3B2 week 4 Flashcards
(35 cards)
wat is de definitie van een psychose?
Episode van > 24 uur met hallucinaties en/of wanen en/of gedesorganiseerd gedrag en/of gedesorganiseerd denken
wat is de definitie van een hallucinatie?
waarnemingen die optreden bij afwezigheid van ermee corresponderende sensorische stimuli van het betreffende zintuig. (auditief, visueel, haptisch, visceraal etc.)
Voldoende werkelijkheidsgehalte om als waarneming opgemerkt te worden, niet onderhevig aan de wil
wat is de betekenis van een waan?
een persoonlijk, fundamentele, persisterende overtuiging die in strijd is met de werkelijkheid en oncorrigeerbaar is, ondanks afdoende bewijs van het tegendeel. De overtuiging wordt door anderen in de (sub)cultuur van de patiënt beschouwd als onjuist, ongeloofwaardig of onmogelijk
wat voor soort wanen heb je?
- Betrekkingswaan: dingen die normaal geen betekenis hebben, toch een betekenis geven. Of een te grote betekenis
- Religieuze waan
- Paranormale waan
- Beinvloedingswaan: bijv. de gedachten dat andere mensen de eigen gedachten kunnen lezen en beïnvloeden
- Paranoïde waan: het idee dat mensen slechte bedoelingen hebben of achterna gezeten worden
- Grootheidswaan: veel gezien bij manie (BPD), mensen denken dat ze god zijn of superkrachten hebben
- Nihilistische waan: geven schuldgevoelens en worden gezien bij depressies
uit welke 3 symptoomclusters bestaat schizofrenie?
negatieve symptomen, cognitieve problemen, positieve symptomen
wat zijn de symptomen van schizofrenie?
3 symptoomclusters:
o Negatieve symptomen:
Affectieve vervlakking
Initiatiefverlies
Apathie
Gedachtearmoede
Alogie/spraakarmoede
o Cognitieve problemen:
Aandacht
Geheugen
Verwerkingssnelheid
Leren
Sociaal-cognitieve functies
o Positieve symptomen:
Wanen
Hallucinaties
Gedesorganiseerd spreken (en denken)
Gedesorganiseerd gedrag
wat zegt de duur en symptomen over de diagnose en classificatie van psychotische stoornissen
(kortdurende psychotische stoornis, schizofrenie, schizofreniforme stoornis)?
- < 1 maand maar > 24 uur: wanen, hallucinaties, gedesorganiseerd gedrag en denken: kortdurende psychotische stoornis
- 6+ maanden: cognitieve problemen, negatieve symptomen, wanen, hallucinaties, gedesorganiseerd gedrag en denken: schizofrenie
- 1-6 maanden: cognitieve problemen, negatieve symptomen, wanen, hallucinaties, gedesorganiseerd gedrag en denken: schizofreniforme stoornis
wat is de behandeling van psychoses en schizofrenie?
- Neurobiologische behandeling
o Antipsychotische medicaties (werkt niet heel goed op cognitieve stoornissen en negatieve symptomen)
o ECT (elektroshocktherapie)
o rTMS (magnetische stimulatie) - psycho-educatie
- psychologische behandeling
- psychosociale behandeling/ondersteuning
hoe maak je onderscheid tussen een delier en een psychotische stoornis?
bij een delier vaak een verminderd of wisselend bewustzijn. Delier treedt sneller op en fluctueert meer.
wat zijn de kenmerken van een schizoaffectieve stoornis?
(op de top mengbeeld schizofrenie en bipolaire stoornis)
6+ maanden: cognitieve problemen, negatieve symptomen, wanen, hallucinaties, gedesorganiseerd gedrag en denken, manische klachten en somberheid
wat is katatonie?
gedesorganiseerd gedrag en denken en psychomotore ontregeling (rigiditeit, stijf, vast in bepaalde houdingen), metabole ontregeling: vertraagde ademhaling, hartslag en darmperistaltiek, soms zelf dodelijk. Kan voorkomen in kader van schizofrenie of andere stoornissen
wat zijn de kenmerken van een bipolaire stoornis?
vooral somberheid en manische klachten afwisselend in episodes leidend tot wanen (vaak grootheidswanen).
wat is dysartrie?
spraakstoornis
- Probleem in motorische systemen die mond/keelspieren aansturen
- Spraak vaak moeilijk verstaanbaar, articulatie minder
- Vaak ook slikproblemen
- Taal inhoudelijk goed
wat is een afasie?
taalstoornis
- Inhoud van de taal is gestoord
- In principe geen slikproblemen
- Vaak ook problemen met lezen en schrijven
wat doe je bij neurologisch onderzoek van de spraak?
- Spontane spraak: stemvolume, articulatie
- Verbale diadochokinese: papapa-kakaka-tatata-pakatapakatapakata
- Tongtwisters
- situatieplaat beschrijven
- lezen en schrijven
- woordbegrip/objectkennis
- Kracht mond/tongspieren, tongmotoriek, wangen bolblazen, fluiten
wat voor soorten van afasie heb je?
- Broca (expressief), Frontaal, Hakkelende spraak, agrammatisme
- Wernicke (sensorisch), Temporaal/parietaal, Taalbegrip gestoord, benoemproblemen, vloeiende spraak
- Amnestische afasie, Aspecifiek, Woordvindproblemen, gestoorde zinsherhaling
- Globale afasie, Frontotemporoparietaal , Vrijwel mutistisch, fors gestoord woordbegrip
wat voor soorten dysartrie heb je?
- Cerebellair, Cerebellum, Wisselingen in toonhoogte, stemvolume, Alcoholintoxicatie, stroke
- Bulbair, Perifeer motorisch neuron, Spierzwakte, nasale spraak, Myasthenia gravis, hersenstaminfarct
- Pseudobulbair, Bilaterale piramidebaan, Tongmotoriek gestoord, vaak dwanglachen/-huilen, Multiple herseninfarcten, ALS
- Extrapiramidaal, Basale kernen, Hypokinetisch: zacht, monotoon, Hyperkinetisch: uitschieters volume, M. parkinson, M. huntington
waar let je op bij neurologisch spraak onderzoek?
- Is de spraak vloeiend of hakkelend
- Zijn er woordvindproblemen
- Omschrijvingen, algemene woorden (dingetje), ‘lege’ taal
- Klopt de grammatica, telegramstijl
- Parafasieen (verkeerde woorden)
o Semantisch: woord is qua betekenis verwant
o Fonematisch: klankverwisseling
wat zijn de kenmerken van een broca-afasie?
- Hakkelende spraak, spraakapraxie
- Spreekt weinig
- Agrammatisme (telegramstijl)
- Fonematische parafasieen
- Taalbegrip relatief goed
- Is zich bewust van stoornis
wat zijn de kenmerken van een Wernicke afasie?
- Spontane spraak vloeiend
- Soms spraakdwang/ongeremde spraak
- Benoemproblemen
- Gestoord woordbegrip en objectkennis
- Semantische parafasieen
- Omschrijvingen
- Neologismen
- Patiënt is vaak niet bewust van de stoornis
wat is het syndroom van Rett en welke symptomen heb je?
Kenmerkt door normale ontwikkeling tot 5-18 maanden waarna symptomen ontstaan van regressie, verlies van vaardigheden, ataxie en dwangmatige handbewegingen. 80% heeft epilepsie.
o Psychomotore retardatie en thoracale scoliose
o Afname van de schedelomtrek met neuronenverlies, cortexatrofie, EEG-afwijkingen, verminderd hersengewicht en veranderingen in de nucleus caudatus
wat zijn de DSM-5 criteria voor autisme spectrum stoornis?
- Persisterende deficiënties in de sociale communicatie en sociale interactie in uiteenlopende situaties. Minimaal 3/3 symptomen aanwezig
o Deficiënties in het non-verbale communicatieve gedrag dat gebruikt wordt voor sociale interactie
o Deficiëntie in sociaal-emotionele wederkerigheid
o Deficiënties in ontwikkelen, onderhouden en begrijpen van relaties - Beperkte, repetitieve gedragspatronen, interesses of activiteiten. Minimaal 2/4 symptomen aanwezig
o Hardnekkig vasthouden aan hetzelfde inflexibele routine of gedrag
o Zeer beperkte, gefixeerde interesses die abnormaal intens zijn
o Stereotiepe of repetitieve motorische bewegingen of spraak
o Hyper- of hyporeactiviteit op zintuigelijke prikkels
welke testen doe je bij vermoeden autisme?
- Anamnese en observatie: ADOS
- IQ-test of ontwikkelingsonderzoek
- Taal- en spraakonderzoek
- Heteroanamnese via de ouders: autism diagnostic interview en developmental dimensional and diagnostic interview
uit welke 5 onderdelen bestaat het linguistisch systeem?
- Fonologie: klankleer
- Semantiek: kennis van betekenis van woorden en zinnen (woordenschat)
- Morfologie: vervoegingen van woorden
- Syntaxis: opbouw, structuur en volgorde van de taal die de betekenis van de zin verandert
- Pragmatiek: regels voor communicatie zoals oogcontact, non-verbale communicatie