9. Λιπίδια

Question 1

Τι είναι τα λιπίδια;

Answer 1

Είναι μια ομάδα ενώσεων με κοινό χαρακτηριστικό ότι είναι αδιάλυτες στο νερό αλλά διαλύονται σε μεγάλο βαθμό σε οργανικούς διαλύτες

Question 2

Σε ποιές κατηγορίες χωρίζονται τα λιπίδια;

Answer 2

1. Τα ελεύθερα λιπαρά οξέα
2. Τα φωσφολιπίδια (τριακυλογλυκερόλες και σφιγγολιπίδια)
3. Τα γλυκολιπίδια
4. Οι στερόλες (ή στεροειδή)

Question 3

Ποιές είναι οι κύριες μορφές αποθήκευσης ενέργειας σε πολλούς οργανισμούς;

Answer 3

Λίπη και έλαια

Question 4

Πως αλλιώς λέγονται τα ελεύθερα λιπαρά οξεα;

Answer 4

-Λίπη
-Λιπαρά οξέα

Question 5

Ποιό είναι το χαρακτηριστικό των ελεύθερων λιπαρών οξέων;

Answer 5

Είναι αλυσίδεςατόμων άνθρακα ι υδρογονάνθρακες οι οποίες καταλήγουν σε καρβοξυλικές ομάδες

Question 6

Που βασίζεται η ονομασία των λιπαρών οξέων;

Answer 6

Ονοματίζονται με βάση το μήκος της αλυσίδας τους και τον αριθμό των
διπλών δεσμών

Question 7

Εξηγήστε γιατί το παλμιτικό οξύ συντομογραφείται 16:0

Answer 7

διότι έχει 16 άτομα C και κανέναν διπλό
δεσμό,

Question 8

Πότε ένα μόριο ονομάζεται κορεσμένο;

Answer 8

Όταν αποτελείται αποκλειστικά και μόνο από απλούς δεσμούς

Question 9

Οι διπλοί δεσμοί των πολυακόρεστων λιπαρών οξέων:
1. δεν είναι σχεδόν ποτέ συζευγμένοι
2. είναι πάντα συζευγμένοι

Answer 9

1. δεν είναι σχεδόν ποτέ συζευγμένοι

Question 10

Πως κατανέμονται οι απλοί και οι διπλοί δεσμοί στο μόριο;

Answer 10

Δεν εναλλάσσονται διπλοί και απλοί δεσμοί, δεν είναι δηλαδή της μορφής –CH=CH-CH=CH
Αλλά διαχωρίζονται από μία μεθυλενομάδα, είναι δηλαδή της μορφής –CH=CH-CH2-CH=CH-

Question 11

Ποιό λιπαρό οξύ αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα της ονοματολογίας;

Answer 11

Το αραχιδονικό οξύ

Question 12

Ποιά η διαφορά των is και trans λιπαρών οξέων όσον αφορά τα Η του διπλού δεσμού

Answer 12

cis δεσμός: Τα H του διπλού δεσμού
βρίσκονται σε θέση cis (από την ίδια πλευρά)
rans δεσμός: Τα H του διπλού δεσμού βρίσκονται σε θέση trans (από την άλλη πλευρά)

Question 13

Ποιές είναι οι 3 πηγές παραγωγής των trans λιπαρών οξέων στα τρόφιμα;

Answer 13

1. Από τη θέρμανση και υδρογόνωση των φυτικών ελαίων
2. Από το τηγάνισμα των ελαίων σε υψηλές θερμοκρασίες
3. Από τη ζύμωση που συμβαίνει στο στομάχι των μηρυκαστικών ζώων κι έτσι μεταφέρονται στο
   κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα

Question 14

Ποιές οι επιπτώσεις των λιπαρών οξέων στην υγεία του ανθρώπου;

Answer 14

1. Μειώνουν τα επίπεδα της HDL
2. Αυξάνουν τα επίπεδα της LDL

Question 15

Τι είναι τα PYFAs και δωστε παραδείγματα

Answer 15

Είναι πολυακόρεστα λιπαρά οξέα
-Ω3
-Ω6

Question 16

Ποιά πρέπει να είναι η ισορροπία ω6-ω3 στον οργανισμο;

Answer 16

Της τάξης του 1:1 – 4:1

Question 17

Από τι προσδιορίζεται η διαλυτότητα των λιπαρών οξέων;

Answer 17

μήκος και τον βαθμό ακορεστότητας της υδρογονανθρακικής αλυσίδας

Question 18

Από τι επηρεάζεται η τήξη των λιπαρών οξέων;

Answer 18

μήκος και τον βαθμό
ακορεστότητας της υδρογονανθρακικής αλυσίδας

Question 19

Ποιό είναι το απλούστερο τριγλυκερίδιο;

Answer 19

Οι τριακυλογλυκερόλες

Question 20

Τι είναι οι λιπάσες;

Answer 20

ένζυμα που διασπούν τις TAG και
απελευθερώνουν ελεύθερα λιπαρά οξέα

Question 21

Τι είναι ο εστερικός δεσμός;

Answer 21

Ο δεσμός πoυ σχηματίζεται
από τηv αvτίδραση:
- της υδρoξυλoμάδας (-ΟΗ) μίας αλκoόλης και
- της καρβoξυλoμάδας (-COOH) εvός oξέoς
- με ταυτόχρovη απόσπαση εvός μoρίoυ H2O

Question 22

Ποιά είναι τα 2 πλεονεκτήματα στη χρήση των TAG ως αποθηκευτικών καυσίμων σε σχέση με τους πολυσακχαρίτες όπως το γλυκογόνο και το άμυλο;

Answer 22

1. Η οξείδωση των TAG αποδίδει διπλάσια και πλέον ενέργεια σε σχέση με την οξείδωση των υδατανθράκων
2. Οι TAG είναι υδρόφοβες και άρα άνυδρες, επομένως δεν υποχρεώνεται ο οργανισμός να κουβαλά το βάρος του νερού, με αποτέλεσμα να είναι πιο ελαφριά μόρια και να πακετάρονται «πυκνά» ώστε να καταλαμβάνουν λιγότερο χώρο

Question 23

Τι αποτέλεσμα έχει η υδρογόνωση ακόρεστων ελαίων;

Answer 23

Η υδρογόνωση μετατρέπει πολλούς cis δεσμούς σε trans

Question 24

Τι γνωρίζετε για τους βιολογικούς κηρούς;

Answer 24

1. έχουν υψηλότερα σημεία τήξεως από τις TAG
2. κυριότερη αποθήκη καυσίμων του πλαγκτόν
3. Έχουν υδροαπωθητικές ιδιότητες

Question 25

Ποιά είναι τα 3 είδη των μεμβρανικών λιπιδίων;

Answer 25

1. Φωσφολιπίδια 2. Γλυκολιπίδια 3. Στερόλες

Question 26

Σε ποιές κατηγορίες διακρίνονται τα φωσφολιπίδια;

Answer 26

Διακρίνονται σε: 1. Γλυκεροφωσφολιπίδια 2. Σφιγγολιπίδια

Question 27

Τι συμαίνει πως τα μεμβρανικά λιπίδια είναι αμφιπαθή;

Answer 27

Το ένα άκρο τους είναι **υδρόφιλο** και το άλλο** υδρόφοβο**, με αποτέλεσμα οι υδρόφοβες αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους και οι υδρόφιλες αλληλεπιδράσεις με το νερό να κατευθύνουν το πακετάρισμά τους σε φύλλα που καλούνται **μεμβρανικές διπλοστιβάδες**

Question 28

Τι είναι οι σφιγγομυελίνες

Answer 28

Είναι μία σημαντική κατηγορία σφιγγολιπιδίων

Question 29

Ποιά σφιγγολιπίδια γνωρίζετε;

Answer 29

1. Κερεβροζίδια 2. Γλοβοζίδια 3. Γαγγλιοζίτες

Question 30

Ποιά γλυκολιπίδια γνωρίζετε;

Answer 30

1. Γλυκοσφιγγολιπίδια 2. Γαλακτολιπίδια

Question 31

Ποιά στερόλη γνωρίζετε;

Answer 31

1. Χοληστερόλη