Epicurus Flashcards
Voor wie is de brief van Epicurus bedoeld?
Een tijdgenoot van Epicurus, waarschijnlijk een leerling van de Tuin.
Op welk doel zijn volgens Epicurus al onze handelingen gericht?
Lust, om pijn noch geluk te hebben.
Wat was de Tuin (kèpos)?
Epicurus bezat een grote tuin waar hij met zijn vrienden en leerlingen verbleef. Zijn school ‘de Tuin’ is naar zijn tuin vernoemd.
Wat moeten we wel en niet geloven met betrekking tot de goden?
Wat de massa denkt te weten over goden klopt niet vanwege onjuiste veronderstellingen.
Wel zegt Epicurus dat we moeten geloven dat goden bestaan.
Hij zegt: “neem aan dat de godheid een volmaakt en gelukkig leven is. En dicht hem nooit iets toe dat niet past bij zijn onsterfelijkheid of gelukzaligheid.”
Moeten wij de dood vrezen volgens Epicurus?
Nee, hij zegt:
“gewen je eraan dat de dood niets is dat ons aangaat (levenden noch gestorvenen)”.
Hoe worden verlangens geclassificeerd?
- Lichamelijke lust (vrijheid van pijn)
2. Geestelijke lust (vrijheid van angsten)
Aan welke maatstaf (criterium) moeten we afmeten wat goed is en wat niet?
Elk goed en kwaad is volgens Epicurus gelegen in de waarneming. D.m.v. afweging en beschouwing van voor- en nadelen moeten we tot een oordeel komen. Ons praktisch verstand is hierbij belangrijk.
Hoe moeten wij ons opstellen tegenover noodzaak en toeval?
Men moet niet denken dat toeval een god is. Toeval voegt niks toe aan het gelukkige leven. Het levert slechts de uitgangspunten voor een groot goed of kwaad. Liever dat iets mislukt wat wel doordacht is, dan wat ondoordacht is, maar door toeval toch goed uitpakt.
Toevallig ‘geluk’ dat ons ten dele valt is geen echt geluk, en toevallig ‘ongeluk’ geen echt ongeluk.
Noem enkele kenmerken van de Hellenistische scholen.
Epicurisme, Stoa (Scepticisme)
- nadruk op therapie
- materialisme
- adhesie (instemming, verkleving) aan de leer
- egalitair
- nadruk op individueel geluk (Epicurus, later ook Stoa)
Wie was Epicurus? Noem enkele kenmerken.
- leefde 341-270
- Stichtte de Tuin (kêpos), waarin hij met vrienden samenleefde.
- zijn werken zijn slecht overgeleverd.
- in de oudheid hoofdvertegenwoordiger van atomisme en hedonisme.
Waarom was Epicurus vergeleken met andere scholen in zijn tijd een buitenbeen?
- geen teleologie
- geen voorrang van het intelligibele boven het blind-materiële
- slechts een afgeleide plaats voor de deugd
Van wie is het volgende fragment:
“Leeg is het betoog van een filosoof dat geen enkele menselijke passie heelt. Zoals geneeskunde nutteloos is als het niet de ziekten van het lichaam heelt, zo is filosofie nutteloos als het niet de passie van de ziel uitdrijft.”
Epicurus, via Porphyrius:
- Brief aan Marcella 31
Hoe moeten we leven volgens Epicurus? Noem enkele kenmerken van zijn ethiek.
Uitgangspunt is hedonisme:
- genot: afwezigheid pijn
- deugd, wijsheid slechts van afgeleide waarde
Praktisch te implementeren via calculus en verlangen-management.
Wat zijn de Kenmerken van Epicurus’ Zijnsleer?
- Atomen
- On-deelbaar. Hebben vorm, grootte, gewicht.
- Al het andere is secundair - Lege ruimte
- Primeur bij Epicurus: ruimte als 3 dimensies.
- Daar vallen de atomen doorheen (met afwijkingen). - Samenstellingen
- soms geraken atomen vast.
- ook de ziel is een tijdelijke samenstelling
Noem enkele kenmerken van de Kenleer van Epicurus.
Causale theorie van waarneming:
- derhalve zijn waarnemingen altijd waar.
Vier criteria:
- zintuiglijke waarneming
- ‘beeldvormende activiteit van het verstand’
- prolêpsis (natuurlijk algemeen begrip) –> preconceptie = beeldvorming van de belangrijkste eigenschappen van iets door het herhaaldelijk ongestoord waarnemen ervan
- pathê (genot & pijn/verdriet)
