Deel 2: les 9 - bewustzijn en aandacht

Question 1

psychologen over wat aandacht is

Answer 1

• William James: iedereen weet wat aandacht is.
• Harold Pasher: niemand weet het
• Brit Anderson: there is no such thing

Question 2

volkspsychologie?

Answer 2

“gezond verstand” intuïtieve, alledaagse theorie over het mentale die we gebruiken om andermans gedrag te begrijpen en voorspellen. fenomenlogie speelt hierbij een grote rol. vandaar Wiliam James’ uitspraak (everyone knows)

Question 3

actieve vs passieve aandacht?

Answer 3

• actief = je richt je aandacht op iets (bijvoorbeeld een conversatie)
• passief = je aandacht wordt getrokken.

Question 4

aandacht werkt constratief

Answer 4

het bewerkstelligt een verandering in qualia en/of inhoud.
gradaties van activiteit en passiviteit: je laat je passief leiden, maar richt wel actief je aandacht ergens op (voorbeeld van vliegtuig over scherm)

Question 5

2 metaforen binnen de volkspsychologie?

Answer 5

• schijnwerper metafoor
• highlight metafoor

Question 6

schijnwerper metafoor

Answer 6

aandacht richten voelt als met een licht zoeken en wat in de schijnwerpers staat verschijnt in het theater van de geest.

kampt met zelfde problemen als theater van de geest metafoor.

Question 7

highlight metafoor

Answer 7

focust op de kwalitatieve verandering in de ervaring van bewuste inhouden door aandacht. een object verschijnt helderder.

Question 8

dus het volksidee van aandacht op basis van fenomenologie van aandacht?

Answer 8

• aandacht structureert onze ervaringen of bewustzijn
• aandacht verandert de kwaliteit van onze ervaring
• aandacht is dynamisch: actief en passief

Question 9

aandacht en andere mentale toestanden en capaciteiten?

Answer 9

• perceptie: aandacht selecteert input
• geheugen: aandacht maakt informatie beschikbaar voor andere taken
• acties: wij sturen aandacht en aandacht stuurt acties
• bewustzijn: aandacht als verklaring dat informatie bewust wordt.

Question 10

drie mogelijke problemen voor volkspsychologie

discrepantie tussen hoe aandacht voelt en wat het is

Answer 10

• onbewuste of pre-bewuste aandacht fenomenen
• een volksidee, twee neurale mechanismen
• de vele vormen van aandacht

Question 11

onbewuste of pre-bewuste aandacht fenomenen

Answer 11

soms lijkt aandacht een rol te spelen in onze ervaringen voordat we ons hiervan bewust zijn zoals het geluid van vallend glas voordat je doorhebt wat er gebeurde. of zonder dat we ons ervan bewust zijn. aandacht is vaak beïnvloed door factoren waarvan we ons niet bewust zijn zoals priming

Question 12

onoplettendheidblindheid

Answer 12

het niet opmerken van een onverwacht object, omdat je aandacht is gericht op een ander object of een andere taak.

Question 13

onoplettendheidblindheid expermient toonden aan dat mensen niet wisten wat ze opmerkten door?

wisten niet dat ze een gorrila niet hadden gezien

Answer 13

• grote rol van verwachtingen
• rol van aandachtsdoelen
• selectie van informatie

Question 14

een volksidee - twee neurale mechanismen?

Answer 14

we weten wat we bedoelen met aandacht, maar er zijn meerdere breinprocessen mee verbonden.
- actief = top-doen
- passief = bottom-up
dus hersengebieden die anatomisch en functioneel verschillen zorgen wel voor wat voor ons voelt als eenzelfde soort proces

Question 15

verschillende vormen van aandacht?

Answer 15

• globaal vs focaal
• aan/uit aandacht vs gradaties van aandacht
• vrijwillige vs onvrijwillige aandacht
• externe vs interne aandacht

hoe kunnen we tot een theorie komen die alles uitlegt. we moeten oppassen met het serieus nemen van fenomenologie van aandacht en het volksidee ervan.

Question 16

soorten aanpakken van aandacht

Answer 16

• een neuraal mechanisme: identificatie van aandacht van 1 neuraal mevhanisme; reductionistische aanpak
• unificerende aandachtstheorie: niet reductionistisch; alle vormen verklaren
• alle aspecten los zien
• aandacht elimineren

Question 17

eliminativisme?

Answer 17

aandacht als zodanig (volksidee) bestaat niet, er zijn veel dingen die we aandacht noemen, maar die verwijzen niet naar 1 fenomeen wat ook echt bestaat.
als we aandacht elimineren kunnen we aparte theorieën ontwikkelen voor elke rol die we voordien onder de noemer aandacht verzamelden.

Question 18

problemen met eliminativisme?

Answer 18

• alleen kunnen de theorieën niet verklaren waarom de aspecten voor ons gelijkaardig voelen op persoonlijk niveau
• hoe gaan we bewustzijn controleren zonder aandacht te gebruiken

Question 19

reductionistische aandachtstheorieën

Answer 19

reductionisme ten opzichte van aandacht, aandacht identificeren met iets fundamentelers:
twee soorten reductionistische theorieën:
- aandacht als competitive bias-mechanisme
- aandacht als zender van info naar werkgeheugen

Question 20

aandacht als competitive bias-mechanisme

Answer 20

op elk moment is er een neurale competitie waarbij verschillende processen en veel informatie concurreren voor controle en middelen. aandacht is het mechanisme dat over de competitie beslist.
aandacht is bevooroordeeld door huidige doelen, verachtingen, emoties en opvallendheid.

Desimone & duncan

Question 21

Aandacht als zender van info naar werkgeheugen

Answer 21

aandacht is verantwoordelijk voor het uitzenden van informatie naar het WG. verschillende niveau’s van verwerking van informatie
- laagst niveau: causaal effect op ons, maar geen fenomenaal bewustzijn
- aandacht beslist of iets hoger gaat door naar WG te zenden en zo beschikbaar te maken voor verder gevorderde verwerkingsprocessen.

aandacht dus geïdentificeerd met deze specifieke rol.

Jesse Prinz

Question 22

aandacht is noodzakelijk en voldoende?

volgens theorie van jesse prinz

Answer 22

• noodzakelijk: wanneer een object geen aandacht krijgt, is het geen deel van onze bewuste ervaring
• voldoende: aandacht garandeert dat een object in bewustzijn verschijnt, er is niets anders nodig.

Question 23

kritiek op reductionistische theorieën?

Answer 23

algemeen genomen is een reductionistische theorie niet goed, want in hoeverre nemen deze theorieën onze fenomenologie van aandacht serieus.

Question 24

Niet-reductionistische theorieën

Answer 24

neemt wel de fenomenologie en de verschillende vormen van aandacht serieus, erkennen rol van aandacht in ons leven naast dat het een neuraal mechanisme is.
- aandacht als structurerend mechanisme
- aandacht als soort bewustzijn

Question 25

aandacht als structurerend mechanisme?

Answer 25

Aan aandacht liggen verschillende processen ten grondslag, het structureert en organiseert onze bewuste ervaringen.
- brengt objecten naar voorgrond
- verscherpt focus
aandacht is niet noodzakelijk voor bewustzijn; er is bewustzijn zonder aandacht.

Sebastian Watzl

Question 26

aandacht als soort bewustzijn

Answer 26

ziet aandacht als een soort bewustzijn (toegangsbewust) iets is dit als:
- het rapporteerbaar is
- het beschikbaar is als rationele sturing van ons handelen
- het beschikbaar is voor redeneerprocessen

Ned Block

Question 27

toegangsbewustzijn en fenomenologie

Answer 27

• voorbeeld wel toegangsbewust niet fenomenaal = robot wordt aangevallen door leeuw
• voorbeeld fenomenaal zonder toegangsbewust = cafe met vriend, buiten hard geluid.

Question 28

Declan smith over aandacht als soort bewustzijn?

Answer 28

aandacht is gewoon rationeel toegangsbewustzijn toegangsbewustzijn. de rol van aandacht is selecteren en toegankelijk maken van informatie voor plannen acties en beslissingen maken etc.