Autakoidy peptydowe - bradykinina

Question 1

BRADYKININA - budowa, powstawanie, rozkład

Answer 1

• 9 aa
• e: kalikreiny (proteazy serynowe) z wydzielin gruczołów egzokrynnych działające na kininogeny (alfa2-globuliny osocza krwi)
• rozkładana przez kininazy I i II

Question 2

KININAZA II = KONWERTAZA ANGIOTENSYNY

Answer 2

• jej zahamowanie prowadzi do stężenia wzrostu bradykininy

Question 3

BRADYKININA - działanie

Answer 3

• generowana podczas zapalenia, urazu, oparzenia, wstrząsu, r. alergicznej
• odpowiada za pobudzenie bólowe zakończeń n. czuciowych

Question 4

APROTYNINA

Answer 4

• inhibitor proteaz serynowych
• unieczynnia plazminę -> hamuje układ fibrynolityczny
• blokuje kalikreinę -> układ kininotwórczy
• była stosowana jako lek zapobiegający krwawieniom po operacjach

Question 5

EKALANTYD

Answer 5

• inhibitor kalikreiny

* stosowany w leczeniu ostrych napadów w dziedzicznym obrzęku naczynioruchowym Quinckego

Question 6

R. B1

Answer 6

• metabotropowy, G
• syntetyzowany de novo w tkankach objętych procesem zapalnym
• wzrost [Ca++]i -> ostra lub przewlekła odpowiedź zapalna

Question 7

R. B2

Answer 7

• metabotropowy, Gq i Gi
• konstytutywny w większości tkanek
• wzrost [Ca++]i i spadek cAMP
• pobudzenie r. B2 na powierzchni śródbłonka -> aktywacja endotelialnej syntazy tlenku azotu
• uwalnianie NO, prostacykliny, t-PA
• selektywny antagonista IKATYBANT

Question 8

IKATYBANT

Answer 8

• selektywny antagonista r.B2

* stosowany w leczeniu ostrych napadów w dziedzicznym obrzęku naczynioruchowym Quinckego

Question 9

ANGIOTENSYNA

Answer 9

• AT I (10aa) -> AT II (8aa) e: ACE

Question 10

R. AT1

Answer 10

• r. klasyczne
• aktywacja jak działanie AT II
• działa m.in. przy udziałe Gq

Question 11

R. AT2

Answer 11

• wyst. w niewielkich ilościach w tkankach dojrzałych
• obecne w życiu płodowym
• aktywacja: efekt hipotensyjny, natriuretyczny, antyproliferacyjny (odwrotne niż w r. AT1)
• wzrost wytwarzania NO, prostacykliny, bradykininy
• otwarcie kanałów K+
• hamowanie aktywności kanałów wapniowych typu T

Question 12

Działanie AT II

Answer 12

• silny skurcz naczyń krwionośnych
• wzrost uwalniania NA z synapsy współczulnej
• wzrost produkcji ALDOSTERONU
• wzrost wydzielania WAZOPRESYNY
• pobudzenie ośrodka pragnienia
• remodeling mięśnia sercowego - peptydowy czynnik wzrostowy
• działanie arytmogenne
• hamowanie uwalniania RENINY
• obkurczenie m. gł. naczyń doprowadzających krew do kłębuszków nerkowych -> spadek filtracji kłębuszkowej
• pobudzenie resorpcji zwrotnej Na w cewkach nerkowych
• gdy niskie CTK obkurczenie bardziej t. odprowadzającej niż doprowadzającej
• silne działanie prozapalne
• działanie promiażdżycowe
  
  • stymulacja wytwarzania białka adhezyjnego VCAM-1
  • aktywacja błonowego enzymu naczyniowej oksydazy NADPH
  • stymulacja komórkowych białek regulacyjnych procesy proliferacyjne
  • działanie prozakrzepowe wzrost PAI-1
  • wzrost oksydatywnej modyfikacji LDL
  • wzrost ekspresji IL-6 -> indukcja stanu zapalnego naczyń

Question 13

Renina

Answer 13

• wydzielana w aparacie przykłębuszkowym nerki
• wydzielanie pobudzane przez: spadek CTK, spadek [Na+], pobudzenie r. beta1
• enzym proteolityczny osocza, odszczepia AT I od angiotensynogenu
• bezpośredni inhibitor RENINY to ALISKIREN

Question 14

ALISKIREN

Answer 14

• bezpośredni inhibitor reniny

* stosowany w leczeniu nadciśnienia tętniczego

Question 15

ALDOSTERON

Answer 15

• nasila produkcję pompy Na/K w komórkach cewki zbiorczej nefronu
• wzrost stężenia Na w osoczu, spadek K

Question 16

AT-(1-7)

Answer 16

• działanie przeciwstawne do AT II
• działa na r. metabotropowy Mas
• wzrost po podaniu inhibitorów ACE
• synteza też przez ACE2 i NEP (obojętna endopeptydaza)

Question 17

NEP - obojętna endopeptydaza

Answer 17

• rozkłada ANP, BNP, CNP

* hamowanie przez KANDOKSATRYL

Question 18

NEZYRTYD

Answer 18

• rekombinowany BNP

Question 19

KANDOKSATRYL

Answer 19

• hamowanie NEP

Question 20

inhibitory wazopeptydowe

Answer 20

• hamują zarówno ACE jak i NEP

* OMAPATRYLAT

Question 21

Podział inhibitorów ACE ze względu na farmakokinetykę:

Answer 21

• leki działające bezpośrednio:
  
  • KAPTOPRYL
  • ALACEPRYL
  • MOWELTYPRYL
• prekursory leków:
  
  • BENAZE PRYL
  • CHINA PRYL
  • CYLAZA PRYL
  • ENALA PRYL
  • FOZYNO PRYL
  • PERYNDO PRYL
  • RAMI PRYL
  • TRANDOLA PRYL

Question 22

Podział inhibitorów ACE ze względu na powinowactwo do krążącej i tkankowej frakcji ACE:

Answer 22

• inhibitory osoczowe; wskazania:
  
  • nadciśnienie tętnicze,
  • nadciśnienie płucne,
  • miażdżyca,
  • niewydolność serca
• KAPTOPRYL, ENALAPRYL, CYLAZAPRYL, BENAZEPRYL
• inhibitory tkankowe; leki wysoce lipofilne, zdolność penetracji tkankowej; wskazania:
  
  • ch. niedokrwienna serca
  • zapobieganie powikłaniom cukrzycy, powikłaniom zatorowo-zakrzepowym,
  • zapobieganie niedokrwiennym udarom mózgu
• CHINAPRYL, FOZYNOPRYL, PERYNDOPRYL, RAMIPRYL, TRANDOLAPRYL

Question 23

Wskazania do stosowania inhibitorów ACE:

Answer 23

• nadciśnienie tętnicze
• przewlekła niewydolność krążenia
• leczenie zawału m. sercowego - już od 1. doby, później z beta-blokerem, kwasem acetylosalicylowym i statyną
• nefropatia cukrzycowa
• leczenie stabilnej choroby wieńcowej - są to leki stabilizujące blaszkę miażdżycową

Question 24

Przeciwwskazania do stosowania inhibitorów ACE:

Answer 24

• obustronne zwężenie tętnicy nerkowej lub jednej z tętnic
• autoimmunologiczne choroby nerek
• ciężka niewydolność nerek
• neutropenia
• ciąża

Question 25

Działania niepożądane stosowania inhibitorów ACE:

Answer 25

* duży spadek CTK * suchy kaszel * obrzęk Quimckego * zaburzenia smaku * pokrzywka alergiczna * neutropenia * hiperkaliemia * białkomocz * niewydolność nerek * działanie teratogenne na płód

Question 26

Ogólne zasady dawkowania ACE:

Answer 26

* przed wdrożeniem leczenia określić stopień niewydolności nerek oraz gospodarki wodno-elektrolitowej, kontrola CTK * zaczyna się od małej dawki stopniowo zwiększając * nie wolno łączyć inhibitorów ACE z solami potasowymi, lub lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas * padanie stężenia i klirensu kreatyniny

Question 27

Blokery r. AT1 - sartany

Answer 27

* LOSARTAN * WALSARTAN * IRBESARTAN * EPROSARTAN * TELMISARTAN * KANDESARTAN * OLMESARTAN

Question 28

blokery r. AT1 - sartany - zastosowanie kliniczne

Answer 28

* jak w przypadku inhibitorów ACE * choroby nerek z białkomoczem - leczenie blokerami AT1 i inhibitorami ACE * leczenie zespołu metabolicznego: - zmniejszenie insulinooporności - oddziaływanie z r. PPAR-gamma - wzrost insulinowrażliwości - zmniejszają cz. występowania nowych przypadków cukrzycy - działanie nefroprotekcyjne * zapobieganie migotaniu przedsionków i udarom niedokrwiennym mózgu oraz hamowaniu dylatacji aorty w zespole Marfana

Question 29

Śródbłonek naczyniowy - substancje naczyniorozszerzające:

Answer 29

* NO * prostacykliny * pochodzący ze śródbłonka czynnik hiperpolaryzujący - EDHF

Question 30

Znaczenie systemu endotelinowego w ch. uk. krążenia wynika głównie z:

Answer 30

udziału tych peptydów i ich receptorów w etiopatogenezie choroby niedokrwiennej serca, nadciśnienia płucnego, niewydolności serca

Question 31

Antagoniści r. endotelinowych

Answer 31

* BOZENTAN * SYTAKSENTAN * AMBRYZENTAN

Question 32

Endoteliny

Answer 32

* ET-1 * ET-2 * ET-3

Question 33

R. ET A

Answer 33

* kom. m. gładkich naczyń * działanie naczyniokurczące * IP3, DAG

Question 34

R. ET B

Answer 34

* kom. śródbłonka naczyń * działanie wazodylatacyjne * aktywacja endotelialnej syntazy NO (eNOS) * w kom. m. gł. * wazokonstrykcja łożyska płucnego, wieńcowego i krezkowego