pravo vtora god Flashcards
1.Што се подразбира под уставно уредување во најопшта смисла на зборот?
- Под усатвно уредување, во најопшта смисла на зборот, се подразбира уставното устројство на една земја, односно држава.Тоа претставува релативно самостојна целина на општествените односи и врски што го изразуваат уставниот систем во целина.
2.Што е уставно уредување во материјална, а што во формална смисла?
- Уставно уредување во формална смисла се разгледува преку пишаните прописи кои се однесуваат на тоа уредување. Ова уредување е познато како нормативен поредок.
-Уставно уредување во материјална смисла ја опишува вистинската состојба како што постои во една земја и како функционира во практиката.
3.Што се пишани, а што непишани устави?
-Пишани се оние устави кои целата материја ја изложуваат во пишана форма, а непишаните устави уште се нарекуваат и обичајни устави, бидејќи тие се составени од обичаи кои не се изложени во пишана форма.
4.Како се делат уставите според доносителот?
-Во зависнот од доносителот уставите се делат на: октроирани, уставни пактови и народни устави.
5.Кои се кодификувани, а кои некодификувани устави?
-Кодификувани се оние формални устави кои се содржани во еден акт, а некодификувани устави не се бројни, имаат мошне различни обележја и се изразени во повеќе акти.
6.Што се тоа цврсти а што меки устави?
- Цврст устав е оној кој предвидува посебна постапка за негова измена и потешки услови за усвојување на измената, (најчесто 2/3 мнозинство во заонодавното тело). Меки устави се оние устави кои можат да бидат изменети во иста постапка како и за промена на обичен закон.
7.Што е устав во формална смисла?
-Устав во формална смисла е општ, правен и политички акт, пишан акт и акт во кој се систематизирани основните правни норми кои ја уредуваат уставната материја.
8.Кои се суштинските обележја на Уставот на САД?
-Уставот на САД е најстариот пишан и сеуште применлив устав и ги има следниве суштински обележја:
Се работи за исклучително краток текст во кој е содржана преамбула и седум члена кои се усвоени во 1789. Во целината на текстот преовладува разработка на основните функции на федералните органи и нивните односи со одделните држави. Текстот на Уставот за прв пат е надополнет со 10 амандмани веќе во 1791, кои се однесуваат исклучиво на гарантирање на индивидуалните граѓански слободи и права. Останатите амандмани се донесени согласно констатираната потреба извлечена од реалноста.
Федерализмот како значајна карактеристика во организацијата на политичкиот систем на САД.
Претседателскиот систем на организација на власта, во кој трите функции на власта (законодавната,извршната и судската ) се поделени и независни, но сепак меѓусебно испреплетени и поврзани.
Неговата крутост односно долготрајната опстојност на уставната сцена без да доживее некои поголеми промени во неговата содржина.
- Кои се најзначајните устави донесени во периодот меѓу двете светски светски војни?
- Како најзначајни устави донесени во периодот меѓу двете светски војни се споменуваат Вајмарскиот устав од 1919 година, Уставот на Шпанија од 1931 година, Уставот на Полска од 1935 година, како и уставите на советската власт ( Уставот на РСФСР од 1918, Уставот на СССР од 1924 и Уставот на Сталин од 1936 година).
- Зошто е значајна Големата повелба за слободите од 1215 година?
- Се работи за прв уставен документ донесен не само во Англија, туку и пошироко, кој во уставно-правната теорија се третира како камен-темелник на англосаксонската демократија. Она што е најзначајно за оваа повелба е фактот дека таа била и останала симбол на:
Ограничување на семоќната кралска власт со помош на правни норми;
Гарантирање на некои човекови слободи и права согласно условите во времето кога тие настанале и биле предмет на заштита;
Зачеток на развојот на начелото на законитост и правна сигурност.
- Што е тоа анекс, а што уставен амандман?
- Во струтурата на помал број на устави како составен дел на уставот се јавуваат и посебни додатоци, или уште познати како анекси. Уставните амандмани се донесуваат после одредено време од донесувањето на уставот заради дополнување, менување или укинување на некои конкретни уставни одредби. Уставниот амандман се додава на крајот од Уставот, како негово продолжение. Уставниот амандман има сила на Устав, бидејќи станува збор за акт на власта која што уставот ја нарекува уставотворна власт.
12.Што е тоа Уставен закон?
-Уставниот закон може да се донесе истовремено со основниот уставен текст. Тој претставува целина за себе. Со него по правило, се регулира материја која со уставот воопшто не е регулирана.
- Што е тоа преамбула?
- Најголемиот број устави, покрај нормативниот дел, имаат и преамбула.
Таа може, но и не мора да постои во структурата на уставот. Бидејќи не пропишуваат правила на однесување, преамбулите немаат правнообврзувачки карактер. Таа не е составена од членови, нејзиниот текст е слободен, свечен и со декларативна содржина, најчесто изнесена во една долга реченица , во која се наведени најзначајните историски настани или акти од минатото на државата, целите на новото уставно уредување, мотивите за донесување на уставот и слично.
- Кога е донесен првиот устав на НРМ?
- Првиот уставен период на Република Македонија почнува со донесувањето на првиот Устав од 31 декември 1946 година и трае до донесувањето на вториот целосен устав на 12 април 1963 година.
15.Кога започнува вториот уставен период на Македонија?
- Вториот уставен период на Република Македонија започнува со донесувањето на вториот целосен Устав на СРМ и траел до донесувањето на Уставот од 1974 година, со тоа што и во текот на овај период биле извршени неколку уставни промени.
