Dna moczanowa Flashcards
Mechanizm dny moczanowej
Przewlekła choroba zapalna. Powstaje w wyniku wzrostu stęzenia kw moczowego w osoczu (hiperurykemia powyżej 7 mg/dl) Pojawiają sie kryształy, które pochałaniają makrofagii (wydzialnie również przez komórki zapalne Il-1 Il8 i TNF-a) i neutrofile (sciagane przez LTB4). Makrofagi i neutrofile po fagocytozie rozpadają się, uwalniając do stawów enzymy proteolityczne, co wywołuje uszkodzenia i zapalenie. Inne miejsca:nerki, tkanki miekkie itd.
Dne dzielimy na pierwotną (zabrzenia genetyczne enzymów przemiany puryn) i wtórną (dieta, zespół lizy guza nowotworowego itd)
Postacie dny:
ostre napady
okresy międzynapadowe
faza przewlekła dny
Leki używane przy ostrych napadach dny moczanowej
KOLCHICYNA
INDOMETACYNA i inne NLPZ (wyjątek małe dawki kw acetylosalicylowego i TOLMETYNY)
GLIKOKORTYKOSTEROIDY (PREDNIZOLON i METYLOPREDNIZOLON)
KOLCHICYNA (z czego, działanie, dawki)
KOLCHICYNA otrzymana z ziemowita jesiennego, hamuje sytezę i polimeryzacje tubuliny, przez co nie powstają mikrotubule, zachamowuje sie migracja komórek zapalnych i hamuje powstawanie LTB4.
Dawki:
I dzień 1 mg co 6h
II 1 mg co 8h
III 1 mg co 12h
Kolhicyna może uszkadzać szpik kostny, szczególnie przy podawaniu dożylnym,, drażni naczynia, uszkadza tkanki.
Działania niepożądane:
Biegunka z kurczem żołądka
Uszkodzenia szpiku (zwłaszcza przy równoczesnym podawaniu cyklosporyny)
Neuropatie obwodowe i miopatie
Zatrucie: krwista biegunka, krwio- i skąpomocz oraz depresja aktywności OUN
NLPZ w dnie moczanowej (jakie używamy, dlaczego, które nie i dlaczego)
PRawie wszystkie NLPZ są używane (bo hamują powstawanie prozapalnych PG i działają przeciwbólowo i przeciwzapalnie i przeciwgorączkowo)
Nie uzywa się TOLMETYNY - bo nei działa
i kw acetylosalicylowego (małych dawek, bo hamuje usuwanie kwasu moczowego prze nerki)
GLIKOKORTyKOSTEROIDY w dnie moczanowej
PREDNIZOLON I METyLOPREDNIZOLON działają przeciwzapalnie i immunosupresyjne.
Leczenie przewlekłe (rodzaje)
Leki zmniejszające powstawanie kw moczowego
Leki nasilające usuwanie kw moczowego
Leki asilające rozkłąd kw moczowego
Leki hamujące powstawanie kw moczowego
Allopurynol
FEBUKSOSTAT (lepszy od ALLOPURYNOLU)
***nie stosować ich razem z azatiopryną i merkaptopuryną
ALLOPURYNOL (jak działa, co robi, działania niepożądane)
Hamuje dehydrogenazę ksantynową, przez co spada ilosć wytwarzanego kw moczowego, kosztem wzrostu ksantyny i hipoksantyny.
Stosowany często razem z NLPZ i KOLCHICYNĄ.
Działania niepożądane:
-w większości problemy żołądkowo-jelitowe (nudnosci, wymioty, biegunka)
-ciężkie: neuropatie obwodowe, zespół nadwrażliwości (eozynofilia, wzrost przepuszczalnosci naczyń - obrzęki, osutki, skurcz oskrzeli, uszkodzenia nerek i wątroby), czasem tez zespół Stevensa-Johnsona oraz uszkodzenia szpiku
Leki zwiększające wydzielanie kwasu moczowego
BENZBROMAN
PROBENCYD
SULFINPYRAZON (metabolit FENYLBUTAZONU)
-blokują transporter kw moczowego w kanalikach nerkowych
stosujemy z podażą wodorowęglanów sodu i cytrynianupotasu (zapobiega wytrącaniu sie kryształów)
Działania niepożądane:
zaburzenia jelitowo-żołądkowe (głównie PROBENCYD)
zespół nerczycowy (głównie PROBENCYD)
czasem niedokrwistość aplastyczna (PROBENCYD lub SULFINPYRAZON)
Wszystkie leki hamują uwalnianie słabych kwasów.
PROBENCYD zwiększa stężenie penicyliny i ampicyliny w tkankach.
Leki nasilające rozkład kw moczowego
RASBURYKAZA
PEGLOTIKAZA
RASBURYKAZA (czym jest, co robi, działania niepożądane)
Jest rekombinowaną oksydazą moczanową, katalizuje rozkłąd kw moczowego do rozpuszczalnej w moczu i usuwanej z nim alantoiny.
Podawany dożylnie jako srodek zapobiegający i w czasie terapii.
Działania niepożądane:
uczulenie (zmiany skóne, skurcz oskrzeli, hipotonia, wstrząs anafilaktyczny)
czasem hematologiczne (powstawanie methemoglobiny albo hemoliza krwinek)
PEGLOTIKAZA (czym jest co robi, działania niepożądane)
Rekombinowana oksydaza moczanowa połączona z glikolem polietylenowym (pegylacja)
Pegylazja wydłuża czas rozkładu kwasu moczowego do alantoiny.
Wymagany u pacjentów z opornością na RASBURYKAZĘ
