GNED 12 Flashcards
(78 cards)
Tumutukoy sa paraan ng pag-Iisip o pagpapaliwanag sa mga
bagay o pangyayari.
DALUMAT
Humihiwalay ito sa leksikal na
kahulugan lamang ng salita at
nililirip ito sa mataas na antas
ng interpretasyon
dalumat
“P(F)ilipino ang ating wika.
Nararapat lamang na magamit
ito nang husto sa
pinakamalalim at pinakasaklaw
na pag-uusisa ng tao. Nararapat
na mainternalisang
napakayaman ang ating wika
para sa pagdukal ng malalim na
kaalaman.”
Emelisa S. Quito (1972)
Nakabatay sa
talatinigan
▪ Literal na
kahulugan
denotatibo
-lampas sa talatinginan
-kahulugang nakakabit sa salita
konotatibo
sa wikang Ingles ay salita o
grupo ng mga salita na patalinghaga at ‘di tuwirang
naglalarawan sa isang bagay, sitwasyon o pangyayari
sawikain
ayon kay ______ ang salitang dalumat ay kasingkahulugan ng paglilirip at paghihiraya na may katumbas sa wikang ingles bilang very deep thought at abstract conception
panganiban (1973)
ayon kay ____ at ____, ang dalumat-salita ay paggamit ng wika sa mataas na antas ng pagteteorya batay sa masusi, masinop, kritikal at analitikal na paggamit ng mga salitang kumakatawan ng mga ideya
nuncio at nucio (2004)
kinilala ng ____ ang kakayahan ng wikang filipino na maging wika ng katurungan at magamit sa pagdadalumat ng mga teoryang nakabatay sa kontekstong pilipino
1987 konstitusyon
ayon sa kanya, ang paniniwalang walang kakayahan ang wikang filipino upang maging wika ng karunungan ay pakulo lamang ng mga maka-ingles at may baluktot na paniniwala na hindi tayo uunlad dahil hindi tayo marunpng ng ingles
virgilio almario (1991)
ayon sa kanya, ang nasasabing di sapat ang filipino bilang wikang pangkalinangan ay nagpapahiwatig lamang na siya ang talagang kapos o kulang
zeus salazar (1997)
tumurukoy sa pagsanga-sanga ng talastasang pangkalinangan sa loob at labas ng bansa na may lalim at lawak
sangandiwa
tawa bilang kritikang gumagamit ng pagbasang kritikal ng kamalayan sa isyu at tauhan sa lipunan
pantawang pananaw
tumutukoy sa usaping pagkakaroon ng urduja at iba pang mito
mitong-may-katwiran
tumutukoy sa isang konseptong nakapaloob sa pagtingin ng mga pilipino sa kanilang sarili
pantayong pananaw ni zeus salazar (2000)
nagmula ang padadalumat nito sa mga salitang tayo, kami, sila, at kayo
pantayong pananaw ni zeus salazar (2000)
ibigsabihin ng fit
filipinas institute of translation inc
ayon sa ___ ang sawikaan ay isang masinsiang talakayan para piliin ang pinakanatatanging salitang namayani sa diskurso ng sambayanan sa nakalipas na taon
fit (2004)
tatlong kriterya sa pagpili ng salita ng taon
- kahusayan sa presentasyon
- pagkilala sa husay ng saliksik at bigat ng patunay at katwiran at retorikang nakapaloob dito
- pagsakot sa mga tanong sa mismong araw ng presentasyon
mga katangian ng mga salitang napipili sa sa sawikaan
- bagong imbentong salita
- bagong hiram mula sa katutubo o wikang banyaga
- lumang salita sibalit may ebolusyon sa kahulugan
- patay na salitang muling nabuhay
sino ang nag-imbento ng salitang canvass
randy david (2004)
sino ang nag-imbento ng salitang huweteng
roberto añonuevo (2005)
sino ang nag-imbento ng salitang lobat
jelson capilos (2006)
sino ang nag-imbento ng salitang miskol
adrian remodo (2007)