4.1 (k2)

Question 1

Jak usuwana jest woda przez liście?

Answer 1

Na drodze transpiracji (stan gazowy) lub drodze gutacji (stan ciekły, kiedy jest duża wilgotność powietrza, przez hydatody)

Question 2

Jaki organ charakteryzuje się największą zawartością wody a jaki najmniejszą?

Answer 2

NAJWIĘKSZĄ - soczyste owoce
NAJMNIEJSZĄ - nasiona

Question 3

Jakie funkcje pełni woda w organizmie rośliny?

Answer 3

• Rozpuszczalnik subst. hydrofilowych (środowisko wielu reakcji biochemicznych)
• Bierze udział w niektórych reakcjach biochemicznych, np. fotosyntezie jest substratem fotolizy
• Odpowiada za utrzymanie turgoru tkanek i komórek
• Umożliwia szybki wzrost wydłużeniowy komórek
• Bierze udział w transporcie subst. mineralnych i organicznych w obrębie rośliny
• Chroni tkanki przed przegrzaniem

Question 4

3 etapy transportu wody w roślinie:

Answer 4

1) Pobieranie wody i jej poziomy transport w poprzek tkanek korzenia (mała odległość, transport uwarunkowany procesami dyfuzji i osmozy)
2) Pionowy transport w elementach przewodzących drewna
3) Poziomy transport przez tkanki liścia (mała odległość, podobny jak w etapie 1)

Question 5

Jak przebiega pierwszy etap transportu wody?

Answer 5

Pobieranie wody z roztworu glebowego przez korzeń –> z ryzodermy korzenia woda dostaje się do kory pierwotnej a następnie przez śródskórnię do walca osiowego –> tam przechodzi do martwych elementów przewodzących (cewek lub naczyń)

Question 6

3 sposoby transportu wody:

Answer 6

1) Apoplastyczny - wzdłuż ścian kom. w przestrzeniach między włóknami celulozy i przestrzeniach międzykomórkowych
2) Symplastyczny - przez protoplasty sąsiadujących komórek, woda przekracza błonę kom. raz dalej jest przenoszona przez plazmodesmy
3) Transmembranowy - przez protoplasty sąsiadujących kom woda przekracza błonę kom. (membranę) wielokrotnie za każdym razem jak przechodzi z kom. do kolejnej

Question 7

Jak woda może przenikać przez błonę komórkową w transportach?

Answer 7

Na drodze dyfuzji prostej (osmozy) lub przez kanały wodne (akwaporyny)

Question 8

Jak przebiega drugi etap transportu wody? Czym się charakteryzuje?

Answer 8

Woda przemieszcza się z korzeni liścia przez martwe elementy przewodzące zlokalizowane w łodydze

• Transport ten zachodzi wbrew grawitacji (pionowo) na dużą odległość.
• Martwe el. przewodzące drewna są elementami apoplastu (określanymi jako superapoplast), przepływ wody przez niego jest uwarunkowany:
  a) silnym ujemnym ładunkiem ligniny umożliwiającym dobrą adhezję
  b) różnicą ciśnień na przeciwległych tkankach kom. przewodzącej (przepływ masowy/ciśnieniowy)

Question 9

Jak przebiega trzeci etap transportu wody?

Answer 9

Gdy woda dopłynie do liści opuszcza wiązki przewodzące w żyłkach liściowych –> przemieszcza się miękiszem as. do powierzchni epidermy –> zachodzi transpiracja

Question 10

Dzięki czemu odbywa się ruch wody w roślinie?

Answer 10

Dzięki potencjałom wody roztworu glebowego

Question 11

W czym wyrażamy potencjał wody? Jakie jest jego równanie?

Answer 11

W megapaskalach (MPa)

Ψw (pot. H2O) = Ψs (pot osmotyczny) - Ψp (pot. ciśnienia turgorowego)

Question 12

Na czym polega osmoza?

Answer 12

Na przenikaniu wody przez błonę półprzepuszczalną

Question 13

Jak czysta woda przepływa do roztworów substancji?

Answer 13

W sposób ciągły ale w marę upływu czasu tempo osmozy maleje przez rozcieńczenie roztworu

Question 14

Jak woda przepływa w przypadku roztworów o różnym stężeniu?

Answer 14

Z roztworu hipotonicznego do hipertonicznego

Question 15

Kiedy samorzutny przepływ wody powoduje wzrost ciśnienia osmotycznego (π)?

Answer 15

Kiedy roztwór znajduje się w zamkniętym naczyniu o stałej obj.

Question 16

Czym charakteryzuje się ciśnienie osmotyczne?

Answer 16

Ma zawsze wartość dodatnia i rośnie ze wzrostem stężenia roztworu, jego miarą może być wysokość do jakiej podniesie się roztwór w rurce osmometru

Question 17

Czym jest potencjał osmotyczny?

Answer 17

Zdolność cząsteczek wody do dyfuzji przez błonę półprzepuszczalną, przyjmuje wart, ujemne liczbowo równe ciśnieniu osmotycznemu

Question 18

Jak przebiega przewodzenie wody w komórkach korzenia?

Answer 18

H2O przemieszcza się od ryzodermy do granicy śródskórni za pośrednictwem transportu apoplastycznego –> tam przepływ zostaje zablokowany prze posiadanie pasemek Caspary’ego przez komórki tej tkanki –> dlatego woda wnika do protoplastów kom. śródskórni –> dalej jest transportowana symplastycznie/transmembranowo

Question 19

Czym jest turgor?

Answer 19

Stan napięcia ściany komórkowej poddanej działaniu ciśnienia hydrostatycznego wywieranego przez protoplast komórki

Question 20

Co jest efektem turgoru?

Answer 20

Stan jędrności tkanek roślinnych

Question 21

Czym jest potencjał turgorowy?

Answer 21

Wpływ napięć ściany komórkowej na potencjał wody

Question 22

Jakie wartości przyjmuje potencjał turgorowy i od czego one zależą?

Answer 22

DODATNIE - w kom. nasyconych wodą i el. przewodzących drewna przy braku transpiracji (parcie korzeniowe)
ZERO - w kom. splazmolizowanych których protoplasty odstają od ściany kom.
UJEMNE - w el. przewodzących rośliny transpirującej(siła ssąca)

Question 23

Gdzie zachodzi osmotyczny przepływ wody a gdzie ciśnieniowy?

Answer 23

OSMOTYCZNY w żywych tkankach korzeni i liści
CIŚNIENIOWY w martwych el. przewodzących drewna

Question 24

Jaki jest wpływ ciśnienia i subst rozpuszczonej na potencjał wody?

Answer 24

woda –> subst. osmotycznie czynna
woda <– ciśnienia

Question 25

Jak woda przepływa w układzie gleba-roślina-atmosfera?

Answer 25

Z roztworu o wyższym (gleba) potencjale do niższego (atmosfera)

Question 26

Na czym polega mechanizm siły ssącej?

Answer 26

Wykorzystuje transpiracje do podciągania wody wbrew grawitacji. Źródłem energii jest słońce. Wyparowywanie wody z powierzchni liści powoduje wytworzenie w słupie ciśnienia ujemnego które zasysa wodę z tkanek korzenia gleby. Jest to mechanizm bierny

Question 27

Co jest warunkiem transportu wody w elementach przewodzących? Dzięki czemu możliwe jest jego utrzymanie?

Answer 27

Istnienie nieprzerwanego słupa wody
Dzięki KOHEZJI (sile wzajemnego przyciągania się cząst. wody) i ADHEZJI (sile przylegania cząst. wody do ścian cewek lub naczyń)

Question 28

Jaka jest szybkość przewodzenia wody w warunkach fizjologicznych?

Answer 28

Taka jak szybkość transpiracji

Question 29

Na czym polega mechanizm parcia korzeniowego?

Answer 29

Źródłem energii jest ATP. Aktywny transport subst. osmotycznie czynnych z żywych kom. walca osiowego do el. przewodzących korzenia pociąga za sobą osmotyczny napływ H2O. Powoduje to wytworzenie ciśnienia dodatniego które tłoczy wodę w górę rośliny. Jego przejawem jest gutacja.

Question 30

Co odgrywa najważniejszą rolę w regulacji ilości wody w roślinie?

Answer 30

Transpiracja

Question 31

3 rodzaje transpiracji:

Answer 31

1) Kutykularna - zachodzi przez epidermę, jej intensywność zależy od od grubości kutykuli
2) Szparkowa - rośliny tracą w niej najwięcej wody, intensywność jest zmienna i zależy od wielu czynników (wewnętrznych i zewnętrznych np. wzrost temperatury zwiększa transpirację)
3) Przetchlinkowa - przez przetchlinki korka pokrywającego łodygi roślin drzewiastych, regulacja intensywności tego rodzaju transpiracji jest niemożliwa przez to, że przetchlinki nie zmieniają swojej szerokości

Question 32

Okres krytyczny to:

Answer 32

Okres życia rośliny to czas w którym jest ona najbardziej podatna na niedobór wody, jest to najczęściej faza kwitnienia

Question 33

Na czym polega zrównoważmy bilans wodny?

Answer 33

Na pobieraniu przez roślinę takiej ilości wody aby móc zrównoważyć jej użycie na własne potrzeby z utratą w wyniku transpiracji

Question 34

Kiedy występuje susza fizjologiczna?

Answer 34

Gdy w podłożu znajduję się woda ale jest ona niedostępna lub słabo dostępna

Question 35

Jakie rośliny przystosowały się najlepiej do suszy fizjologicznej spowodowanej zamarzaniem wody?

Answer 35

Rośliny szpilkowe przez bud. kseromoficzną (przystosowana do ograniczania transpiracji)

Question 36

Jakie rośliny przystosowały się najlepiej do suszy fizjologicznej spowodowanej silnym zasoleniem gleby? Jakie mechanizmy regulacji sól w organizmie wykształciły?

Answer 36

Rośliny słonolubne/słonorośla/halofity

• Magazynowanie soli w wakuolach
• Rozcieńczanie (w kom. miękiszu wodnego magazynowanie H2O która rozcieńcza roztwór soli)
• Usuwanie nadmiaru soli