HC11 - H-H-endocriene klier-as

Question 1

Op welke processen werken hormonen over het algemeen?

Answer 1

Op ‘lange’ termijn processen die bijdragen aan de homeostase

Question 2

Wat zijn de 5 manieren van cel-cel communicatie?

Answer 2

1. Endocriene signalering
2. Paracriene signalering
3. Autocriene signalering
4. Synaptische signalering
5. Neuro-endocriene signalering

Question 3

Wat is het verschil tussen de acute stress response en de chronische stress response?

Answer 3

Links is acuut, rechts is chronisch.
Acuut: voornamelijk neuraal, het merg van de bijnier produceert adrenaline.
Chronisch: voornamelijk endocrien, de schors van de bijnier produceert cortisol.

Question 4

Wat zijn de effecten die adrenaline creëert bij een acute stress response?

Answer 4

Question 5

Wat zijn de effecten die cortisol creëert bij een chronische stress response?

Answer 5

Question 6

Hoe werkt endocriene communicatie?

Answer 6

Question 7

Hoe kun je hormonen chemisch classificeren?

Answer 7

Non-steroïde hormonen
- Peptide hormonen
- Amino hormonen

Steroïde hormonen

Question 8

Wat zijn peptide hormonen?

Answer 8

Ze bestaan uit korte eiwitketens (aantal aminozuren).
Voorbeelden zijn; insuline, glucagon, PTH, GH, oxytocine.

Question 9

Hoe werkt de peptide hormoon synthese?

Answer 9

De hormonen worden klaargelegd in blaasjes aan de celwand, en bij een release signal worden ze vrijgegeven.

Question 10

Wat zijn amino hormonen?

Answer 10

Hormonen opgebouwd uit een aminozuur, vooral tyrosine. Ze zijn kleiner dan peptide hormonen.
Voorbeelden zijn; catecholamines, schildklierhormoon (T3, T4)

Question 11

Welke stof is de uitgangsstof voor alle steroïdhormonen?

Answer 11

Cholesterol

Question 12

Welke hormonen zijn wateroplosbaar en welke zijn vetoplosbaar?

Answer 12

Peptidehormonen: wateroplosbaar
Steroïde hormonen: vetoplosbaar

Van de aminohormonen is adrenaline goed wateroplosbaar en schildklierhormoon slecht wateroplosbaar.

Question 13

Hoe worden wateroplosbare hormonen uitgescheiden en waar zit de receptor?

Answer 13

Ze zitten in blaasjes en de receptor zit in het plasma membraan

Question 14

Hoe worden vetoplosbare hormonen uitgescheiden en waar zit de receptor?

Answer 14

Deze hormonen kunnen niet worden opgeslagen in een blaasje (want ze zijn vetoplosbaar) en worden dus gelijk afgegeven. Ze hebben een transport eiwit nodig om bij de receptor in de nucleus of het cytoplasma te komen.

Question 15

Waaruit bestaat de totale hoeveelheid hormoon in het bloed?

Answer 15

Uit een deel gebonden hormoon (99%) en een vrije fractie in het bloed

Question 16

Wat doet de vrije fractie van hormonen in het bloed?

Answer 16

Dat is het deel dat biologisch actief is, en het deel dat zorgt voor negatieve feedback.
De halfwaardetijd voor eliminatie van de vrije fractie is logischerwijs ook korter dan gebonden hormonen.

Question 17

Hoe worden peptidehormonen gemetaboliseerd?

Answer 17

Door proteasen in het doelweefsel

Question 18

Hoe worden steroïd hormonen gemetaboliseerd?

Answer 18

Die moeten eerst wateroplosbaar worden gemaakt d.m.v. conjugatie in de lever en nieren, om daar na via de gal en vooral de urine te worden uitgescheiden.

Question 19

Samenvatting hormonen

Answer 19

Question 20

Wat is de hypothalamus?

Answer 20

Het is het kruispunt van het zenuwstelsel en het hormoonstelsel. Het dient als regelpunt voor de homeostase

Question 21

Wat kan de hypothalamus doen nadat het een signaal krijgt?

Answer 21

• Het autonome zenuwstelsel activeren
• Het endocriene systeem activeren

Question 22

Waaruit bestaat de hypofyse?

Answer 22

• Voorkwab (‘anterior lobe’)
• Middenkwab (pars intermedia)
• Achterkwab (‘posterior lobe’)

Question 23

Hoe verschillen de voor-, midden- en achterkwab bij diersoorten?

Answer 23

De termen voor-, midden- en achterkwab kun je niet goed toepassen bij zoogdieren omdat het ook allemaal een beetje om elkaar heen kan liggen

Question 24

Hoe kun je de hypofyse van verschillende diersoorten beter opdelen?

Answer 24

Op basis van type weefsel:
- Adenohypofyse
- Neurohypofyse

Question 25

Hoe ontstaat de hypofyse embryonaal gezien?

Answer 25

Het bestaat hierdoor uit twee verschillende typen weefsels, waardoor het twee verschillende functies krijgt.

Question 26

Hoe wordt de voorkwab van de hypofyse aangestuurd?

Answer 26

Vanuit de hypothalamus komt er een signaal via een neuron, die een releasing hormoon gaat produceren. Dit wordt afgegeven in een speciaal poortadersysteem, die het naar het kliereptiheel brengt. Die cellen gaan reageren op dat releasing hormoon door ook een hormoon te produceren.

Question 27

Hoe wordt de middenkwab aangestuurd?

Answer 27

De neuronen vanuit de hypothalamus strekken zich uit tot het klierweefsel. Hier gaan ze d.m.v. een neurohormoon het klierweefsel aanzetten om hormonen vrij te laten. Het poortadersysteem is hier dus niet bij betrokken.

Question 28

Hoe wordt de achterkwab aangestuurd?

Answer 28

De neurohypofyse slaat alleen maar de hormonen op die in de hypothalamus worden geproduceerd, waarna het direct in de systemische circulatie terecht komt

Question 29

Overzicht hypofyse aansturing

Answer 29

Question 30

Wat is de H-H-endocriene klier as?

Answer 30

De hypothalamus-hypofyse-endocriene klier as

Question 31

Hoe ziet de H-H-schildklier as er uit?

Answer 31

Question 32

Hoe ziet de H-H-groeihormoon as er uit?

Answer 32

Question 33

Hoe ziet de H-H-cortisol as er uit?

Answer 33

Question 34

Op welke manieren kan er een probleem zijn bij hypo- en hypercortisolisme?

Answer 34

- Primair; bijnierschors - Secundair; hypofyse - Tertiair; hypothalamus

Question 35

Waar moet je rekening mee houden bij de diagnostiek van een probleem met de cortisol concentratie?

Answer 35

Er is sprake van een circadiaan ritme, dus het cortisol niveau wisselt heel erg gedurende de dag.

Question 36

Wat kan er mis gaan met de H-H-endocriene klier as?

Answer 36

- Te veel of te weinig hormoonafgifte - Hormoonresistentie van het doelweefsel - Dyshormogenese (wel geproduceerd maar niet de juiste vorm) - Weefselhormonen (hormonen worden op andere plekken geproduceerd, bij een paraneoplastisch syndroom) - Iatrogeen

Question 37

Waar begint de diagnostiek bij een verdenking van een probleem in de H-H-endocriene klier as?

Answer 37