Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

paliaty&geriatria > depresja > Flashcards

depresja Flashcards

(82 cards)

Start Studying
1
Q

up and go test

TUG

A

służy do oceny sprawności funkcjonalnej i ryzyka upadku
<10 s - norma, sprawność
10-19 s - badany może samodzielnie wychodzić na zewnątrz, nie potrzebuje sprzętu
pomocniczego do chodzenia, samodzielny w większości czynności dnia codziennego,
wskazana pogłębiona ocena ryzyka upadków;
>19 s - znacznie ograniczona sprawność funkcjonalna , nie może sam wychodzić na
zewnątrz, zalecany sprzęt pomocniczy do chodzenia ,(duże ryzyko upadków)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

czynniki ryzyka

A

ból
choroby somatyczne
spadek samodzielności
izolacja
wdowieństwo/rozwód
sytuacja socjoekonomiczna, utrata roli zawodowej
zaburzenia poznawcze - ciężka demencja demencja nierozpoznawana
bezsenność
kobiety [mężczyźni - agresja, rozdrażnienie, anhedonia, wycofanie, alkohol,mniej smutek, częśćiej deproesja naczyniowa]
ApoE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

jak depresja wygląda u M

A

agresja, rozdrażnienie, anhedonia, wycofanie, alkohol,mniej smutek, częśćiej deproesja naczyniowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

wpływ wywiadu rodzinnego na występowanie depresji

A

u starszych ludzi mniejszy wpływ niż u mlodych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

przed wprowadzeniem leków p/depresyjnych ważne w bad fizykalnym

A

zmierzenie CTK, próba ortostatyczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

wtóne przyczyny depresji

A 
Neurologia: demencja, Parkinson, udar, SM, padaczka
◦
Leki
◦
Endokrynologia: niedoczynność tarczycy, hiperkalcemia, cukrzyca, osteoporoza
◦
Alkoholizm
◦
Anemia, przewlekłe zapalenie, rzs
◦
Nefrologia: PNN
◦
Pulmonologia: POCHP, bezdech senny, PNS, CHNS
◦
Niedobór B12, kwasu foliowego, tiaminy
◦
Choroby zapalne jelit, choroby wątroby
◦
HIV, kiła, wirusy wątroby
◦
npl
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

kiedy TK/MRI w depresji

A

pierwszy epizod depresji w późnym wieku, objawy neurologiczne, oporna na leczenie
depresja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

jakie rozpoznania w spektrum deproesji

A

epizod depresji w przebiegu nawracającej depresji lub zaburzeń afektywnych dwubiegunowych
◦
depresyjna postać zaburzeń adaptacyjnych
◦
dystymia i cyklotymia
◦
organiczne zaburzenia nastroju w przebiegu choroby somatycznej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

rodzaje depresji

A

menancholiczna
atypowa
psychotyczna
lękowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

depresja menancholiczna

A

obniżenie nastroju, anhedonia , poczucie winy, zaburzenia napędu, gorsze
samopoczucie rano, przedwczesne budzenie, spadek łaknienia, utrata masy ciała

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

depresja atypowa

A

nadmierna senność, bezsenność w nocy i drażliwość, senność rano, zwiększony apetyt,
przyrost masy ciała, anergia, wrażliwość na odrzucenie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

kryteria rozpoznania depressji DSMV

A

występowanie od pewnego, możliwego do ustalenia czasu, niemal codziennie i przez większą część dnia jednocześnie przez >2 tyg, przynajmniej 5 cech, w tym 1 z 2 pierwszych

  • depresyjny nastroj
  • wyraźnie zmiejszenie zainteresowania niemal wszystkimi czynnościami i/lub zmniejszenie odczucia przyjemności
  • wzmożone lub osłabuione łaknienie bądz znaczny spadek lub wzorst mc
  • bezsennosć/nadmierna senność
  • podniecenie/ spowolnienie psychoruchowe
  • uczucie zmęczenia lub utraty energii
  • poczucie bezwartościowości lub poczucie winy
  • spadek sprawności myślenia, trudności w skupieniu uwagi, podjęciu zajęcia
  • nawracajace myśli o śmierci - nie tylko obawy o śmierci
  • nawracjace myśli samobójcze bez określonego planu, podejmowanie prób samobójczych lub posiadanie palnu samobójstwo
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

depresyjne zaburzenia adaptacyjne

A
  1. domiunują - nastój depresyjny, płaczliwość, poczucie beznadziejnosci
    ‘2. objawy
    -pojawiają sie w odp na stres, do 3 msc od jego wystąpienia
    -znacznie przekraczjaa spodziewaną reakcję na stres
    -znacznie upośledzają funkcjonowanie społeczne lub zawodowe
    -po zaprzestaniu działania stresu występują jeszcze <6msc
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

uporczywe zaburzenie depresyjne - dystymia

A
  1. nastrój depresyjny przez przeważającą część dnia i przeważajacą liczbę dni - przynjamniej 2 lata
  2. co najmniej 2 z: osłabienie/wzmożenie łaknienia, bezsenność, nadmierna senność, poczucie zmęczenia/braku energii, niskie poczucie własnej wartości, trudnosci w podejmowaniu decyzji i koncentracji uwagi, poczucie beznadziejnosci
  3. przez 2 lata nie ustąpiły na dłużej niż 2 msc
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

czy są wahania nastroju w depresji

A

tak, ale niezależne od bieżących wydarzeń - wahania z dnia na dzień i w ciągu dnia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

depresja w geriatrii

A

pacjenci często nie zgłaszją smutku -zgłaszana apatia, spadek zainteresowań, zmęczenie,
problemy ze spaniem, liczne skargi somatyczne, nerwowość, nadużywanie alkoholu/środków uspokajających,
nadużywanie opieki medycznej, złą współpraca w terapii (przerywanie leków, liczne objawy niepożądane)

Nasilenie bólu, nasilenie chorób somatycznych (brak efektów leczenia), zwiększenie śmiertelności, powoduje
niepełnosprawność

◦
Więcej nawrotów, depresja przetrwała (konieczna dłuższa terapia podtrzymująca)

większe ryzyko samobósjtwa/udanego samobójstwa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

depresja naczyniowa

A

-częsta forma u M
-Zmiany w MRI zaniki, zmiany w istocie białej
-Większe ryzyko z rozwinięciem zaburzeń
poznawczych
-Gorsze wyniki leczenia
-Po udarze (najczęściej pierwsze 2 lata, pik 3 do 6
miesięcy, częściej udary lewej półkuli)
-Brak wglądu, gorsze funkcjonowanie
-Funkcje wykonanwcze anhedonia /apatia
-starsi pacjenci

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

objawy depresji mogą nie pasować do żadnej klasyfikacji w dsm5

A

depresja naczyniowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

narzędzie przesiewowe depresja u starszych

A

cornell scale for depression in dementia

geriatrycnza skala oceny depresji wg Yesavagea

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

czynniki ryzyka samobójstw

A 
◦
Przewlekły ból
◦
Płeć męska
◦
Starszy wiek
◦
Ciężkie zaburzenia lękowe
◦
Ataki paniki
◦
Samotność
◦
Ciężka depresja
◦
Żałoba (szczególnie mężczyźni)
◦
Uzależnienie od alkoholu
◦
Próby samobójcze w przeszłości
◦
Dodani wywiad rodzinny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

depresja vs otepienie

A 
Odpowiedzi „nie wiem”
◦
Myśli samobójcze
◦
Brak zaburzeń orientacji
◦
Fluktuujący przebieg zaburzeń poznawczych
◦
Pogorszenia rano
◦
Szybszy początek
◦
Zaburzenia nastroju
Myśli samobójcze
◦
Cierpienie
◦
Zaburzenia snu
◦
Zaburzenia apetytu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

depresja w otępieniu kryteria

A

NIMH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

kiedy elektorwstrząsy w depresji

A 
◦
lekooporność
◦
szybka remisja objawów w wyniku zabiegów EW wykonywanych w trakcie wcześniejszego epizodu choroby
◦
nasilone myśli i tendencje samobójcze
◦
życzenie wyrażone przez samego pacjenta (jeżeli tylko nie wynika z przesłanek psychopatologicznych)
◦
istnienie przeciwwskazań do leczenia farmakologicznego
◦
szybkie pogarszanie się stanu somatycznego
◦
Katatonia
◦
Odmowa jedzenia
◦
Zaburzenia psychotyczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

najmniej interakcji z leków p/dep

A

setralina, citalopram,

ale citalpram/escitalopram –> wydłuża QT

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
SSRI powikłania
``` gastric distress, spadek mc/wzrost niepokój bezsenność hiponatremia dysfunkcja seksualna! ``` ``` krwawienia z przewodu pokarmowego (zaburzenia agregacji płytek), ◦ zespół serotoninowy, ◦ bradykardia, ``` ``` ◦ Parkinsonizm polekowy (rzadko) ◦ Ryzyko samobójstwa (pierwsze miesiące) ◦ Wzrost ryzyka złamań (zależne od dawki) ``` ``` ◦ Bóle głowy!!!!! ◦ Upadki ◦ Paroksetyna efekt antycholinergiczny (unikać w demnecji ```
26
SSNRI wymień
wenlafaksyna duloksetyna lewomilnacypram desvenlafaksyna
27
SSNRI niepóządane
``` Gastric distress wzrost CTK - wenlafaksyna umiakowany efekt antycholinergiczny sennosć zaburzenia przewodzenia ```
28
SSRI z efektem antycholinergicznym
paroksetyna - unikać w demencji
29
leki pierwszego rzutu w depresji
SSRI | bezpieczne, stosunkwo bezpieczne przy przedawkowaniu
30
mirtazapina
noradrenergiczny i specyficznie serotoninergiczna
31
mirtazapina niepoż
``` GI distress sedacja hipotonia orto wzrost mc agranulocytoza grnulocytopenia ``` uważć z padaczką, organicznym uszkodzeniem mózgu, NW, NN, ch serca
32
mirtazapina korzystna
niedożywienie bezsenność pobudzenie
33
p/depresyjny ryzyko drgawek
bupropion
34
tldp nazwy
amitryptylina doksepina imipramina klomipramina
35
tldp niepoż
``` antycholinergiczne - zaparcia, zatrzymanie moczu, suche śluzówki, zzamkniecie kata przesączania - jaskra senność ortosatyczne spadki ctk zaburzenia przewodzenia- wydłuzenie QT dysfukncja seksualna wzrost mc przedawkowanie potencjalnie śmiertlene ```
36
tldp kiedy
depresja melancholiczna, urojeniowa, oporna, podtrzymanie efektu po elektrowstrząsach
37
p/depresyjny powodujący priapizm
trazodon
38
trazodon nefazodon niepoż
``` GI distress antycholinergiczne sennosć zaburzenia przewodzenia wzrost mc cieżka hepatootksyczność ```
39
moklobemid niepoż
``` inh MAO wzrost myśli samobójczych podniecene hiponatremia spadek apetytu ```
40
wilazodon
częściowy agonisat 5ht niepoż: N, W, biegunka bezsennosc
41
wzrost apetytu po jakich lekach p/dep
mianseryna, mirtazapina
42
poprawa snu leki p/dep
- agomelatyna (agonista rec melatononinergicznych, antagonista 5ht2c) - mianseryna, mirtazapina(noradrenergiczna i specyficznie serotoninergiczna - antagonista rec presynaptycznych a2 i rec z grupy 5ht2 i 5ht3) - trazodon (podwójnie serotoninergiczny - w mniejszym stopniu hamuje wychwyt serotniny, ale są także silnymi anatgonistami rec 5ht2) - doksepina (tldp)
43
ból + depresja lek
◦ | Ból ( duloksetyna (SSNRI) , wenlafaksyna (SSNRI) , amitryptylina (TLDP), milnacipan (SSNRI)
44
zahamowanie, apaptia jakie leki p/dep
buproprion (inh wychwytu NA i D) , wenlafaksyna (SSNRI) , sertalina (SSRI) , reboksetyna (SNRI) , milnacipan (SSNRI) , moklobenid (MAO)
45
lęk, jaki leki p/dep
Lęk (SSRI, wenlafaksyna (SSNRI), agomelatyna (agonista rec melatoninergicznych, antagonista 5ht2c) , tianeptyna ( selektywny wzmacniacz wychwytu 5ht) , moklobenid (MAO)
46
kompulsje jaki eleki p/dep
klomipramina (tldp) , SSRI, wenlafaksyna (SSNRI)
47
agitacja, niepokój jakie leki p/dep
mirtazapina (podwójnie serotoninergiczny), mianseryna , trazodon (podwójnie serotninergiczne leki antydepresyjne), ampityptylina (tldp) , doksepina (tldp) , klomipramina (tldp)
48
zaburzenia poznawcze jaki lek p/dep
wortioksetyna - modulator i stymulator serotoninowych inh zwrontego wychwytu serotoniny SSRI i zarazem częściowy agonista rec 5ht1a, agonista rec 5ht3, 5ht7
49
p/depresyjne a cukrzyca
ssri - redukują poziom glukozy, nawet o 30% unikać fluoksetyny w II typie cukrzycy TCA - wzrost glukozy lit - bezpiecznie bez choroby nerek
50
astma lek p/dep
astma lek p/dep - unikać inh MAO
51
leki p/dep w demcji
te z malym antycholinergicznym dzialaniem - bupropion, sertralina, fluoksetyna w ssri unikaj paroksetyny rozważ ECT
52
jaskra jaki eleki p/dep
te z malym antycholinergicznym dzialaniem - bupropion, sertralina, fluoksetyna
53
depresja naczyniowa jakie leki
fluoksetyna, nortryptylina
54
parkinsonizm lek p/dep
``` tca skuteczniejsze niż ssri ale jako 1 rzut zalecane SSRI bupropion moze wywołac psychozę rozważ ECT unikaj litu ```
55
dezypramina, nortryptylina
TDLP, antydepresanty hamujące głównie NA | niepoż: antycholinergiczne, kardiowaskularne
56
bupropion
inhibitor zwrotnego wychwytu NA i D- bez wpływu na serotoninę działa podobnie do amfetaminy, chociaż słabiej stosowany w ciężkiej depresji lek może wywołać napad drgawek
57
wortioksetyna niepożądane
zaburzenia żoł-jelitowe suchość w ustach zawroty głowy dysfunkcja seksualna
58
p/depresyjne niewiązące się z białkami
wenlafaksyna | metylfenidat
59
preferowany antydepresant w chorobach wątroby
escitalopram
60
choroba nerek preferowany antydepresant
TDLP bardziej niż SSRI | unikać litu
61
leki p/dep przed operacją
TDLP, MAOinh --> stopniowo przerywaj na 2 tyg przed operacją lit przerwij na 72 h przed operacją SSRI - raczej nie, chyba, że stosowane razem z nlpz, ASA lub po 80 rż (rozważyć)
62
czynnik ryzyka hiponatremii
``` starszy wiek płeć żeńska mała masa ciała niskie początkowe stężenie sodu lato początek terapii Choroby współistniejące (np. cukrzyca, nadciśnienie, niedoczynność tarczycy, POCHP, niewydolność serca, uraz głowy, udar, marskość wątroby, npl ◦ Inne leki (np. diuretyk , hipotensyje , blokery P450) ◦ Historia hiponatriemii ```
63
złośliwy zespół neuroleptyczny vs zespół serotninergiczny
serotoninergiczny - gwałtownie i krótko po ekspozycji | neuroleptyczny - objawy narastają w ciągu dni/tygodni
64
zespół serotoninergiczny objawy
nadpobudliwość nerwowo-mm - wzmożenie odruchów ścięgnistych, dodatni Babiński, kloniczne kurcze mm, mioklonie, drżenie, sztywnosć nadmierne pobudzenie ukł współczulnego - wzrostT, tachykardia, obfite pocenie zaburzenie swiadoości, splątanie z silnym niepokojem ruchowym
65
zespoł serotoninergiczny jakie kryteria
Huntera
66
kryteria Huntera
przyjęcie środka o dział serotoninergicznym przynajmniej 1 z: spontaniczne kurcze kloniczne mm, indukowane kurcze kloniczne +pobudzenie psychoruchowe/ obfite poty, oczopląs+ pobudzenie psychoruhchowe/obfite poty drżenie mm + wygórowanie odruchów ścięgnistych hipertensja i T ciala >38 i oczoplaś/indukowane kurcze mm
67
żrenice, śluzówki, pp, napięcie mm, odruchy, pobudzenie w zespołach serotonin, antycholin, neurolep
normalne tylko w neuroleptycznym, poszerzone w pozostałych śluzówki suche w antycholin, a madmierne wydzielanie w pozostalcyh pp -zaparcia, odłosy zmniejszone w neuroleptycznym, cholinergicznym a wzrost w serotonienergciznym napiecie mm- prawidłowe w antycholinergicznym, w pozostałych wzorst hiperrefleksja w sertoniniwym, hiporefleksja - nueroleptyczny, norm a w antycholinergicznym słaby kontakt, mutyzm w neurleptycznym, pobudzenie w pozostałych
68
leczenie zespołu serotoniergicznego
diazepam/lorazepam - nie środki przymusu bezpośrendniego esmolol - krótkodziałajacy na hipertensje i tachykardię wczesne ochładzanie i wziotcznie mm - leki p/gorączkowe nieskuteczne nie stosuj chlorpromazyny, dopaminy, propranololu, bromokryptyny, dantrolenu, ani leków p/cholinergicznych (haloperydol, droperyon) jeśli leczenie objawowoe nie przynosi rezultatu --> cyproheptadyna (możlwia hipotensja po podaniu)
69
leki powodujące wzosrt 5ht
``` ◦ Dekstrometorfan ◦ Fentanyl ◦ Linezolid ◦ Tryptany ◦ Metoklopramid ◦ Petydyna ◦ Dziurawiec, Żen szeń ◦ Prommetazyna ◦ Razagilina ◦ Selegilina ◦ Tramadol ◦ Pochodne ergotaminy ```
70
efekt p/dep
``` po 2-3 tyg nirmalnie; u starszych 4-8tyg pełny efekt po 2-3 msc 30% nie reaguje na leczenie pierwszego rzutu ( reewaluacja rozpoznania, sprawdzenie compliance ```
71
brak efektu lek u p/dep co zrobić
``` Brak efektu: • Zwiększenie dawki • Zamiana na inny lek • Psychoterapia • Elektrowstrząsy • Dodanie innych leków (drugi przeciwdepresyjny, neuroleptyk, lit, przeciwpadaczkowe) ```
72
leczenie p/dep u starszcyh
efekt po 4-8 tyg pełny 2-3 msc | leczyć ponad poł roku, najlpeiej rok
73
zespół po odstwieniu antydepresantów
``` Flu like syndromes Insomnia Nausea Imbalance Sensory disturbances Hyperrarousal - agitation ```
74
długotrwałe leczenie p/dep
>3 narotów
75
większe ryzyko zespołu po odstawieniu p/dep
paroksetyna wenlafaksyna TLDP MAOI
76
niepożądane elektrowstrząsów
Skutki uboczne: upadki, pozabiegowe delirium, przejściowe pogorszenie funkcji poznawczych (bardziej narażone osoby z demencją)
77
depresja oporna
Nie reaguje na min dwie próby zmiany leków ◦ Częściej naczyniowa ◦ Częściej koreluje z zaburzeniami poznawczymi ◦ Reewaluacja , compliance ◦ Lit (przedział 0,5 0,6 mmol /l), aripiprazol , kwetiapina , leki przeciwpadaczkowe
78
sklae oceniające depresję
GDS HAM_D BDI PHQ9
79
katatonia
spróbuj benzodiazepiny, brak efektu lub częściowy --> ECT
80
choroby kardiologiczne leki przeciwdepresyjne
unikaj TCA SSRI, bupropion, ECT bezpieczniejsze przed ECT konsultacja z kardiologiem, zmiana leków wenlafaksyna - wzrost CTK hipotonia orto - mirtazpaina, TCA, trazodon, nefta zodon
81
uropatia obstrukcyjna leki p/derp
unikaj bnz, trazodon, MAOI | zalecane SSRI, bupropion, dezypramina
82
drgawki - póg drgawkowy w ECT
wiek, płeć męska, obustronne ECT, antykoagulanty, b-blokery - wzrost prgu drgawkowego barbiturany, beznodiazepiny - wzrost progu drgawkowego, spdek czasu trwania drgawek kofeina, teofilina, razerpina - obniżaja próg drgawkowy hiperwentylacja - wydłuża czas trwania drgawek

paliaty&geriatria (29 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions