Epitelno tkivo

Question 1

vrste tkiva

Answer 1

epitelno
vezivno i potporno
mišićno
živčano

Question 2

podjela epitelnog tkiva

Answer 2

pokrovni
žlijezdani
osjetni

Question 3

podjela pokrovnog epitela - 31str

Answer 3

• 31 str
• prema broju slojeva: jednoslojne i mnogoslojne
• prema obliku stanica tj jezgre: pločast(duguljaste jezgre), kubičan(okrugle jezgre, izoprizmatičan), cilindričan(visokoprizmatičan)
  .
• višeredni epitel -> slojevit raspored stanica, sve stanice dopiru do baze epitela, dobiva se dojam više reda jezgara
• prijelazni epitel -> ima oblika mnogoslojnih i višerednih epitela

Question 4

pokrovni epitel djelovi

Answer 4

• pokriva sve slobodne površine i stvara granice između okoline
• bazalna površina(gleda prema stanici, bazi) -> leži na vezivnoj podlozi od koje je odvojena bazalnom membranom
• apikalna površinq(slobodna) -> ograničava neku od unutarnjih ili vanjske površine tijela -> na njoj mogu biti mikrovili, trepetiljke i naslage keratina

Question 5

jednoslojni pločasti epiteli

Answer 5

• niske sploštene stanice
• citoplazma -> tanka, jedva vidljiva, na mjestu jezgre -> izbočena
• jezgra -> izdužena, duguljasta, ležeća, usporedna s površinom epitela
• nalazi se na: mjestima unutarnjih cijevi ili izmjene tvari

Question 6

oblici jednoslojnog pločastog epitela

Answer 6

• endotel -> u dodiru s limfom i krvi -> pokriva unutaršnjost žila i srca
  .
• mezotel -> pokriva površinu seroznih membrana -> prekriven vlastitom izlučevinom -> seroznom tekućinom -> 3P
  .
• epitel mezenhimskog podrijetla -> u dodiru s posebnom tekućinom -> npr sinovijalna, likvor, očna vodica, endolimfa u uhu -> zglobovi, moždane ovojnice, oko, uho

Question 7

jednoslojni kubični epitel

Answer 7

• srednje visoke stanice -> jednaka baza i visina
• jezgra -> okrugla
• nalazi se na: odvodnim kanalima žlijezda, neki posebni djelovi organa -> štitina žlijzda, bubreg, mrežnica

Question 8

jednoslojni cilindrični epitel

Answer 8

• visoke prizmatične stanice
• jezgra -> ovalne, stojeće, promjer okomit na površinu epitela
• nalazi se na: odvodnim kanalima
• na površini mogu imat: mikrovile(crijeva, apsorpcija -> vide se kao jedinstvena četkasta prevlaka), trepetiljke( na slobodnoj površini -> jajovod, maternica, provodne cijevi)
  .
• na koosm presjeku -> može izgledat kao -> mnogoslojan cilindričan -> paziii

Question 9

mnogoslojni pločasti epitel - općenito

Answer 9

• različit broj slojeva stanica
• u dubljim slojevima -> visoke stanice, prema površini -> sploštene i pločaste
• dva oblika: orožen(na koži) i neorožen(na sluznicama -> usne šupljine, jednjaka, rodnice)
• ## najtanji na rožnici - 5 slojeva

Question 10

neoroženi mnogoslojni pločasti epitel

Answer 10

Od baze prema slobodnoj površini:
- stratum basale -> sloj cilindričnih stanica koji leži na vezivu -> oko papila -> mitoza
.
- stratum spinosum(spinocellulare, spiny cells) -> više slojeva velikih mnogokutnih stanica -> povezane međustaničnim mostićima - na površini izoliranih stanica -> prekinuti izgledaju kao bodljike-spine -> prema površini postaju sve sploštenije
.
- stratum superficiale -> pločaste stanice -> dulji promjer usporedan s površinom epitela -> održana jezgra koja može biti piknotična -> znak odumiranja -> izgledaju poput ljuščica
.
- stratum disjunctum -> stanice ljuščice se oslobađaju i otpadaju

Question 11

oroženi mnogoslojni pločasti epitel

Answer 11

• keratinociti -> podliježu keratinizaciji -> stvaranju keratina i fizičke barijere
• površinski slojevi -> oroženi -> sploštene stanice se mijenaju, gube jezgru i stvaraju homogene eozinom crveno obojene rožnate naslage -> stratum corneum -> ljušti se(taban i lice)
• koža
• nema jezgre, bjelančevine zadržavaju vlagu
  .
  sb
  ss
  s granulosum
  s lucidum
  s corneum

Question 12

vezivne papile

Answer 12

• ispod PMN epitela
• izdanci vezivnog tkiva što ulaze u bazu epitela -> imaju žile, živce
• pridonose prehrani debelog epitela
• zbog toga je granica epitela -> neravna i vijugava
• na tang presjeku -> papile kao vezivni otočići

Question 13

mnogoslojni kubični i cilindrični epitel

Answer 13

KUBIČNI
-> više slojeva kubičnih stanice -> okrugle jezgre
- epitelna ovojnica jajne stanice -> u folikulu jajnika
CILINDRIČNI
- više slojeva prizmatičnih stanica -> u dubljim slojevima stisnute i uske, na površinskim visoke i prizmatične
- mokraćna cijev, epiglotis

Question 14

višeredni cilindrični epitel

Answer 14

• može biti dovredan (ductus epididymis, ductus deferens) ili višeredan(dišni sustav)
• dojam više slojeva stanica jer su ovalne i cilindrične stanice smještene u više redova -> zapravo -> jedan sloj stanica i sve stanice dodiruju bazalnu membranu ali ne dopiru sve do slobodne površine epitela
• stanice koje dopiru -> visoke tj cilindrične s većim svjetlim jezgrama
• stanice koje ne dopiru -> niže, male tamne jezgre
  .
• na površini mogu biti trepetiljke(dišni sustav) ili stereocilije(ductus deferens) -> nepokretni, citoplazmatski izdanci
• tu mogu biti i vrčaste stanice -> pri vrhu, slabije obojene
• jasna granica između epitela i veziva

Question 15

prijelazni epitel općenito

Answer 15

• sve stanice dodiruju vezivo, ali ne dopiru sve do površine
• površinski sloj se ljušti
• izgled se mijenja ovisno o rastegnutosti podloge -> zato je prijelazan
• vrčevi, nakapnice, mokraćovod, mjehur, mokraćna cijev

Question 16

prijelazni epitel - na rastegnutoj i nerastegnutoj podlozi

Answer 16

Na stegnutoj podlozi
-> ima više slojeva
-> dublji -> zbijene stanice različitih oblika i veličina
-> površinski sloj -> valovita slobodna površina, svijetle površinske stanice
-> apikalni dio pov stanica -> zgnusnuta, eozinofilna citoplazma tvori krustu
-> pov stanice: velike, okrugle jezgre, može biti više jezgara
-> vezivo ne oblikuje papile
-> razlika u odnosu na mnogoslojni -> velike površinske a ne sploštene stanice, nema papila
.
Na nestegnutoj podlozi
- tanji epitel -> 2,3 sloja stanica
- velike površinske stanice rastegnute -> nikad pločaste

Question 17

žlijezdani epitel i podjela po mjestu izlučivanja

Answer 17

• epitelne stanice -> imaju skerecijsku ulogu tj stvaranje i izlučivanje sekreta
  Prema mjestu izlučivanja:
  1. s vanjski izlučivanjem egzokrine -> sekret izlučuju izavn tijela ili u šupljinu organa
  2. s unutarnjim izučivanjem endokrine -> sekret izlučuju u krv ili limfu(hemo i limfokrine) -> hipofiza, nadbubrežna, Langh otočići(

Question 18

žlijezdani eptel i podjela po broju

Answer 18

Jednoslojne
- vrčasta stanica -> izlučuje sluz
- jezgra s citoplazmom -> bazalni dio stanice
- supranuklearni dio citoplazme -> zrna mucina -> zajedno s vodom daje -> sluz ili mucus
- merokrini tip sekrecije -> u sekrecijskom ciklusu sekret sintetziriran u obliku zrnca bude izlbačen iz stanice -> stanice ostaje očuvana i ide u novi sekrecijski ciklus
- cilindrični epitel crijeva i dišnih puteva
.
- Mnogoslojne
- žlijezdane stanice-> parenhim žlijezde
- vezivo -> stroma žlijezde
- podjela: slinovnice(serozne, mukozna, seromukozne) i mnogostanične žlijezde građene od svojevrsnih stanica(jetra, bubreg)

Question 19

osjetni epitel

Answer 19

• osjetne i potporne stanice
• Cortijev organ, crista ambullaris, macula statica
• jezik, vidne stanice …