1.B.2 - HC.2 het autonome zenuwstelsel

Question 1

Hoe wordt het autonome zenuwstelsel ook wel genoemd?

Answer 1

vegetatief zenuwstelsel

Question 2

In welke 3 subsystemen is het autonome zenuwstelsel onder te verdelen?

Answer 2

• parasympathisch
• (ortho)sympathisch
• plexus enternicus (zenuwstelsel van de darmen)

Question 3

Via welke zenuwen loopt het netwerk voor vegetatieve functies?

Answer 3

9de en 10de hersenzenuw, nucleas tractus solitarii, verdeeld naar onder andere hypotalamus, eindorganen

Question 4

via welke 3 stappen werken reflexen?

Answer 4

• input (sensorische prikkel)
• verwerking (integratie)
• output (spieractiviteit secretie)

Question 5

Waarop werkt het sympatische systeem?

Answer 5

fight-or-flight principe en bestuurt de katabole functies

Question 6

Waarop werkt het parasympatische systeem?

Answer 6

rest-and-digest en bestuurt de anabole functies

Question 7

Verschil sympathische neuronen en parasympathische neuronen?

Answer 7

sympathisch: komt vooral uit thoracale en hoog lumbale wervels, preganglionaire neuron kort, postganglionaire neuron lang in lengte

parasympathisch: komt voornamelijk uit hersenstam en sacrale wervels, preganglionaire neuron is lang, postganglionaire neuron is kort

Question 8

Wat is het effect van sympathische en parasympathische systeem op de volgende organen: oog/pupil, speekselklieren, hartfrequentie, longen, spijsverteringskanaal, blaas/sfincter, penis, clitoris/labia minora

Answer 8

oog/pupil: s. mydriase (verwijding), p. miose (vernauwing)
speekselklieren: s. secretie (licht), p. secretie
hartfrequentie: s. omhoog, p. omlaag
longen: s. bronchodilatatie, p. bronchoconstrictie
spijsverteringskanaal: s. verlaagde mobiliteit, p. verhoogde mobiliteit
blaas/sfincter: s. contractie, p. relaxatie
penis: s. ejaculatie, p. erectie
clitoris/ labia minora: s. -, p. erectie/zwellen

Question 9

Welke neurotransmitter gebruikt het parasympatische zenuwstelsel en hoe?

Answer 9

acetylcholine gemaakt uit choline onder invloed van acetyl CoA door choline acetyltransferase (CAT), bind preganglia aan nicotine receptoren en postganglia aan muscarine-receptoren

Question 10

Welke neurotransmitter gebruikt het sympatische zenuwstelsel en hoe?

Answer 10

preganglia: acetylcholine aan nicotine receptoren
postganglia: voornamelijk (nor)adrenaline (adrenaline gemaakt door chromaffiene cellen in bijnier en noradrenaline uit tyrosine –> dopa en dopamine –> noradrenaline door B-hydroxylase) aan a- en B- receptoren

Question 11

wat zijn varicositeiten?

Answer 11

axonale verdikkingen bij de zenuwuiteinde van sympathische zenuwen

Question 12

Hoe verloopt de pupilreflex?

Answer 12

prikkel –> via retina –> ganglioncellen –> thalamus –> pretectal nucleus in hoger gelegen gedeelte van hersenstam –> Edinger-Westphal nucleus –> via n. oculomotorius –> pupil –> contractie m. sphincter pupillae

Question 13

Waaruit bestaat de parasympathische pupilreflex?

Answer 13

• miose: pupilvernauwing die verloopt via de m. sphincter pipillae
• accommodatie: voor goed zicht voor dichtbij gelegen voorwerpen, door vernauwing via de m. ciliaris
• convergentie: voor beter zien van dichtbij

Question 14

Waaruit bestaat de sympatische pupilreflex?

Answer 14

• mydriase: pupilverwijding om meer licht op te nemen, verwijding via de m. dilatator pupillae

Question 15

welke invloed heeft het sympathisch systeem op de regulatie van hartslag en bloeddruk?

Answer 15

• vasoconstrictie
• verhoging hartfrequentie
• verhoging contractiekracht
• inspelen op bijnier aansturen adrenaline aanmaak
• activeren zweetklieren

Question 16

Wat is co-tranmissie?

Answer 16

vesicles die meerdere neurotransmitters/stoffen bevatten: door verschillen in snelheid ontstaat er een lang durende respons

Question 17

Hoe vind co-transmissie plaats in sympathisch systeem?

Answer 17

1. ATP bindt aan purine receptor –> snelle depolarisatie natrium en calcium –> opening calcium kanalen
2. noradrenaline bind aan noradrenerge receptor –> second massenger –> activatie ER –> extra calcium
3. Neuropeptide Y bind aan G-eiwit gekoppeld door receptor –> verhoogd intracellulaire calciumconcentratie

Question 18

Hoe vind co-transmissie plaats in parasympathische systeem?

Answer 18

1. acetylcholine activeert aanmaak van NO –> relaxatie
2. o.i.v enzym NO-synthase wordt L-arginine omgezet in NO –> diffundeert naar gladde spiercel –> o.i.v guanylyl cyclase concentratie van cGMP omhoog –> zorgt voor daling Ca2+ –> dilatie
3. VIP samen met acetylcholine –> relaxatie

Question 19

Via waar loopt de innervatie van het hart parasympathisch en sympathisch?

Answer 19

parasympathisch: nervus vagus –> activeert SA- en AV knoop
sympathisch: ruggenmerg, via grensstreng naar de pacemakers (SA en AV) en de hartspiercellen

Question 20

Via welke 3 fasen verloopt activatie van de pacemakercellen?

Answer 20

1. depolarisatie fase door opening calciumkanalen
2. repolarisatie door kaliumkanalen
3. diastolische depolarisatie fase door onder andere funny current (If)

Question 21

Hoe zorgt parasympathicus voor verlaging van hartfrequentie?

Answer 21

• remming van de calciumkanalen: drempelwaarde halen duurt langer
• activering van de kaliumkanalen: hyperpolarisatie
• remming funny-current: diastolische depolarisatie duurt langer

Question 22

Hoe zorgt sympathicus voor verhoging hartfrequentie?

Answer 22

• stimulatie van de calciumkanalen: snellere depolarisatie
• stimulatie van de funny current: sneller behalen van drempelwaarde

Question 23

Hoe werkt de excitatie-contractie koppeling in het myocard?

Answer 23

1. depolarisatie: spanningsafhankelijke calciumkanalen geactiveerd
2. plateaufase: calcium wordt opgenomen uit de T-tubuli
3. calcium zorgt voor contractie
   en door binding aan ryanodine receptor –> calcium vrijgegeven uit sacroplasmatisch riticulum
4. contractie eindigt als calcium uit cytosol is weggepompt

Question 24

Wat is het effect van sympaticus op contractiliteit?

Answer 24

B-receptor stimuleert de cAMP-productie via G-eiwit –> calcium concentratie wordt verhoogd –> contractiekracht wordt verhoogd

Question 25

Welke sensoren in het cardiovasculaire systeem zijn er?

Answer 25

baroreceptoren en volume receptoren

Question 26

Wat zijn de baroreceptoren?

Answer 26

receptoren in de sinus caroticus en aortaboog, snelle invloed op hartslag en vaatweerstand bij negatieve respons

Question 27

Wat zijn volume receptoren?

Answer 27

receptoren in atria en vena cava, invloed op lange termijn circulerende volume (o.a via de nieren)

Question 28

Wat is autonome zenuwstelsel degeneratie?

Answer 28

aandoening aan het autonome zenuwstelsel veroorzaakt door stapeling van eiwitten, die aggregaten vormen die onoplosbaar zijn en gliacellen kapotmaken