Epitelno tkivo Flashcards
vrste tkiva
epitelno
vezivno i potporno
mišićno
živčano
podjela epitelnog tkiva
pokrovni
žlijezdani
osjetni
podjela pokrovnog epitela - 31str
- 31 str
- prema broju slojeva: jednoslojne i mnogoslojne
- prema obliku stanica tj jezgre: pločast(duguljaste jezgre), kubičan(okrugle jezgre, izoprizmatičan), cilindričan(visokoprizmatičan)
. - višeredni epitel -> slojevit raspored stanica, sve stanice dopiru do baze epitela, dobiva se dojam više reda jezgara
- prijelazni epitel -> ima oblika mnogoslojnih i višerednih epitela
pokrovni epitel djelovi
- pokriva sve slobodne površine i stvara granice između okoline
- bazalna površina(gleda prema stanici, bazi) -> leži na vezivnoj podlozi od koje je odvojena bazalnom membranom
- apikalna površinq(slobodna) -> ograničava neku od unutarnjih ili vanjske površine tijela -> na njoj mogu biti mikrovili, trepetiljke i naslage keratina
jednoslojni pločasti epiteli
- niske sploštene stanice
- citoplazma -> tanka, jedva vidljiva, na mjestu jezgre -> izbočena
- jezgra -> izdužena, duguljasta, ležeća, usporedna s površinom epitela
- nalazi se na: mjestima unutarnjih cijevi ili izmjene tvari
oblici jednoslojnog pločastog epitela
- endotel -> u dodiru s limfom i krvi -> pokriva unutaršnjost žila i srca
. - mezotel -> pokriva površinu seroznih membrana -> prekriven vlastitom izlučevinom -> seroznom tekućinom -> 3P
. - epitel mezenhimskog podrijetla -> u dodiru s posebnom tekućinom -> npr sinovijalna, likvor, očna vodica, endolimfa u uhu -> zglobovi, moždane ovojnice, oko, uho
jednoslojni kubični epitel
- srednje visoke stanice -> jednaka baza i visina
- jezgra -> okrugla
- nalazi se na: odvodnim kanalima žlijezda, neki posebni djelovi organa -> štitina žlijzda, bubreg, mrežnica
jednoslojni cilindrični epitel
- visoke prizmatične stanice
- jezgra -> ovalne, stojeće, promjer okomit na površinu epitela
- nalazi se na: odvodnim kanalima
- na površini mogu imat: mikrovile(crijeva, apsorpcija -> vide se kao jedinstvena četkasta prevlaka), trepetiljke( na slobodnoj površini -> jajovod, maternica, provodne cijevi)
. - na koosm presjeku -> može izgledat kao -> mnogoslojan cilindričan -> paziii
mnogoslojni pločasti epitel - općenito
- različit broj slojeva stanica
- u dubljim slojevima -> visoke stanice, prema površini -> sploštene i pločaste
- dva oblika: orožen(na koži) i neorožen(na sluznicama -> usne šupljine, jednjaka, rodnice)
- ## najtanji na rožnici - 5 slojeva
neoroženi mnogoslojni pločasti epitel
Od baze prema slobodnoj površini:
- stratum basale -> sloj cilindričnih stanica koji leži na vezivu -> oko papila -> mitoza
.
- stratum spinosum(spinocellulare, spiny cells) -> više slojeva velikih mnogokutnih stanica -> povezane međustaničnim mostićima - na površini izoliranih stanica -> prekinuti izgledaju kao bodljike-spine -> prema površini postaju sve sploštenije
.
- stratum superficiale -> pločaste stanice -> dulji promjer usporedan s površinom epitela -> održana jezgra koja može biti piknotična -> znak odumiranja -> izgledaju poput ljuščica
.
- stratum disjunctum -> stanice ljuščice se oslobađaju i otpadaju
oroženi mnogoslojni pločasti epitel
- keratinociti -> podliježu keratinizaciji -> stvaranju keratina i fizičke barijere
- površinski slojevi -> oroženi -> sploštene stanice se mijenaju, gube jezgru i stvaraju homogene eozinom crveno obojene rožnate naslage -> stratum corneum -> ljušti se(taban i lice)
- koža
- nema jezgre, bjelančevine zadržavaju vlagu
.
sb
ss
s granulosum
s lucidum
s corneum
vezivne papile
- ispod PMN epitela
- izdanci vezivnog tkiva što ulaze u bazu epitela -> imaju žile, živce
- pridonose prehrani debelog epitela
- zbog toga je granica epitela -> neravna i vijugava
- na tang presjeku -> papile kao vezivni otočići
mnogoslojni kubični i cilindrični epitel
KUBIČNI
-> više slojeva kubičnih stanice -> okrugle jezgre
- epitelna ovojnica jajne stanice -> u folikulu jajnika
CILINDRIČNI
- više slojeva prizmatičnih stanica -> u dubljim slojevima stisnute i uske, na površinskim visoke i prizmatične
- mokraćna cijev, epiglotis
višeredni cilindrični epitel
- može biti dovredan (ductus epididymis, ductus deferens) ili višeredan(dišni sustav)
- dojam više slojeva stanica jer su ovalne i cilindrične stanice smještene u više redova -> zapravo -> jedan sloj stanica i sve stanice dodiruju bazalnu membranu ali ne dopiru sve do slobodne površine epitela
- stanice koje dopiru -> visoke tj cilindrične s većim svjetlim jezgrama
- stanice koje ne dopiru -> niže, male tamne jezgre
. - na površini mogu biti trepetiljke(dišni sustav) ili stereocilije(ductus deferens) -> nepokretni, citoplazmatski izdanci
- tu mogu biti i vrčaste stanice -> pri vrhu, slabije obojene
- jasna granica između epitela i veziva
prijelazni epitel općenito
- sve stanice dodiruju vezivo, ali ne dopiru sve do površine
- površinski sloj se ljušti
- izgled se mijenja ovisno o rastegnutosti podloge -> zato je prijelazan
- vrčevi, nakapnice, mokraćovod, mjehur, mokraćna cijev