8. Вмрежување Flashcards
(147 cards)
1
Q
Што се компјутерски мрежи?
A
Дигитални телекомуникациски мрежи кои овозможуваат разнородни јазли меѓусебно да се поврзат со цел да споделуваат информации и ресурси
* Комплексна и променлива технологија
* Различни начини на физичко поврзување и повеќенаменски софтвер
2
Q
Компјутерите може да бидат поврзани преку
A
жица, оптички кабел или безжично (радио или електромагнетни бранови), сателити.
3
Q
Кои мрежни уреди за поврзување се користат?
A
Преклопник (swich), насочувач (router)….
4
Q
Како се постигнува брзо и ефикасно споделување на податоци?
A
(локално или глобално)
5
Q
Преку мрежите, се обезбедува пристап до
A
заеднички периферни уреди, како печатачи, скенери, IoT уреди, и други
6
Q
Предности на мрежите
A
- Овозможуваат размена на информации и споделување на податоци на група
корисници - Овозможуваат едноставна и ефикасна комуникација меѓу корисниците, на пример електронската пошта (e-mail)
- Заедничките уреди можат да ги
намалат трошоците
7
Q
Класификацијата на мрежите може да
биде направена врз основа на:
A
Медиумот за пренос на податоци
Географска распространетост
Управувачкиот метод
Топологијата, начинот на поврзување
Според начинот на пристап
8
Q
Поделба според медиум за пренос
Две основни категории:
A
Насочени медиуми (водени англ. Guided)
— жици, кабли, оптички влакна
Ненасочени медиуми (неводени англ.
Unguided) ― безжичен (wireless) пренос,
како на пример, радио, микробранови,
инфрацрвени бранови
9
Q
Типови на насочени медиуми:
A
Преплетен пар (Twisted-Pair) бакарни жици:
*Незаштитени преплетени парови (Unshielded Twisted-Pair -
UTP) кабли
* Заштитени преплетени парови (Shielded Twisted-Pair - STP)
кабли
Коаксијални кабли
Оптички кабли
10
Q
Ширината на пропусен опсег е?
A
Капацитетот на комуникацискиот медиум за пренос на податоци
11
Q
Во што се мери ширина на пропусен опсег и што определува?
A
Се мери во херци Hz
Го определува опсегот на фреквенции на сигнали кои можат
да се пренесат низ медиумот без изобличување
12
Q
Во што се изразува податочниот капацитет на медиумот и како зависи од пропусниот опсег?
A
Се изразува во битови во секунда (b/s)
Зависи пропорционално од пропусниот опсег
13
Q
најголем податочен
капацитет
A
(1Tb/s) Оптичките канали
14
Q
најмал податочен
капацитет
A
Старите телефонски жици и(Dial-up 56Kb/s)
15
Q
Преплетен пар жици
A
Се пренесува електричен сигнал
Преплетувањето на жиците од еден пар го намалува влијанието
на надворешниот шум (во вид на електромагнетно поле) врз
сигналот
Се намалуваат можностите за грешка во податоците
16
Q
Незаштитен преплетен пар жици (UTP)
A
Metal Пластична
обвивка
Преплетени
парови (5 пара)
Изолатор Мetal
17
Q
Заштитен преплетен пар кабли (STP)
A
STP каблите се слични со UTP. Разликата е во тоа
што тие имаат метална обвивка
Дополнително придонесува за намалување на влијанието на
надворешен шум
18
Q
Категории на UTP каблите
A
Во зависност од дебелината на бакарните
жици и од бројот на преплети, UTP каблите се
поделени во различни категории
19
Q
Категории на UTP каблите
A
Каблите со повеќе преплети се поквалитетни,
поскапи, но имаат поголем податочен
капацитет
20
Q
Категории на UTP каблите
A
Категорија 1 – најмал квалитет
Категорија 2
Категорија 3 - брзини до 10 Mbps (стандардни за
телефонска мрежа)
Категорија 4
Категорија 5 (и 5e) – за брзини до 100 Mbps
(стандард за мрежи за податочна комуникација со високи брзини)
Категорија 6 (и 6а) ― Повеќе преплети од категорија
5, со брзини до 1 Gbps
Категорија 7 - 1 Gbps
21
Q
Коаксијални кабли
A
Пренесуваат сигнали со повисока фреквенција (100KHz –
500MHz) од UTP каблите
Имаат поголем податочен капацитет
Надворешната метална обвивка служи како заштита од шум и
како втор проводник кој го затвора електричното коло
Се користат за пренос на податоци (TV, Internet, глас) кај кабелските
оператори
22
Q
Оптички кабли
A
Светлината патува со брзина од 3*108m/s во вакуум
најголемата позната брзина во универзумот
23
Q
Оптички кабли
A
Светлината има различна брзина на движење во зависност од
оптичката густина на медиумот
Најголема оптичка густина има дијамантот
24
Q
Оптички кабли
A
При премин на светлосните во средини со различна оптичка
средина, тие се прекршуваат во зависност од аголот помеѓу
влезниот зрак и површината (рефракција на светлина)
25
Оптички кабли
Доколку светлината падне под агол поголем од даден критичен
агол, при премин од погуста во поретка оптичка средина
настанува целосна внатрешна рефлексија
Површината помеѓу двете средини се однесува како идеално огледало
26
Оптички кабли
Тенко флексибилно стаклено влакно со дебелина од
8-125 μm
1 Јадро (core)
2Обложување (cladding)
3 Заштита (jacket)
*Јадрото и обложувањето се изработени од стакло
(или пластика) со различни индекси на прекршување
Имаат огромен податочен капацитет (1 Tb/s)
27
Поради целосната внатрешна рефлексија,
светлосните зраци се „заробени“ во оптичкото влакно
и ја следат неговата линија на протегање
28
Предности на
оптичките кабли
Отпорни на шум
Помало слабеење на сигналот - сигналот може да патува
големи растојанија без дегенерација (прекуокеански врски)
Висок пропусен опсег – ограниченоста доаѓа од примачот и
испраќачот, а не од кабелот
29
недостатоци на
оптичките кабли
Висока цена
Изведбата треба да биде совршена за да нема загуби при
пренос на сигналот
Лесно се уништуваат
30
Типови мрежи според
географскиот опсег
Лична мрежа (PAN)
Локална (LAN)
Кампус мрежа (CAN)
Кампус мрежа (WAN)
Глобална мрежа (WAN)
Градска мрежа (MAN)
31
Лична мрежа (Personal Area Network - PAN) е
компјутерска мрежа која се користи за комуникација
меѓу компјутер и различни информациони
технолошки уреди кои се во близина на една
личност.
32
Дометот на
PAN се протега до
10 метри.
33
Пример Лична мрежа (PAN):
персонални компјутери, паметни часовници,
паметни мобилни, принтери, факс машини,
телефони, скенери
34
PAN вклучува и жични и безжични уреди.
vistibna
35
Жичаната PAN обично е изградена со
USB и Firewire
36
Технологиите како што се Bluetooth и инфрацрвени зраци се
типични за
безжичната PAN
37
Локална мрежа - LAN
Поврзување на 2-50 компјутери во куќа, во
лабораторија, канцеларија, кат на зграда ...
38
LAN -
Local Area Network
39
Примери за LAN
Ethernet, жичен LAN
Wi-Fi, безжичен LAN
40
Кампус мрежа (Campus Network –
CAN) или корпоративната мрежа е
компјутерска мрежа составена со
меѓусебно
поврзување на локалните мрежи (LAN-ови) во
ограничена географска област.
41
______________________ се секогаш во сопственост на ______________________
Мрежната опрема (преклопници, насочувачи) и
преносните медиуми (оптичко влакно, телефонски
кабел, итн)
(на кампус
закупецот / сопственикот: претпријатие, универзитет,
влада итн).
42
Во случај на универзитетски кампус, мрежата
поврзува различни кампус згради вклучувајќи:
академски оддели, универзитетски библиотеки,
студентски сали за престој
43
Градска компјутерска мрежа
(Metropolitan Area Network - MAN)
голема компјутерска мрежа која
опфаќа цел град или некој голем комплекс.
44
MAN обично поврзува
голем број на локални
компјутерски мрежи, користејќи „backbone“
технологија со висок капацитет, како фибер-оптички
врски, и обезбедува врски кои ги користат
глобалната мрежа (WAN) и интернетот
45
MAN е оптимизирана за
поголема географска област
од локалните мрежи, почнувајќи од неколку блока со
згради па до цели градови.
46
Добивањето на умерена, до висока податочна рата,
кај MAN обично зависи од
комуникациските канали
кои се користат.
47
Мрежата за пошироки области – глобална мрежа
(Wide Area Network - WAN) е
компјутерска мрежа што
покрива голема површина (на пр. било која мрежа
чии комуникациски врски поминуваат градски,
регионални или национални граници).
48
WAN мрежите се употребуваат за да поврзат
локални (LAN) мрежи и други типови на мрежи
меѓусебе, така што корисниците и компјутерите што
се наоѓаат на една локација може да комуницираат
со корисници и компјутери од други локации.
49
WAN мрежите можат да бидат направени за една
одредена организација и истите да бидат приватни.
visti na
50
’Рбетна мрежа (network backbone) е дел од
компјутерска мрежна инфраструктура која
поврзува делови на различни мрежи
51
’Рбетната мрежа може да поврзе различни
мрежи во
иста зграда, во различни згради од
кампус околина, или во поширока област
52
Капацитетот на ’рбетната мрежа е
поголем
од мрежите кои таа ги поврзува.
53
Интернет е
глобален систем на меѓусебно поврзани
компјутерски мрежи од целиот свет кои пренесуваат
податоци во форма на пакети со користење на
стандардното множество на протоколи означени како
TCP/IP.
54
Корените на интернетот се во
ARPANET, американсa
одбранбена мрежа создадена во 1969 година.
55
Првата TCP/IP мрежа е направена на
1 јануари 1983
56
Во тоа време интернетот можеле да го користат само
универзитетите, војската и некои други државни организации во
САД
57
Интернет
Комерцијална употреба дури во
90-десетите
години.
58
Денес Интернетот го користат повеќе од
4.5
милијарди луѓе.
59
World Wide
Web HTTP протоколот
и HTML кодот.
Во август 1991 година, CERN (европска организација за
нуклеарни проучувања) го претстави проектот World Wide
Web, а две години потоа се претставени и HTTP протоколот
и HTML кодот.
60
Кој бил првиот графички
пребарувачи кога бил создаден?
Во 1993 година беше создаден и Mosaic web browser 1.0.
61
TCP/IP
Интернетот е изграден врз основа TCP/IP
фамилијата на комуникациски протоколи
Податоците се испраќаат во форма на пакети
Обезбедуваат комуникација крај-крај помеѓу било
кои два компјутери на Интернет и специфицираат
како податоците да се поделат во пакети,
адресираат, пренесат и примат
Организирани во т.н. стек хиерархија
Слоевите на стекот ги сочинуваат слободни и
отворени стандарди (Една од причините поради која се толку успешни.)
62
TCP/IP стекот е составен од
слоеви
Секој слој е составен од протоколи
63
Слоеви на TCP/IP
Податочен (Link)
Интернет (Internet)
Транспортен
Апликациски
64
Податочен (Link) (prv sloj na tcp ip)
Овозможува комуникација помеѓу два уреди поврзани преку локална врска (комуникација помеѓу уреди кои припаѓаат на иста локална мрежа)
Претставници на протоколите: Етернет (802.3), WiFi (802.11),
Bluetooth (802.15) ...
65
Интернет (Internet) (vtor sloj na tcp ip)
Овозможува комуникација помеѓу било кои два уреди на
Интернет (комуникација помеѓу уреди кои припаѓаат на
различни мрежи), без разлика со каков тип на технологија се
поврзани
Претставници на протоколите: IPv4, IPv6
66
Транспортен (tret sloj na tcp ip)
Обезбедува надежна комуникација помеѓу два хоста
Обезбедува испраќање на пакети од различни апликации
користејќи ист комуникациски канал (иста IP адреса)
Претставници на протоколите: UDP, TCP
67
Апликациски (chetvrt sloj na tcp ip)
Составен е од апликации кои ја користат мрежата за меѓусебна комуникација
Претставници на протоколите: HTTP (за сурфање), SMTP
(праќање меил), FTP (размена на датотеки)
68
TCP/IP
Кога една апликација испраќа податоци на друга
апликација:
Протокол од апликацискиот слој му додава заглавие на податокот и му го праќа на транспортниот слој
Транспортниот протокол додава заглавие на примениот пакет од апликацискиот слој и го праќа на мрежниот слој
Мрежниот протокол додава заглавие на податоците примени од транспортниот слој и ги предава на податочниот слој
Податочниот слој додава заглавие и опашка на примените податоци и ги испраќа низ медиумот во форма на сигнал
69
Податоците од заглавијата му се потребни на секој од
протоколите за да знае како да го обработи пакетот
Насочување на пакетот
Проверка за грешки
70
Кога една компјутер прима податоци преку врска од друг
компјутер
Податочниот протокол ги отстранува заглавието и опашката на примените податоци од врската (кои ги додал податочниот протокол на испраќачот) и така добиените податоци му ги предава на Интернет слојот
Протоколот од Интернет слојот го отстранува заглавието на добиениот податок од податочниот слој (кој го додал Интернет слојот на испраќачот) и така добиените податоци му ги предава на транспортниот слој
Транспортниот протокол го отстранува заглавието на примениот пакет од Интеренет слојот (кој го додал транспортниот протокол на испраќачот) и го праќа на апликацискиот слој
Апликацискиот протокол го отстранува заглавието на пакетот примен од транспортниот слој (кој го додал апликацискиот протокол на испраќчот), а потоа апликацијата го искористува податокот
71
Со помош на TCP/IP протоколите,
апликациите
комуницираат директно, без да ја знаат комплексноста на
протоколите за воспоставување на комуникација од долните
слоеви, независно од технологијата на поврзување
72
Етернет
Претставник на податочниот слој
Најприсутна жичена LAN технологија
73
Етернет е создаден кога и од кој?
од страна на Боб Меткалф во
Xerox PARC во 1975 година
74
Најчестата форма на Етернет кабел е
100BASE-T
(100 мегабит)
Се користи RJ-45 конектор
100 метри максимална должина на жица – за локална
употреба
75
Каблите кај етернет се составени од
сноп од 4 преплетени пара
жици
Најчесто се жолти, сини или сиви
76
Етернет кабел приклучен на:
преклопник (switch)
Wi-Fi насочувач (router)
RJ45 приклучок
77
Мрежен адаптер
Контролерот за мрежниот интерфејс е
хардверска компонента која го поврзува
компјутерот со компјутерската мрежа.
Контролерот уште се нарекува и мрежен
адаптер (мрежна картичка) или LAN адаптер.
Ниската цена и сеприсутноста на Етернет
стандардот е причина што повеќето од
поновите компјутери имаат мрежен
интерфејс кој е вграден на матичната плоча
78
Етернет
Станиците се адресираат со помош на
MAC адреси
(Media Access Control)
Составени од 48 бита кои уникатно ја идентификуваат
мрежната картичка на уредите
MAC адресата на еден уред не може да се промени
Се прикажува во хексадецимален формат
Пример: 00:1B:44:11:3A:B7
`
79
Пораките се делат во податочни единици наречени
рамки.
Максималната големина на една рамка е околу 1500 B
80
На пакетите кои доаѓаат од Интернет слојот, пред да
бидат испратени, Етернет им додава
заглавие и
опашка
81
Заглавието се состои (меѓу другите) од:
Низа од битови која означува почеток на рамка (за да може приемникот да знае дека тоа што следува е рамка)
MAC адресата на одредишната станица (која треба да ја прими пораката)
MAC адресата на изворната станицата (која ја праќа пораката)
82
Опашка
Поле со код за детекција на грешка
Го користи одредишната станица за да детектира дали настанала грешка при преносот.
Се пресметува врз основа на содржината на целата рамка.
Ако настане промена макар во еден бит (поради грешка), одредишната станица може да ја детектира
83
Типови на етернет
- Класичен- со користење на HUB (не се користи)
- Преклопувачки Етернет (switched Ethernet)
84
Преклопувачки Етернет (switched Ethernet)
Компјутерите се поврзани на преклопник (switch)
Составен е од порти на кои се приклучуваат компјутерите преку RJ45 конектор
Преклопникот ја учи локацијата на компјутерите врз основа на примените пораки (ја гледа изворната адреса на рамката и бројот на порта на кој ја примил).
Прави табела на MAC адреси која го содржи бројот на порта на која е приклучен секој од компјутерите (MAC адреса).
Кога ќе дојде рамка на одредена порта, преклопникот ја гледа одредишната MAC адреса, и според табелата, ја испраќа рамката на точната порта. Доколку нема информација за бараната адреса, преклопникот ја испраќа рамката на сите порти.
85
Преклопувачки Етернет (switched Ethernet) 2
Табелите се освежуваат на одредено време и затоа
податоците за компјутерите кои подолго време не
комуницирале се пребришуваат
За да се додаде нов компјутер, само се приклучува на
слободна порта, а потоа преклопникот ја учи неговата
адреса
Ако два компјутери испратат рамка до ист компјутер
истовремено, преклопникот ги меморира и двете рамки
и ги праќа една по една без да настане колизија (како кај
класичниот Етернет)
Се елиминира можноста за колизија
Секоја порта е посебен колизиски домен
Двонасочна истовремена комуникација
86
Wi-Fi (802.11) е
стандард за безжични LAN мрежи
Слична стратегија на Етернет (поедноставување)
Користи MAC адреси, но има различна структура на рамка од Етернет
Секој компјутер има радио
сигналите се електромагнентни бранови со фреквенции од околу 2.5 GHz
Најчесто се користи пристапна точка (access point) која
овозможува коенткивност помеѓу сите станици
„Воздухот“ е заеднички преносен медиум
Еден компјутер праќа во еден момент
Сите слушаат
Се постигнуваат брзини од 54 Mpbs на растојанија од околу 100 m
87
Резиме на Етернет дизајнот
Делење - има само едeн преносен медиум, кој сите го користат
(евтино)
Дистрибуиран и колаборативен – не постои централна
контрола, секој компјутер го почитува колаборативниот
протокол (протоколот на „добра волја“)
Небезбеден - не е тешко да се добијат пакетите кои се
наменети за друг компјутер
Перформансите опаѓаат, но сепак Етернетот е функционален
при зголемување на бројот на компјутери кои го користат
заедничкиот медиум
Неверојатно успешна дизајн стратегија – се добиваат големи
перформанси со минимални хардверски компоненти
Wi-Fi е многу слична
88
IP (Internet Protocol)
IP (Internet Protocol) е најзастапен протокол кој
овозможува поврзување помеѓу било кои две
станици на Internet
IPv4
IPv6 – се воведува поради недостаток на IPv4 адреси
89
Пораките во IP протоколот се нарекуваат
пакети
90
Пред да ги испрати на податочното ниво (на пример,
на Етернет протоколот), IP протоколот на станицата
која испраќа
, им прилепува заглавие на пораките кои
доаѓаат од транспортниот слој
91
IP протоколот на одредишната станица го отстранува
IP заглавието на пакетот добиен од податочното
ниво, а потоа
го испраќа на транспортното ниво
92
IP заглавието е составено од (меѓу другите)
Одредишна и изворна IP адреса
TTL (Time to Live) - број на насочувачи кои може да ги помине пред
да биде отфрлен (со цел да се оневозможат бесконечни јамки)
Код за детекција на грешка на податоците во заглавието
93
IP адресата е широка
4 бајти (32 бита)
Бајтите се прикажуваат декадно, напишани помеѓу
точки (вредност од 0 до 255)
94
IPv4 IPv6
IPv4 подржува 232 (околу 4,3 милијарди) адреси, кои не се доволни
согласно нараснатите потреби
IPv6 подржува 2128 адреси, односно, околу 3,4×1038
95
primerza ip adress
Пример: 194.149.137.141 (IP адреса од мрежата на
ФИНКИ).
96
IP адресата е составена од
адреса на мрежа дефинирана со првите битови
адреса на домаќин (host) дефинирана со сите останати
битови
Големината на секој од овие делови е дефинирана со т.н.
мрежна маска која се конфигурира на самиот компјутер
97
Компјутерите кои припаѓаат на иста локална мрежа
имаат
иста адреса на мрежа, но различна адреса на
домаќин
98
Размена на пакети преку Интернет
Компјутерите се поврзуваат на Интернет преку
мрежен насочувач
(router)
99
Размена на пакети преку Интернет
Мрежниот насочувач претставува
„мрежен компјутер“ и содржи
порти (мрежни интерфејси) преку кои се поврзува со други мрежни
насочувачи кои се дел од Интернет
100
Размена на пакети преку Интернет
Секоја порта на насочувачот има
своја IP адреса која припаѓа на
различна мрежа
101
Размена на пакети преку Интернет
За мрежниот насочувач се вели дека е
излез на компјутерот кон
целиот Интернет.
102
Размена на пакети преку Интернет
Компјутерот може да биде поврзан
директно до насочувачот или
до преклопник кој е поврзан со насочувачот (најчест случај)
103
Вообичаено IP адресите на мрежните насочувачи
завршуваат со
.1.
104
IP адресите на компјутерите и нивните мрежни
насочувачи имаат иста
адреса на мрежа (левите бајти
им се исти)
105
Насочувачите ги насочуваат пакетите
од една мрежа на
друга
106
Секој мрежен насочувач знае да го проследи пакетот
само до
следниот насочувач (скок, hop), но не ја знае
целата рута (патека) на пакетот до крајната
дестинација
107
Компјутерот кој ја испраќа пораката не знае како да го
насочи пакетот до дестинацијата, па затоа задачата
ја делегира на
мрежните насочувачи
108
Како компјутерот знае која е IP адресата на портата
на насочувачот?
Кај секој компјутер, покрај IP адреса се дефинира и IP адреса на
предефиниран излез (default gateway) кој претставува IP на портата
на насочувачот со кој е поврзан
109
Како насочувачите знаат каде да го пренасочат
пакетот?
Насочувачите содржат табели со информации како да се стигне до
различни мрежи
Насочувачите разменуваат информации со соседните насочувачи
за мрежите кои ги познаваат со помош на посебни насочувачки
протоколи.
Од разменетите информации (број на насочувачи до даден патека,
капацитет на врска на патека, време на пропагација), насочувачите
ги градат табелите
110
Секој насочувач го анализира IP заглавието на
пристигнатиот пакет и доколку не може да најде
соодветна патека, пакетот го отфрла
Ако полето за детекција на грешка индицира грешно
примен бит, пакетот се отфрла
Секој насочувач ја намалува вредноста на животниот
век TTL (Time To Live ) на пакетот од заглавието за 1.
Ако TTL достигне вредност 0, насочувачот го отфрла
пакетот
Ако до насочувачот пристигнат повеќе пакети отколку
што може да обработи, почнува да ги отфрла
111
Мрежните насочувачи претставуваат дистрибуирани
колаборативни системи
Насочувачите во јадрото на Интернет
Имаат врски до повеќе различни насочувачи
Врските се со огромен податочен капацитет (етернет, оптика...)
Секогаш постојат повеќе различни патеки до дадена дестинација
Насочувачите ја избираат онаа патека која има најдобра метрика
(најкратка, најмало доцнење и сл.)
Ако некоја врска на дадена патека падне (се прекине),
насочувачите ја проследуваат таа информација до останатите, и
пакетите се пренасочуваат по други патеки (иако подолги)
112
Кога корисниците сакат да пристапат до одреден сервер
користат
доменски имиња наместо IP адреси
113
Имињата на домените во суштина претставуваат
алтернативни
имиња за IP адресите
www.google.com (синоним за 74.125.224.72)
www.finki.ukim.mk (синоним за 194.149.137.141)
114
Кога се користи име на домен, всушност се бара
IP
адреса за да се пратат сите пакети
115
Системот на доменски имиња DNS (Domain Name
System) го пресликува (мапира)
името на доменот во IP
адреса
116
Што се прави всушност кога се користи домен?
се бара IP адреса за да се пратат сите пакети
117
Кои се основните мрежни параметри кои треба да се
постават за да може да се поврземе на Интернет?
IP адреса на мрежната картичка на нашиот компјутер (паметен
телефон)
Мрежна маска (определува колкав дел од IP адресата се
однесува на мрежата, а колкав на домаќинот)
IP адреса на предефинираниот излез (IP на портата на
насочувачот)
IP адреса на DNS серверот (овозможува преведување на
имињата во IP адреси)
118
Како се доделуваат мрежните параметри кои треба да се постават за да може да се поврземе на Интернет?
Рачно
Автоматски преку DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) сервер
Кога се поврзувате на мрежа, адресата ви е доделена автоматски од самиот насочувач кој го има имплементирано DHCP сервисот
119
Кои се претставници на транспортниот слој?
TCP, заедно со UDP се претставници на транспортниот слој
120
Кој е еден од главните протоколи на TCP/IP моделот на протоколи покрај IP?
Покрај IP, TCP претставува еден од главните
протоколи на TCP/IP моделот на протоколи
121
Со IP се овозможува само врска помеѓу два домаќина
било каде низ светот, но
нема гаранција дека испратените пакети ќе стигнат до
дестинацијата
не може да се разликува за која од многуте апликации се
наменети пакетите на одредишната станица
Не постои можност за усогласување на брзини на пренос
помеѓу испраќачот и приемникот
122
Што е TCP, за што се користи и што се случува по завршувањето на комуникацијата?
TCP (Transmission Control Protocol) е конекциски ориентиран протокол
За да се оствари комуникација помеѓу две станици, најпрво се
отвора конекција
По завршување на комуникацијата, конекцијата се затвора
(слично како зборување на телефон)
Потребно е извесно време за да се воспостави конекција
123
TCP ги воведува следните функционалности
Надежен пренос – ако некој пакет не стигне до одредиштето
(поради грешка или отфрлање од страна на некој мрежен уред),
TCP организира негово препраќање. ТCP го запазува
редоследот на примање на податоци
Контрола на брзина на проток
Ако приемникот не може да прими поголема количина на податоци,
испраќачот ја намалува брзината на испраќање
Ако приемникот може да прими поголема количина на податоци,
испраќачот ја зголемува брзината на испраќање
Контрола на закрчување (congestion) на сообраќајот
на некој сегмент од врската
Ако се детектира губење на пакети поради закрчување, се
намалува брзината на пренос
Мултиплексирање
Повеќе апликации можат да разменуваат пораки преку ист канал
Еден домаќин не би знаел каде да го испрати примениот IP пакет
Пакетот од меил и од веб страница имаат иста IP адреса, но ги користи
различна апликација
124
Заглавието на TCP (меѓу другото) содржи
изворна порта и одредишна порта
Секвентен број на сегмент
Број на потврден сегмент
Код за проверка на грешка
...
125
TCP воведува адреси кои се познати како
порти
126
TCP е надежен протокол бидејќи
за секој испратен
сегмент до одредишната станица изворишната станица
мора да добие потврда
127
Кога се користи тцп?
Се користи кога не може да се толерира грешка при
пренос, односно кога е потребен надежен пренос
Електронска пошта, веб страници, датотеки...
128
Постојат добро познати порти за одредени апликациски
протоколи
HTTP – порта 80
Телнет – порта 20
SMTP - порта 25
FTP - порта 21 и 22
129
TCP е алчен протокол:
тежнее максимално да го
искористи расположливиот капацитет на врската и кога
ќе го достигне, го намалува протокот
130
Два главни типа на мрежи во однос на
начинот на управување
Точка-до-точка (Peer-to-peer)
Клиент/Сервер (Client/Server) – познати и
како сервер ориентирани
131
Peer-to-Peer вмрежување
Точки (Peers) без централизиран контрола на
делените ресурси
Можат да делат ресурси со било кој друг компјутер
од мрежата
Нема компјутер со повисоко право на пристап
Нема компјутер со одговорност да даде или сподели
ресурси
Napster, Kazaa, Gnutella, BitTorrent
132
Предности на Peer-to-peer
вмрежувањето
Едноставно за инсталација и конфигурирање
Нема доделен сервер
Корисниците ги контролираат своите заеднички
ресурси
Евтини да се купат и едноставно се користат
Без дополнителни уреди или софтвер
Нема доделени администратори
Работи најдобро до 10 или помалку корисници
133
Недостатоци на Peer-to-Peer
вмрежувањето
Безбедноста се воспоставува на еден единствен
ресурс во даден момент
Секоја машина е посебен ресурс (инсталација, back
up)
Машините кои делат ресурси можат да имаат
намалени перформанси
Нема централизирана организациска шема за
лоцирање или контрола на пристап на податоци
Вообичаено не функционира добро за повеќе од 10
корисници
134
Сервер базирани мрежи
Серверот одговара на клиентските
барања
Овозможува централизирана контрола
на ресурсите
Серверите бараат побрзи процесори,
повеќе меморија, поголем диск простор
Може да бидат доделени, одговараат
само на барањата на конкретни клиенти
Едноставни за ширење (зголемување,
скалирање)
Можат да се справат со илјадници
корисници
135
Предности на сервер-базираните
мрежи
Се поедноставува мрежната администрација
Централизирани кориснички сметки,
безбедност и контрола на пристап
Моќна опрема
Поефикасен пристап на мрежните ресурси
Најдобар избор за мрежи со 10 и повеќе
корисници и интензивно користење на
ресурси
136
Недостатоци на сервербазираните мрежи
Во најлош случај, со „паѓање“ на серверот, паѓа и
мрежата
Во општ случај, „паѓањето“ на серверот
придонесува до намалување на мрежните
ресурси
Поскапи
Потребен е високо квалификуван кадар за
справување со комплексниот серверски софтвер
Бара соодветен хардвер и специјализиран
софтвер
137
Поимот топологија се однесува на
начинот
на кој мрежните уреди се поврзани во
мрежата
Конфигурација која е формирана во рамки на
една локална мрежа или меѓу две или повеќе
локални мрежи
138
Постојат три мрежни топологии, без да се
земат предвид нивните варијации:
1.Магистрална (ретко се користи денес)
2.Прстен (Се користи за поврзувања на уредите во
‘рбетните мрежи преку оптички врски)
3. Ѕвезда (Најчесто користена топологија кај
локални мрежи)
139
Ѕвезда топологиите обично се
имплементираат со
преплетен пар кабли,
поточно незаштитен преплетен пар кабел
(UTP).
140
Предности на ѕвезда топологијата:
Лесно се додаваат нови компјутери (станици)
Едноставна за мониторирање и откривање на
настанатиот проблем
141
Недостатоци на ѕвезда топологијата:
Откажувањето на разводникот предизвикува
паѓање на мрежата
Потребно е да има повеќе кабел (поскапа
варијанта да се вмрежи на пример цела
зграда)
142
ѕвезда топологијата Најчесто користена топологија кај
локални
мрежи
143
Типови на компјутерски мрежи
според начинот на пристап
Приватни
Јавни
144
Приватни мрежи?
Мрежите поставени во рамките на
компаните најесто се приватни
Пристапот до тие мрежи единствено е
овозможен за овластени компјутери
На овој начин се обезбедува
компјутерите кои се дел од таа мрежа
да разменуваат податоци и
информации, притоа останувајќи
приватни и заштитени од надворешен
пристап
Целата мрежна опрема поставена овој
вид на мрежи вообичаено припаѓа на
самата компанија
145
Јавни мрежи
Сите мрежи кои не се приватни се
јавни...
Најдобар пример е Интернет
Вообичаено поставената мрежна
опрема која корисниците ја
употребуваат припаѓа на неколку
(можеби и илјадници) компании
146
Витруелна приватна мрежа - VPN
VPN - Virtual Private Network
Од корисничка гледна точка, VPN изгледа како
безбедна приватна мрежа
VPN користи јавна мрежна инфраструктура,
обезбедувајќи приватност
Пакетите кои ја напуштаат приватната мрежа се
енкриптираат од страна на излезните насочувачи
Енкриптираните пакети се движат низ јавната мрежа
(никој не може да ги декриптира без таен клуч)
Пакетите стигнуваат до насочувачот на
одредишната приватната мрежа кој ги декриптира
Виртуелните приватни мрежи овозможуваат
безбедна мрежа на далечински поврзани
компјутери без користење на посебни,
приватни канали за воспоставување на
физичката врска
Клучна придобивка на виртуелните приватни
мрежи во однос на конвенционалните
приватни мрежи е пониската цена
147
