Filipino

Question 1

KATANGIAN NG BALITA

Answer 1

Kawastuhan
Katimbangan
Makatotohanan
Kaiklian

Question 2

KAHALAGAHAN NG BALITA

Answer 2

1. Nagbibigay-impormasyon
2. Nagtuturo
3. Lumilibang
4. Nakapagpapabago

Question 3

Ito ay bago pa lamang nangyari o
maaaring matagal nang nangyari ngunit ngayon
lamang natuklasan.

Answer 3

Kapanahunan -

Question 4

Mas interesado ang mga tagapakinig o
mambabasa na malaman ang nangyayari sa kanilang
paligid opamayanan kaysa sa malalayong lugar

Answer 4

Kalapitan -

Question 5

Tumutukoy sa pagiging prominente

Answer 5

Kabantugan -

Question 6

Mga pangyayaring di

karaniwan

Answer 6

Kakatwahan o Kaibahan -

Question 7

pakikibaka ng tao laban sa kalikasan o

ng tao laban sa kaniyang sarili.

Answer 7

Tunggalian -

Question 8

pangyayaring nakapupukaw
sa iba’t-ibang uri ng emosyon ng tao: pag-ibig, poot
,simpatiya, inggit at iba pa.

Answer 8

Makataong Kawilihan -

Question 9

Tinatalakay dito
hindi lamang ang buhay pag-ibig; pakikipagsapalaran
din ng mga ordinaryong tao

Answer 9

Romansa at Pakikipagsapalaran -

Question 10

Anumang pagbabago at

kaunlarang nangyayari sa pamayanan

Answer 10

Pagbabago at Kaunlaran -

Question 11

Halimbawa nito ay ang mga

ulat ukol sa pananalapi, resulta ng eleksyon at iba pa.

Answer 11

Bilang o Estadistika -

Question 12

Tumutukoy sa mga pangalang
nasasangkot sa balita tulad ng mga nakapasa sa mga
board examinations.

Answer 12

Pangalan -

Question 13

Halimbawa nito ay ang mga bagong inakay
ng Philippine Eagle mula sa itlog na nabuo sa
pamamagitan ng artipisyal inseminasyon.

Answer 13

Hayop -

Question 14

Kapag nagkaroon ng malakas na bagyo,

lindol, pag- putok ngbulkan at iba pa,

Answer 14

Kalamidad -

Question 15

ISTILO NG BALITA

Answer 15

Tuwirang Balita - Diretsahan ang pagkahanay ng
mga datos

Pabalitang Lathalain - Hindi diretsahan ang
paglalahad ng datos

Question 16

 Lokal na Balita Kung ang kinasasaklawan ng
pangyayari ay sa pamayanang kinabibilangan

 Balitang Pang-ibang Bansa

Answer 16

LUGAR NA PINANGYARIHAN

Question 17

 Pang-agham at teknolohiya
 Pangkaunlarang komunikasyon
 Pang-isports o pampalakasan

Answer 17

NILALAMAN

Question 18

Ang manunulat / mambabalita ay naroon mismo sa

lugar na pinangyarihan ng aksyon o pangyayari.

Answer 18

Batay sa aksyon

Question 19

Kung ang pinagbabatayan ng balita ay mga talang
nakalap mula sa talaan ng pulisya, ospital at iba pang
ahensya.

Answer 19

 Batay sa Tala

Question 20


Kung ang pinagkukunan ng datos ay ang talumpati ng
mga kilalang tao.

Answer 20

Batay sa Talumpati

Question 21

Kung ang mga datos ay nalikom sa pamamagitan ng
pakikipanayam sa mga taong sangkot o may alam sa
pangyayari

Answer 21

 Batay sa pakikipanayam

Question 22

kawilihan Karaniwang maiikling balita
tungkol sa tao, bagay, hayop na umaantig sa damdamin ng
mambabasa.

Answer 22

Balitang pamukaw-

Question 23

Nagpapaunawa sa mambabasa
tungkol sa dahilan, saligan, katauhan, katauhanng mga
pangunahing sangkot at kahalagahan ng isang pangyayari.

Answer 23

Balitang nagpapakahulugan

Question 24

Sinasagot nito ang mga tanong na Ano?, Sino?,
Saan?, Kailan?, Bakit? at Paano?
- balita ay inilalahad sa baligtad napiramide

Answer 24

Kombensyonal o Kabuuurang Pamatnubay

Question 25

- higit na pinakatampok ang tao o organisasyong | kasangkot sa pangyayari

Answer 25

2. Pamatnubay na Sino

Question 26

- higit na mahalaga ang lugar na pinangyarihan

Answer 26

3. Pamatnubay na Saan

Question 27

- Hindi gaanong gamiting pamatnubay dahil ginagamit lamang ito kung higit na mahalaga ang petsa kaysa sa iba pang aspeto ng mga pangyayari

Answer 27

4. Pamatnubay na Kailan

Question 28

- dahilan o sanhi ng pangyayari ang | pinakamahalaga

Answer 28

5. Pamatnubay na Bakit

Question 29

MGA DAPAT TANDAAN SA PAGSULAT NG BALITA

Answer 29

1. Gumamit ng payak na pangungusap. 2. Huwag isulat ang lahat ng kasagutan sa mga tanong na Ano, Sino, Saan, Kailan, Paano at Bakit sa isang pangungusap lamang, kung ito ay makasisira sa kaisipan ng talata at makalilito sa mambabasa. Alalahaning ang pangalawang talata ay pamatnubay rin. 3. Huwag uliting gamitin ang mahalaga o dikaraniwang salita sa isang pangungusap. 4. Iwasan ang pag-uulit ng mga sugnay, parirala at mga iba pang katulad nitong gramatikong kayarian.

Question 30

MGA HAKBANG SA PAGSULAT NG BALITA

Answer 30

1. Isulat kaagad ang balita matapos makalap. 2. Itala ang mga datos ayon sa pababang kahalagahan. 3. Unahing itampok ang pinakamahalagang datos bilang pamatnubay. 4. Ibigay ang buong pangalan ng taong awtoridad o pinagkunan ng datos at kaniyang katungkulan. Sa muling pagbanggit sa kanya ay gamitin na lamang ang G. at apelyido ng lalaki at Bb. o Gng. at apelyido ng babae o anumang titulo na angkop sa kanya. 5. Iwasang magbigay ng opinyon sa balita. 6. Maging tumpak sa paglalahad ng datos. 7. Gawing maikli ang talata. 8. Gumamit ng mga payak na salita. 9. Gawing maiikli ang pangungusap at pag-ibaibahin ang haba nito. 10. Gamitin ang pangungusap na tukuyan kaysa sa balintiyak. 11. Isulat ang tuwiran at di tuwirang sabi sa magkahiwalay na talata. 12. Ilahad ang dalawang panig ng mga taong sangkot sa balita. 13. Gawing pasalita ang bilang 1 hanggang 9 at gawing tambilang ang 10 pataas.

Question 31

MGA TUNTUNIN SA PAGTATALA NG BALITA

Answer 31

1. Ang talata ay hindi sumusobra sa 75 na salita. 2. Ilagay ang mahahalagang datos sa unahan ng talata. 3. Iwasan ang paggamit ng mga magkatulad na mga salita o mga sugnay sa simula ng magkasunod na talata. 4. Huwag ilagay ang tahasang sabi at buod nito sa isang talata. 5. Ang isang pangungusap na talata ang pinakagamitin sa balita ngunit kung hindi maiiwasan ang paggamit ng mahigit sa isang pangungusap,hindi ito dapat na sumobra sa 3 pangungusap. 6. Isaayos ang mga talata ayon sa pababang kahalagahan upang kung kukulangin sa espasyo ay maaaring putulin ang mga huling talata na hindi naaapektuhan ang nilalaman nito.

Question 32

naglalayong ilatag ang mga plano at adhikain para sa isang komunidad o samahan; isang kasulatan ng mungkahing naglalaman ng mga plano ng gawaing ihaharap sa tao o samahang pag-uukulan nito

Answer 32

Dr. Phil bartle panukalang proyekto

Question 33

isang detalyadong deskripsyon ng mga inihahaing gawaing naglalayong lumutas ng isang problema o suliranin

Answer 33

Besim Nebiu

Question 34

PAGSULAT NG KATAWAN NG PANUKALANG PROYEKTO

Answer 34

``` LAYUNIN SPECIFIC IMMEDIATE MEASURABLE PRACTICAL LOGICAL EVALUABLE – ```

Question 35

ang salitang sanaysay ay nangangahulugang nakasulat na karanasan ng isang sanay sa pagsasalaysay

Answer 35

Alejandro G. Abadilla,

Question 36

ang sanaysay ay isang kasangkapan upang isatinig ang maikling pagbubulay-bulay at komentaryo sa buhay.

Answer 36

Francis Bacon,

Question 37

PAMILYAR O PERSONAL at nagbibigaydiin sa isang estilong nagpapamalas ng katauhan ng may-akda

Answer 37

Impormal Sanaysay

Question 38

nagbibigay ng patalasta sa isang paraang maayos at bunga ng isang maingat na pagtitimbangtimbang; IMPERSONAL O SIYENTIPIKO sapagkat ito’y binabasa upang makakuha ng impormasyon

Answer 38

Pormal Sanaysay

Question 39

kinapapalooban ng pagbabahagi ng mga bagay na naiisip, nararamdaman, pananawat damdamin

Answer 39

Michael Stratford

Question 40

nagpapakita ng personal na paglago ng isang tao

Answer 40

Kori Morgan

Question 41

LAYUNIN NG TALUMPATI

Answer 41

upang magpabatid o magturo, manghimok, | magpakilos o mang-aliw

Question 42

o walang paghahandang isinasagawa, | biglaang tatawagin ang mananalumpati

Answer 42

 Impromptu o Biglaan

Question 43

o Binibigyan ng kaunting panahon ang mananalumpati na makapag-isip-isip sa paksa

Answer 43

Ekstemporanyo o Maluwag

Question 44

 karaniwang ginagamit sa mga kumbensyon, seminar, o programa sa pagsasaliksik kaya pinag-aaralan itong Mabuti at dapat na nakasulat

Answer 44

MANUSKRITO

Question 45

 ay naglalayong maipakita ang katotohanan at katibayan ng isang tiyak na isyung kadalasan ay napapanahon at nagdudulot ng iba’t ibang pananaw sa marami depende sa persepsiyon ng mga tao  layunin nito ay mahikayat ang madla na ang paniniwalaan ay katanggap tanggap at may katotohanan  kilala rin sa tawag na pangangatwiran

Answer 45

POSISYONG PAPEL

Question 46

sining na paglalahad ng mga dahilan upang makabuo ng isang patunay  isang uri ng paglalahad na nagtatakwil sa kamalian upang maipahayag ang katotohanan.  paraang ginagamit upang mabigyang-katarungan ang mga opinyon

Answer 46

PANGAGATWIRAN, PAKIKIPAGTALO O | ARGUMENTASYON