Anorexia Flashcards
(19 cards)
Wat zijn de risicoprofielen? Rode vlaggetjes?
Vrouwen: sociale of bio overgangsperiodes. Middelbaar gaan. regels. na een zwangerschap…
Bepaalde beroepen/hobby : bv ballet, topsport.
minderheidsgroepen: LGBTQI+
Neurodivergentie.
Wat zijn nog rode vlaggen binnen een casus?
streven naar gewichtsverlies
een dieet volgen dat de energie-inname beperkt, het tellen van calorieën vereist.
op restrictieve diëten zitten vanwege voedselintoleranties of allergieën (bv. coeliakie, prikkelbare darmsyndroom)
bijkomende aandoeningen ervaren die gewichtsverlies of -toename veroorzaken/focus op lichaam, gewicht, vorm en eten (bv. diabetes, het polycysteus ovariumsyndroom, coeliakie)
mentale gezondheidsproblemen ervaren, waaronder angst en depressie
een laag zelfbeeld hebben
te maken hebben met middelenmisbruik
een geschiedenis van trauma hebben
huidige of historische ervaring hebben met voedselonveiligheid
perfectionistische of dwangmatige persoonlijkheidseigenschappen hebben
Wat zijn de vroegdetectie signalen?
Psychosociaal: Laag zelbeeld. Belang geven aan insta schoonheidsidealen.
Faalangst, perfectionisme, zich sociaal terugtrekken.
Lichamelijk: overmatig veel bewegen/sporten.
eetgedrag:overdreven bezig zijn met voeding. te weinig eten. te veel eten.
Impact van een eetstoornis
Impact op lichaam en brein
verlies van verbinding met jezelf
verlies van verbinding met anderen
Wat is belangrijk om als ouder/ZV te doen?
Even uitzoomen op de eetstoornis en ook de jongeren er achter blijven zien.
De jongeren is geen eetprobleem.
‘Contact maken met het gezonde stuk van de PT’.
Maak contact met persoon, niet met probleem
*
Spreek de persoon aan als expert in zijn eigen leven
*
Onthaal iemand in volle groei die heel veel talent en kracht heeft. Maak ook contact met facetten die goed gaan
*
Kijk ruim: Neem ook klachten die niet met eten of gewicht hebben serieus. Vermijd het om klachten steeds terug te brengen op eten en gewicht
*
Zie de moeilijkheden als leerkansen voor iemand die al eerder problemen kon oplossen
“Meet the client where she is” -> stadia van gedragsverandering
Cirkel
Ontkenning-niet bewust van probleem Ik heb geen probleem
Val opvattingen niet aan
* luister geef geen advies
* Vermijd discussie
* Geef informatie en duiding
Erkenning probleem en ambivalentie:Ik wil wel veranderen MAAR
inzicht geven in eigen ambivalentie
* Exploreer voor- en nadelen
* Exploreer drempels
voorbereiding Ik wil veranderen maar hoe??
Geef uitleg
* Bepaal samen doelen kleine stapjes
* Moedig aan
* Benadruk eerdere successen
Actie: “ik ben aan het proberen en het werkt”
Werk in kleine stapjes
* Hoe beleeft patiënt bereikte
veranderingen? Focus op succes. Supporter.
Volhouden
Voorlichting over de kans op
terugval met duiding ervan
* Terugvalpreventie
Terugval “nu is het om zeep”
Terugval als deel van het
veranderproces. verken factoren die knn gezorgd hebben voor terugval.
* Benadruk behaalde successen
Verzorg de 3 psychologische basisbehoeften
Autonomie: jezelf mogen zijn en keuzes mogen maken.
Afspraken en regels verklaren en duiden.
Luister en reageer empathisch.
Verbondenheid
Je kan de verbondenheid met je
cliënt bevorderen door een
respectvolle houding en een
onvoorwaardelijke
betrokkenheid te tonen. Ook het
sociale luik is hierbij van
belang, waarbij het belangrijk is
om in te spelen op het
betrekken van familieleden in
zowel het in kaart brengen van
moeilijkheden, het leren kennen
van de problematiek als in het
herstelproces van een
eetstoornis.
Competentie
Het gevoel van competentie
van je cliënt kan je bevorderen
door realistische, maar
uitdagende doelstellingen
voorop te stellen en daarbij te
werken met haalbare
tussenstappen.
Daarnaast is
het helpend en ondersteunend
om steun en tips te geven op
moeilijke momenten. Je cliënt
regelmatig positieve feedback
geven, concrete werkpunten
afspreken en vertrouwen en
geloof tonen in je pt zijn heel belangrijk.
Wat is belangrijk als VIHP bij een (eerste) gesprek?
Maak contact met persoon, niet met probleem
Spreek de persoon aan als expert in zijn eigen leven
Vraag of het goed is om even naar algemene gezondheid te kijken? En om ook groei en gewichtsevolutie te bespreken?
Vraag wat persoon zelf belangrijk vindt : i.v.m. eigen gezondheid, leefstijl en gewicht
Werk aan vertrouwensfiguur worden voor patient : Neem tijd om het probleem te verkennen en vertrouwen op te bouwen (kan meerdere consultaties in beslag nemen
Verkenning hulpvraag en motivatie.
Wat gaat goed/wat minder in je dagelijks functioneren (leefomstandigheden, sociaal netwerk, dagactiviteit, dag-nachtstructuur, vrijetijdsbeleving)
*
Concretisering klachten
*
Probleem bespreekbaar maken, ES benoemen: vertrouwensfiguur zijn voor de patiënt (kan soms meerdere consultaties in beslag nemen)
Waar knn ptn en ouders extra info vinden?
ANBN is een patiënten- en familieorganisatie die zich inzet voor iedereen met vragen of zorgen rond eetstoornissen. De werking bestaat uit ervaringsdeskundige vrijwilligers, met deelwerkingen op verschillende plaatsen in Vlaanderen.(inloophuizen-buddywerking-online gesprekken..)
Eetexpert.be
Onderzoeken
Hoeft niet altijd onmiddellijk
Vraag goedkeuring voor meting lengte en gewicht
Tip : Vraag naar groeicurve van CLB
Bevraag lichamelijke klachten & medicatiegebruik
Zorg voor verder klinisch onderzoek: bloeddruk, lichamelijk onderzoek, ev. Bloedonderzoek, ECG, botdensitometrie,…(cutoffs: zie flowchart)
Wees alert voor negatieve lichaamsbeleving tijdens wegen
Eetgedrag bevragen
Voorbeeldvragen:
*
Jouw eetpatroon, hoe ziet dat eruit? Concretiseren
➔ Eetdagboek (indien cliënt hiervoor openstaat)
*
Maak je je zorgen om je gewicht? Hoe kijk je naar je lichaam? Vergelijk je jezelf met anderen?
*
Wat vind je van je eetpatroon? Ben je er blij mee of zou je er graag dingen in veranderen? (= hulpvraag exploreren)
*
Maken mensen in je omgeving zich zorgen om jouw eetpatroon?
*
Eet je wel eens teveel, waarbij je de controle verliest?
*
(Braak je soms)?
*
Wat beïnvloedt je eetgedrag?
*
Heeft sociale media een invloed op jouw eetgedrag
Ook bij eetproblemen zijn er sceeningstools…
SCOFF of ESP
ESP (EATING DISORDER SCREEN FOR
PRIMARY CARE)
* Ben u tevreden over uw eetgewoonten?
(hier wordt een “nee” meegeteld in de score)
* Eet u ooit wel eens in het geheim?
* Heeft uw gewicht invloed op hoe u zich
voelt?
* Hebt u nu last van een eetstoornis, of heeft
u dat in het verleden ooit gehad?
Bij minimum 2 bevestigende
antwoorden: uitgebreidere anamnese
+ gespecialiseerde zorg inschakelen
Groeithema’s fiches
Te vinden op eetexpert
-slapen
-Afwisselend eten
-Leuk bewegen
- lief zijn voor jezelf
- emoties hanteren
Stoplichtmethode
Oranje: in huisartenpraktijk
Gewichtsevolutie: Over/ ondergewicht maar zonder grote schommelingen in gewicht
Context = beperkt steunwerk of milde gezinsconflicten of te gefocust op eten, gewicht of uiterlijk
Psychisch functioneren: beperkte impact
Lichte angst of stemmingsproblemen
Perfectionisme en/of impulscontrole met beperkte impact
Intensiteit en/of duur geeft bezorgdheid
Rood: samen met gespecialiseerde zorg. h
Gewicht sterk schommelend, of sterk over/ondergewicht of
Signalen eetstoornissen
Context: conflicten, weinig draagkracht context, onveilig basisnetwerk
Psychisch functioneren: ernstig verstoord
Suïcide risico en/of automutilatie
Problemen impulscontrole
Psychische comorbiditeiten
Ernst inschatting van de ES
Wat kan de VIHP/eerstelijnswerker doen ?
Bevragen ICE
Leefstijl bevragen
Inschatten groei en kwetsbaarheid : fysisch, psychologisch, sociaal
Fysieke kwetsbaarheid:
Eetgedrag: Wat en wanneer, eetpatroon, controleverlies
(eetbuien), compensatiegedrag (braken) wegblijven
maandstonden
* Drinkgedrag: teveel of te weinig drinken
* Gewichtsevolutie: een sterke gewichtsdaling in een relatief
korte periode: bv. > 15 % gewichtsverlies op 6 maanden tijd,
of meer dan 0,5 kg per week.
* Zelfdestructief gedrag, suïcidegedachten
* Comorbiditeit: Alcoholgebruik, medicatiegebruik, diabetes,
ander probleemgedrag
Kalium-check bij regelmatig braken !
Psychische kwetsbaarheid
Negatief zelfbeeld/lichaamsbeeld
* Rigiditeit (doel-middel omkering)
* Balans versterkende en risicofactoren
* Psychische comorbiditeiten
* De mate van controle over compulsief gedrag
* Druk / Copingrepertoire
* Beperkte draagkracht
Sociale kwetsbaarheid
Beperkt sociaal/steunend netwerk
* Beperkte draagkracht van het systeem
* Omgeving met ‘druk’ op kwetsbare domeinen bvb lichaamsvorm/
emotieregulatie/ voedselregulatie
ZT eetstoornissen
tot 23 jaar
Waar kan je ondersteuning vinden als praktijkteam?
MAST: geven advies, persoonlijk contact of inbellen/online kennis en expertise delen
Eetexpert
Advieslijn eetexpert
Verwijshulp: ontvang contactgegevens van HV in de buurt die werken rond eet en gewichtsproblemen.
verwijstool na login te bekijken bij eetexpert