5 Ademhalingsstelsel ( Les 12 )

Question 1

Wat is ademhaling

Answer 1

Is het proces waarbij we zuurstof uit de buitenlucht opnemen en kooldioxide en waterdamp aan diezelfde buitenlucht afgeven. Dat proces noemen we ook wel ventilatie.

• een gering deel van de gasstofwisseling vindt plaats via de huid ( 1% )
• de ingeademde lucht bestaat voor 79% uit stikstof, ca 21% uit zuurstof en voor 0,03% uit kooldioxide en waterdamp.
• de lucht die we uitademen bestaat uit 79% stikstof, 16% zuurstof en 5% kooldioxide en waterdamp

Question 2

Waarvoor is zuurstof nodig?

Answer 2

Voor verbranding van voedsel

Question 3

Uitwendige ademhaling

Answer 3

• uitwisseling tussen bloed en lucht in de longen.

Question 4

Inwendige ademhaling

Answer 4

• proces waarbij zuurstof uit het bloed in de weefsels wordt opgenomen en kooldioxide uit de weefsels weer aan het bloed wordt afgegeven.

Question 5

De concentratie zuurstof in het bloed is afhankelijk van..?

Answer 5

• het hartvolume, de longventilatie, stroomsnelheid en het hemoglobinegehalte van het bloed

Question 6

Wat zijn de ademhalingsorganen?

Answer 6

• de longen, waarin de lucht binnenkomt via de luchtwegen

- de verversing van de lucht in de longen vind plaats via ademhalingsbewegingen

Question 7

Uit welke delen is het ademhalingsstelsel opgebouwd?

Answer 7

• neus en mondholte
• keelholte
• strottehoofd
• luchtpijp en luchtpijp vertakkingen ( bronchien )
• longvliezen, longkwabben en longblaasjes

Question 8

Neus en mondholte

Answer 8

• is door een tussenschot in 2 holtes verdeeld
• zijwand van elke helft heeft een drietal uitstulpingen, waardoor oppervlakte vergroting van het neusslijmvlies word gerealiseerd
• voorste deel is bekleed met behaard epitheel en bevat talloze talgkliertjes
• achterste deel bevat een slijmvlies met trilhaarepiteel en bevind zich in bijna het gehele ademhalingsstelsel. Het bestaat uit epitheelcellen die meer dan 200 trilharen per cel hebben.
• ademhalingsstelsel word schoongehouden door een golfbeweging die richting de keelholte gaat

Question 9

Keelholte

Answer 9

Is de ruimte achter de mondholte. De mondholte en neusholte komen hier samen

Question 10

Strottehoofd

Answer 10

• vormt de verbinding tussen de keelholte en luchtpijp
• het is opgebouwd uit een aantal kraakbeenstukken: strotteklepje, schildkraakbeen, ringkraakbeen en bekvormig kraakbeen
• stembanden zijn uigespannen tussen het schildkraakbeen en het bekervormig kraakbeen
• strottehoofd voorkomt, doo het strotteklepje op de juiste momenten te sluiten, dat er voedsel terecht komt in het ademhalingsstelsel
• hoestreflex van het strottehoofd zorgt ervoor dat reflexmatig wordt voorkomen dat er vuil of stofdeeltjes de luchtwegen binnendringen
• klankvolume, klankkleur en de klankhoogte worden bepaald door de intensiteit van de luchtstroom, stand van het strottehoofd en mate waarin de keel, mon en neusholte de stem worden betrokken
• de klinkers worden gevormd door het strottehoofd
• medeklinkers door lippen, tanden en tong

Question 11

Luchtpijp en luchtpijp vertakkingen

Answer 11

• bestaat uit een aantal hoefijzervormige kraakbeenstukken, waarvan de openzijde aan de rugzijde ligt
• kraakbeenstukken worden onderling aan elkaar vastgehouden door sterke banden en spiervezels, ze zorgen dat de luchtpijp altijd open blijft.
• luchtpijp is aan de binnenzijde bekleed met slijmvlies met trilhaarepitheel
• ter hoogte van de 5e borstwervel splitst de luchtpijp zich in 2 hoofdbronchi
• in de longhilus vertakkken de hoofdbronchi zich in 3 rechter en 2 linkerkwab bronchi

Question 12

Longvliezen, longkwabben en longblaasjes

Answer 12

• longen worden omgeven door 2 vliezen, welke in elkaar overgaan bij de hilus, op deze plaats komen ook de hoogdbrochi, bloed, zenuw en lymfevaten de long binnen.
• overige ruimte is opgevuld met elastisch bindweefsel zodat er veerkracht in de long ontstaat
• longvlies zit aan de long vast
• het borstvlies zit aan de borstholte vast
• tussen die 2 vliezen zit een vloeistoflaagje, dat ervoor zorgt dat de vliezen wel ten opzichte van elkaar kunnen verschuiven, maar niet kunnen worden losgetrokken ( glasplaateffect )
• bronchien vertakken zich in de longen verder tot bronchioli. Aan het eind van deze vertakkingen bevinden zich de alveoli ( longblaasjes )

Question 13

Pneumothorax ( ingeklapte long )

Answer 13

Als de vliezen van elkaar scheuren kan er lucht tussen de vliezen komen, waardoor de onderdruk wegvalt, daardoor valt de verbindende kracht tussen de longen en de borstkas weg. De borstkas komt wat naar buiten en de long klap in.

Question 14

Inpsiratie

Answer 14

daarbij wordt de borstholte vergroot in drie richtingen:

• verticale richting: het afplatten van het diafragma ( buikademhaling )
• transversale richting: het buitenwaarts heffen van voornamelijk de onderste ribben ( flankademhaling )
• sagittale richting: opwaarts heffen van voornamelijk de bovenste ribben ( borstademhaling )

Question 15

Welke spieren worden ingeschakeld voor verdieping van ademhaling

Answer 15

• mm. Scaleni
• m. Sterno-cleido-mastoideus
• m. Pectoralis major
• spieren van de schoudergordel

Question 16

Hoe kun je de hoeveelheid lucht onderverdelen

Answer 16

Na een maximale inademing bevatten beide longen samen ca. 6 liter lucht. We noemen dit de totale longcapaciteit. Die kun je onderverdelen in:

• respiratie of ademlucht
• inspiratoir reserve volume
• expiratoir reserve volume
• luchtresidu

Question 17

Respiratie of ademlucht ( ademvolume )

Answer 17

• hoeveelheid lucht, die in rust wordt in en uitgeademd ( ca. 0,5 L )

Question 18

Inspiratoir reserve volume

Answer 18

Hoeveelheid lucht, die na een normale inademing nog extra kan word ingeademd ( ca 2,4L )

Question 19

Expiratoir reserve volume

Answer 19

Hoeveelheid lucht, die na een normale uitademing nog extra kan worden uitgeademd ( ca. 1,5 L )

Question 20

Luchtresidu

Answer 20

Hoeveelheid lucht die na een maximale uitademing in de longen achterblijft ( ca. 1,2 L )

Question 21

Vitale capaciteit

Answer 21

Hoeveelheid lucht die na een maximale inademing kan worden uitgeademd ( maximaal ca, 4,6 L )
- de vitale capaciteit hangt af van de beweeglijkheid van de borstkas, het geslacht van de sporter en diens conditie, evenals van de leeftijd en de grootte van de sporter

Question 22

Het AVM = ademminuutvolume = ademvolume x ademfrequentie

Answer 22

• Dat is de hoeveelheid lucht welke per minuut wordt ingeademd
• in rust bedraagt deze waarde ca. 6-7 liter
• het ademminuutvolume wordt bepaald door het aantal in- en uitademingen per minuut
  Ademfrequentie in rust: 12-14x & 5-10 liter lucht per minuut

Question 23

Respiratielucht

Answer 23

Hoeveelheid lucht die wordt ingeademd per ademtueg

Bij topinspanning kan het amv wel met een factor 10 worden verhoogd

Question 24

Expiratie

Answer 24

• daarbij wordt de borstholte verkleind. Er treedt verplaatsing van luchtop van de longen naar de buitenlucht wanneer de druk in de longen hoger is dan de druk van de buitenlucht.
• belangrijkste oorzaak van expiratie is de elasticiteit van het diafragma

Question 25

Welke factoren spelen een rol bij expiratie

Answer 25

- de verhoogde spanning in de buikspieren, waardoor het diafragma weer in zijn oorspronkelijke stand terugkeert - de elasticiteit van het longweefsel - de zwaartekracht ( de bovenste ribben bewegen naar omlaag ) - de elasticiteit van het ribkraakbeen

Question 26

Welke spieren spelen een rol bij een versnelde of diepe ademhaling?

Answer 26

- de buikspieren - de mm. Intercostalis intemi - de m. Serratus posterior inferior - de m. Latissimus dorsi

Question 27

Borstademhaling

Answer 27

De thorax bestaat aan de achterzijde uit de wervels, aan de voorzijde uit het sternum, met daartussen de ribben. - aan de ribben bevinden zi de mm. Intercostalis externi, ie een vezelverloop hebben van achter/boven naar voor/onder.

Question 28

Buikademhaling

Answer 28

- Het diafragma is een ronde peesplaat tussen buik en borstholte. Rondom deze plaat bevindt zich spierweefsel - als de spier zich samentrekt zal de normaliter bol staande peesplaat zich afplatten, waardoor in benedewaartse richting de borstholte wordt vergroot. - dit gaat ten koste van de buikholte: de buikinhoud duwt tegen de buikwand waardoor de buik wat opbolt

Question 29

Welke factoren spelen een rol voor regulatie van ademhaling

Answer 29

- het ademcentrum in het verlengde merg - de kooldioxideconcentratie - de chemosensoren - de rekkingssensoren - de hersenschors

Question 30

Het ademcentrum in het verlengde merg

Answer 30

Het ademcentrum bestaat uit: - het inspiratiecentrum: dit centrum innerveert de zenuwen van de inademingsspieren, in het bijzonder het diafragma - het expiratiecentrum: dit centrum innerveert de zenuwen van de uitademingsspieren Het ademcentrum ligt in het centraal zenuwstelsel, in het bijzonder in het verlengde merg ( medulla oblongata )

Question 31

Het kooldioxideconcentratie

Answer 31

Het CO2 gehalte van het slagaderlijke bloed prikkelt direct het ademcentrum via het bloed

Question 32

De chemosensoren

Answer 32

Chemosensoren in de halsslagader en in de aorta geven veranderingen in de 02 concentraite en de PH direct door aan het ademcentrum. De PH waarde is een maat voor de zuurgraad van een vloeistof. Als de PH waarde boven de 7 ligt, spreken we van een basische vloeistof. Ligt de waarde onder de 7, dan is de vloeistof zuur. Ons bloed heeft een PH waarde van 7,4.

Question 33

De rekkingssensoren

Answer 33

- bevind zich in de longen | - die geven informatie over de stand van de longen door aan het ademcentrum

Question 34

De hersenschors

Answer 34

Vanuit de hersenschors vindt willekeurige beinvloeding van de ademhalingsbewegingen plaats

Question 35

Dode ruimte

Answer 35

Dt is dat deel vande luchtwegen, dat niet aan de gaswisseling deelneemt. De lucht die hier heen en weer gaat noemen we pendellucht Voorbeelden dode ruimte: - neusholte - keelholte - bronchien

Question 36

Seconde waarde van tiffeneau

Answer 36

Deze waarde is een maat voor de conditie. Het is de hoeveelheid lucht, die na maximalee inademing, in 1 seconde kan worden uitgeblazen. Het wordt uitgedrukt in het percentage van de vitale capacitiet. - normaal is een waarde van boven de 80%

Question 37

Ademstilstand

Answer 37

Apneu

Question 38

Hyperventilatie

Answer 38

Een toename van de ademfrequentie zonder inspanning leidt tot verlaging van de kooldioxidespanning (pCO2), met als gevolg remming van de prikkel tot ademhalen op het niveau van het verlengde merg

Question 39

Ademhaling en sport

Answer 39

Door de ademtechniek te observeren, kunnen we waarnemen of deze efficient is. De lichaamshouding heeft hier in belangrijke mate invloed op. Hypertonie van de nek/schouderspieren is een veel voorkomend probleem bij een hoge, minder diepe ademhaling.