Η Ευρώπη στην Ύστερη Αρχαιότητα (4ος-7ος αιώνας)

Question 1

Ποιες ήταν οι συνέπειες των βαρβαρικών εισβολών από τον 4ο αιώνα;

Answer 1

• Καταλύτης η εισβολή των Ούννων - επιτάχυνε την εδραίωση βαρβαρικών ηγεμονιών (σημαντικότερη αυτή των Φράγκων).
• Όσμωση κοινοτήτων (νέα γλωσσικά ιδιώματα, νέες πολιτιστικές ταυτότητες) - ημιεκβαρβαρισμένοι Ρωμαίοι & ημιεκρωμαϊσμένοι βάρβαροι.
• Κατάλυση της αυτοκρατορικής εξουσίας - τοπικά δίκτυα εξουσίας & υποταγής.
• Διείσδυση Ρωμαίων πατρικίων στα βαρβαρικά βασίλεια και διατήρηση των προνομίων τους, με όχημα τη χριστιανική θρησκεία.

Question 2

Ποια ήταν τα κοινά χαρακτηριστικά των ρωμαϊκών & βαρβαρικών κοινωνιών;

Answer 2

• Κοινωνίες αγροτικές.
• Στήριξη στον θεσμό της δουλείας.
• Διοίκηση από ισχυρές αριστοκρατίες.
• Εμφορούνταν από την ίδια αγριότητα.

Question 3

Τι συνέπειες είχε η επανεμφάνιση των Βυζαντινών στη Δύση τον 6ο αιώνα;

Answer 3

• Οι ρωμαίοι πατρίκιοι αντιτάχθηκαν στην υποταγή τους σε μία απόμακρη κεντρική εξουσία, που θα περιέκοπτε τα προνόμιά τους.
• Αντίθετα, στις περιοχές με ισχυρή βυζαντινή παρουσία (Ρώμη, Ραβέννα, Σικελία) ενισχύθηκε η εκκλησιαστική εξουσία - ο πάπας αποτελούσε τον τοποτηρητή του αυτοκράτορα στη Δύση και de facto κεφαλή της δυτικής κοινωνίας.

Question 4

Ποια ήταν τα χαρακτηριστικά της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας στην περίοδο της Ύστερης Αρχαιότητας;

Answer 4

• Ταύτιση με τα όρια του αρχαίου ελληνικού κόσμου - κυρίαρχη η ελληνική κουλτούρα.
• Καισαροπαπισμός - απόλυτη σύζευξη της κοσμικής αυτοκρατορικής εξουσίας με την ορθόδοξη εκκλησία.
• Οργάνωση σε θέματα.
• Συγκεντρωτική δομή - γραφειοκρατία, έλεγχος εμπορίου & συντεχνιών, λειτουργία κρατικών εργαστηρίων.
• Πολιτιστική άνθιση των αστικών κοινωνιών.