HC.3; Keuzen in de zorg in historisch perspectief Flashcards
(8 cards)
Houdbaarheid gezondheidszorg
Mensen
Middelen
Maatschappelijk draagvlak
Belangrijkste conclusie WRR; we moet op een andere manier keuzes maken
- Meer dan alleen QALY en doelmatigheid
- Daarom bredere blik; historisch perspectief en ethische/filosofische overwegingen
Schaarste
Schaarste is een relatief begrip
- In plaats
- In tijd
- Naar functie of sector
Verklaringen voor alsmaar stijgende zorgvraag en toenemend schaarste
Vooruitgang
Medicalisering
Kenmerken vooruitgang
Demografisch; patronen t.a.v. sterfte en levensduur
- O.a. gestegen levensverwachting bij geboorte
- Kindersterfte eerste 5 levensjaren van 40 procent naar minder dan 1 procent
Politiek-sociaal-economisch
- Opkomst verzorgingsstaat en groei welvaart, toegenomen toegankelijkheid zorg
- Staat/gemeenschap steeds meer verantwoordelijk voor zorg
Medisch; groei medische mogelijkheden / macht
- Antibiotica, vaccins, beeldvormende technieken, transplantatiechirurgie
Keerzijden van vooruitgang
Demografische vergrijzing, chronische ziekte, co-morbiditeit
- Langdurige behandelingen en groeiende complexiteit
Groeiende economie, sterk stijgende lonen
- Ook snelle stijging loonkosten in gezondheidszorgen in absolute en relatieve zin
Medische mogelijkheden; toename kosten/schaarste
- Nieuwe technieken vaak relatief duur
- Schaarste aan beschikbaarheid apparatuur en zorgprofessionals met bijbehorende specialistische kennis
- Grotere financiële belangen, medisch-industrieel complex
Kenmerken medicalisering
Uitbreiding van zorgdomein t.a.v. omvang, werkterrein en indicatiegebieden
- Cure, care en preventie
Aanzien van de medische professie
- Sinds 19e eeuw medisch monopolie ondersteund door de staat
- Met name sinds 20e eeuw; groot maatschappelijk aanzien en vertrouwen
Gezondheidscultuur, gezondheid steeds belangrijkere waarde in samenleven
Gezondheidszorg als recht
Keerzijden medicalisering
Expansie zorgdomein
- Uitbreiding indicatiegebieden
- Preventie is in theorie grenzeloos
Aanzien medische professie
- Medische professionals drukken te sterk stempel
- Mismatch hulpvraag en interventie
- Andere sectoren, functies en aspecten onderbelicht
Gezondheidscultuur
- Obsessieve preoccupatie
- Risk culture
Vraag naar zorg is recht op zorg geworden of zelfs recht op gezondheid
Oplossingen in de geschiedenis
Marktwerking; wie betaalt, bepaalt
Selectie op basis van sociale waarde
- Degene die het meest betekent voor de gemeenschap mag eerst
Rantsoenering
- Selectie van patiënten; wachtlijsten
- Iedereen toch ontevreden ondanks effectiviteit van budgettering bij kostenbeheersing
Prioritsering
- Selectie van behandelingen / voorzieningen
Sturing overheid
- Zorgverzekeringswet
- Overheid bepaalt wat in het basispakket komt
- Steeds grotere groei eigen risio
Druk op eigen verantwoordelijkheid
- Belangrijke risicofactoren als oorzaak ziektelast
