Κεφ 4

Question 1

Επιλεκτική προσοχή

Answer 1

Προσοχή σε ένα ερέθισμα ενώ αγνοεί τα άλλα

Question 2

Περισπασμός

Answer 2

Ένα ερέθισμα παρεμβάλλεται στην επεξεργασία ενός άλλου ερεθίσματος

Question 3

Κατανεμημένη προσοχή

Answer 3

Προσοχή σε περισσότερα από ένα ερεθίσματα ταυτόχρονα

Question 4

Απόσπαση προσοχής

Answer 4

Ταχεία μετατόπιση προσοχής < συνήθως ερέθισμα (πχ. δυνατός θόρυβος, ξαφνική κίνηση κλπ)

Question 5

Οπτική σάρωση

Answer 5

Κινήσεις ματιών από ένα σημείο/αντικείμενο σε ένα άλλο

Question 6

Φαινόμενο κοκτέιλ πάρτυ

Answer 6

Η ικανότητα επικέντρωσης της προσοχής σε ένα ερέθισμα ενώ αποκλείουμε τα άλλα ερεθίσματα

Question 7

Μοντέλο φίλτρου προσοχής

Answer 7

Broadbent, 1958:

Εξηγεί πώς είναι δυνατό να εστιάζουμε σε ένα μήνυμα + γιατί δεν προσλαμβάνονται πληροφορίες από το άλλο μήνυμα

Εισαγωγή διαγραμμάτων ροής στην γνωστική ψυχολογία

Μηνύματα -> Αισθητηριακή μνήμη -> Φίλτρο -> Ανιχνευτής -> προς τη μνήμη

Question 8

Αισθητηριακή μνήμη: λειτουργία

Answer 8

Συγκρατεί όλες τις εισερχόμενες πληροφορίες για ένα κλάσμα του δευτερολέπτου + μετά τις μεταβιβάζει όλες στο φίλτρο

Question 9

Φίλτρο: λειτουργία

Answer 9

Αναγνωρίζει το μήνυμα στο οποίο έχει εστιάσει η προσοχή < φυσικά χαρακτηριστικά (τόνος φωνής, ταχύτητα ομιλίας κλπ) + αφήνει μόνο αυτό το μήνυμα στο οποίο έχει εστιάσει η προσοχή να περάσει μέσω του ανιχνευτή στο επόμενο στάδιο. Όλα τα άλλα μηνύματα απορρίπτονται (face card sometimes declines 😔)

Question 10

Ανιχνευτής: λειτουργία

Answer 10

Επεξεργάζεται πληροφορίες μηνύματος στο οποίο έχει εστιαστεί η προσοχή -> προσδιορισμός χαρακτηριστικών υψηλότερου επιπέδου μηνύματος (σημασία). Επεξεργάζεται όλες τις πληροφορίες που εισέρχονται σε αυτόν (γιατί πριν: φίλτρο)

Question 11

Βραχύχρονη μνήμη

Answer 11

Από εκροή ανιχνευτή

Συγκρατεί πληροφορίες για 10-15” + μεταβιβάζει πληροφορίες στη μακρόχρονη μνήμη: συγκρατεί για απεριόριστο χρόνο

Question 12

Μοντέλο φίλτρου προσοχής: χαρακτηρισμός

Answer 12

Μοντέλο λαιμού μπουκαλιού (μοντέλο περιορισμένης εισόδου) / Μοντέλο πρώιμης επιλογής (< φίλτρο περιορίζει από την αρχή της ροής των πληροφοριών εκείνες στις οποίες δεν έχει εστιαστεί η προσοχή.

Το φίλτρο περιορίζει ροή πληροφοριών όπως λαιμός μπουκαλιού περιορίζει ροή υγρού

! Σημαντική διαφορά: το φίλτρο δεν αρνείται στο να επιβραδύνει τη ροή της πληροφορίας. Εμποδίζει μεγάλο μέρος πληροφοριών να περάσουν. Αφήνει πληροφορίες να περάσουν < φυσικά χαρακτηριστικά

Question 13

Τροποποίηση μοντέλου: Moray

Answer 13

Πείραμα διχωτικής ακοής

Αναγνωρίζουν το όνομά τους = το μήνυμα δεν απορρίφθηκε, αλλά αναλύθηκε αρκετά για να προσδιοριστεί και το νόημά του

Question 14

Πείραμα «Αγαπητής θείας Τζέιν»

Answer 14

Gray & Wedderburn
Η προσοχή του συμμετέχοντα μεταπήδησε από το ένα αφτί στο άλλο < λάμβαναν υπ´όψιν το νόημα των λέξεων (παράδειγμα επεξεργασίας από πάνω προς τα κάτω)

Question 15

Τροποποίηση μοντέλου: Treisman

Answer 15

Μοντέλο άμβλυνσης της προσοχής = Μοντέλο φίλτρου με διαρροή = Μοντέλο πρώιμης επιλογής

❌Φίλτρο❌ -> Αμβλυντής

Η γλώσσα + το νόημα μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τον διαχωρισμό των μηνυμάτων

Question 16

Μοντέλο άμβλυνσης προσοχής: Αναλύει εισερχόμενο μήνυμα ως προς:

Answer 16

1. φυσικά χαρακτηριστικά
2. γλώσσα (πώς ομαδοποιείται το μήνυμα σε συλλαβές / λέξεις)
3. σημασία
   = επεξεργασία

Question 17

Μοντέλο άμβλυνσης προσοχής: διαδικασία

Answer 17

1. Αναγνώριση μηνύματος που έχει που έχει εστιαστεί η προσοχή και εκείνου που δεν έχει εστιαστεί
2. Περνούν μέσω αμβλυντή
3. Με προσοχή = ισχυρό, χωρίς προσοχή = παρόν αλλά ασθενές

Τελική εκροή συστήματος: 2ο στάδιο
Ανάλυση μηνύματος < μονάδα λεξικού (Λέξεις αποθηκευμένες στην μνήμη, καθεμία από τις οποίες έχει έναν ουδό για να ενεργοποιηθεί. Χαμηλός ουδός = εύκολη ανίχνευση: κοινό νόημα, όνομα ακροατή)

Question 18

Πείραμα: αμφίσημες προτάσεις

Answer 18

MacKay

“They were throwing stones at the bank” (κοίτη του ποταμού / τράπεζα)

Αμφίσημες προτάσεις: αφτί με προσοχή
Μεροληπτικές λέξεις (ποταμός / χρήματα): αφτί χωρίς προσοχή

Οι μεροληπτικές λέξεις επηρεάζουν το νόημα, ακόμη και χωρίς επίγνωση, άρα οι λέξεις είχαν υποστεί επεξεργασία σε επίπεδο νοήματος.

Question 19

Μοντέλα ύστερης επιλογής προσοχής

Answer 19

MacKay …..

Οι περισσότερες από τις εισερχόμενες πληροφορίες δέχονται επεξεργασία σε επίπεδο νοήματος πριν επιλεγεί το μήνυμα που θα υποστεί περαιτέρω επεξεργασία.

Ανά συνθήκη ισχύουν και τα δύο μοντέλα.

Question 20

Αγνόηση ερεθισμάτων περισπασμού: πώς

Answer 20

Lavie

1. Ικανότητα επεξεργασίας
2. Αντιληπτικό φορτίο

Question 21

Ικανότητα επεξεργασίας

Answer 21

Ποσό πληροφοριών που μπορούν να χειριστούν τα άτομα
Θέτει όριο στη δυνατότητα επεξεργασίας εισερχόμενων πληροφοριών

Question 22

Αντιληπτικό φορτίο

Answer 22

~ Δυσκολία έργου

📉 αντιληπτικό φορτίο 📉ποσοστό από ικανότητα επεξεργασίας (εύκολα έργα)

Question 23

Θεωρία φορτίου για την προσοχή: πείραμα

Answer 23

Forster & Lavie: πείραμα με οθόνη, πάτημα πλήκτρου με Χ/Ν πιο δύσκολο ανάμεσα σε πολλά διαφορετικά γράμματα, και ένας σκύλος που αναβοσβήνει. Όταν αναβοσβήνει ο σκύλος, προστίθεται λιγότερος χρόνος στα πολλά διαφορετικά γράμματα, αντί όταν το ερέθισμα είναι ανάμεσα στο ίδιο πολλές φορές.

Ενασχόληση με έργο χαμηλού φορτίου -> περισσεύει ικανότητα επεξεργασίας, άρα επεξεργασία άσχετου ερεθίσματος (σκύλου) -> επιβράδυνση αντίδρασης
Έργο με υψηλό φορτίο: δεν περισσεύει ικανότητα επεξεργασίας -> δεν περισπάται η προσοχή

Question 24

Αγνόηση ερεθισμάτων: παράγοντες

Answer 24

1. Φορτίο έργου
2. Ισχύς ερεθίσματος (πχ. σειρήνα πυρκαγιάς)

Question 25

Αγνόηση ερεθίσματος: πείραμα

Answer 25

Πείραμα Stroop (1935)

Question 26

Έκδηλη προσοχή

Answer 26

Η μετατόπιση της προσοχής από μία θέση σε μία άλλη με την κίνηση των ματιών

Question 27

Καλυμμένη προσοχή

Answer 27

Η μετατόπιση της προσοχής από μία θέση σε μία άλλη ενώ τα μάτια παραμένουν στην ίδια θέση.

Question 28

Κεντρική όραση

Answer 28

Η περιοχή όπου κοιτάζουμε Τα αντικείμενα πέφτουν στο κεντρικό βοθρίο: πολύ καλύτερη λεπτομερή όραση > περιφερικό αμφιβληστροειδή (υπόλοιπη εικόνα)

Question 29

Περιφερειακή όραση

Answer 29

Οτιδήποτε βλέπουμε με την άκρη του ματιού

Question 30

Προσήλωση

Answer 30

Σταμάτημα ματιών σε ένα συγκεκριμένο σημείο

Question 31

Σακκαδική κίνηση ματιών

Answer 31

Γρηγόρη, απότομη κίνηση από την μια προσήλωση στην επόμενη

Question 32

Συνήθης κίνηση ματιών

Answer 32

3 φορές/δευτερόλεπτο

Question 33

Εξέχοντα χαρακτηριστικά ερεθίσματος

Answer 33

Φυσικές ιδιότητες ερεθίσματος Bottom up διαδικασία

Question 34

Απόσπαση προσοχής

Answer 34

Εξέχον χαρακτηριστικό ερεθίσματος -> ακούσια μετατόπιση προσοχής

Question 35

Χάρτης εξεχόντων χαρακτηριστικών εικόνας

Answer 35

< 1. Ανάλυση χαρακτηριστικών σε κάθε μέρος της εικόνας: χρώμα, προσανατολισμούς, ένταση 2. Συνδυασμός αξίας καθενός από τα χαρακτηριστικά

Question 36

Σάρωση με βάση γνωστικούς παράγοντες

Answer 36

1. Νόημα προσελκύει προσοχή (πχ. άλογα σε σιντριβάνι) 2. Σχήματα σκηνών = γνώση παρατηρητή για το τι περιέχεται σε τυπικές σκηνές 📈 out of place

Question 37

Σάρωση με βάση τις απαιτήσεις του έργου

Answer 37

Κινήσεις ματιών < έργο Η κίνηση των ματιών προηγείται συνήθως μιας κινητικής ενέργειας κατά ένα κλάσμα δευτερολέπτου = στρατηγική "πάνω στην ώρα" (οι κινήσεις των ματιών συμβαίνουν ακριβώς πριν χρειαστούμε την πληροφορία που θα μας δώσουν)

Question 38

Καλυμμένη προσοχή πείραμα

Answer 38

Posner et al Διαδικασία προένδειξης (Βελάκι δείχνει αντίθετη κατεύθυνση) 📈Ταχύτητα αντίδρασης - εστίαση προσοχής στο σωστό σημείο -> Αποτελεσματικότερη επεξεργασία πληροφοριών

Question 39

Προσοχή σε αντικείμενα

Answer 39

Egly et al. | + | 📈 Εντός του αντικειμένου

Question 40

Πλεονέκτημα του ίδιου αντικειμένου

Answer 40

Η ταχύτερη αντίδραση που εμφανίζεται όταν η ενίσχυση επεκτείνεται μέσα σε ένα αντικείμενο

Question 41

Κατανεμημένη προσοχή: πείραμα

Answer 41

Schneider & Shiffrin πείραμα: Συγκράτηση πληροφοριών + προσοχή σε ερεθίσματα περισπασμού 📈 - Εξάσκηση (/ εύκολο έργο)

Question 42

Αυτόματη επεεξργασία

Answer 42

1. Χωρίς πρόθεση 2. Με σπατάλη λίγων μόνο από τους γνωστικούς πόρους του ατόμου

Question 43

Πόσες φορές περισσότερα φανάρια έχασαν οι οδηγοί που μιλούσαν στο τηλέφωνο

Answer 43

2

Question 44

Τύφλωση απροσεξίας

Answer 44

Μη επίγνωση σαφώς ορατών ερεθισμάτων χωρίς εστίαση προσοχής σε αυτά

Question 45

Τύφλωση αλλαγής

Answer 45

Δυσκολία εντοπισμού αλλαγών σε σκηνές

Question 46

Περιφερειακά ερεθίσματα πείραμα

Answer 46

Li 📈 εικόνα 📉 χρωματιστοί δίσκοι

Question 47

Πρόσδεση

Answer 47

Διαδικασία με την οποία χαρακτηριστικά συνδυάζονται για να δημιουργήσουν αντίληψη για συνεκτικό αντικείμενο Πώς; = Πρόβλημα πρόσδεσης

Question 48

Θεωρία ενοποίησης χαρακτηριστικών

Answer 48

Treisman 2 στάδια 1. Στάδιο προ-προσοχής: Ανάλυση σε διακριτά χαρακτηριστικά (πριν αποκτήσουμε συνείδηση αντικειμένου) 2. Στάδιο εστιασμένη προσοχή: συνδυασμός χαρακτηριστικών -> αντίληψη αντικειμένου Συνήθως bottom up, σε ορισμένες συνθήκες + top down (πχ. απατηλοί σύνδεσμοι: καρότο, λίμνη κλπ)

Question 49

Απατηλοί σύνδεσμοι

Answer 49

Treisman & Schmidt: πείραμα = Σύγχυση χρώματος, σχήματος κλπ < Στάδιο προ-προσοχής: κάθε χαρακτηριστικό ανεξάρτητο από τα άλλα -> λάθος συνδυασμός

Question 50

Σύνδρομο Balint

Answer 50

Αδυναμία επικέντρωσης προσοχής σε επιμέρους αντικείμενα

Question 51

Οπτική αναζήτηση

Answer 51

Αυτό που κάνουμε κάθε φορά που ψάχνουμε να βρούμε ένα αντικείμενο ανάμεσα σε πολλά άλλα Τύπος οπτικής αναζήτησης = αναζήτηση πρόσδεσης -> μελέτη σύνδεσης Πχ. Σύνδρομο Balint: ❌ Εντοπισμός στόχου - απαραίτητη η αναζήτηση συνδέσμου ✅ Εντοπισμός στόχου - αναζήτηση χαρακτηριστικών (<δεν απαιτείται προσοχή σε ένα σημείο) Άρα προσοχή = ουσιαστικό συστατικό μηχανισμού δημιουργίας αντιλήψεις αντικειμένων μέσα από πολλά διαφορετικά χαρακτηριστικά