HC 1 - Jeugdzorg in Nederland

Question 1

16de eeuw

Answer 1

Kraamkamers (= weeshuizen, tuchthuizen en opvanginstellingen voor ‘probleemjeugd’ en weeskinderen) van de jeugdzorg

Question 2

Kraamkamers (16de eeuw-19de eeuw)

Answer 2

Weeshuizen, tuchthuizen en opvanginstellingen voor ‘probleemjeugd’ en weeskinderen.
> kritiek 19de eeuw: gebrek aan persoonlijke aandacht
> later omgevormd naar kinderbeschermingshuizen

Question 3

17de eeuw

Answer 3

Tabula rasa (John Locke): mens als ongeschreven blad

Question 4

Kinderen beperking en/of stoornis (vanaf 17de eeuw)

Answer 4

Opname in gasthuizen en later in instituties voor geestelijk gehandicapten

Question 5

18de eeuw; verlichting

Answer 5

• Opvoedbaarheid van “ontspoorden” en “gehandicapten” kwam centraal te staand
• Men handelde uit liefdadigheid
• Kinderen kregen onderwijs en bescherming door kennis en wetenschap (optimisme)
  > Onder toezicht stelling (OTS) (1921)= Overheid heeft de mogelijkheid om in te grijpen bij kinderen in slechte situaties

Question 6

Onder toezicht stelling (OTS) (1921)

Answer 6

Kind blijft thuis, maar krijgt begeleiding en toezicht van een professionele instantie om problemen aan te pakken en erger te voorkomen in 3 situaties:
1. Verwaarloosde / mishandelde kinderen’
2. Kinderen in criminaliteit
3. Gedepriveerde gezinssituatie
> Gezinsvoogden: Professionals die kinderen en gezinnen begeleiden en ondersteunen bij problemen, vaak na een gerechtelijke uitspraak zoals een ondertoezichtstelling.

Question 7

Voogdij-instellingen

Answer 7

Bij ontzegging van het gezag krijgt een kind geen gezag meer van zijn ouders, en wordt er een voogdijinstelling aangewezen die het gezag overneemt. Deze instelling zorgt dan officieel voor de verzorging, opvoeding en beslissingen namens het kind.

Dus: als ouders het gezag verliezen, neemt de voogdijinstelling de rol van wettelijk voogd op zich.

Question 8

19de eeuw

Answer 8

• Opkomst heilpedagogiek (= kinderen met een beperking of ontwikkelingsprobleem, met als doel hen te helpen zich zo volledig mogelijk te ontwikkelen)
  > Idiotenschool(Cornelis van Koetsveld, 1855): opvoedbare visie op verstandelijke beperking
• Onderwijzers en pedagogen kregen grotere invloed in plaats van alleen artsen en geestelijken
• Verzorging gebeurde vooral door geestelijken
  + Kraamkamers kregen kritiek (= gebrek aan presoonlijke aandacht) en werden omgevormd naar kinderbeschermingshuizen

Question 9

Heilpedagogiek (opkomst 19de eeuw)

Answer 9

Kinderen met een beperking of ontwikkelingsprobleem helpen zich zo volledig mogelijk te ontwikkelen.

Question 10

Idiotenschool (Cornelis van Koetsveld, 1855)

Answer 10

Opvoedbare visie op verstandelijke beperking

Question 11

Oligofrenen

Answer 11

Mensen met kleine geest (medisch model) werd later speciaal onderwijs; Buitengewoon Lager Onderwijs (BLO)

Question 12

Normalisatie (Scandinavië)

Answer 12

Mensen met beperking in normale situaties laten functioneren
> later inclusie: samenleving accepteert en respecteert verschillen

Question 13

20ste eeuw

Answer 13

• Toenemende pedagogisering (= proces waarbij opvoeding en educatie doordringen in steeds meer aspecten van het dagelijks leven)
  > Wet op de leerplicht (1901): Schoolplicht, dus afname kinderarbeid
  > Kinderwetten (1905): Overheid kon ingrijpen in gezag
  > Intelligentietests (1904): meten welke kinderen wel/niet geschikt zijn voor onderwijs; grotere rol voor pedagogen en psychologen

Question 14

pedagogisering (20ste eeuw)

Answer 14

Proces waarbij opvoeding en educatie doordringen in steeds meer aspecten van het dagelijks leven

Question 15

Wet op de leerplicht (1901)

Answer 15

Schoolplicht, dus afname kinderarbeid

Question 16

Intelligentietests (1904)

Answer 16

Meten welke kinderen wel/niet geschikt zijn voor onderwijs; grotere rol voor pedagogen en psychologen

Question 17

Kinderwetten (1905)

Answer 17

Overheid kon ingrijpen in gezag

Question 18

Vanaf 1950

Answer 18

Meer professionalisering, emancipatie en samenwerking met gezin

Question 19

Vanaf 1990

Answer 19

Hulp werd vraaggericht, niet meer aanbodgerricht

Question 20

Orthopedagogiek 1930-1970/1980

Answer 20

Tak van de pedagogiek die zich richt op de opvoeding, begeleiding en behandeling van kinderen en jongeren met ontwikkelings-, leer- of gedragsproblemen.
> Bloei vanaf jaren 30 als wetenschap
> Jaren ‘50-‘60: integratie in de samenleving
> Jaren 70-80 Meer nadruk op methodisch handelen

Question 21

Na oorlogse ontwikkelingen pedagogiek

Answer 21

• Jaren ‘50-‘60: integratie orthopedagogiek in de samenleving
• Jaren ‘70: meer nadruk op gezin
• 1998: zo-zo-zo-beleid

Question 22

Zo-zo-zo-beleid (1998)

Question 23

Commissie van Samson (2012)

Answer 23

Nederlandse onderzoekscommissie die is ingesteld om te onderzoeken hoe het onderwijs omgaat met leerlingen die thuis te maken hebben met problemen zoals geweld, verwaarlozing of andere risicofactoren. De commissie werd geleid door prof. dr. M. Samson.
> Seksueel misbruik komt 2,5x zo vaak voor als gemiddeld

Question 24

Internationaal verdrag inzake de rechten de rechten van het kind (2013)

Answer 24

Garandeert bescherming tegen mishandeling
-> Verplichte meldcode en huiselijk geweld wet (2013)
1. signaleren
2. in kaart brengen
3. gesprek met cliënt
4. weeg het geweld
5. meld of organiseer hulp

Question 25

Commissie De Winter (2019)

Answer 25

Nederlandse onderzoekcommissie onderzocht geweld in de Nederlandse jeugdzorg van 1945 tot heden. > 1 op de 10 kinderen maakt geweld mee in instellingen

Question 26

Wet op de jeugdzorg (vervangen door Transitie van jeugdzorg (2015)

Answer 26

Regelt in Nederland de organisatie, uitvoering en voorwaarden van jeugdzorg. Deze wet bepaalt hoe zorg en hulp aan kinderen, jongeren en hun gezinnen geregeld worden wanneer er problemen zijn op het gebied van opvoeding, ontwikkeling, veiligheid of welzijn. > Doelen:

Question 27

Transitie van jeugdzorg (2015)

Answer 27

Grote hervorming die in Nederland rond 2015 plaatsvond. Hierbij kregen gemeenten de regie over de jeugdzorg, die voorheen vooral door de landelijke overheid werd geregeld. > Doelen: - Preventie en eigen kracht - Normaliseren - Vroege zorg/hulp - Integrale hulp aan gezinnen - Ruimte voor professionals

Question 28

Noodzaak om jeugdstelsel te veranderen

Answer 28

- Groeiende wachtlijsten - Langs elkaar werkende instanties - Groeiende kosten - Te veel bureaucratie > Gemeentes werden verantwoordelijk voor het managen van de jeugdzorg, dit droeg bij aan het groeiende jeugdzorg gebruik

Question 29

Verlengde hulp jeugdwet (na 18de jaar) mogelijk tot 23 jaar in 3 situaties

Answer 29

1. Jeugdhulp is niet agherond op 18de 2. Na beëindigen jeugdhulp op 18de blijkt binnen een halfjaar dat hervatting nodig is 3. Voor de 18de verjaardag wordt gekozen voor noodzakelijke jeugdhulp > Onderzoek "het vergeten kind": Jongeren vaak niet klaar voor zelfstandigheid naar 18de levensjaar

Question 30

Gezinssysteem

Answer 30

Bestaat uit samenhangende rollen en structuren. - Hemeostase (evenwicht) - Coalities (groepen binnen het gezin) - Subsystemen (2 of meer leden met gedeelde intenties)

Question 31

Kluwen gezin (gesloten gezin)

Answer 31

Weinig info-uitwisseling

Question 32

Los-zand gezin (open gezin)

Answer 32

Weinig grenzen / chaos

Question 33

Gezin-cohesie

Answer 33

Mate van emotionele verbondenheid

Question 34

Aanpassingsvermogen

Answer 34

Vermogen om flexibel te reageren op veranderingen

Question 35

Basisdimensies van opvoeding: 1. Warmte (emotionele nabijheid) 2. Dominantie (controle)

Answer 35

Combinaties leiden tot: - Betrokkenheid - Tolerantie - Onverschilligheid - Intolerantie

Question 36

Dimensies opvoedersgedrag: 1. Controle: Autoritaire stijl = - Autoritatieve stijl = + > Permissieve stijl= warm/weinig structuur > Onverschillige stijl= weinig betrokkenheid en controle 2. Ondersteuning

Answer 36

Ouder= Iemand met een onvoorwaardelijk en tijdloos verantwoordelijkheidsbesef op 3 gebieden 1. biologisch 2. maatschappelijk 3. Juridisch

Question 37

Meervoudige complexe problemen als ten minste 6/7 domeinen langdurig problematisch zijn

Answer 37

1. kindfactoren 2. ouderfactoren 3. opvoedingsfactoren 4. gezin functioneren 5. Contextuele factoren 6. Sociaal netwerk factoren 7. Hulpverlening factoren

Question 38

Kinderen van ouders met psychische problemen (KOPP) en / of verslaving (KOV) hebben meer risico's (bijv. mantelzorg, onbegrip ect.)

Answer 38

Integrale aanpak is nodig met de focus op DRAAGKRACHT en SAMENHANG IN HET GEZIN

Question 39

Sociaal-contextueel procesmodel (Belsky)

Answer 39

Ontwikkeling van een kind wordt bepaald door DYNAMISCHE INTERACTIES tussen het kind, ouders en hun sociale en maatschappelijke omgeving.