AA: atmosferische processen deel 1 Flashcards
(74 cards)
wat is onze atmosfeer +SYNO
dampkring= een dunne laag gassen die tot 1000km hoogte reikt
hoe komt het dat onze atmosfeer niet gwn in de ruimte op gaat en weg is
doordat de gassen worden tegengehouden door de zwaarte kracht v/d aarde
hoe komt het dat de atmos. ijler wordt
naarmate je weg v/d aarde gaat, hoe minder sterk de zwaartekracht daardoor neemt de dichtheid v/d gassen en de atmos. af
uit wat bastaat de atmosfeer in afnemende volgorde
- stikstof (78%)
- zuurstof(gas) (21%)
- argon (1%)
- CO2 + waterdamp + andere gassen die HEEL weinig voorkomen
vanwaar komt het zuurstofgas in de atmos.
als product v/d fotosynhese (=> pas na 3,5 miljard jaar, daarvoor geen fotosynthese)
hoe onstaat ozon (O3)
doordat O2 reageert met de UV-straling v/d zon wordt O2 gescheiden in 2 O’s, die dan binden met een andere O2 molecule => O3 (-> hogerop in de atmosfeer)
belang ozon + HOOGTE (3+1)
zonder de ozonlaag zou het leven onmogelijk zijn
- geeft bescherming tegen de gevaarlijkste uv-stralen (UV-c & een beetje UV-b)
- beschermt ons tegen meteorietinslagen
- zorgt voor een leefbare temp. op aarde
=> 20 KM - 30 KM
lagen v/d atmos. in volgorde (10)
1) exosfeer
- thermopauze
2) thermosfeer
- mesopause
3) mesosfeer
- stratopauze
4) stratosfeer
=> ozonlaag
- tropopauze
5) troposfeer
wat is de troposfeer + hoogte (4)
- dunste laag (tot 10km) MAAR bevat 80% v. alle lucht
- weersverschijnselen
- broeikasgassen
- hoe hoger hoe kouder
hoe komt het dat hoe hoger je gaat hoe kouder het wordt in de troposfeer (2)
- door de afname v. warmtebron (aardopp.)
- de lucht ldie ijler wordt -> warmte door geven = moeilijker
wat is de stratosfeer + hoogte (4)
- horizontale luchtbewegingen => veel vliegtuigen & weerballonen
- ozonlaag
- 10 km - 50 km
- hoe hoger hoe warmer (door opname v. uv door ozon)
wat is de mesosfeer + hoogte (3)
- hoe hoger hoe kouder => koudste laag v/d atmosfeer -> geen zonne-E geabsorbeerd
- beschermt ons tegen meoteoren => lichtspoor
- 50km - 80km
wat is de thermosfeer (4)
- de bovenste laag v/d atmos.
- hoe hoger hoe warmer => HOGE temp. door het binnendringen v/d zonne-E
- (poollicht)
- 80km - 500km
wat is ionosfeer (3)
=> de meso- & thermosfeer samen -> veel elektrisch geladen luchtdeeltjes
- het kaatsten v. radiogolven (overal op aarde radiogolven)
- poollicht
wat is de exosfeer
de overgangslaag naar de interplanetaire ruimte (vanaf 500km)
wat gebeurt er met ozon door uv-straling
wordt terug gesplitst in O2 en 1 O
voor wat zorgt uv t.o.v O-atomen
een balans tss de vorming en afbraak v. ozon
door wat wordt ozon snel afgebroken (buiten UV)
cfk’s -> chloorfluorkoolwaterstoffen, die vroeger in koelkasten enz zaten
gevolg cfk’s t.o.v. ozon
ze zorgde voor een GIGANTSICH gat in de ozonlaag boven Antarctica
-> hebben gebruik v. cfk’s in jaren 80 stopgezet, MAAR moet wel nog lang herstellen
hoe heet het verdrag om de cfk’s stop te zetten +wann
in 1987: Protocol v. Montreal
hoe komt er ozon in de troposfeer + hvl %
het komt door de inwerking v. zonnestralen op vervuilende lucht (auto’s,…) -> vaak bij windstilweer in de zomer
=> 10% v/d ozon
gevolg: TE VEEL bedreigende ozon (in troposfeer) + term
ozonsmog= schadelijk voor longen en luchtwegen: astma, ademhalingsproblemen, allergieën…
gevolg: TE WEINIG beschermende ozon (in stratosfeer)
UV-straling bereikt het aardopp. –> schade aan plant en dier
VB: huidkankers en andere huidaandoeningen
wat is de straling balans
het evenwicht tss inkomende en uitgaande straling