HC.8 Longembolie Flashcards
Wat zijn sterke risicofactoren voor een longembolie? (Odds ratio > 10)
Fractuur onderste extremiteit
Heup- of knie vervanging
Hartinfarct (3 mnd)
Eerdere VTE
Wat zijn matige risicofactoren voor een longembolie (odds ratio 2-9)
Postpartum
Infectie/ pneumonie
Maligniteit
Wat zijn zwakke risicofactoren voor een longembolie? (Odds ratio < 2)
Bedrust > 3 dagen
DM/ hypertensie
Obesitas
Wat houdt een odds ratio in?
Er is dan een zoveel keer verhoogd risico ten opzichte van de gewone bevolking.
Hoe werkt de WELLS-score?
Wells score is lijst met deze vragen, die bepaald aantal punten opleveren: Klinische tekenen DVT (3) Alternatieve diagnose onwaarschijnlijk (3) HF > 100/min (1,5) Immobilisatie/chirurgie recent (1,5) Eerder longembolie of DVT (1,5) Hemoptoe (1,5) Maligniteit (1,5)
Als deze klinische basisregel meet dan 4 punten geeft doe je een CT-scan. Als de klinische beslisregel kleiner of gelijk is aan 4 doe je een D-dimeertest. Als de test aangeeft dat de waarde >0,5 is, wordt er ook een CT-scan gemaakt worden. Bij een uitkomst van <0.5 wordt een longembolie onwaarschijnlijk geacht en wordt er ook geen CT-scan gedaan.
Wat houdt de YEARS-beslisregel in?
Hier zijn de echt relevante elementen voor een longembolie in samengevoegd:
klinsche tekenen trombosebeen
Hemoptoe
Longembolie als meest waarschijnlijke diagnose.
Het grote verschil met de oude diagnostiek is dat je hier altijd een D-dimeertest doet.
Als je geen punten scoort bij YEARS vragen, dan moet uitslag D-dimeer test hoger zijn om een CT te doen.1,0 ipv 0,5
Als D-dimeer test hoog dan CT, als laag dan geen longembolie waarschijnlijk
Wat is de formule voor leeftijdsgebonden van de D-dimeer afkappunt?
0,1 x leeftijd (ten minste > 50)
Wat doe je bij mensen die te ziek zijn voor een CT-scan?
Je maakt een echo. Je kijkt of de rechterhartkamer heel wijd is geworden (pulmonale hypertensie). De rechterkamer wordt heel wijd als de weerstand in de pulmonaal arterie groot is door de aanwezigheid van een longembolie.
Wat is idiopathisch?
Dit houdt in dat iemand iets heeft gekregen, maar dat het onduidelijk is hoe en waarom dit is gebeurt.
Duur van de behandeling bij longembolie
Embolie plus voorbijgaande risicofactor= 3 maanden
Idiopathische longembolie = 3 mnd tot levenslang
Embolie bij maligniteit = 6 mnd LMWH of DOAC
Recidief longembolie = levenslang
Levensbedreigende longembolie = levenslang?
Wat zijn DOAC’s?
Redelijk nieuwe antistollingsmedicijnen, die net zo effectief blijken als VKA en heparine.
Risico op bloedingen is kleiner.
Er hoeft geen trombosediens aan te pas te komen.
Snelle werking (binnen een paar uur)
De halfwaarde tijd is afhankelijk van nierfunctie
Alleen getest in cobinatie met heparine, dus ook alleen zo geven.
Wanneer moeten DOAC’s worden gestaakt?
Bij een laag tromboserisico en een hoog bloedingsrisico zoals bij operaties.
Halfwaardetijd is 24 uur.
Kleine ingreep = voor en na de operatie 24 uur geen DOAC
Grote operatie = er wordt 48 uur aangehouden.
Wat zijn de indicaties voor thuisbehandeling met antistollingstherapie?
Iemand moet hemodynamisch stabiel zijn en geen indicatie hebben voor trombose
Wat is de antidote voor dabigatran?
Idarucizymab
Wanneer geen trombolyse toepassen?
Bij PT met een wijde rechterhartkamer en verhoogde enzymen. Het leidt tot meer bloedingen en geleijke mortaliteitscijfers.
Wanneer neig je sterk naar een agressieve behandeling?
Bij PT die zich in een schock/ lage bloeddruk verkeren. Dit is een groep met ene hoog risico. Naar amte je er slechter aan toe bent loopt de mortaliteit op tot 65% als je gereanimeerd moet worden.
Aggressieve behandeling: trombolyse geven (lost stolsel op)
Longembolie
Stolsel in longslagader
Diagnose stellen bij longembolie
- klachten erg a-specifiek –>
- WELLS score - factoren die kans embolie groter maken (>4 –> CT-scan, <4 –> d-dimeer test)
of: - YEARS - is WELLS maar specifieker
of: - leeftijd-afhankelijke d-dimeer
Hartfalen bij longembolie
Rechter hartkamer wordt steeds wijder bij longembolie (rechter kamer falen)
Hoe kijk je naar tekenen van rechterkamer overbelasting?
Echo of CT
Trombolyse
Via een ader in de arm een infuus met medicijnen. De medicijnen lossen het stolsel op het is een agressieve manier van bloedverdunning
Alleen voor mensen met hemodynamische instabiliteit ( shock of BD daling)
Kans op hersenbloeding
Als er na paar maanden nog klachten zijn:
kijken of het chronische longembolie is
Je kan frote operatie doen hiervoor
Wat doe je als iemand doodziek binnenkomt op de SEH en niet veel tijd heeft?
Echo maken om pulmonale hypertensie te checken (RV overbelasting?)
Niet kritieke toestand: CT maken
Pulmonary Embolism Severity Index (PESI-score)
risico inschatting op basis gegevens die je al hebt
