biologie Flashcards
spieren en klieren (19 cards)
welke soorten spieren zijn er, leg uit wat ze doen of door wat ze gecontroleerd worden
skeletspieren; staan onder controle van de wil, aangestuurd door somatisch zenuwstelsel
gladde spieren; bevinden zich in organen en staan niet onder controle van de wil, aangestuurd autonome zenuwstelsel
hartspier; trekt uit zichzelf samen, hartfrequentie aangestuurd door autonome zenuwstelsel
Hoe werken de spieren?
skeletspieren; vermoeibaar en snel want ze moeten snel lichaamsdelen doen bewegen
gladde spieren; onvermoeibaar en traag want ze moeten het een hele dag volhouden doordat het niet onder de wil is
hartspier; snel en onvermoeibaar want het pompt bloed van geboorte tot dood
de bouw van de spieren
skeletspieren; cilindrisch, dwarsgestreept met meerdere kernen
gladde spier; spoelvormig met één kern
hartspier; kort en vertakt, dwarsgestreept met één kern
leg de microscopische bouw wat uit
In spiervezel liggen eiwitvezels: de spierfibrillen of myofibrillen Een spierfibril is opgebouwd uit myofilamenten of eiwitdraden.
myosine, dikke eiwitdraden en actine dunne eiwitdraden.
motorische eenheid
Omdat alle spiervezels onder controle staan van één motorische neuron en zullen gelijk aangestuurd worden
wanneer spant een skeletspier op
Als de impuls de spiervezel bereikt, schuiven de dikke en dunne eiwitdraden OVER elkaar. De einden van sarcomeren trekken naar elkaar
Opspanning van een gladde spier
Zij hebben ook eiwitdraden maar verspreid waardoor ze niet dwarsgestreept zijn. Bij de impuls schijven ze In elkaar en wordt de spier klein en dik
Waarom is spanning van hartspier anders
om het hart te laten samentrekken ontvind er een signaal op het hart zelf, van de sinusknoop. Omdat de hartcellen verbonden zijn wordt het signaal van cel tot cel over gegeven
wat zijn exocriene klieren
Klieren die in verbinding staan met buiten wereld en hun klierproducten aan het uitwendig milieu afgeven
secretie
klierproducten hebben een nuttige rol
excretie
het afscheiden van afvalstoffen
kenmerken exocrien
- rol als effector
- afvoerbuis en klierzakje
- geven product aan uitwenidg milieu
- halen hun stoffen uit bloed
kenmerken endocrien
-rol als receptor
- geven hormonen aan inwendig milieu
- product rechtstreeks aan bloed
- bouwstoffen uit bloed
hoe ontvangen planten prikkels
planten ontvangen prikkels via gespecialiseerde structruren verspreid in receptoren; de licht en mechanoreceptoren
—> ze nemen veranderde omstandigheden waar en kunnen er gepast op raegeren waardoor overlevingskansen stijgen
nastie
beweging van een plant veroorzaakt door een prikkel maar er niet naar gericht ( vb: sluiten bij donker)
tropie
beweging van een plant veroorzaakt en gericht door de prikkel (vb: groeien naar licht)
AUXINE
het stimuleert cellen in plant om sneller te groeien, licht remt dit af waardoor er meer is aan de schaduwkant
-> plantencellen worden langer aan schaduwkant en buyigen naar licht voor betere fotosynthese
ETHYLEEN
rijpings- of verouderingshormoon
kan een obstakel:
- opzijduwen waardoor de stengel kort en dik word en meer ethyleen produceert
- eromheen groeien, de stengel gaat horizontaal afbuigen
ABSCISINE ZUUR
regelt de sluiting van de huidmondjes en beperk waterverlies
ook helpt het de zaden in vruchten niet te kiemen, want ze kunenn daar niet tot een volwaardige plant groeien
