Chapter 1 Flashcards
(25 cards)
definitie van recht
een systeem van regels die bepalen hoe mensen zich in de samenleving moeten gedragen. De overheid zorgt ervoor dat deze regels worden nageleefd.
een recht regel heeft twee kenmerken
- door de wet is vastgesteld en betrekking heeft op sociale relaties die door de wet worden geregeld, bv contracten
- afdwingbaar is via de wet, bijvoorbeeld rechter
om als rechtregel te gelden, moet een regel aan drie criteria voldoen
- algemene toepassing
- vastgesteld door een legitieme autoriteit
- handhaafbaar met sancties
algemene toepassing (rechtsregel gelding)
de regel geldt voor iedereen die aan bepaalde voorwaarden voldoet (zoals arbeidsrecht voor alle werkgevers en werknemers), niet alleen voor een specifieke groep (zoals een kledingvoorschrift binnen een bedrijf).
civil-law systeem
gebaseerd op het romeinse recht en heeft meestal een geschreven grondwet, hoogste wet van het land. het systeem is stabiel maar minder flexibel omdat wetten alleen maar via het parlement kunnen worden gewijzigd.
hoe zijn de wetten vastgesteld in de civil law-systeem
de wetten zijn vastgesteld in gecodeerde statuten. (burgelijk wetboek, strafwet, handelswet)
wat voor invloed hebben rechters in de cival law
rechters passen de wetten toe maar maken geen nieuwe wetten.
waar word het cival law systeem gebruikt
in bijna heel europa, zuid-amerika en meeste aziatische landen
common law
rechtersrecht is de belangrijkste rechtsbron. Het systeem is flexibel omdat wetten makkelijker aangepast kunnen worden zonder politieke goedkeuring. Er zijn geschreven wetten maar die zijn minder dominant.
waar word het common law gebruikt
UK, noord-amerika en autralië
customary law system
gebaseerd op traditionele gebruiken die van generatie op generatie worden doorgegeven. Dit bestaat tegenwoorden alleen nog in combinatie met andere rechtsstelsels.
religious law system
gebaseerd op religieuze tradities, zoals de islamitische wetgeving (sharia) die op de Koran is gebaseerd.
mixed legal systems
combineren meerdere legal systems.
international legal system
regelt relaties tussen staten en organisaties zoals de NAVO
Supranational legal system
staat boven de nationale wetten van lidstaten zoals het EU-recht
formal sources
Formele rechtsbronnen zijn de officiële vormen waarin rechtsnormen vastliggen, zoals wetten, verdragen, rechterlijke uitspraken en afspraken. Deze bronnen geven de normen hun geldigheid. Bijvoorbeeld, de snelheidslimiet van 50 km/u in steden is bindend omdat het in de wet staat.
material sources
Materiële rechtsbronnen verwijzen naar de achtergrond van de wet, zoals de maatschappij, technologie, economie en tradities. Ze geven antwoord op de vraag waarom bepaalde regels nodig zijn. Bijvoorbeeld, de snelheidslimiet werd ingevoerd omdat het gevaarlijk is om snel te rijden op drukke plekken.
wat is voor continental tradition de meest belangrijke rechtsbronnen
de wetgevende teksten zoals grondwet, codes en wetten.
hebben common-law landen een geschreven grondwet
vaak niet
hierarchie tsjechische wet (4)
- grondwet en wet op de fundamentele rechten en vrijheden
- internationale verdragingen
-wetten die het parlement vaststeld - afgeleide regels en besluiten van regeringen en ministeries.
nationaal recht
geldt binnen een land en regelt zaken voor burgers en bewoners
internationaal recht
regelt relaties tussen landen of partijen uit verschillende landen.
supranationaal recht
staat boven nationaal recht zoals EU-recht
wat is het verschil tussen substantive recht en procedural recht
substantive law bepaalt wat de regels zijn en procedural law bepaalt hoe deze wetten worden gehandhaafd