Kafli 17, 18 og greinar.

Question 1

Hver eru viðmiðin 3 þegar kemur að geðröskunum?

Answer 1

1. Sársauki (distress), 2. Truflun á virkni (dysfunction) ,
2. Frávik (deciance)

*D-in 3.

Question 2

Hvaða geðröskun er algengust og hversu mörg % hafa hana á hverjum tíma? (í evrópu)

Answer 2

Kvíðaröskun lang algengust, um 14% fólks hefur hana.

Question 3

7 tegundir kvíðaraskana?

Answer 3

1. Einföld fælni, 2.Félagsfælin,
2. Ofsakvíði, 4.Víðáttufælni,
3. Almenn kvíðaröskun, 6.Áráttu/þráhyggjuröskun
4. Áfallastreituröskun

Question 4

Munurinn á þráhyggju og áráttu?

Answer 4

Þráhyggja = óþægilegar hugsanir, hugsýnir eða hvatir.

Árátta = Eitthvað sem fólk gerir til að eyða í burtu þráhygjunni. (t.d. slökkva ljósin 3x)

Question 5

4 einkenni PTSD - Áfallastreituröskun?

Answer 5

1. Upplifa kvíða,streitu og vanlíðan sem voru ekki til staðar fyrir atburðinn.
2. Upplifa áfallið aftur og aftur.
3. Verður dofinn og forðast áreiti sem gætu minnt á áfallið.
4. Upplifa sektarkennd gagnvart áfallinu.

Question 6

Hver er munurinn á þunglyndi og óyndi?

Answer 6

Þunglyndi = Alverleg geðlægð sem stendur yfir minnst í hálfan mánuð.

Óyndi = Færri og vægari einkenni en þunglyndi, geðlægð allavega helming tímanns yfir 2 ára tímabil.

Question 7

Hvort er kvíði, þunglyndi og bipolar algengara hjá KK eða KVK?

Answer 7

Þunglyndi og kvíði = algengara hjá KVK.

Bipolar = Jafn algengt.

Question 8

Hver er munurinn á bipolar 1 og 2?

Og hvort er algengara?

Answer 8

Bipolar 1 = Allavega 1x manía eða bæði manía og þunglyndi.

Bipolar 2 = Allavega 1x hypomanía (vægari en manía) og 1x þunglyndi.

*Bipolar 2 er algengara.

Question 9

Hverskonnar villu er um að ræða hjá einstakling sem viðheldur lágu sjálfsmati og eigin viðhorfi um að vera verri en aðrir?

Answer 9

Eignunarvilla.

Question 10

Seyting á hvaða þremur taugaboðefnum minnkar í þunglyndi?

Answer 10

Norepinephrín, dópamín og serótónín.

Question 11

Á hvaða heilasvæði er aukin virkni í þunglyndi?

Answer 11

Möndlu (amygdala).

Question 12

Á hvaða 5 þáttum byggðist Psychoanalysis stefna Fraud?

Answer 12

1. Frjáls hugrenningartengsl (geta talað á opinskáan hátt)
2. Túlkun drauma.
3. Mótstaða.
4. Yfirfæra vanlíðan yfir á meðferðaraðila.
5. Túlka langanir og þrár.

Question 13

Hverjir eru 3 megin þættir í persónumiðuðu meðferð Carl Rogers við geðröskunum?

Answer 13

1. Skylirðislaust jákvætt viðmót.
2. Samkennd. 3. Heiðarleiki.

(Meðferðarsamband er lykilatriði í þessari stefnu, að manneskjan verði að treysta meðferðaraðila til að meðferðin egi að skila árangri.)

Question 14

Hverjir eru upphafsmenn hugrænnar atferlismeðferðar?

Answer 14

Albert Ellis og Aaron Beck þróuðu hugræna meðferð uppúr 1960 og er hún forveri HAM.

(hugrænmeðferð + atferlidmeðferð = HAM)

Question 15

Hvað eru sókratískar spurningar?

Answer 15

Spurningar sem fá einstaklingin til að velta fyrir sér hlutunum á annan hátt og horfa á aðstæðurnar frá nýju sjónarhorni.

Question 16

Í hverju felst berskjöldun?

Answer 16

Hún felst í að setja manneskjuna í aðstæður sem hún forðast eða hræðist. Berskjalda hana fyrir þeim og síðan kenna henni að takast á við þær og að það verði allt í lagi.
(t.d. að fara út á meðal fólks, í flug og fl.)

Question 17

Á hverju byggir atferlismeðferð? (2)

Answer 17

Byggð á klassískri og virkri skilyrðingu.

Question 18

Hvað er…

Berskjöldun með svarhömlun, kerfisbundin ónæming og færniþjálfun?

Answer 18

Berskjöldun með svarhömlun: manneskjan sett í aðstæður sem hún óttast og svarinu hennar breytt.

Kerfisbundin ónæming: byrjað á neðsta skefinu og unnið sig í átt að því sem manneskjan óttast. t.d byrja á því að tala um hunda ef manneskjan er hrædd við hunda.

Færniþjálfun: kenna færni eins og t.d. félagsfærni.

Question 19

Hvaða meðferðir henta best fyrir..

Vægu til miðlungs þunglyndi, Miðlungs til alvarlegu þunglyndi og kvíða?

Answer 19

Væg til miðlungs: Sjálfshjálp + hóp eða einstaklings HAM.
Miðl. til alvarlegt: SSRI lyf, einstaklings HAM.
Kvíði: HAM + SSRI lyf.

Question 20

Hvaða virkni hafa geðrofslyf og hvernig virka þau á heilann?

Answer 20

• Þau draga úr ranghugmyndum, óeirð og ofskynjun (geðrofseinkennum).
• Þau loka eða draga úr næmni dópamín-viðtaka í heila.

*(Þau bæta EKKI úr félagsfælni, hugsanatruflunum, einbeitingarskorti eða flattness)

Question 21

Hvernig virka kvíðastillandi lyf og hvað þarf að hafa í huga í meðferð með kvíðalyfjum?

Answer 21

• Þau virka á sjálfvirka taugakerfið.

- Lyfin eru mjög ávanabindandi, ætti bara að nota í skemmri tíma og vinna með vandan í meðferð á sama tíma.

Question 22

Hvaða virkni hafa geðdeifðarlyf og hvernig virka þau á heilann?

Answer 22

• Notuð í þunglyndi og kvíðaröskunum.

- Þau auka magn noradrenalíns og/eða seretóníns í heila.

Question 23

Hvaða tegund geðlyfja er mest notuð í dag og hvaða virkni hafa þau?

Answer 23

SSRI-lyf - Hafa engöngu áhrif á magn seratóníns í heila.

Question 24

Hvernig virka… MAO-Hemlar, Þríhyrningalyf (TCA)

og Seratonin-hemlar (SSRI) ?

Answer 24

MAO: Hamlar eða blokkar ensím sem hafa áhrif á noradrenalín og/eða serotónín.

TCA: Kemur í veg fyrir endurupptöku noradrenalín og/eða serotóníns.

SSRI: Svipuð virkni og TCA nema virka engöngu á magn serotóníns.

Question 25

Útá hvað gengur… tvíhyggja, hughyggja og einhyggja?

Answer 25

Tvíhyggja: Hugurinn er af öðru tagi en efnisheimurinn en líkaminn er hluti af efnisheiminu.

Hughyggja: Ekkert er til nema það sé skynjað, allt er því huglægt og ekkert efnislegt.

Einhyggja: öll fyrirbæri eru samstofna og á sama grunni.

Question 26

Hvað er líkömnunar röskun?

Answer 26

Röskun þar sem eitt eða fleiri líkamleg einkenni eru til staðar sem ekki finnst skíring á og einkennin má rekja til sálrænna einkenna.

Question 27

Helstu líkamlegu einkenni þunglyndis (6) og kvíða (7)?

Answer 27

Þunglyndi: orkuleysi, þreyta, breyting á matarlyst, breyting á svefni, hægari líkamsstarfsemi og verkir.

Kvíði: vöðvaspenna, skjálfti, geta ekki slakað á, þreyta, brjóstsviði, ógleði, magaverkir og fl.

Question 28

Skilgreining á heilsukvíða..

Answer 28

Viðkomandi gagntekin af þeirri hugmynd að hann sé haldinn alvarlegum sjúkdómi sökum mistúlkunar á líkamlegum óþægindum eða breytingum.