
• moet blijven gebruiken
• sommige benzodiazepines helpen ook

Question 42

cognitief gedrags perspectief

Answer 42

• biologische factoren zijn enkel een deel van de oorzaak van paniekaanvallen
• lichamelijke sensaties worden gemisinterpreteerd als tekenen van ernstige ziekten -> gecontroleerd door gedragingen
• anxiety sensitivity = de neiging om te focussen op lichaamssensaties en te misinterpreteren

Question 43

cognitieve therapie paniekstoornis

Answer 43

probeert om patiënten hun misinterpretaties van lichaamssensaties te corrigeren
- educatie over paniekaanvallen
- aanleren betere interpretatie lichaamssensaties
- skills voor omgaan met angst (oa met biologische challenge test)

Question 44

obsessief-compulsieve stoornis

Answer 44

• obsessies = persistente gedachten, ideeën, neigingen of beelden die onvrijwillig opduiken in het bewustzijn
• compulsies = repetitieve en rigide gedragingen of mentale gedachten waarvan mensen voelen dat ze moeten uitvoeren om hun angst te vermijden of reduceren.

checklist: hier last van hebben, veel tijd aan kwijt, significante last

Question 45

OCD cijfers

Answer 45

• gerelateerd aan andere angststoornissen in eigenschappen, oorzaken en therapie responsitiviteit
• 1-2% wereldbevolking
• begint in kindertijd of jonge volwassenheid
• evenveel bij mannen als vrouwen
• 40% zoekt hulp

Question 46

psychodynamisch perspectief op OCD

Answer 46

gevecht tussen het id en ego, verminderen angst via gedragingen en acties
- Freud: OCD is fixatie in de anale fase
- > niet universeel geaccepteerd

behandeling: vrije associatie en interpretaties door therapeut of korte-termijn psychodynamische behandelingen (direct en actie-geörienteerd)

Question 47

cognitief gedragsperspectief OCD

Answer 47

• ontstaat uit normale eigenschap van het willen voorkomen onaangename gedachtes
• om negatieve gevolgen te voorkomen proberen patiënten hun gedachten te neutraliseren

Question 48

cognitieve gedragstherapie OCD

Answer 48

• focussen op cognitieve processen die bijdragen aan obsessies en compulsies
• gebruikt exposure en response prevention (ERP & meyer): worden exposed, maar moeten gedrag tegenhouden

Question 49

biologisch perspectief OCD

Answer 49

vroeger familie-historie en tweelingstudies

recent
- abnormale serotonine activiteit
- abnormale hersenstructuren en functioneren
-> hyperactief cortico-striato-thalamo-cortical circuit

Question 50

biologische behandelingen OCD

Answer 50

• serotonine gebaseerde antidepressiva (Clomipramine - 50-80% verbetering)

onderzoek suggereert combinatie van therapieën (medicatie+cognitieve gedragstherapie)

Question 51

OCD gerelateerde stoornissen in DSM 5

Answer 51

• hoarding disorder (verzamelwoede)
• Trichotillomania (hair-pulling disorder)
• excoriation (skin-picking disorder)
• body dysmorphic disorder

Question 52

ontwikkelings-psychopathologisch perspectief

Answer 52

integratie van modellen. studie van hoe belangrijke factoren een rol spelen en interageren doorheen de levensloop.