33. Czasy świetności (koniec XI-XIII w.) - krucjaty, uniwersalizmy, stany Flashcards
(20 cards)
Rekonkwista
odzyskiwanie przez chrześcijan obszarów zajętych niegdyś przez muzułmanów
Krucjaty
wyprawy zbrojne podejmowane głównie w celu oswobodzenia z rąk muzułmanów Jerozolimy i Ziemi Świętej; inaczej wyprawy krzyżowe
Stan
wyodrębniona grupa społeczna mająca określone prawa, wyróżniające ja spośród innych grup
Przyczyna krucjat
chęć odbicia Ziemi Świętej
agresywna polityka władców muzułmańskich (m. in. zamknięcie szlaków handlowych)
dążenia miast do powiększenia szlaków handlowych
chęć rycerstwa do powiększenia ziemi
zapewnienie uczestnikom odpuszczenia wszystkich grzechów i błogosławieństwa
Synod w Clermont
1095 r.
papież Urban II wezwał chrześcijan do oswobodzenia Jerozolimy
obiecywał odpuszczenie grzechów i błogosławieństwo
Krucjata ludowa
data: sierpień 1096
przywódcy: Piotr z Amiens
przyczyna: przeludnienie Europy, apel Aleksandra II podczas soboru laterańskiego, mowa papieża Urbana II w Clermont
przebieg: duża liczba chłopów, wiara w lepszy dobrobyt, zakończone klęską w tym samym roku
skutki: smierć setek chłopów
I krucjata
data: 1096-1099
przywódcy: Gotfryd z Buillion i jego brat Baldwin
przyczyna: przeludnienie Europy, apel Aleksandra II podczas soboru laterańskiego, mowa papieża Urbana II w Clermont
przebieg: 11-tysięczna armia (Francuzi, Włosi, Niemcy) zdobyła Edessę, Antiochię, Jerozolimę (1099), Syrię
skutki: utworzenie państewek na terenie Ziemi Świętej, utworzenie Królestwa Jerozolimy i koronacja Baldwina na króla w 1100 r.
II krucjata
data: 1147-1149
przywódcy: Henryk VII (Francja) i Konrad II (Niemcy)
przyczyna: upadek Edessy i wchłonięcie jej przez emirat Aleppo
przebieg: przywódcy niechętnie ze sobą pracowali, sułtan Salah ad-Din podbił niemal cały obszar Królestwa Jerozolimskiego, bitwa pod Hattin w 1187
skutki: brak zaufania łacinnikom, osłabienie kontaktów z Bizancjum, pogorszenie sytuacji chrześcijan w Lewancie
III krucjata
data: 1189-1192
przywódcy: Fryderyk I Barbarossa (Niemcy), Filip August (Francja), Ryszard Lwie Serce (Anglia)
przyczyna: upadek Królestwa Jerozolimy
przebieg: Fryderyk odniósł niewielkie sukcesy w Cycyli, ginie tonąc, Filip i Ryszard zdobywają Akkę
skutki: podpisanie w 1191 r. układu Ryszarda z Saladynem, pozwalający chrześcijanom na pielgrzymowanie do Ziemi Świętej, oddanie łacinnikom wąski pas od Tyru do Jafy
IV krucjata
data: 1202-1204
przyczyna: po śmierci Saladyna stosunki z jego następcami ulegli pogorszeniu
przebieg: zdobycie Konstantynopola w 1203 r., układ Aleksego z Wenecją, powstanie w 1203 r. Cesarstwa Łacińskiego
skutki: krucjata dziecięca, utworzenie Cesarstwa Łacińskiego
Krucjata dziecięca
1212 r.
dwie wyprawy krzyżowe, w których uczestniczyło kilkadziesiąt tys. dzieci w wieku 6-18 lat
12-letni Stefan z Cloes twierdził, ze objawił mu się Jesus nawołujący dzieci do krucjaty
twierdzono, że ziemię muzułmańską mogą wyzwolić tylko niewinni
klęska “wojsk” - dzieci zginęły lub zostały wzięte do niewoli
V krucjata
data: 1217-1229 przywódcy: Andrzej II (Węgry), Leopold VI (Austria) przyczyna: chęć uderzenia na Egipt przebieg: opanowanie Damietty w 1218 r. skutki: wywołanie kolejnej krucjaty
Krucjata Fryderyka II
data: 1228-1229
przywódcy: Fryderyk II
przebieg: kierunek-Palestyna, porozumienie z sułtanem Egiptu
skutki: otrzymanie części dawnego Królestwa Jerozolimskiego i reaktywacja tych ziem
VI krucjata
data: 1248-1254
przywódcy: Ludwik IX
przyczyna: stracenie terenów Jerozolimy w 1244
przebieg: zajęcie części ziem przez Ludwika, dostanie się francuskiej armii do niewoli w 1250 r., wykupienie się z niewoli i oddanie części ziem egipskich
skutki: upadek Cesarstwa Łacińskiego w 1261, kompromitacja idei krucjatowej
VII krucjata
data: 1270-1291
przywódcy: Ludwik IX, Karol Andegaweński
przyczyna: osłabienie władzy łacinników w Bizancjum i na Bliskim Wschodzie
przebieg: 1270 - Ludwik dociera do Tunisu i umiera, Karolowi nic się nie udaje
skutki: 1291 - zdobycie Akki (ostatniego bastionu krzyżowców)
Skutki krucjat
zwiększenie władzy i bogacenie się papieży
kontakt z Bliskim Wschodem
powstanie zakonów rycerskich
przejęcie handlu lewantyńskiego przez Wenecję
wzbogacenie się miast włoskich
ekspansja Turków przeciw Europie
Krucjata przeciw Słowianom połabskim
poł. XII w.
wojska duńskie i niemieckie
powstanie Marchii Brandenburskiej
Rodzaje stanów
duchowny
rycerski
mieszczański
chłopski
Zakony żebrzące
Podstawą ich utrzymania były datki, mnisi byli pobożni
dominikanie
franciszkanie i klaryski
Zakony rycerskie
joannici (Zakon Rycerzy Szpitala Jerozolimskiego św. Jana Chrzciciela)
templariusze (Zakon Rycerzy Świątyni)
krzyżacy (Zakon Szpitala NMP Domu Niemieckiego w Jerozolimie)