chp3 Δεδομένα υγείας Flashcards

1
Q

define Δεδομένα υγείας

A

= τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα τα οποία παρέχουν μια εικόνα με την παρελθούσα, τρέχουσα ή μελλοντική σωματική, ψυχική και οποιαδήποτε άλλη διάσταση της υγείας και των καθοριστικών παραγόντων της υγείας ενός προσώπου ή ενός συνόλου πληθυσμού.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

what is the point of having the δεδομένα σχετικά με την υγεία ενός προσώπου ή ενός συνόλου πληθυσμού

A
  • τον εντοπισμό και τη μέτρηση παραγόντων που επηρεάζουν ή προκαλούν ένα αποτέλεσμα (γεγονός, ασθένεια ή θάνατο)
  • τον εντοπισμό προβλημάτων δημόσιας υγείας που χρήζουν προσοχής.
  • την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων δημόσιας υγείας
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Name the 3 categories of Δεδομένα υγεία

A
  1. Δημογραφικά δεδομένα υγείας
  2. Επιδημιολογικά δεδομένα υγείας
  3. Δεδομένα επιτήρησης
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

what are the main factors that affect Δημογραφικά δεδομένα υγείας

A

Οι τρεις παράγοντες:
- γεννητικότητα
- θνησιµότητα
- µετανάστευση
—> δρουν στον πληθυσµό, καθορίζουν το µέγεθος του, τη σύνθεσή του και την µορφή της εξέλιξης του και άρα αποτελούν τα βασικά αντικείµενα µελέτης της δηµογραφικής επιστήµης

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

what are some additional factors that can also affect demographic data of health

A
  • τη γαµηλιότητα
  • τη συχνότητα διαζυγίων
  • την κοινωνική κινητικότητα
  • την απασχόληση
  • την εσωτερική µετανάστευση

—> δεν επηρεάζουν άµεσα το συνολικό µέγεθος του πληθυσµού, καθορίζουν όµως τη σύνθεση του

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

define Κατηγοριοποίηση + name the different types

A

= ταξινόμηση σε μικρότερες υποομάδες ανθρώπων σύμφωνα με ορισμένα χαρακτηριστικά.

  1. Δημογραφικά δεδομένα που αναφέρονται στο µέγεθος του πληθυσµού και τη σύνθεση του
  2. Δημογραφικά δεδοµένα που αφορούν τη διαχρονική εξέλιξη του πληθυσµού
  3. γεω-δημογραφική κατάτμηση
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

What are the characteristics linked to the Δημογραφικά δεδομένα που αναφέρονται στο µέγεθος του πληθυσµού και τη σύνθεση του

A

Δημογραφικά δεδομένα που αναφέρονται στο µέγεθος του πληθυσµού και τη σύνθεση του, βάσει διαφόρων χαρακτηριστικών, κάποια χρονική στιγµή (εγκάρσια δεδοµένα).

Τα χαρακτηριστικά αυτά µπορεί να είναι :
1. βιολογικά eg —> φύλο, ηλικία, φυλή
2. κοινωνικά ή οικονοµικά eg —> οικογενειακή κατάσταση, επίπεδο εκπαίδευσης, επάγγελµα, εισόδηµα
3. γεωγραφικά eg —> τόπος γέννησης, τόπος διαµονής

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

what is Δημογραφικά δεδοµένα που αφορούν τη διαχρονική εξέλιξη + example

A

= αναφέρονται στα δηµογραφικά συµβάντα σε µια χρονική περίοδο (δεδοµένα περιόδου - period data)

Examples:
- ο αριθµός θανάτων
- ο αριθµός γεννήσεων
- ο αριθµός γάµων
—> κατά την διάρκεια κάποιου ηµερολογιακού έτους

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

what is the γεω-δημογραφική κατάτμηση + its use

A

= συνδυάζει δημογραφικά και γεωγραφικά στοιχεία, έτσι ώστε οι άνθρωποι να ομαδοποιούνται σε μικρές γεωγραφικές περιοχές, με παρόμοια δημογραφικά χαρακτηριστικά.

—> Η θεωρία είναι ότι τέτοιοι άνθρωποι είναι πιθανό να έχουν παρόμοιες συμπεριφορές.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

List the uses of Δημογραφικά δεδομένα υγείας

A
  1. Εντοπισμός διαφορών οι οποίες μπορεί να οφείλονται στην υγεία ή σε άλλες ανισότητες μεταξύ πληθυσμών.
  2. Παρακολούθηση του αντίκτυπου των παρεμβάσεων στο τομέα της δημόσιας υγείας.
  3. τα γεωδημογραφικά δεδομένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία εκστρατειών κοινωνικού μάρκετινγκ για τη βελτίωση του αντίκτυπου και της αποτελεσματικότητας της προαγωγής της υγείας σε εθνικό και τοπικό επίπεδο.
  4. Ο δηµόσιος τοµέας έχει την ανάγκη θεώρησης των προβλεπόµενων µεταβολών του πληθυσµού όσον αφορά το µέγεθος και την σύνθεση του για τη δηµιουργία βραχυπρόθεσµων και µακροπρόθεσµων προγραµµάτων
  5. Ο ιδιωτικός τοµέας έχει την ανάγκη γνώση της δοµής και της εξέλιξης του πληθυσµού
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Explain in more details how the public sector uses the data to create new programs

A
  1. προγράµµατα οικονοµικής και κοινωνικής ανάπτυξης:
    - για την κάλυψη µελλοντικών αναγκών νέων κατοικιών, σχολείων, διδακτικού προσωπικού, νέων θέσεων εργασίας
  2. µελέτες εργατικού δυναµικού —> εισερχόµενοι/εξερχόµενοι από την αγορά εργασίας
  3. συνταξιοδοτικά προγράµµατα
  4. προγράµµατα αντιµετώπισης ανεργίας
  5. προγράµµατα δηµόσιας υγείας
  6. παροχή κοινωνικών υπηρεσιών
  7. φορολογία
  8. δηµόσια τάξη
  9. νοµοθεσία
  10. αξιολόγηση των διαφόρων προγραµµάτων.

—> Πολλές κυβερνήσεις αναπτύσσουν πολιτικές και εφαρµόζουν προγράµµατα για να επηρεάσουν την εξέλιξη του πληθυσµού, τη σύνθεση του, το µέγεθος του, όπως πολιτικές αποκέντρωσης - αντιµετώπισης αστυφιλίας, µεταναστευτική πολιτική, προγράµµατα αντιµετώπισης υπογεννητικότητας κ.ά.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

define Βασικοί δηµογραφικοί λόγοι + name 2

A

= Είναι ο λόγος µεταξύ των µεγεθών δύο πληθυσµιακών υποσυνόλων του γενικού πληθυσµού

  1. Λόγος φύλου
  2. Λόγος παιδιών - γυναικών
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

define Λόγος φύλου + how to calculate it

A

= Υπολογίζεται σαν το κλάσµα του αριθµού ανδρών προς τον αριθµό γυναικών στον πληθυσµό τη χρονική στιγµή t.

  • Πολλαπλασιαζόµενος µε το 100 εκφράζει τον αριθµό ανδρών ανά 100 γυναίκες στον πληθυσµό
  • ο συνολικός λόγος φύλου εµφανίζεται µικρότερος του 100

= average of males in pop/ average of females in pop
—> when comparing 2 numbers, the smaller number shows there are more females

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

define Λόγος παιδιών - γυναικών + calculation

A

= το κλάσµα αριθµού παιδιών της οµάδας ηλικιών 0-5 ετών
προς τον αριθµό γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία στον πληθυσµό, πολλαπλασιασµένος µε το 100

= pop of kids 0-5yrs old / pop of females that can give birth

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

what does the Βασικοί δηµογραφικοί δείκτες express

A

= εκφράζουν τον αριθµό των δηµογραφικών συµβάντων κάποιου χρονικού διαστήµατος (συνήθως ενός ηµερολογιακού έτους) προς τον πληθυσµό στο µέσο αυτού του διαστήµατος,
τον µέσο δηλαδή πληθυσµό επί του οποίου έδρασε το δηµογραφικό συµβάν.

—> πολλαπλασιάζονται µε το 1000 για να εκφράσουν τον µέσο αριθµό συµβάντων ανά 1000 άτοµα του πληθυσµού κατά την διάρκεια της χρονικής περιόδου αναφοράς

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

what is Επιδημιολογία

A

Είναι η επιστήμη που:
- Περιγράφει τη φυσική ιστορία και την κατανομη8 της ασθένειας και της υγείας στον πληθυσμό
- Ερμηνεύει τις διαφορές στην κατανομη8 της ασθένειας και της υγείας στον πληθυσμό (μελέτη των προσδιοριστών)
- Εφαρμόζει τα αποτελέσματα στην καθημερινή πράξη και τις πολιτικές υγείας
- Αξιολογει τις παρεμβάσεις υγείας στον πληθυσμό

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

what is the point of epidemiology

A

Είναι να προσδιοριστει για έναν δεδομένο πληθυσμο ποια προβλήματα υγείας, μετρημένα αντικειμενικά, αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλη για την υγεία και την ποιότητα ζωής.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Name + describe the 2 types of epidemiology

A
  1. Περιγραφική επιδημιολογία:
  • Απαντά στα εξής ερωτήματα: συχνότητα της νόσου και χαρακτηριστικα της νόσου (ποιοι νοσούν-πότε;-χρόνος, που νοσούν;- τόπος)
  • Διαμορφώνει υποθέσεις σχετικά με τους αιτιολογικούς παράγοντες
  1. Αναλυτική επιδημιολογία:
  • Ταυτοποιεί τους παράγοντες που σχετίζονται με τη νόσο
  • Αξιολογεί τη σχέση μεταξυ των διαφόρων παραγόντων-εκθέσεων με την εμφάνιση της νόσου
  • it uses the info from descriptive epidemiology to delve deeper into the actual risk factors linked to a disease
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

define Περίπτωση based on epidemiology

A

= το «επεισόδιο» ή τον«περιστατικό» τη στιγμή ακριβώς
που εμφανίζει για πρώτη φορα;τα συμπτώματα της νόσου
= how many people have it

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

define Προσδιοριστής based on epidemiology

A

= είναι τα αίτια ή οι παράγοντες κινδύνου της νόσου, το χαρακτηριστικο; των ατόμων το οποίο σχετίζεται με τη συχνότητα εμφάνισης της νόσου

Eg κάπνισμα για καρκίνο του πνεύμονα, stress, other drugs or other diseases

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

define Έκβαση based on epidemology

A

= είναι μεταβλητή, ένα χαρακτηριστικο που μπορει να λάβει τουλάχιστον δύο πιθανές τιμές ως προς την παρουσία ή όχι της νόσου.
—> how the disease develops, whether it has symptoms or no

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

what are the 2 most common indicators of Κατανομη ή συχνότητα

A
  1. Επιπολασμός:
    - Η συχνότητα εμφάνισης ενός φαινομένου (π.χ. νοσήματος) στο γενικό πληθυσμο) δηλαδή εκτιμάει το εύρος του προβλήματος.
    - Το ποσοστο) (ή αναλογία) του πληθυσμου) που έχει την νόσο τη χρονική στιγμή t (στιγμιαίος επιπολασμός)
  2. Επίπτωση:
    - shows the statistics of the new people that got the disease
    - the higher this number, the worse it is because it indicates our inability to contain the disease
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Formula for Επιπολασμός

A

= total nb of patients at a certain point/ pop at risk of the disease

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Formula for Επίπτωση

A

= nb of new patients at a certain point/ pop at risk of the disease

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

define Κόορτη

A

= μια ομάδα ατόμων, η οποία είναι «κλειστη» και στην οποία
όλα τα άτομα της έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό κυρίως όσον αφορα την έκθεση σε κάποιο παράγοντα. Τα άτομα της κοόρτης είναι πάντα υγιη ως προς τον υπό εξέταση παράγοντα

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Compare Προοπτικές μελέτες vs Αναδρομικές μελέτες

A
  1. Προοπτικές μελέτες:
    - συλλέγονται πληροφορίες από τη στιγμή της έναρξης της μελέτης και έπειτα
  2. Αναδρομικές μελέτες:
    - συλλέγουν δεδοµένα που αφορούν το παρελθόν πριν τη διεξαγωγή της μελέτης, με αποτέλεσμα οι συµµετέχοντες ερωτώνται για συνήθειες που είχαν στο παρελθόν
    - βασίζονται σε αναµνηστική ανάκληση πληροφοριών και για το λόγο αυτό εµπεριέχουν σφάλµα µέτρησης
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Name the Είδη επιδημιολογικών μελετών + subtypes

A
  1. Παρατήρησης-μη παρεμβατικές:
    a) Περιγραφικές
    —> Διατμηματικές-συγχρονικες
    —> Οικολογικές
    b) Αναλυτικές
    —> Κοόρτης-προοπτικές
    —> Ασθενών/μαρτύρων-αναδρομικές
  2. Πειραματικές-παρεμβατικές
    a) Τυχαιοποιημένες
28
Q

Define and explain what παρατήρησης - µη παρεµβατικές studies are

A

= οι επιδημιολογικές μελέτες στις οποίες ο ερευνητής δεν παρεμβαίνει-δεν κάνει κάτι ώστε να επηρεάσει την εξέλιξη ή το αποτέλεσμα απλά παρατηρεί και καταγράφει τα δεδομένα.

29
Q

Define and explain what Περιγραφικές μελέτες are

A

= κατηγορία επιδημιολογικών μελετών παρατήρησης που έχουν σκοπο:
- την απλή περιγραφη των χαρακτηριστικών ενός πληθυσμου
- την εκτίμηση του επιπολασμού ενός or περισσοτέρων νοσημάτων
- της κατανομής συχνοτήτων διαφόρων μεταβλητών που σχετίζονται με τη νόσο

30
Q

What are the main characteristics of Οικολογικές μελέτες

A
  • Η έκθεση και η νόσος που μελετάται, δεν αφορούν μεμονωμένα άτομα, αλλά ομάδες ή συχνά ολόκληρους πληθυσμούς.
  • Συγκρίνουν το επίπεδο έκθεσης ή τα πιθανά αποτελέσματα ανάμεσα σε ομάδες πληθυσμού.
  • Προσφέρουν ένδειξη για την μετέπειτα διαμόρφωση και διερεύνηση σχέσεων μεταξύ παραγόντων και εκβάσεων, με τη διεξαγωγή μελετών ασθενών-μαρτύρων ή/και μελετών κοόρτης
31
Q

what are advantages of Οικολογικές μελέτες

A

(+) Αρκετά χρήσιμες, καθώς οι μελετώμενοι παράγοντες επιδρούν σε όλο τον πληθυσμό-γενικευσιμότημα.
(+) Εύκολες
(+) χαμηλού κόστους

32
Q

what are disadvantages of Οικολογικές μελέτες

A

(-) συνυπολογισμός και η εξουδετέρωση των συγχυτικών παραγόντων είναι δύσκολο να επιτευχθεί.

(-) Δεν αντιπροσωπεύουν ανάλογες σχέσεις σε ατομικό επίπεδο («ecological fallacy»).

(-) Αδυνατούν να τεκμηριώσουν σχέσεις αιτίας- αποτελέσματος because we only focus on a few factors so we can’t be sure

33
Q

Describe the main characteristics of Διατµηµατικές συγχρονικές μελέτες

A
  1. Μελετούν δείγμα πληθυσμού όπου η πληροφορία αναφορικα με τον προσδιοριστη και την έκβαση αφορα σε μια μόνο συγκεκριμένη χρονική στιγμή (η στιγμη της μέτρησης για κάθε συμμετέχοντα) και γεωγραφικό χώρο.
    —> the few factors that get studied in this case are specific to just time and place.
  2. Μετρούν την πιθανή σχέση ανάμεσα στον επιπολασμό ενός νοσήματος και στη συχνότητα έκθεσης στον εξεταζόμενο παράγοντα.
  3. Χρησιμοποιούνται ως μια αρχική ένδειξη για τη σχέση μεταξύ
    προσδιοριστών και εκβάσεων, όταν οι εκβάσεις είναι παθήσεις. Όταν η έκβαση δεν είναι πάθηση, οι συγχρονικές μελέτες είναι εξαιρετικά χρήσιμες και οδηγούν σε έγκυρα συμπεράσματα

Eg of when the outcome is not a condition:
- η ικανοποίηση απο τις παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας
- η επαγγελματική ικανοποίηση
- η ποιότητα ζωής
- οι στάσεις απέναντι στη δωρεά ιστών και οργάνων
- η χρήση των υπηρεσιών υγείας

  1. Είναι κυρίως περιγραφικές - εκτίμηση του επιπολασμου μιας νόσου και σπάνια αναλυτικές-σύγκριση του επιπολασμού μεταξύ εκτεθειμένων και μη εκτεθειμένων ατόμων.
  2. Παρέχουν πληθώρα πληροφοριών για τους φαρμακοποιούς
34
Q

List advantages of Διατµηµατικές-συγχρονικές μελέτες

A

(+) Χαμηλότερο κόστος

(+) Συντομότερη διάρκεια

(+) Γενικευσιμότητα

(+) Μπορούν να αξιολογηθούν πολλαπλές εκβάσεις και εκθέσεις

(+) Χρήσιμες για το σχεδιασμο@παρεμβάσεων στη δημόσια υγεία

(+) Βοηθητικές για μελλοντικές μελέτες όσον αφορά την αιτιολογία του νοσήματος

35
Q

List all the disadvantages of Διατµηµατικές-συγχρονικές μελέτες

A

(-) Δε δύναται να εξαχθούν συμπεράσματα για τη χρονική ακολουθία μεταξυ της έκθεσης σε έναν παράγοντα και της μελετώμενης έκβασης, αν η έκθεση είναι μεταβαλλόμενο χαρακτηριστικο ή μια συνήθεια (τόπος διαμονής, κάπνισμα κλπ).

(-) Δεν είναι χρήσιμες για τη μελέτη της αιτιολογίας μίας νόσου

(-) Όχι κατάλληλες για τη μελέτη σπάνιων νοσημάτων ή νοσημάτων με σύντομη διάρκεια

36
Q

define Αναλυτικές μελέτες

A

= η κατηγορία επιδημιολογικών μελετών παρατήρησης που
έχουν σκοπο:
- τη μελέτη των δεδομένων
- τη διαμόρφωση μιας επιδημιολογικής υπόθεσης και ο έλεγχος αυτής
- τη διερεύνηση της αιτιότητας ενός νοσήματος σε σχέση με διάφορους παράγοντες και χαρακτηριστικά

37
Q

Describe the main characteristics of cohort studies

A
  • Είναι κυρίως προοπτικές μελέτες στις οποίες μια πληθυσμιακή «κοόρτη» ατόμων ή ασθενών παρακολουθείται διαχρονικά για να εξεταστεί η έκθεση σε έναν ή περισσότερους παράγοντες ενδιαφέροντος για τη διερεύνηση της ύπαρξης σχέσεων μεταξύ προσδιοριστών και συχνότητας εμφάνισης της πάθησης.
  • Σκοπός είναι να μελετηθει αν μια έκθεση σχετίζεται με μία ή περισσότερες νόσους (εκβάσεις) ,να εκτιμηθει η πιθανότητα (κίνδυνος) της έκβασης στα άτομα που έχουν εκτεθει και στα άτομα που δεν έχουν εκτεθει και να συγκριθούν οι πιθανότητες (κίνδυνος) για την έκβαση μεταξυ των δύο ομάδων.
    —> Η σύγκριση με μη εκτεθειμένους πληθυσμούς επιτρέπει τον υπολογισμό του βαθμού στον οποίο η έκθεση στον υπό μελέτη παράγοντα σχετίζεται με το αποτέλεσμα.

-Τα μέλη της κοόρτης πρέπει να έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό κυρίως όσον αφορα την έκθεση σε κάποιο παράγοντα εκτός απο την υπό μελέτη έκθεση και να είναι πάντα υγιη ως προς τον υπό εξέταση παράγοντα

  • Απαιτείται ένας μεγάλος πληθυσμός που παρακολουθείται για μεγάλο χρονικό διάστημα
  • Επαναλαμβανόμενες μετρήσεις, οι οποίες γίνονται στα ίδια άτομα σε διαφορετικές χρονικές στιγμές.
38
Q

List all the advantages of Κόορτης-προοπτικές studies

A

(+) Κατάλληλες για τη μελέτη της επίδρασης σπάνιων παραγόντων κινδύνου.

(+) Ιδιαίτερα αξιόπιστες, καθότι περιορίζονται τα σφάλματα ανάκλησης μνήμης, καταγραφής και προκατάληψης.

(+) Παρέχουν τη δυνατότητα ελέγχου της σχέσης του παράγοντα ή της νόσου που μελετάται και με άλλα νοσήματα.

(+) Υπολογίζεται άμεσα ο κίνδυνος προσβολής απο το εξεταζόμενο νόσημα, ενω ο υπολογισμός του σχετικού κινδύνου είναι επίσης εφικτός (σε αντιδιαστολη με τις αναδρομικές μελέτες).

39
Q

List all the disadvantages of cohort studies

A

(-) Απαιτούν μεγάλο αριθμό ατόμων.

(-) Αναποτελεσματικές στην περίπτωση σπάνιων ασθενειών.

(-) Αρκετά χρονοβόρες.

(-) Απαιτούν μεγάλο κόστος και πόρους (ανθρώπινους και σε εξοπλισμό).

(-) Ιδιαίτερα δύσκολη η ανάλυση των δεδομένων λόγω μεγάλοου όγκοου δεδομένων, επαναλαμβανόμενων μετρήσεων σε μεγάλο αριθμό ατόμων, πολλών ελλειιπούσων τιμών

40
Q

Describe the main characteristics of ασθενών/μαρτύρων-αναδρομικές

A
  • Είναι κυρίως αναδρομικές μελέτες στις οποίες συλλέγονται δεδομένα που αφορούν το παρελθόν των συμμετεχόντων
    —> βασίζονται σε αναμνηστική ανάκληση πληροφοριών όπου η ασθένεια είναι γνωστη
    —> αναζητείται η έκθεση των αιτιολογικών παραγόντων των συμμετεχόντων.
  • Σκοπός είναι η εξέταση του αν υπάρχει διαφοροποίηση της έκθεσης στον κίνδυνο μεταξύ ασθενών και μαρτύρων
    —> γίνεται σύγκριση των ομάδων όσον αφορα στην έκθεση τους στο παρελθόν σε έναν ή περισσότερους παράγοντες κινδύνου, σχετιζόμενους με τη νόσο και σύγκριση των ομάδων όσον αφορα τη συχνότητα ορισμένων χαρακτηριστικών ή συνηθειών των μελών τους, που ενδέχεται να διαδραματίζουν κάποιο ρόλο στην αιτιολογία της νόσου.
  • Η συλλογη των ατόμων γίνεται με κριτήριο αν έχουν προσβληθει ή όχι απο το μελετώμενο νόσημα.
    —> Δημιουργούνται δύο ομάδες ατόμων αυτοί που νοσούν (ασθενείς) και αυτοί που δε νοσούν (μάρτυρες).
  • Οι πληροφορίες αποκτώνται κατόπιν:
    α) συμπλήρωσης ερωτηματολογίων απο τους συμμετέχοντες
    β) από ερωτηματολόγια που υποβάλλονται στους συγγενείς τους (κυρίως για νοσήματα που αφορούν βρέφη ή νήπια)
    γ) από γραπτά δεδομένα (νοσηλευτικά ιστορικά κλπ)
    δ) από ευρήματα κλινικών
    ε) εργαστηριακών εξετάσεων
41
Q

List all the advantages of ασθενών/μαρτύρων-αναδρομικές studies

A

(+) Δεν απαιτούν μεγάλο δείγμα.

(+) Είναι χρονικά περιορισμένες.

(+) Σχετικά εύκολες

(+) Χαμηλού κόστους.

(+) Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μελέτη σπάνιων ασθενειών.

(+) Μελετούν ικανοποιητικά τη σχέση νόσου και παράγοντα κινδύνου.

(+) Μπορούν να λειτουργήσουν ως διερευνητικές και επικουρικές των μεγάλων προοπτικών μελετών

42
Q

List all the advantages of ασθενών/μαρτύρων-αναδρομικές studies

A

(-) Συλλέγουν δεδοµένα που αφορούν το παρελθόν πριν τη διεξαγωγή της μελέτης, με αποτέλεσμα οι συµµετέχοντες ερωτώνται για συνήθειες που είχαν στο παρελθόν -βασίζονται σε αναµνηστική ανάκληση πληροφοριών και για το λόγο αυτό εµπεριέχουν σφάλµα µέτρησης

(-) Δύσκολη η επιλογη της ομάδας ελέγχου.

(-) Δεν υπολογίζονται απόλυτα μέτρα κινδύνου.

(-) Εμφανίζονται συχνότερα (σε σχέση με τις προοπτικές) οι πλασματικές δευτερογενείς συσχετίσεις.

(-) Πιθανή μεροληπτική επιλογη των συμμετεχόντων.

(-) Εξετάζουν τις σχέσεις με αναστροφη της φυσικής χρονικής αλληλουχίας

43
Q

Define and explain what πειραματικές - παρεµβατικές studies are

A

= οι επιδημιολογικές μελέτες στις οποίες ο ερευνητής παρεμβαίνει ενεργά και καθορίζει τις ομάδες ατόμων, τη θεραπεία και την έκθεση των ομάδων ατόμων σε ένα παράγοντα ή περισσότερους παράγοντες.

—> Εξασφαλίζουν την πιο πειστική απόδειξη για κάθε υπόθεση γιατι με αυτή μπορούν να ελεγχθούν οι παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάζουν το αποτέλεσμα

44
Q

Describe the main characteristics of Τυχαιοποημένες μελέτες

A
  • Διεξάγονται με σκοπο τον έλεγχο – σύγκριση – εκτίμηση της αποτελεσματικότητας και ασφάλειας διαφορετικών θεραπευτικών παρεμβάσεων σε ασθενείς.
  • Τα μελετώμενα άτομα πάσχουν ήδη απο0 μια συγκεκριμένη πάθηση που δεν αποτελει τη μελετώμενη έκβαση.
  • Η μελετώμενη έκβαση είναι η ίαση, ο θάνατος, η εμφάνιση επιπλοκών κ.ά.
  • Τα μελετώμενα άτομα που πάσχουν από την πάθηση χωρίζονται με τυχαίο τρόπο σε ομάδες, την ομάδα θεραπείας που λαμβάνει το φάρμακο που ερευνάται και την ομάδα ελέγχου που δε λαμβάνει φάρμακο
  • Θεραπευτική παρέμβαση —> οποιοδήποτε μέσο συμβάλλει στη βελτίωση της κατάστασης της υγείας του ασθενή, όπως φάρμακα (τύποι, δόσεις), χειρουργική επέμβαση, φυσιοθεραπεία, δίαιτα
45
Q

what is the Τυφλή method

A

= είναι η μέθοδος εκείνη κατα την οποία η κατανομη της
θεραπευτικής παρέμβασης είναι άγνωστη

—> Διακρίνονται σε κλινικές μελέτες φάσης Ι,ΙΙ, ΙΙΙ, ΙV

46
Q

What are the 3 types of Τύφλωση-άγνοια θεραπείας + explain what each one is

A
  1. μονά τυφλή:
    Όταν η κατανομη της θεραπευτικής παρέμβασης είναι άγνωστη στουςπάσχοντες αλλά γνωστη στους ιατρούς
  2. διπλά τυφλή:
    Όταν η κατανομη;της θεραπευτικής παρέμβασης είναι άγνωστη τόσο στους πάσχοντες όσο και στους ιατρούς
  3. τριπλά τυφλή:
    Όταν η κατανομη;της θεραπευτικής παρέμβασης είναι άγνωστη τόσο στους πάσχοντες όσο και στους ιατρούς, αλλά και από τους αξιολογητές-επιτροπή παρακολούθησης
47
Q

Describe all the information we need to know for the phase 1 of clinical trials (goals, steps…)

A
  • 20-50 υγιείς εθελοντές
  • Μελετά:
    o την τοξικότητα στον άνθρωπο
    o το εύρος δόσεων που γίνεται καλά ανεκτό από τον άνθρωπο
    o Φαρμακολογία, Φαρμακοδυναμική
    o εστιάζουν στην ασφάλεια και την ανεκτικότητα
  • ένα πειραματικό φάρμακο χορηγείται για πρώτη φορά σε ανθρώπους
  • αυστηρή επιτήρηση ενός ερευνητή-επιθεωρητή
  • χορηγούνται χαμηλές δόσεις του «πειραματικού» φαρμάκου και σταδιακά αυξάνεται κατά τη Φάση-Ι να μετρήσουν την κλινική απόκριση των εθελοντών στο φαρμακομόριο:
    —> αν απορροφάται ικανοποιητικά
    —> πόσο χρόνο παραμένει στην κυκλοφορία του αίματος μετά τη χορήγηση
    —> ποιες δόσεις είναι ασφαλείς και καλά ανεκτές.
48
Q

Are there any exceptions in phase 1 clinical trials where the volunteers aren’t healthy?

A

Κάποια φάρμακα (π.χ. αντικαρκινικά) απαιτείται η χρήση εθελοντών που πάσχουν από την ασθένεια που το υπό εξέταση φάρμακο διερευνάται αν θεραπεύει ή όχι.

49
Q

Describe all the information we need to know about phase 2 of clinical trials

A
  • 50-300 ασθενείς εθελοντές.
    —> Επιλέγονται από ιατρούς σε ερευνητικά κέντρα, κλινικές και νοσοκομεία σε πολλά σημεία σε όλο τον κόσμο.
  • Ελεγχόμενη μονά-τυφλή τεχνική (single-blind).
  • Μελετά:
    o την ασφάλεια
    o την αποτελεσματικότητα
    o την τοξικότητα
    o τις αλληλεπιδράσεις φαρμάκων
    o τις παρενέργειες
    o πιθανούς κινδύνους
  • προσπαθούν να καθορίσουν τις πιο αποτελεσματικές δοσολογίες του εξεταζόμενου φαρμάκου και την πιο ενδεδειγμένη μέθοδο χορήγησής του (π.χ. δισκία)

-

50
Q

Describe the phase 3 of clinical trials

A
  • Πιο ακριβές και πιο χρονοβόρες.
  • τυχαιοποιημένες
  • 250-1000 ασθενείς εθελοντές
    —> σε πολλά ερευνητικά κέντρα και υπό την επίβλεψη αρκετών ιατρών- ερευνητών-επιθεωρητών
  • Ελεγχόμενη διπλά-τυφλή τεχνική (double-blind).
  • Ασχολείται με:
    o την ασφάλεια
    o την αποτελεσματικότητα
    o τη σύγκριση με άλλα φάρμακα
    o το εσώκλειστο φυλλάδιο οδηγιών (P.I.L.)
  • they will allow the αξιολόγηση κινδύνου-οφέλους του εξεταζόμενου φαρμάκου + collection of the main information που θα ενσωματωθούν στην ετικέτα του φαρμάκου μετέπειτα
51
Q

What step is done after phase 3 of clinical trials

A

= Εγγραφή

  • κατατεθεί μια αίτηση (ειδικό πολυσέλιδο έντυπο) προς τις Ρυθμιστικές Αρχές, από την κατασκευάστρια εταιρεία του φαρμάκου
  • να εγκριθεί η άδεια παραγωγής και κυκλοφορίας του φαρμάκου στο ευρύ κοινό.
52
Q

Who is the registration form of the drug sent to?

A
  • In the US to the NDA or FDA
  • In Europe to EMA or MAA (Market Authorization Application)
53
Q

what has to be mentioned in the έντυπο

A
  • όλα τα δεδομένα που προέκυψαν από τις κλινικές μελέτες όλων των φάσεων (Ι, ΙΙ και ΙΙΙ)
  • μια λεπτομερής περιγραφή της παραγωγικής διαδικασίας του φαρμάκου με δεδομένα που αποδεικνύουν την ποιότητα της διαδικασίας
  • για αποδειχθεί στις Ρυθμιστικές Αρχές η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του νέου φαρμάκου.
54
Q

What happens if εγκριθεί η αίτηση

A

Το νέο φάρμακο μπορεί να παρασκευαστεί σε μεγάλες ποσότητες και να πωληθεί για θεραπευτική χρήση στο ευρύ κοινό, δηλαδή στους ασθενείς.

55
Q

What stage occurs after the approval of the drug? Describe it.

A

Phase 4 of clinical trials:

  • Μετεγκριτικές μελέτες
  • Σχεδιασμένη ώστε να ανιχνεύει σπάνιες ή μακροπρόθεσμες ανεπιθύμητες ενέργειες.
  • Προγράμματα παρακολούθησης ανεπιθύμητων ενεργειών σε παγκόσμιο επίπεδο (Adverse Event Monitoring).
  • Φαρμακοεπαγρύπνηση
56
Q

Name generally the advantages of carrying out clinical trials

A

(+) Εξουδετέρωση των συγχυτικών παραγόντων.

(+) Ελαχιστοποίηση σφαλμάτων.

(+) Η κατανομη των συμμετεχόντων στις κατηγορίες του προσδιοριστή πραγματοποιείται με τυχαίο τρόπο. Με την τυχαιοποίηση, οι ερευνητές επιτυγχάνουν την κατανομή κάθε πάσχοντα σε μία απο τις δύο ομάδες να είναι ανεξάρτητη απο τους υπόλοιπους πάσχοντες και επί πλέον να μην επηρεάζεται απο τις προτιμήσεις του ιατρου ή του πάσχοντα.

(+) Τα οφέλη πορει να είναι άμεσα για τους εθελοντές ασθενείς αν η νέα θεραπευτική προσέγγιση αποδειχθεί αποτελεσματική

57
Q

Name all the disadvantages of clinical trials in general

A

(-) Οι διαδικασίες που εμπλέκονται σε αυτές, όπως η τυχαιοποίηση, ο «τυφλός» έλεγχος και η εφαρμογή ανενεργής ουσίας εγείρουν ηθικά διλήμματα.

(-) Απαιτείται μεγάλος αριθμός συμμετεχόντων.

(-) Υψηλό κόστος.

(-) Μεγάλη χρονική διάρκεια.

(-) Οι νέες θεραπείες που βρίσκονται υπό μελέτη δεν είναι πάντα καλύτερες ή ακόμα και εξίσου καλές, με την καθιερωμένη θεραπεία.

58
Q

What is the main law that needs to be followed to keep the drug development steps ethical?

A

Διακήρυξη του Helsinki (World Medical Association Declaration of Helsinki):

  • ο θεμέλιος λίθος για την εφαρμογη των ηθικών αρχών που πρέπει να διέπουν τις μελέτες οι οποίες διεξάγονται σε ανθρώπινους πληθυσμούς.
  • Σύμφωνα με τη διακήρυξη αυτη, η βασική επιδίωξη των ερευνητών σε μια μελέτη πρέπει να είναι το όφελος των ατόμων και όχι βέβαια το προσωπικό όφελος
59
Q

what are other ethical issues that researchers need to keep in mind during the study?

A
  • Ο σχεδιασμός και η εκπόνηση μιας μελέτης απαιτούν την ύπαρξη ενός ερευνητικού πρωτοκόλλου, το οποίο πρέπει να αναλύει τα ηθικά ζητήματα που περιλαμβάνονται στη μελέτη.
  • Εξασφάλιση άμεσης και αποτελεσματικής αντιμετώπισης κάθε προβλήματος κατα τη διάρκεια της μελέτης.
  • Να μην εκτίθεται κανένας ασθενής σε πρόσθετο κίνδυνο.
  • Γραπτή συγκατάθεση των συμμετεχόντων
60
Q

what’s included in the signed consent form that the volunteers get?

A
  • έχουν λάβει γνώση σχετικά με τη φύση και το σκοπό της έρευνας
  • ότι έχουν το δικαίωμα να εγκαταλείψουν ανά πάσα στιγμή σε οποιοδήποτε σημείο την έρευνα χωρίς δυσμενείς συνέπειες για αυτούς και ότι θα τηρηθεί η ανωνυμία τους —> δεν θα αποκαλυφθεί η ταυτότητά τους με οποιαδήποτε τρόπο
  • πλήρης ενημέρωση των ασθενών για τα πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα των θεραπειών της μελέτης, καθώς και τις υπάρχουσες εναλλακτικές λύσεις
61
Q

What needs to be done ethics wise before the start of the study?

A

Η έναρξη της μελέτης προϋποθέτει την έγκριση του ερευνητικου της πρωτοκόλλου απο5μια επιτροπή διασφάλισης των ηθικών ζητημάτων.

62
Q

define Επιτήρηση

A

= η συνεχής ανάλυση, ερμηνεία και ανατροφοδότηση δεδομένων που συλλέγονται συστηματικά.

63
Q

Describe what επιτήρηση της δημόσιας υγείας is specifically (how it helps and what it includes)

A

Παρέχει στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής πληροφορίες που επιτρέπουν την παρατήρηση των μεταβαλλόμενων τάσεων στην υγεία με την πάροδο του χρόνου, του τόπου και του προσώπου.

Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει:
- γενική ή ειδική για κάθε ασθένεια νοσηρότητα και θνησιμότητα
- χαρακτηριστικά που είναι γνωστό ότι επηρεάζουν την ασθένεια αυτή.

—> Αυτό δίνει τη δυνατότητα στους ειδικούς της δημόσιας υγείας να διερευνούν κρούσματα ασθενειών, να προλαμβάνουν και να διαχειρίζονται επιδημίες και να αντιμετωπίζουν τους κινδύνους για την υγεία, καθώς και να εφαρμόζουν μέτρα δημόσιας υγείας για τη μείωση της επιβάρυνσης ασθενειών σε έναν πληθυσμό

64
Q

List the different Συστήματα επιτήρησης υγείας στην Αγγλία

A
  1. Κέντρο για Λοιμώξεις του Οργανισμού Προστασίας Υγείας
  2. Το National Laboratory Reporting Scheme
  3. NHS Direct
  4. Pharmacy First
65
Q

Explain the different uses of Συστήματα επιτήρησης υγείας

A
  1. Η παραγωγή έγκαιρων, και προσβάσιμων δεδομένων επιτήρησης διευκολύνει τον έγκαιρο εντοπισμό εστιών ασθενειών και τις αλλαγές στις τάσεις της νόσου με την πάροδο του χρόνου.
  2. Η συνεχής συλλογή δεδομένων μπορεί επίσης να λειτουργήσει ως σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τον εντοπισμό νέων προβλημάτων υγείας.
  3. Σε περίπτωση σοβαρών και/ή απροσδόκητων κρουσμάτων νέων μολυσματικών ασθενειών, όπως το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS), συνήθως αποστέλλονται επιδημιολόγοι στην περιοχή όπου αναπτύχθηκε η λοίμωξη, για να διερευνήσουν το ξέσπασμα, να χαρακτηρίσουν την κατάσταση και ξεκινήστε την παρακολούθηση.
    —> Ένας σημαντικός ρόλος αυτών των «επιδημιολόγων πεδίου» είναι να εντοπίζουν πώς εξαπλώνονται οι ασθένειες, να προτείνουν μέτρα ελέγχου και να βοηθούν στην εφαρμογή αποτελεσματικών συστημάτων καταγραφής και αναφοράς.
    —> Σκοπός αυτού είναι να περιοριστεί γρήγορα η ασθένεια και να ελεγχθεί η εξάπλωση ή ο αντίκτυπός της.